ستاره | سرویس سلامت – سابقه مصرف چای بابونه، به لطف تنوع خواص و خوش طعمی آن، به قرنها پیش بازمی گردد. در حقیقت زمانی که صحبت از چای تسکین دهنده و آرامش دهنده شود، احتمالاً بابونه اولین انتخاب خواهد بود. به طور کلی خواص چای بابونه و عرق بابونه عبارتند از تسکین گرفتگی عضلات در قاعدگی، بهبود خواب، کنترل علائم اضطراب و افسردگی، بهبود سلامت و بهداشت دهان، بهبود سلامت قلب، کاهش استرس و جلوگیری از پیری زودرس. در این مقاله، با خواص چای بابونه بیشتر آشنا خواهیم شد.
خواص چای بابونه
۱. کمک به تسکین گرفتگی عضلات در قاعدگی
دوره قاعدگی یکی از زمانهای آزاردهنده برای زنان بوده که با نفخ، گرفتگی عضلات، تحریک پذیری و دیگر علائم همراه است. در این شرایط، چای بابونه میتواند کمک خوبی باشد. چای بابونه دارای خواص ضد اسپاسمی است که میتواند به تسکین گرفتگیهای دردناک دوره قاعدگی کمک کند. بابونه با افزایش سطح گلیسین در بدن، به کاهش شدت اسپاسم عضلانی کمک میکند. چای بابونه همچنین به تسکین گرفتگیهای شکم و روده ناشی از نفخ و سوء هاضمه نیز کمک میکند.
۲. کمک به خواب راحت
بسیاری از افراد برای خوابیدن از آرام بخشها استفاده میکنند که این داروها همراه با عوارض جانبی بوده و مصرف منظم آنها میتواند مشکل ساز شود. علاوه بر این، مصرف طولانی مدت این داروها میتواند باعث تغییر در مغز شده که منجر به اعتیاد و وابستگی خواهد شد. چای بابونه، مادهای کاملا طبیعی و ایمن برای رفع این مشکل است. مصرف چای بابونه باعث بروز وابستگی نخواهد شد و همچنین نسبت به داروهای آرام بخش، کیفیت خواب را به طور قابل ملاحظهای بهتر خواهد کرد.
۳. کنترل علائم اضطراب و افسردگی
از گل بابونه در درمان انواع بیماریها استفاده می شود. اثرات آرام کننده و آرامش بخش چای بابونه کاملا ثابت شده است. علاوه بر بهبود خواب، چای بابونه به کاهش اضطراب و افسردگی نیز کمک میکند. ماده اپیژنین موجود در چای بابونه با کاهش تاثیر پیام رسانهای عصبی و هورمونهای تحریک کننده در مغز و بدن به تسکین و آرامش دستگاه عصبی سمپاتیک کمک میکند. چای بابونه همچنین با تعدیل فعالیتهای دوپامین و سروتونین، به تعادل و یا کاهش اثر علائم افسردگی کمک میکند.
۴. بهبود سلامت و بهداشت دهان
از سلامت دندانها و لثهها میتوان برای بررسی سلامت کلی بدن استفاده کرد، زیرا دهان گذرگاهی به سوی جریان خون است. بنابراین، عفونت یا التهاب لثه و دندان باعث میشود که باکتریها وارد جریان خون شده و باعث بروز بیماری شوند. این باکتریها میتوانند باعث بروز بیماریهای قلبی و کاهش دستگاه ایمنی بدن شوند. چای بابونه دارای خواص ضد باکتریایی است که باعث کاهش کلونیهای باکتریایی در دهان میشود. برای تاثیر بهتر، قبل از قورت دادن چای بابونه، کمی آن را در دهان خود بچرخانید. چای بابونه همچنین به تسکین درد دندان یا آفت دهان نیز کمک میکند.
۵. بهبود سلامت قلب
علاوه بر کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی ناشی از وجود باکتری، چای بابونه غنی از فلاونوئیدها است که برای سلامت قلب مفید هستند. این ویژگی میتواند به کاهش مرگ و میر ناشی از عوارض قلبی در افراد سالمند کمک کند.
