۱۷ مرداد؛ روز خبرنگار

ستاره | سرویس عمومی – شورای فرهنگ عمومی ایران در اولین سالگرد کشته شدن محمود صارمی، هفده مرداد را روز خبرنگار نامید. در این روز هر ساله برای قدردانی و پاسداشت زحمات خبرنگاران برنامه‌هایی تدارک دیده می‌شود و با ارسال پیام هایی به خبرنگاران تبریک روز خبرنگار گرامی داشته می‌شود.

تاریخچه روز خبرنگار

در هفدهم مرداد ماه سال ۱۳۷۷، محمود صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی، به همراه هشت نفر از اعضای کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان به‌دست گروهک تروریستی طالبان به شهادت رسیدند. به همین مناسبت، شورای فرهنگ عمومی، هفدهم مرداد را به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری کرد. در این روز به گوشه‌ای از سختی‌هایی که افراد فعال در حوزه خبرنگاری تحمل می‌کنند اشاره می‌شود و بعضاً از برترین‌های این شغل قدردانی می‌شود.

تعریف خبرنگار

در این مجموعه، آزادى مبادله اخبار و اطلاعات، یک حق اساسى تلقى شده و دستورالعمل‌هاى اخلاقى براى کلیه کسانى که در جمع‌آورى و کسب و نشر و تفسیر اخبار و اطلاعات شرکت دارند، وضع شده است. در این اعلامیه، ضمن تأکید بر منشور جهانى ۱۹۴۸ سازمان ملل متحد، تصریح شده است که براساس این قوانین، خبرنگاران مطبوعات باید منتهاى درجه، کوشش کنند تا اخبار و اطلاعاتى که در اختیار عموم مى‌گذارند صحیح، دقیق و معتبر باشد. خبرنگاران و سردبیران باید در صحت اخبارى که به‌دست مى‌آورند تحقیق و تعمق کنند. خبرنگاران نباید حقیقتى را تعمداً تحریف یا مخدوش کنند و همچنین هیچ نوع مطلبى را نباید از نظر مردم مکتوم نگه دارند.

اصول اخلاقى حرفه روزنامه‌نگارى مقرر مى‌دارد که روزنامه‌نگاران در هر مرحله و مقامى که باشند باید به خیر و مصلحت جامعه ایمان کامل داشته باشند. کوشش براى تأمین منافع شخصى و کوشش براى پیش بردن مقاصد خصوصى که با مصلحت جامعه سازگار نباشد، خلاف اصول و آئین اخلاقى روزنامه‌نگارى است. تخطئه مردم و تهمت و افتراء به اشخاص از جمله جرائم بزرگ حرفه روزنامه‌نگارى است. بر اساس قطعنامه‌هاى سازمان ملل متحد، سرقت ادبى و انتساب اخبار و عقاید و تألیفات دیگران به‌خود نیز جرم مطبوعاتى محسوب مى‌شود. حسن نیت به جامعه اساس و پایه روزنامه‌نگارى مطلوب است.

هدف از گرامیداشت روز خبرنگار

روز خبرنگار یعنی قدردانی و بزرگداشت افرادی که برای اطلاع‌رسانی و پوشش خبر در زمینه‌های مختلف گاهی از جان خود می گذرند تا رسالتشان را به جای آورند. این روز فرصتی بسیار کوتاه برای مرور افراد فعال در این حوزه باشد تا گوشه‌ای از فعالیت‌های آن‌ها مرور و قدردانی گردد. به عنوان مثال خبرنگاری در دوره دفاع مقدس از سخت‌ترین مراحل برای فعالان این حوزه بود و چه بسیار افرادی که در این دوران برای پوشش اخبار جان خود را از دست دادند. از جمله خبرنگاران ایران در هشت سال دفاع مقدس می‌توان به شهید غلامرضا رهبر، شهید ایرج ایزدپناه، شهید فتح الله ژیان پناه، شهید رسول مصطفایی اشاره نمود که همگی از خبرنگاران روزنامه‌ها و تلویزیون و رادیو بودند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: «اگر زحمات شما [خبرنگارها] نباشد، این لحظه‌ها هرگز ماندگار نمی‌شود… شما آن را حفظ می‌کنید و در اختیار افکار مردم قرار می‌دهید. بدون این دوربین‌ها، قلم‌ها و دلسوزی‌های شما برای تهیه و تنظیم اخبار و مطالب، این کارهای ما مثل یک چیزهای تثبیت نشده است.»