بیماری لایم عفونت خفته؛ علائم، پیشگیری و درمان

ستاره | سرویس سلامت – یک حشره نیش‌تان می‌زند! اولش فکر می‌کنید مثل همه گزیدگی‌های دیگر است، شاید مدتی جایش ورم کند. ۳۰ روز بعد هم علاوه بر خارش دچار تب و لرز می‌شوید. خب که چی؟ بسیار خب، اگر آنچه که «بیماری لایم» نامیده می‌شود و شما هم به واسطه نیش آن کنه دچارش شده‌اید را در همین مراحل پیگیری نکنید دردسر‌های واقعی‌تان هفته‌ها یا شاید ماه‌ها بعد گریبان‌گیرتان می‌شود!

 

بیماری لایم چیست و چه علائمی دارد؟

کنه‌هایی وجود دارند که به «پا سیاه» معروف هستند، این کنه‌ها وقتی شخص را نیش می‌زنند باکتری «بورلیا بورگدورفری سنسو لاتو» را به بدن شخص منتقل می‌کنند و از این جا به بعد فاز‌های مختلف بیماری لایم شروع می‌شود.

 

فاز اول بیماری

شاید شخص اصلا حتی متوجه نیش کنه هم نشود. به هر حال یک تا دو هفته پس از انتقال آن باکتری، جوش‌هایی که به «چشم گاو» معروف هستند (با نام رسمی اریتما میگرانس) ظاهر می‌شوند. این جوش‌ها نشان‌دهنده تکثیر باکتری در جریان خون هستند. گزش کنه، یک نقطه مرکزی قرمز در وسط جوش به وجود آورده و خارش زیادی هم در اطراف ناحیه قرمزی ایجاد می‌کند. این ناحیه متورم چندان درد نمی‌کند و وجودش آزاردهنده نیست، بعد از چهار هفته هم ناپدید می‌شود.
به گفته بسیاری از کسانی که بیماری لایم را تجربه کرده‌اند، ممکن است این مرحله اصلا حتی رخ هم ندهد، ولی به هر حال نشانه گفته شده از ویژگی‌های اصلی این بیماریست.

 

 

فاز دوم بیماری

پس از نیش کنه، بسته به اینکه چقدر طول بکشد آن باکتری و عفونت در سرتاسر بدن شخص گسترش یابد، بیماری وارد فاز دومش می‌شود. ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد و سپس شخص چنین علائمی را شاهد باشد:

• تب و لرز
• گلودرد
• سردرد
• درد عضلات
• خستگی
• تورم غدد لنفاوی
• تاری دید یا ایجاد تغییر در قدرت بینایی

تا اینجا شاید حس کنید این علائم می‌توانند به آنفولانزا هم شباهت داشته باشند اما به جز محل گزیدگی شاید جوش‌های دیگری هم بر روی بدن شخص ظاهر شوند و سپس علائم دیگری مانند خارش، بی‌حسی و حتی فلج مغزی رخ دهد. درگیر شدن بدن در این شرایط با بیماری‌های دیگری مثل مننژیت یا اختلالات هدایت قلبی منجر به پیچیده‌تر شدن وضعیت بیمار می‌شود.

 

فاز سوم بیماری

این مرحله پس از اینکه مراحل یک و دو کاملا سپری شدند، هفته‌ها، ماه‌ها و حتی شاید سال‌ها بعد رخ می‌دهد و شخص ناگهان دچار علائم زیر می‌شود:

• بی حسی در دست‌ها، بازو‌ها، پا‌ها یا صورت
• سردرد‌های شدید
• اختلالات ریتم قلب
• اختلالات مغزی مثل اختلال در کارکرد حافظه (کم شدن حافظه کوتاه‌مدت)
• تغییرات خلق و خو
• تغییرات خواب
• آرتروز یک یا چند مفاصل بزرگ
• دشواری در تمرکز
• روان مبهم و مه آلود

اگر در مراحل قبل این بیماری را پیگیری نکرده باشید ممکن است بسیاری از این علائم در شما ماندگار شوند و دچار ورم مفاصل، فلج شدن صورت و اختلال در ضربان قلب بشوید که دیگر به آن «لایم مزمن» می‌گویند و درمانش بسیار مشکل است.