۶. کمک به کاهش استرس و فشار روانی
گاهی اوقات، استراحت و خواب کافی میتوانند به کاهش استرس و تنظیم مجدد بدن و هورمونها کمک کنند. اما گاهی اوقات، به دلیل اثرات تحریک کننده آدرنالین، ممکن است دچار اختلال خواب شویم. چای بابونه با بهبود خواب میتواند به کاهش استرس کمک کند. در این حالت، سطح گابا افزایش و سطح کورتیزول کاهش پیدا خواهند کرد.
۷. پیشگیری از پیری زودرس
یکی دیگر از خواص و فواید بابونه برای سلامتی و زیبایی است. آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد، یکی از عوامل بروز پیری زودرس پوست است که به طور معمول به علت اشعه ماوراء بنفش و رژیم غذایی نامناسب ایجاد میشوند. چای بابونه حاوی آنتی اکسیدانهای مفیدی است که به کاهش تاثیر افزایش اکسیداسیون کمک میکنند. همچنین، افزایش مصرف آب و مایعات نیز به هیدراتاسیون پوست کمک میکند. برای آشنایی بیشتر، خواص بابونه برای پوست و مو را در سایت ستاره بخوانید.
۸. تقویت دستگاه ایمنی بدن
خواص ضد باکتریایی چای بابونه باعث تقویت دستگاه ایمنی بدن میشود. علاوه بر این، با کاهش میزان استرس اکسیداتیو، دستگاه ایمنی بدن تهدیدی برای تغییر و تخریب سلولهای بدن محسوب نخواهد شد. همچنین، بسیاری از ترکیبات فنلی و فلاونوئید موجود در چای بابونه به تحریک فعالیت لکوسیتها (سلولهای سفید خون) و سلولهای T که به دفاع از بدن در برابر عفونت میپردازند، کمک میکنند. این ویژگی باعث میشود که چای بابونه به خصوص برای افراد مبتلا به ضعف دستگاه ایمنی مفید باشد. بعلاوه، مصرف منظم چای بابونه میتواند احتمال ابتلا به سرماخوردگی و سرفه را کاهش دهد.
۹. کمک به تعدیل آلرژی
این ویژگی ممکن است در برخی افراد کارساز بوده و در برخی دیگر جواب ندهد. بابونه به گل مینا یا داوودی شبیه است که برخی افراد به آنها آلرژی دارند؛ بنابراین چای بابونه میتواند به کاهش حساسیتهای آلرژیک در افرادی که به این مواد حساسیت ندارند، کمک کند.
۱۰. کاهش التهاب و درد
چای بابونه میتواند به التهاب مزمن ناشی از آرتروز یا سندرم روده تحریک پذیر کمک کند. به غیر از کاهش التهاب، چای بابونه با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز (COX) به کاهش حس درد نیز کمک میکند. این آنزیم باعث تقویت سنتز ترکیبات ضد التهابی مانند پروستاگلاندینها میشود.
۱۱. بهبود سلامت کلی پوست
به طور خلاصه ذکر کردیم که چای بابونه میتواند علائم پیری زودرس را کاهش دهد، اما مزایای بابونه بر پوست بسیار فراتر از آن است. چای بابونه حاوی روغنهای ضروری است که به لایههای چربی پوست به راحتی نفوذ کرده و با تقویت ساختار پوست، به حفظ رطوبت در داخل پوست کمک میکنند. مصرف چای بابونه و همچنین مالیدن آن بر روی پوست میتواند به کنترل بروز آکنه، بهبود زخمهای پوستی و همچنین بهبود سوختگی و آبسه کمک کند.
بابونه همچنین باعث کاهش لکههای پیری و سیاهی زیر چشم شده و حتی به کم رنگ شدن جای زخم نیز کمک میکند. بعلاوه، برای بهبود و حفظ سلامت پوست، میتوان از چای بابونه در ماسکهای خانگی نیز استفاده کرد.
بابونه همچنین باعث کاهش لکههای پیری و سیاهی زیر چشم شده و حتی به کم رنگ شدن جای زخم نیز کمک میکند. بعلاوه، برای بهبود و حفظ سلامت پوست، میتوان از چای بابونه در ماسکهای خانگی نیز استفاده کرد.
