بهترین رژیم غذایی برای کبد چرب چیست؟

چربی در بسیاری از نقاط بدن ذخیره می‌شود. کبد هم تا حدودی از چربی تشکیل شده است؛ اما اگر میزان چربی آن بیش از حد باشد، نشانه ابتلا به کبد چرب است. کبد، سموم را از بدن دفع کرده و با تولید صفرا به هضم چربی‌های غذا کمک می‌کند. بیماری کبد چرب به این اندام مهم آسیب رسانده و عملکرد آن را مختل می‌کند. اصلاح رژیم غذایی، اصلی‌ترین راهکار برای درمان کبد چرب محسوب می‌شود. در این مقاله، درباره رژیم غذایی برای کبد چرب صحبت کرده و مواد غذایی مفید و مضر را معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

رژیم غذایی برای کبد چرب: غذاهای مفید برای کبد چرب

۲ نوع کبد چرب تحت عنوان کبد چرب الکلی و کبد چرب غیرالکلی وجود دارد. بیماری کبد چرب الکلی همان طور که از نام آن مشخص است به دلیل مصرف الکل ایجاد می‌شود. اما کبد چرب غیرالکلی معمولا در افراد چاق یا کم تحرک و افرادی که رژیم غذایی نامناسب دارند، تشخیص داده می‌شود.

صرف نظر از نوع کبد چرب، رژیم غذایی نقش مهمی در کنترل و درمان این بیماری دارد. کاهش کالری دریافتی و افزایش مصرف غذاهای گیاهی و غذاهای ضد التهاب به درمان بیماری کبد چرب کمک می‌کند. توصیه می‌شود که هنگام تنظیم رژیم غذایی برای کبد چرب از مواد غذایی زیر استفاده شود:

۱. سیر

مصرف سیر می‌تواند برای افراد مبتلا به کبد چرب مفید باشد. طبق تحقیقات، مکمل‌های حاوی پودر سیر به بیماران مبتلا به کبد چرب کمک می‌کنند تا وزن و  چربی‌های انباشه شده در بدن خود را کاهش دهند. با کاهش چربی‌های بدن میزان چربی ذخیره شده در کبد هم کمتر می‌شود.

۲. غذاهای حاوی اسید چرب امگا ۳

مصرف اسید چرب امگا ۳ میزان چربی کبد را کاهش و مقدار کلسترول خوب (HDL) را افزایش می‌دهد. اگرچه باید در این زمینه تحقیقات بیشتری انجام شود، اما بهتر است غذاهای حاوی امگا ۳ مثل ماهی، گردو و دانه بزرک در رژیم غذایی این بیماران گنجانده شود.

 

 

۳. قهوه

بسیاری از مردم صبح خود را با نوشیدن ۱ فنجان قهوه شروع می‌کنند. به نظر می‌رسد که فواید قهوه فقط به افزایش انرژی بدن محدود نمی‌شود. در مطالعات انجام شده روی مبتلایان به کبد چرب غیرالکلی نشان داده شده که میزان آسیب کبدی در افرادی که روزانه حداقل ۲ فنجان قهوه می‌نوشند در مقایسه با سایر بیماران کمتر است.

هنوز مشخص نیست که چگونه قهوه می‌تواند روی آسیب کبد اثر داشته باشد؛ اما یافته‌ها نشان می‌دهد که احتمالا ترکیبات خاصی در این نوشیدنی وجود دارند که با التهاب مقابله می‌کنند. اگر در حال حاضر از قهوه استفاده نمی‌کنید، قبل از شروع مصرف آن با پزشک مشورت کنید.

۴. کلم بروکلی

مصرف انواع سبزیجات برای افراد مبتلا به کبد چرب مفید است. با این حال، کلم بروکلی در رژیم غذایی برای کبد چرب از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. مصرف طولانی مدت کلم بروکلی از تجمع چربی در کبد جلوگیری می‌کند.

۵. جو دوسر

جو دوسر که جزء غلات کامل طبقه‌بندی می‌شود، به تامین انرژی بدن و حفظ قند خون در محدوده طبیعی کمک می‌کند. فیبر موجود در این ماده غذایی شما را برای مدت طولانی‌تری سیر نگه می‌دارد. در نتیجه، راحت‌تر می‌توانید وزن خود را کنترل کرده یا آن را کاهش دهید.

۶. چای سبز

هزاران سال است که بشر از چای برای درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌کند. چای سبز هم مقدار چربی انباشته شده در بدن و هم میزان چربی خون را کاهش می‌‌دهد. در چای سبز آنتی اکسیدان‌های مختلفی مانند کاتچین وجود دارند که می‌توانند به بهبود کبد چرب کمک کنند. بعضی تحقیقات نشان داده‌اند که چای سبز از جذب چربی در روده جلوگیری می‌کند.

 

 

۷. گردو

اگرچه همه مغزهای خوراکی برای سلامتی مفید هستند، اما گردو حاوی امگا ۳ بیشتری است. به همین دلیل، باید هنگام تنظیم رژیم غذایی برای کبد چرب از‌ این ماده غذایی استفاده شود. مصرف گردو می‌تواند نتایج آزمایش سونوگرافی کبد را در مبتلایان به کبد چرب بهبود بخشد. گردو، یک ماده غذایی پرکالری است. بنابراین، باید در مصرف آن حد تعادل رعایت شود تا وزن بدن بالا نرود.

