علت‌ بروز درد سمت راست پهلو و راه‌ های درمان آن

ستاره | سرویس سلامت – احتمالا شما نیز از وجود درد در پهلوی اطرافیانتان گله و شکایت‌هایی شنیده‌اید و یا حتی ممکن است گاهی خودتان این موضوع را تجربه کرده باشید؛ دردی که اغلب آن را با اصطلاح “تیر کشیدن در پهلو” بیان می‌کنند. اغلب افراد ممکن است بروز این درد را بی علت و گذرا قلمداد کنند، در صورتی که درد در پهلو اغلب نشانه‌ی بروز یک بیماری در یکی از اندام‌های قرار گرفته در این ناحیه است. در ادامه قصد داریم شما را با شایع‌ترین علل بروز اینگونه دردها (هم در آقایان و هم در خانم‌ها) و روش‌های درمان آن که به علت آن‌ وابسته است و ممکن است شامل فیزیوتراپی یا جراحی باشد، آشنا کنیم.

 

 

علل بروز درد در سمت راست پهلو

از شایع‌ترین علل بروز درد در سمت راست پهلو می‌توان به مشکلات کارکردی مرتبط با ستون فقرات، ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و رباط‌ها اشاره کرد. سایر عواملی که می‌توانند خود را با این نشانه در بدن شما نشان دهند، عبارتند از وزن زیاد، عفونت و التهاب، سنگ کلیه و یا آماس آپاندیس. 
علت درد سمت راست پهلو می‌تواند تعیین کننده میزان درد باشد. در برخی موارد، بیمار ممکن است درد خفیفی را احساس کند که به مدت طولانی ادامه داشته یا اینکه درد گاهی بیاید و برود. در دیگر موارد ممکن است دچار دردی شدید شود. درد ممکن است فقط در سمت راست باشد یا به دیگر قسمت‌های کمر و پا‌ها نیز کشیده شود. در ادامه به علل مشترک بروز درد در سمت راست پهلو میان زنان و مردان و پس از آن به طور تفکیکی و گزینه‌های درمانی آن خواهیم پرداخت.

 

۱. رگ به رگ شدن و کشیدگی

رگ به رگ شدن و کشیدگی از شایع‌ترین عوامل بروز درد سمت راست پهلو هستند. رگ به رگ شدگی زمانی روی می‌دهد که رباط‌های کمر بیش از حد کشیده شده و یا پاره شوند، در حالی که پاره شدن ماهیچه‌ها و یا تاندون‌های کمر باعث کشیدگی و پیچ خوردگی می‌شوند.
رگ به رگ شدن و کشیدگی ممکن است به علت آسیب، انجام حرکات ناگهانی و یا بلند کردن اجسام سنگین روی دهد. آسیب وارد شده می‌تواند دردناک بوده و حرکات بدن را محدود کند. رگ به رگ شدگی و کشیدگی هر دو می‌توانند در سمت راست پهلو ایجاد شوند.
بدن می‌تواند این آسیب‌ها را خود به خود درمان کند، اما برای کاهش درد می‌توانید از دارو‌های ضد التهابی مثل ایبوپروفن استفاده کنید. در برخی موارد، فیزیوتراپی به روند بهبود کمک می‌کند.

 

۲. رادیکولوپاتی

رادیکولوپاتی یا کشیدگی عصب در ستون فقرات، زمانی روی می‌دهد که التهاب، فشار و یا آسیب دیدگی بر روی ریشه عصب در ستون فقرات تاثیر بگذارد. این امر باعث بروز درد در هر دو طرف کمر می‌شود. عوامل مختلفی می‌توانند باعث بروز رادیکولوپاتی شوند. فتق دیسک (بیرون زدگی دیسک از ستون فقرات) یکی از عوامل بالقوه است.
درمان این بیماری بستگی به علت آن دارد. دارو‌های ضد التهابی اغلب به کاهش علائم کمک می‌کنند. در موارد حاد، تزریق استروئید می‌تواند به کنترل التهاب و کاهش درد کمک کند.
در افراد چاق، کاهش وزن می‌تواند به کاهش فشار وارده کمک کند. فیزیوتراپی نیز به تقویت عضلات اطراف کمک می‌کند.