۱۲. کمک به بهبود مشکلات گوارشی
سال هاست که از چای بابونه برای درمان مشکلات گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر استفاده میشود. سندرم روده تحریک پذیر یکی از شایعترین اختلالات گوارشی است و چای بابونه به درمان این بیماری کمک میکند. بابونه با کاهش گرفتگی موجود در جداره داخلی شکم، به رها سازی گاز و نفخ در دستگاه گوارش کمک میکند. نوشیدن چای بابونه به طور منظم میتواند در دراز مدت باعث پیشگیری از بروز مشکلات گوارشی شود.
۱۳. کمک به کنترل سطح قند خون
مطالعات نشان داده اند که نوشیدن چای بابونه به حفظ سطح قند خون در بدن کمک میکند. این موضوع به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت مفید است. چای بابونه با تنظیم سطح گلوکز و انسولین در بدن، میتواند مانع از افزایش یا کاهش ناگهانی سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت شود.
۱۴. درمان زخم و عفونت
از چای بابونه میتوان به صورت موضعی برای درمان زخمهای پوستی استفاده کرد. مالیدن مقدار کمی از چای بابونه بر روی خراشها و سوختگیها میتواند به درمان سریعتر آنها کمک کند.
۱۵. کاهش احتمال ابتلا به تیروئید و سرطان سینه
چای بابونه حاوی فلاونوئیدهایی است که دارای ترکیبات ضد سرطانی بسیار قوی هستند. تحقیقات نشان داده اند افرادی که روزانه چای بابونه مصرف میکنند، کمتر در معرض ابتلا به سرطان قرار میگیرند. مصرف منظم چای بابونه میتواند باعث کوچک شدن تومورهای سرطانی و همچنین مانع از شروع بیماریهایی مانند تیروئید شود.
۱۶. کاهش یا پیشگیری از پوکی استخوان
پوکی استخوان عارضهای است که در آن تراکم استخوان به تدریج از بین میرود. این امر باعث افزایش شکستگی استخوان و خمیدگی بدن میشود. اگرچه، هر کسی ممکن است به پوکی استخوان مبتلا شود، اما این عارضه در میان زنان یائسه شایعتر است. این موضوع ممکن است به علت تاثیرات استروژن باشد.
برخی تحقیقات نشان داده اند که چای بابونه ممکن است اثرات ضد استروژنی داشته و همچنین به افزایش تراکم استخوان نیز کمک کند. البته، تحقیقات بیشتری برای اثبات این موضوع لازم است.
برخی تحقیقات نشان داده اند که چای بابونه ممکن است اثرات ضد استروژنی داشته و همچنین به افزایش تراکم استخوان نیز کمک کند. البته، تحقیقات بیشتری برای اثبات این موضوع لازم است.
۱۷. درمان علائم سرماخوردگی
برخی مطالعات نشان داده اند که استنشاق بخار عصاره بابونه میتواند به تسکین برخی از علائم سرماخوردگی کمک کند. اما این مزیت هنوز نیاز به اثبات دارد.
ارزش غذایی چای بابونه
چای بابونه یک نوشیدنی بدون کافئین با کالری کم (تنها ۲.۴ کالری در هر فنجان) است. بنابراین، اگر به دنبال نوشیدنی هستید که علاوه بر مغذی بودن، باعث افزایش وزن نشود، چای بابونه گزینه مناسبی خواهد بود. بعلاوه، چای بابونه حاوی پتاسیم، ویتامین A، کلسیم و اسید فولیک است.
کاشت و نگهداری بابونه
برای اینکه چای بابونه، طعمی عالی داشته باشد، باید از گلهایی با کیفیت بالا و عاری از سموم استفاده کنید. پرورش گلهای بابونه در منزل، کاری نسبتا آسان است.
دو نوع بابونه وجود دارد: بابونه رومی با نام علمی Chamomilla recutita و بابونه آلمانی با نام علمی Matricaria chamomilla. البته بابونه رومی به عنوان بابونه اصلی و حقیقی در نظر گرفته میشود. مراحل کاشت و رشد هر دو نوع بابونه تقریبا یکسان است.
برای کاشت بابونه، اولا باید محلی آفتاب گیر را در نظر بگیرید و دوما از خاک آلی با pH خنثی بین ۵.۶ تا ۷.۵ استفاده کنید. کیفیت خاک مهم است، زیرا خاک نامناسب میتواند باعث شل شدن ریشه و ساقه شود.
