ستاره | سرویس سلامت – نفخ باعث ورم معده میشود و اغلب اوقات بعد از غذا خوردن اتفاق میافتد. اگرچه نفخ به ندرت نشان دهندهی یک مشکل جدی پزشکی است، اما با درد و ناراحتی همراه است. بسیاری از افرادی که با این مشکل روبه رو هستند متوجه میشوند که مصرف برخی مواد غذایی باعث نفخ میشود و با ایجاد تغییرات کوچک در رژیم غذاییشان بهبود مییابند. در این مطلب به بررسی غذاهای نفاخ در بارداری و شیردهی، میوههای نفاخ و غذاهای ضد نفخ میپردازیم.
میوههای نفاخ
میوهها غنی از فیبر و فروکتوز میوههایی نفاخ هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
۱. سیب
سیب غنی از آنتی اکسیدانها و مواد مغذی است، مصرف سیب فواید زیادی برای سلامتی دارد، اما مصرف روزانه آن میتواند باعث نفخ شود. سیب دارای نوعی قند به نام فروکتوز است، هضم فروکتوز در برخی افراد سخت است و باعث نفخ میشود. خوردن نیمی از سیب به جای یک سیب کامل و آرام جویدن آن به کاهش نفخ کمک میکند.
۲. گلابی
گلابی حاوی پکتین نوع فیبر محلول است که به کاهش کلسترول کمک میکند. گلابی دارای مقداری قند الکلی به نام سوربیتول است، مقدار کمی از این قند برای حفظ حرکات دستگاه گوارش مفید است، اما برخی از افراد به این نوع قند حساسند و میتواند باعث نفخ در آنها شود. ورزش میتواند به رفع نفخ ناشی از این قند کمک کند.
۳. گیلاس، انگور، انبه و آناناس
گیلاس، انگور، انبه و آناناس دارای قند هستند، گاهی اوقات این قند در روده کوچک به طور کامل جذب نمیشود و در روده بزرگ گیر افتاده و باعث ایجاد نفخ میشود. جویدن میوهها و محدود کردن مقدار مواد غذایی حاوی کربوهیدراتها در بقیهی روز به کاهش نفخ ناشی از این میوهها کمک میکند.
۴. زردآلو، کشمش و آلو خشک
اگرچه مصرف این میوههای خشک به درمان یبوست کمک میکند، اما ممکن است باعث ایجاد نفخ شود. زردآلو، کشمش و آلو غنی از شکر و فیبر هستند و باعث افزایش فعالیت باکتریها در کولون میشوند. این باکتریها باعث شده قند و فیبر هضم نشوند و باعث نفخ میشوند. مصرف این میوههای خشک با آب فراوان به پیشگیری از نفخ کمک میکند.
غذاهای نفاخ در بارداری
علت نفخ شکم در بارداری را می توان تغییرات جسمی و هورمونی دانست. در دوران بارداری سطح پروژسترون افزایش یافته و باعث ریلکس شدن ماهیچهها و دستگاه گوارش میشود، بنابراین فرآیند هضم کند شده و باعث ایجاد نفخ، استفراغ و ناراحتی معده خواهد شد. برخی از غذاهای نفاخ در دوران بارداری عبارتند از:
- حبوبات مانند لوبیا، عدس، نخود و تعداد کمی از سبزیجات مانند گل کلم، کلم و کلم بروکلی خام
- فروکتوز: برخی از غذاها مانند پیاز، عسل، گوجه فرنگی، گلابی، سس گوجه فرنگی و… حاوی نوعی قند به نام فروکتوز هستند که باعث نفخ میشوند.
- نشاسته: برخی از مواد غذایی حاوی نشاسته مثل ذرت، گندم و سیب زمینی نفاخ هستند.
- مواد غذایی غنی از فیبر: برخی غذاهای غنی از فیبر مانند لوبیا، نخود فرنگی، پرتقال و… باعث نفخ میشوند.
- محصولات لبنی: بسیاری از افراد در دنیا از عدم تحمل لاکتوز رنج میبرند. بدن این افراد قادر به تولید آنزیم لاکتاز که به هضم محصولات لبنی کمک میکند، نیست؛ بنابراین زمانیکه این افراد محصولات لبنی مصرف میکنند دچار نفخ خواهند شد.
- غذاهای سرخ کردنی به دلیل چربی بالایی که دارند میتوانند باعث نفخ شوند.
- حساسیت غذایی: معده ممکن است به برخی غذاهای خاص حساس باشد، در این صورت باید این غذاها شناسایی شده و از مصرف آنها اجتناب کرد.