 

 

۳. تنگی مجرای نخاعی

این وضعیت زمانی روی می‌دهد که فضای اطراف نخاع تنگ شده و بر ستون فقرات و اعصاب فشار وارد شود. این افزایش فشار می‌تواند منجر به بروز درد و بی حسی در کمر و پا‌ها شود. این حالت بیشتر ناشی از ورم مفاصل است.

برای درمان تنگی مجرای نخاعی می‌توان از راه‌های زیر استفاده کرد:

• دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) یا استامینوفن
• فیزیوتراپی
• تزریق استروئید
• عمل جراحی

 

۴. تخریب دیسک بین مهره‌ای

تخریب دیسک بین مهره‌ای عارضه‌ای شایع بوده که در آن دیسک‌های حمایت کننده استخوان‌ها یا مهره‌های ستون فقرات منحط می‌شوند. این انحطاط که اغلب در کمر ایجاد می‌شود، اصطکاک بین مهره‌ها را افزایش می‌دهد. این اصطکاک منجر به بروز درد در کمر، گردن، بازو و پا می‌شود.

افزایش سن می‌تواند باعث انحطاط دیسک بین مهره‌ای شود. راه‌های درمان این عارضه عبارتند از:

• فیزیوتراپی
• تزریق استروئید
• ریزوتومی فاست، که شامل تزریق در مفاصل برای کاهش درد عصبی است
• دارو‌های ضد درد، مانند دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی یا استروئید‌ها
• عمل جراحی

 

۵. عفونت

عفونت از دیگر عواملی است که منجر به بروز درد کمر در هر دو طرف بدن شود. عفونی شدن مجرای نخاعی، لگن یا دیسک بین مهره‌ای می‌توانند باعث کمر درد شوند. همچنین ممکن است باکتری‌ها به کلیه زده و باعث عفونت شوند. کلیه‌ها در کمر و کمی متمایل به سمت راست قرار دارند.
علت عفونت، نوع درمان را تعیین خواهد کرد. مصرف آنتی بیوتیک‌ها درمانی رایج برای عفونت‌های باکتریایی هستند.

 

۶. تومور نخاعی

تومور نخاعی می‌تواند روی نخاع یا ستون فقرات رشد کند. علت بروز بیشتر تومور‌های نخاعی ناشناخته است. در برخی موارد، تومور ناشی از تکثیر زیاد سلول‌های سرطانی است. تومور می‌تواند روی ستون فقرات و اعصاب اطراف آن فشار وارد کرده که در نتیجه منجر به بروز کمر درد در هر دو طرف بدن می‌شود.
درمان تومور نخاعی بستگی به علت آن دارد. برای سرطان، پرتو درمانی یا شیمی درمانی انجام می‌شود. در برخی موارد، از جراحی برای برداشتن تومور استفاده می‌شود.

 

۷. سنگ کلیه

سنگ کلیه، توده‌ای کوچک و جامد از مواد معدنی است که ممکن است در یک یا هر دو کلیه تشکیل شود. سنگ کلیه اگر کوچک باشد، بدون درد از بدن دفع خواهد شد، اما سنگ‌های بزرگ می‌توانند مشکلاتی را ایجاد کنند. سنگ‌های بزرگ ممکن است در بدن گیر کرده و باعث درد زیادی شوند. اگر سنگ، کلیه سمت راست را تحت تاثیر قرار دهد، این امر می‌تواند باعث بروز درد سمت راست پهلو شود.
اگر سنگ کلیه باعث انسداد دستگاه ادراری یا درد شدید شده است، باید فورا خارج شود. درمان شامل تجزیه سنگ به قطعات کوچک‌تر است تا راحت‌تر دفع شود. در برخی موارد، نیاز به جراحی خواهد بود.