 

 

تشخیص بیماری

شاید برایتان سوال باشد که با وجود این علائمی که به سادگی می‌توانند با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته شوند چگونه می‌توان بیماری لایم را تشخیص داد. حقیقتا این تشخیص فقط می‌تواند توسط یک پزشک باتجربه انجام شود، آن هم تنها با آزمایش فیزیکی شخص و مرور سابقه سلامتی‌اش. به جز این، بیماری لایم با آزمایش خون هم قابل تشخیص است ولی این آزمایش تنها می‌تواند برای چند هفته پس از عفونت اولیه قابل اعتماد باشد. یعنی زمانی که بدن آنتی‌بادی‌های خود را آزاد کرده باشد.

 

درمان بیماری لایم

مانند اکثر بیماری‌ها، شخص مبتلا هر چه زودتر به تشخیص برسد و شروع به درمان کند زودتر هم نتیجه می‌گیرد. دارودرمانی برای بیماری لایم به این صورت است که:

• برای بزرگسالان و کودکان بالای ۸ سال آنتی‌بیوتیک داکسی‌سایکلین تجویز می‌شود.
• برای کودکان زیر ۸ سال، زنان باردار و شیرده آموکسی‌سیلین و سفوروکسیم تجویز می‌شود.
• اگر بیماری سیستم اعصاب مرکزی را تحت تاثیر قرار داده باشد آنتی‌بیوتیک داخل وریدی تجویز می‌شود. (برای ۱۸ تا ۲۴ روز)

نکات مهم

• بعد از ابتلا به بیماری لایم و درمان، باز هم امکان ابتلا برای شخص وجود خواهد داشت.
• بعد از درمان ممکن است علائمی چون خستگی و درد ماهیچه در برخی افراد باقی بماند. علتش هم مشخص نیست و استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های بیشتر هم بی‌فایده است. بعضی متخصصان می‌گویند برخی از افراد مبتلا به لایم، از قبل مستعدِ نشان دادن واکنش‌های خودایمنی بوده‌اند و این استعداد باعث بروز این علائم می‌شود. با این حال، این موضوع نیازمند مطالعات بیشتر است.

 

پیشگیری، همواره مهم‌تر از درمان!

• این کنه‌ها می‌توانند در هرجای طبیعت و روی بدن حیوانات وجود داشته باشند. بهترین راه پیشگیری این است که برای رفتن به دل طبیعت لباس‌های پوشیده‌ای انتخاب کنید تا مثلا در تماس با علف‌های بلند و درختان قرار نگیرید.
• پس از بازگشت از گردش حتما دوش گرفته و لباس‌های‌تان را بشویید. موقع استحمام بدن را به دقت بررسی کرده و برای شستشو حتما از لیف و کیسه استفاده کنید.
• موادی وجود دارند که دافع حشرات هستند و برای همین استفاده هم طراحی شده‌اند (مثل DEET). با اطلاع از نیاز خودتان و فرزندان‌تان نسبت به تهیه این مواد موضعی از داروخانه‌ها و فروشگاه‌های معتبر اقدام کنید و دقیقا طبق دستور‌العمل استفاده‌شان کنید. چون استعمال بیش از اندازه از آن‌ها هم برای بدن خطرناک است.

 

 

آیا شما تاکنون دچار گزیدگی شده‌اید؟ چند بار این گزیدگی را جدی گرفته‌اید؟ آیا شما یا کسی از نزدیکان‌تان تجربه مقابله با بیماری لایم را داشته است؟ لطفا تجربیات و نظرات‌تان را در بخش “نظرات” سایت ستاره با ما در میان بگذارید.