بذرها را حدود شش هفته قبل از آخرین یخبندان پیش بینی شده بکارید. بسیار مهم است که بذرها را در بالای خاک قرار دهید، زیرا برای جوانه زدن به نور نیاز دارند. اجازه دهید بذرها در زمستان در میان لایهای از خاک مرطوب باقی بمانند، و آنها طی ۷ تا ۱۴ روز جوانه خواهند زد. تا زمان رشد کامل گیاه، به طور مرتب به آن آب دهید، اما در این کار زیاده روی نکنید.
گیاه بابونه دو ماه پس از کاشت گل میدهد. برای خشک کردن، ساقهها را بریده و آنها را در جایی گرم قرار دهید تا خشک شوند. اما اطمینان حاصل کنید که در معرض مستقیم نور خورشید قرار نگیرند. سپس، آنها را در ظرفی در بسته نگهداری کنید. در این حالت، تا یک سال دوام خواهند آورد.
دو نوع بابونه وجود دارد: بابونه رومی با نام علمی Chamomilla recutita و بابونه آلمانی با نام علمی Matricaria chamomilla. البته بابونه رومی به عنوان بابونه اصلی و حقیقی در نظر گرفته میشود. مراحل کاشت و رشد هر دو نوع بابونه تقریبا یکسان است.
برای کاشت بابونه، اولا باید محلی آفتاب گیر را در نظر بگیرید و دوما از خاک آلی با pH خنثی بین ۵.۶ تا ۷.۵ استفاده کنید. کیفیت خاک مهم است، زیرا خاک نامناسب میتواند باعث شل شدن ریشه و ساقه شود.
بذرها را حدود شش هفته قبل از آخرین یخبندان پیش بینی شده بکارید. بسیار مهم است که بذرها را در بالای خاک قرار دهید، زیرا برای جوانه زدن به نور نیاز دارند. اجازه دهید بذرها در زمستان در میان لایهای از خاک مرطوب باقی بمانند، و آنها طی ۷ تا ۱۴ روز جوانه خواهند زد. تا زمان رشد کامل گیاه، به طور مرتب به آن آب دهید، اما در این کار زیاده روی نکنید.
گیاه بابونه دو ماه پس از کاشت گل میدهد. برای خشک کردن، ساقهها را بریده و آنها را در جایی گرم قرار دهید تا خشک شوند. اما اطمینان حاصل کنید که در معرض مستقیم نور خورشید قرار نگیرند. سپس، آنها را در ظرفی در بسته نگهداری کنید. در این حالت، تا یک سال دوام خواهند آورد.
نحوه درست کردن چای بابونه
مواد لازم:
- ۲ قاشق غذاخوری گل بابونه تازه
- ۲ فنجان آب تصفیه شده
- ۲ برش سیب (برش بسیار نازک)
- عسل برای طعم دهی
دستور العمل:
۱. آب را جوش بیاورید.
۲. در حالی که آب جوش میآید، برشهای سیب را درون قوری ریخته و آنها را با قاشق له کنید.
۳. بابونه و آب جوش آمده را به قوری اضافه کنید.
۴. بگذارید سه تا پنج دقیقه دم بکشد.
۵. چای را با صافی درون فنجان بریزید.
۶. عسل را اضافه کنید.
۱. آب را جوش بیاورید.
۲. در حالی که آب جوش میآید، برشهای سیب را درون قوری ریخته و آنها را با قاشق له کنید.
۳. بابونه و آب جوش آمده را به قوری اضافه کنید.
۴. بگذارید سه تا پنج دقیقه دم بکشد.
۵. چای را با صافی درون فنجان بریزید.
۶. عسل را اضافه کنید.
عوارض جانبی چای بابونه
- چای بابونه ممکن است در برخی افراد باعث بروز واکنشهای آلرژیک شود.
- برخی شواهد نشان میدهند که چای بابونه ممکن است به نوزادان مبتلا به قولنج (کولیک) کمک کند، اما در این رابطه باید احتیاط کرد. زیرا ممکن است باعث بروز بوتولیسم (مسمومیت غذایی کشنده) در آنها شود.