 

۸. آپاندیس

آپاندیس، کیسه‌ای کوچک است که در کنار روده بزرگ قرار دارد. آماس و التهاب آپاندیس باعث بروز درد در شکم می‌شود که می‌تواند تا سمت راست بدن نیز کشیده شود.
معمولا در این وضعیت، آپاندیس با جراحی برداشته می‌شود. برداشتن آپاندیس خطرناک نبوده و بر عملکرد دیگر قسمت‌های بدن تاثیر نخواهد گذاشت.

 

۹. آنوریسم آئورت شکمی

شریان آئورت درست از وسط بدن می‌گذرد. آنوریسم آئورت شکمی زمانی روی می‌دهد که بخشی از دیواره شریان ضعیف شده و قطر آن افزایش یابد. این حالت ممکن است به تدریج و یا بسیار ناگهانی روی دهد.

علائم این بیماری عبارتند از:

• درد کمر که می‌تواند ناگهانی یا شدید باشد
• درد در شکم یا اطراف شکم
• احساس ضربان در اطراف شکم

 

۱۰. آرتروز

بسیاری از انواع آرتروز، از جمله آماس مفصلی (OA)، می‌توانند کمر را تحت تاثیر قرار دهند. در این شرایط، غضروف بین مهره‌ها ساییده شده که می‌تواند باعث بروز درد شود.

دیگر علائم آرتروز کمر عبارتند از:

• سفتی و چوب شدگی که در حالت حرکت از بین می‌رود
• بروز درد که در شب بدتر می‌شود

 

علل رایج بروز درد سمت راست پهلو در مردان

التهاب پروستات

التهاب پروستات عارضه‌ای شایع بوده که اغلب به دلیل عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود. در برخی موارد، ممکن است علائمی ایجاد نشود، اما علائم شایع آن عبارتند از:

• کمر درد
• درد در کشاله ران، آلت تناسلی، کیسه بیضه، مقعد یا پایین شکم
• بروز درد در طی یا بعد از انزال یا ادرار
• افزایش احساس ادرار
• تب

 

 

سرطان پروستات

پروستات غده‌ای کوچک در نزدیکی مثانه است که برای منی، مایع تولید می‌کند. علائم سرطان پروستات عبارتند از:

• کمردرد
• مشکلات ادراری
• انزال دردناک

 

علت بروز درد سمت راست پهلو در زنان

آندومتریوز

آندومتریوز زمانی روی می‌دهد که بافت رحم در دیگر قسمت‌های بدن مانند تخمدان‌ها یا لوله‌های فالوپ شروع به رشد کند. این شرایط می‌تواند باعث ایجاد درد شدید در شکم، لگن و کمر شود.

دیگر علائم آندومتریوز عبارتند از:

• درد شدید در زمان قاعدگی
• بروز درد در طی یا بعد از رابطه جنسی
• ناباروری
• خونریزی یا لکه بینی در بین دوره‌های قاعدگی
• مشکلات گوارشی
• اجابت مزاج دردناک
• ادرار دردناک در زمان قاعدگی

 

کیست تخمدان

کیست‌های تخمدان، حباب‌هایی کوچک و پر از مایع بوده که در تخمدان‌ها تشکیل می‌شوند. کیست تخمدان عارضه‌ای شایع است و معمولا علائمی ایجاد نمی‌کند. با این حال، اگر کیست بزرگ شود، می‌تواند باعث بروز درد ناگهانی در لگن شده که اغلب این درد تا کمر نیز کشیده می‌شود.

دیگر علائم این عارضه عبارتند از:

• احساس آکندگی یا فشار
• نفخ شکم

احتمال دارد که کیست‌های بزرگ پاره شوند که این امر باعث بروز درد شدید و ناگهانی می‌شود. همچنین پاره شدن کیست می‌تواند باعث خونریزی داخلی شود، بنابراین اگر به طور ناگهانی احساس درد در اطراف لگن خود کردید، به پزشک مراجعه کنید.