 

رژیم غذایی برای کبد چرب: غذاهای مضر برای کبد چرب

افزودن غذاهای سالم به رژیم غذایی، یکی از راه‌های کنترل بیماری کبد چرب است. با این حال، به همان اندازه مهم است که این بیماران از خوردن غذاهای مضر خودداری کرده یا مصرف آن‌ها را محدود کنند. مهم‌ترین غذاهای مضر برای کبد چرب عبارتند از:

۱. غذاها و نوشیدنی‌های شیرین

غذاها و نوشیدنی‌هایی که برای تهیه آن‌ها از قند استفاده شده، قند خون را بالا برده و میزان چربی انباشته شده در کبد را افزایش می‌دهند. تولیدکنندگان برای تهیه انواع شیرینی، کیک، بیسکوئیت، آبنبات، بستنی، نوشابه و آبمیوه‌های صنعتی از قند استفاده می‌کنند.

۲. الکل

نوشیدنی‌های الکلی، یکی از اصلی‌ترین علل ابتلا به کبد چرب محسوب می‌شوند. الکل روی کبد تاثیر گذاشته و احتمال ابتلا به کبد چرب و سایر بیماری‌های کبدی مثل سیروز را افزایش می‌دهد. افراد مبتلا به کبد چرب باید به طور کامل مصرف الکل را کنار بگذارند.

۳. غلات تصفیه شده

غلات فرآوری شده و تصفیه شده در نان و ماکارونی تهیه شده با آرد سفید و برنج سفید یافت می‌شوند. حذف فیبر از این نوع غلات باعث بالا رفتن قند خون می‌شود. نتایج تحقیقات نشان داده که غلات تصفیه شده احتمال ابتلا به کبد چرب، بیماری قلبی و سکته مغزی را افزایش می‌دهند. بهتر است حداقل نیمی از غلات مصرفی شما از غلات کامل و سبوس‌دار تشکیل شده باشد.

 

 

۴. غذاهای سرخ شده

زیاده‌روی در مصرف غذاهای پرچرب و سرخ شده کالری دریافتی را بالا برده و احتمال ابتلا به چاقی را افزایش می‌دهد. چاقی، یکی از دلایل مهم ابتلا به کبد چرب محسوب می‌شود. بهتر است به جای سرخ کردن غذاها آن را به صورت آبپز یا بخارپز مصرف کنید.

۵. گوشت قرمز

نتایج تحقیقات مختلف نشان داده که مصرف زیاد چربی‌های اشباع میزان چربی انباشته شده در اطراف اندام‌های مختلف بدن از جمله کبد را افزایش می‌دهد. گوشت قرمز و شیرینی‌جات سرشار از چربی اشباع بوده و مبتلایان به کبد چرب باید مصرف آن‌ها را محدود کنند. بهتر است تا حد امکان به جای گوشت قرمز از گوشت سفید مثل ماهی و مرغ استفاده شود.

 

اصلاح سبک زندگی

علاوه بر رژیم غذایی، تغییر شیوه زندگی هم می‌تواند در بهبود سلامت کبد موثر باشد. برای اینکه سبک زندگی سالم‌تری داشته باشید، به توصیه‌های زیر عمل کنید:

۱. ورزش کنید: فعالیت بدنی به حفظ سلامتی همه افراد کمک می‌کند؛ اما مزایای آن برای بیماران مبتلا به کبد چرب بیشتر است. ورزش از طریق تاثیری که روی کنترل وزن دارد به درمان کبد چرب کمک می‌کند. توصیه می‌شود بیماران مبتلا به کبد چرب ۵ بار در هفته و هر بار حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی هوازی مثل پیاده‌روی، دوچرخه سواری یا شنا انجام دهند.

۲. وزن‌تان را کاهش دهید: اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، میزان کالری رژیم غذایی را کاهش و فعالیت بدنی را افزایش دهید تا وزن‌تان کمتر شود. اگر ۱۰-۷ درصد از وزن خود را کاهش دهید، التهاب و احتمال آسیب سلول‌های کبد به طور قابل توجهی کمتر می‌شود. میزان کاهش وزن شما نباید از ۰/۵ تا ۱ کیلوگرم در هفته بیشتر باشد؛ چون کاهش وزن سریع باعث بدتر شدن وضعیت کبد می‌شود.

 

 

۳. چربی خون خود را کنترل کنید: کاهش مصرف غذاهای پرچرب و سرخ شده و غذاها و نوشیدنی‌های شیرین به کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون کمک می‌کند. اگر رژیم غذایی و ورزش به اندازه کافی موثر نبودند، باید با پزشک درباره مصرف دارو صحبت کنید.

۴. دیابت خود را کنترل کنید: بسیاری از افراد به طور همزمان به دیابت و کبد چرب مبتلا می‌شوند. رژیم غذایی و فعالیت بدنی در کنترل هر ۲ بیماری موثر هستند. با این حال، ممکن است لازم باشد پزشک برای شما دارو تجویز کند.

۵. از کبد خود محافظت کنید: از مواردی که فشار زیادی بر کبد وارد می‌کنند، اجتناب کنید. به عنوان مثال، الکل ننوشید و از زیاده‌روی در مصرف داروها به خصوص داروهای بدون نسخه خودداری کنید. همچنین قبل از مصرف داروهای گیاهی با پزشک مشورت کنید؛ چون بسیاری از این داروها بی‌خطر نیستند.

 

کلام پایانی

در حال حاضر، هیچ داروی تائید شده‌ای برای درمان بیماری کبد چرب وجود ندارد. اما رژیم غذایی برای کبد چرب بسیار مهم بوده و می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. به بیماران مبتلا به کبد چرب توصیه می‌شود که مصرف سبزیجات، غلات کامل، ماهی و مغزهای خوراکی را افزایش داده و تا حد امکان از مصرف غذاهای پرچرب و شیرین خودداری کنند.