به طور کلی، اگر میخواهید این چای گیاهی را وارد برنامه غذایی خود کنید، بهتر است ابتدا با پزشک مشورت کنید.
سوالات متداول درباره چای بابونه
سوال: آیا چای بابونه بی خطر است؟
پاسخ: مصرف چای بابونه به طور کلی برای افراد سالم و بالغ بی خطر است. اگر بخواهید از آن برای درمان قولنج نوزاد استفاده کنید، باید بسیار احتیاط کرده و با پزشک مشورت کنید.
پاسخ: مصرف چای بابونه به طور کلی برای افراد سالم و بالغ بی خطر است. اگر بخواهید از آن برای درمان قولنج نوزاد استفاده کنید، باید بسیار احتیاط کرده و با پزشک مشورت کنید.
سوال: طعم چای بابونه چطور است؟
پاسخ: گفته میشود که چای بابونه طعمی شبیه به سیب دارد. به طور کلی، به دلیل عطر و طعم طبیعی خود نیازی به مواد شیرین کننده ندارد.
پاسخ: گفته میشود که چای بابونه طعمی شبیه به سیب دارد. به طور کلی، به دلیل عطر و طعم طبیعی خود نیازی به مواد شیرین کننده ندارد.
سوال: آیا چای بابونه به بهبود خواب کمک میکند؟
پاسخ: بله. چای بابونه به بهبود خواب کمک میکند.
پاسخ: بله. چای بابونه به بهبود خواب کمک میکند.
سوال: آیا میتوان از چای بابونه در زمان بارداری استفاده کرد؟
پاسخ: بابونه ممکن است به وضع حمل کمک کند. با این حال، حتما با پزشک مشورت کنید.
پاسخ: بابونه ممکن است به وضع حمل کمک کند. با این حال، حتما با پزشک مشورت کنید.
سوال: خواص چای بابونه چیست؟
پاسخ: چای بابونه میتواند به بهبود خواب، کاهش استرس و تسکین مشکلات گوارشی کمک کند.
پاسخ: چای بابونه میتواند به بهبود خواب، کاهش استرس و تسکین مشکلات گوارشی کمک کند.
سوال: آیا چای بابونه حاوی کافئین است؟
پاسخ: خیر. بابونه کافئین ندارد.
پاسخ: خیر. بابونه کافئین ندارد.
سوال: به چه میزان میتوان به کودکان و نوزادان چای بابونه داد؟
پاسخ: به کودکان و نوزادان تنها در صورت نیاز (مثلا درمان قولنج) میتوان چای بابونه داد. هرچند، حتما باید با پزشک مشورت کنید.
پاسخ: به کودکان و نوزادان تنها در صورت نیاز (مثلا درمان قولنج) میتوان چای بابونه داد. هرچند، حتما باید با پزشک مشورت کنید.
سوال: آیا چای بابونه باعث لک شدن دندان میشود؟
پاسخ: بله، چایهای گیاهی مانند چای بابونه ممکن است باعث لک شدن دندان شوند. بی کیفیت بودن چای میتواند لک بیشتری ایجاد کند. با این حال، اضافه کردن کمی شیر خام به فنجان ممکن است به کاهش این وضعیت کمک کند.
پاسخ: بله، چایهای گیاهی مانند چای بابونه ممکن است باعث لک شدن دندان شوند. بی کیفیت بودن چای میتواند لک بیشتری ایجاد کند. با این حال، اضافه کردن کمی شیر خام به فنجان ممکن است به کاهش این وضعیت کمک کند.
در پایان توصیه میکنیم در زمان خواب با توجه به مزایای گفته شده در بالا، از دم کرده این گیاه معطر بهره ببرید. شما نیز اگر تجربه ای از خواص چای بابونه دارید آن را با ما و سایر خوانندگان از طریق بخش «ارسال نظر» در میان بگذارید.
References
- Moumita Das, “Chamomile: Medicinal, Biochemical and Agricultural Aspects”
- Molecular Medicine Report, 2010 Nov 1;3(6):895-901
- European Journal of Public Health, 2015 Dec,25(6):1001-5
- Journal of Endocrinological Investigation, 2015 Feb;38(2):163-70
- Iranian Red Crescent Medical Journal, 2016 Nov;18(11):e19871