 

 

پیچ خوردگی تخمدان

گاهی اوقات یک یا هر دو تخمدان ممکن است پیچ خورده که به این شرایط پیچ خوردگی تخمدان گفته می‌شود. در بسیاری از موارد، لوله فالوپ اتصال دهنده نیز پیچ می‌خورد.
پیچ خوردگی تخمدان باعث بروز دردی شدید در شکم شده که به سرعت ظاهر و اغلب تا کمر کشیده می‌شود. برخی از زنان علائمی مانند تهوع و استفراغ نیز دارند.
پیچ خوردگی تخمدان وضعیتی اورژانسی است که برای جلوگیری از آسیب دائمی به تخمدان، نیاز به درمان فوری دارد. در حالی که به احتمال زیاد نیاز به جراحی خواهد بود، اما اکثر زنان، عملکرد کامل تخمدان خود را دوباره به دست خواهند آورد.

 

فیبروم رحم

فیبروم‌ها تومور‌هایی عضلانی بوده که معمولا غیرسرطانی هستند. فیبروم‌ها در جداره رحم تشکیل شده و باعث بروز کمر درد می‌شوند. برخی از آن‌ها بسیار کوچک بوده، در حالی که برخی از آن‌ها ممکن است تا اندازه گریپ فروت یا بزرگتر نیز رشد کنند.

فیبروم‌ها می‌توانند باعث بروز حالت‌های زیر شوند:

• خونریزی شدید
• قاعدگی دردناک
• تورم پایین شکم

 

بیماری التهابی لگن

التهاب لگن (PID) عارضه‌ای جدی است که به علت عفونت اندام‌های تولید مثل زنان ایجاد می‌شود. این بیماری اغلب زمانی روی می‌دهد که عفونت‌های منتقله از راه جنسی مانند کلامیدیا و سوزاک درمان نشده باشند.

علائم اغلب خفیف یا غیر قابل تشخیص هستند، اما ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:

• بروز درد در پایین شکم
• بدبو بودن ترشحات واژن
• درد یا خونریزی در زمان رابطه جنسی
• تب

اگر فکر می‌کنید دچار این عارضه هستید، سریع به پزشک مراجعه کنید. برای پیشگیری از بروز عوارضی مانند ناباروری یا حاملگی خارج از رحم، باید فورا آنتی بیوتیک مصرف کنید.

 

بارداری

۵۰ درصد از زنان باردار، انواع کمر درد را تجربه می‌کنند. درد در ناحیه لگن که نسبت به درد کمر، حدود چهار برابر بیشتر در زنان باردار شایع است، سبب بروز درد شدید و منقطع در کمر می‌شود.

همچنین می‌تواند باعث بروز حالت‌های زیر شود:

• درد مداوم
• دردی که می‌آید و می‌رود
• درد در یک یا هر دو طرف کمر
• دردی که تا ران یا ماهیچه ساق پا کشیده شود

درد کمر در زنان باردار شبیه به دیگر درد‌های مزمن کمر در زنان غیر باردار است. هر دو نوع درد کمر معمولا چند ماه پس از زایمان از بین می‌روند.

هشدار: گاهی کمر درد نشانه‌ای از سقط جنین است اگر همراه با لکه بینی، خونریزی یا ترشحات غیر عادی باشد.

 

زمان مراجعه به پزشک

کمر درد معمولا عارضه‌ای اورژانسی نیست. اما اگر باردار هستید یا علائم زیر را دارید سریعا به پزشک مراجعه کنید:

• تب یا لرز
• بی اختیاری ادرار یا مدفوع
• درد شدیدی که با مصرف قرص‌های ضد درد از بین نرود
• احساس ضربان در شکم
• تهوع یا استفراغ
• عدم تعادل در راه رفتن

 

کلام آخر

همانگونه که متوجه شدید، بروز درد سمت راست پهلو به علت آن بستگی دارد. آسیب‌های کارکردی به ستون فقرات یا بافت‌های اطراف می‌توانند خود به خود درمان شوند، اما زمان خواهند برد. فیزیوتراپی و دیگر روش‌های درمانی می‌توانند روند بهبود را افزایش دهند. برخی بیماری‌ها مانند تخریب دیسک و آندومتریوز، برای کنترل علائم، نیاز به درمان دارند.

برگرفته از: healthline.com