غذاهای نفاخ در شیردهی برای مادر و نوزاد
هر غذایی که مادران میخورند بر روی شیر آنها تاثیر میگذارد و داشتن تنوع در رژیم غذایی به رشد کودک کمک میکند. نفخ یک واکنش طبیعی در کودکان شیرخوار است و معمولا جای نگرانی ندارد، با این حال در صورتیکه نفخ باعث درد شود، حذف یا کاهش برخی غذاها از رژیم غذایی مادران به کاهش نفخ کمک میکند. برخی از غذاهای نفاخ در شیردهی عبارتند از:
۱. لبنیات
شیر گاو یکی از شناخته شدهترین غذاهای نفاخ در کودکان شیر خوار است و باعث قولنج نوزادان میشود. نوزادنی که دچار قولنج میشوند معمولا برای کاهش درد پاهایشان را جمع میکنند. حتی اگر کودک به شیر گاو حساسیت نداشته باشد، میتواند باعث نفخ شود. لبنیات در بالای لیست غذاهایی که باعث حساسیت در کودکان میشود قرار دارند. حذف محصولات لبنی از رژیم غذایی برای ۵ تا ۷ روز به تعیین اینکه آیا شیر، پنیر، ماست یا سایر محصولات لبنی که مادران شیرده مصرف میکنند باعث نفخ نوزاد شده است یا خیر، کمک میکند. با رشد کودک میتوان به تدریج لبنیات را به رژیم غذایی بازگرداند.
۲. میوهها و سبزیجات
کلم بروکلی از مشهورترین سبزیجات است که میتواند باعث نفخ شود، با این وجود کلم بروکلی تنها سبزی نیست که باعث نفخ میشود، آرتیشو، نخود فرنگی، ذرت، سیب زمینی، گلابی و حتی تمشک سرشار از فیبر هستند و ممکن است باعث نفخ شوند. لازم نیست همه این مواد غذایی از رژیم غذایی مادران حذف شوند، اکثر این سبزیجات و میوهها برای حفظ سلامت مادر و کودک سودمند هستند. مادران باید تاثیر مصرف این مواد غذایی بر روی شیر و کودکشان را بررسی کنند و در مورد مقدار مصرف آن در رژیمشان تصمیم بگیرند.
۳. جو و غلات
برخی از مواد غذایی حاوی فیبر از غذاهای نفاخ به حساب میآیند و ممکن است باعث ایجاد نفخ در نوزادان شیر خوار شوند، مواد غذایی حاوی سبوس مانند گندم، جو، برنج و نان گندم یک عامل اصلی نفخ در کودکان شیر خوار هستند.
۴. سایر غذاهای نفاخ در بارداری
مادران در دوران شیردهی باید از مصرف کافئین و نوشابه گازدار اجتناب کنند. نوشابه پر از گاز است و مصرف آن باعث نفخ در مادر و نوزاد میشود، همچنین دستگاه گوارش نوزاد تحمل کافئین را ندارد و مصرف کافئین باعث نفخ نوزاد خواهد شد. بادام زمینی، کره بادام زمینی، حبوبات، غذاهای تند و پر ادویه، گوجه فرنگی و سفیده تخم مرغ هم از دیگر غذاهای نفاخ در شیردهی هستند.
رژیم ضد نفخ؛ مصرف چه خوراکیهایی به بهبود نفخ کمک میکند؟
۱. خیار
خیار دارای نوعی آنتی اکسیدان به نام کوئرستین است که به کاهش تورم کمک میکند. همچنین فعالیت آنزیمهای التهابی معده را کاهش میدهد، بنابراین مصرف خیار به کاهش نفخ کمک میکند.
۲. موز
موز، آووکادو، کیوی دارای پتاسیم هستند، پتاسیم با تنظیم سدیم در بدن از ایجاد ورم جلوگیری میکند. همچنین نفخ در برخی مواقع به دلیل یبوست به وجود میآید و فیبر موجود در موز به درمان یبوست و نفخ ناشی از آن کمک میکند.
۳. پاپایا
پاپایا دارای نوعی آنزیم است که به هضم پروتئین کمک میکند. همچنین فیبر موجود در آن دستگاه گوارش را تقویت کرده و دارای خاصیت ضد التهابی است. از اینرو به درمان نفخ کمک میکند.
۴. مارچوبه
مارچوبه پروبیوتیک است و با رشد باکتریهای مفید روده به هضم مواد غذایی و درمان نفخ کمک میکند.
۵. ماست پروبیوتیک
ماستهای پروبیوتیک دارای باکتریهای مفیدی هستند که به سلامت روده و هضم غذا کمک میکند و در درمان نفخ موثر است.
۶. رازیانه
ترکیبات موجود در رازیانه برای کاهش اسپاسم دستگاه گوارش موثر است. مصرف جوشاندهی رازیانه و یا استفاده از آن در پخت و پز به درمان نفخ کمک میکند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه دمنوش رازیانه
۷. زنجبیل
زنجبیل دارای خاصیت ضدالتهابی است و آنزیمهای موجود در آن به سلامت دستگاه گوارش کمک میکند. برای درمان نفخ با زنجبیل کافی است، زنجبیل را با کمی نمک و آب لیمو ترش ترکیب کرده و ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری از آن بعد از هر وعده غذایی خورده شود.
۸. چای نعنا و بابونه
یکی از محبوبترین و شناخته شدهترین گیاهان برای درمان نفخ و مشکلات گوارشی نعنا است. خوردن یک فنجان چای نعنا یا بابونه بعد از هر وعده غذایی به هضم غذا کمک میکند و نفخ را کاهش میدهد.
نظر شما چیست؟ شما چه غذاهای نفاخ دیگری می شناسید؟ فراموش نکنید که نظرات و تجربیات خود را در پایین همین صفحه در بخش “ارسال نظر” با ما و همراهان ستاره به اشتراک بگذارید.