آیا دعای تحویل سال در قران است؟

ستاره| سرویس مذهبی _ دعای تحویل سال در کدام سوره قران است؟ ایرانیان در لحظه تحویل سال دعای زیبایی را می‌خوانند که بزرگ‌ترین خواسته این دعا تغییر و تحول مثبت در زندگی و روح ماست. در این مقاله بیان می‌کنیم که این دعا از کجا ریشه گرفته است و در کدام سوره قرآن ذکر شده است.

 

لحظه تحویل سال از زیباترین لحظه‌های سال است. زمانی که به رسم و سنت گذشتگان، افراد با عزیزترین‌هایشان جمع می‌شوند و سعی می‌کنند در هنگام تحویل سال در کنار هم باشند و حال خوب لحظه‌های تحویل را تا پایان سال نگه دارند. دعای تحویل سال یکی از سنت‌های مربوط به این لحظه زیباست. دعایی با معانی بلند و حس و حالی مملو از تغییر و تحول و خوب‌تر شدن. اما دعای تحویل سال در کدام سوره قرآن است؟

 

دعای تحویل سال در قران در کدام سوره است؟

متن دقیق دعای تحویل سال در هیچ سوره‌ای از قرآن نیست! طبق بررسی کارشناسان علوم دینی این دعا در هیچ کدام از کتاب‌های مهم و معتبر ادعیه یا حدیث شیعی و سنی ذکر نشده است و همچنین بخشی از یکی از سوره‌های قرآن نیز نمی‌باشد. اما در یکی از کتاب‌های مشهور شیعی به نام “زاد المعاد” نوشته علامه محمد باقر مجلسی اشاره شده که مستحب است دعای “یا مقلب‌القلوب والابصار” را در لحظه تحویل سال بخوانید. حتی در برخی منابع دیگر آمده است که بهتر است این دعا را ۳۶۶ مرتبه بگوییم تا از تمام توفیقات این دعا بهره‌مند شویم و سال جدید را با نام و یاد خدا شروع کنیم. نامی که مایه برکت در سال جدید و نورانی شدن اولین لحظات سال جدید است. پس دعای “یا مقلب‌القلوب والابصار” دعایی نیست که از قرآن گرفته شده باشد و در کتب ادعیه بسیار مهم نیز ذکر نشده است، اما نقل‌هایی درباره آن در کتب غیر معروف موجود است.

پیشنهاد می کنیم مطلب مجموعه شعر در مورد تحویل سال  را مطالعه کنید.

 

آیا دعای تحویل سال ساختگی است؟

همانطور که قبلاً نیز گفتیم دعای تحویل سال در کتاب زادالعاد علامه مجلسی ذکر شده است و اگرچه این کتاب یکی از بهترین کتب ادعیه شیعه نیست اما نمی‌توان آن را ساختگی دانست و بدون شک از حداقل اعتبار برخوردار است کما اینکه نویسنده این کتاب یکی از بزرگترین و تأثیر گذار‌ترین شخصیت‌های اندیشمند اسلامی است. از طرفی دیگر ترکیب‌های دعای تحویل سال کم و بیش در متن‌های اصیل ادعیه و قرآنی دیده می‌شود به شکلی که بخش‌هایی از دعای تحویل سال را در دعا‌های دیگر و آیه‌های قرآن می‌بینیم و می‌توان نتیجه گرفت این ادعیه با ریشه‌های اصیل دینی و قرآنی همخوان هستند.

 

دعای تحویل سال از کجا گرفته شده است؟

ترکیب‌های مورد استفاده در دعای تحویل سال، ترکیب‌های بسیار آشنا و پر تکرار نیستند، اما برخی از بخش‌ها آن را در جا‌های مختلف شنیده‌ایم. به عنوان مثال در بخشی از دعای تحویل سال خداوند را با عنوان ” یا مقلب القلوب والابصار” صدا می‌زنیم و این عبارت هم در قرآن و هم در حدیث به شکل‌های مختلفی ذکر شده است.

 

دعای تحویل سال در قرآن

خداوند کریم در یکی از سوره‌ها زیبای قرآن به نام سوره “نور” در آیه ۳۷ می‌فرمایند:

«رِجالٌ لا تُلْهیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیعٌ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إیتاءِ الزَّکاةِ یخافُونَ یوْماً تَتَقَلَّبُ فیهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ»

ترجمه:

«مردانی که هیچ تجارت و خرید و فروشی آن‌ها را از یاد خدا و برپا کردن نماز و پرداختن زکات مشغول نمی‌کند، آن‌ها از روزی می‌ترسند که دل‌ها و دیده‌ها در آن پریشان و دگرگون است.»

“یوْماً تَتَقَلَّبُ فیهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ “ که در دعای تحویل سال نیز به مفهوم آن اشاره می‌کنیم در این آیه همان روز قیامت است اما در لحظه تحویل سال ما از خداوند می‌خواهیم که در همین لحظه که لحظه تغییر سال و پشت سر گذاشتن ۳۶۵ روز حادثه و خاطره و تجربه است، قلب و دیده‌هایمان را به بهترین شکل ممکن تغییر دهد.

همچنین در ذکر‌های مخصوص نماز‌های نافله نیز عبارتی آشنا می‌بینیم که خداوند را با آن صدا میزند:

«یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ ثَبِّتْ قَلْبِی عَلَی دِینِک.»

ترجمه:

«ای تغییر دهنده دل‌ها و دیده‌ها قلب و دل من را بر دین خودت پایدار کن.»

 

در کل با جست و جو در میان احادیث و بررسی دقیق‌تر عبارات می‌توان دید که در ادعیه مختلف، خداوند منشأ اصلی تغییر و تحول در دل‌ها و دیده‌هاست و به بهانه‌ها مختلف از خداوند درخواستی در همین زمینه انجام می‌شود. البته که صاحب قلب‌ها و دل‌ها بهترین کسی است که می‌تواند برای همه ما پایداری در دین را به ارمغان بیاورد و حال خوب دل‌هایمان را تضمین کند.
در کتاب اقبال الاعمال اثر سید بن طاووس نیز عبارتی است نظیر دعای تحویل سال که از این قرار است:

«سبحان مقلب القلوب والأبصار، سبحان مقلب اللیل والنهار»

ترجمه:

«پاک و منزه است تغییر دهنده دل‌ها و دیده‌ها، پاک منزه است تغییر دهنده شب و روز»

سالیان سال است که ایرانیان با توجه به آرمان‌های اسلامی و حفظ سنت‌های زیبای نوروزی و باستانی ایران در لحظه تحویل سال، خداوند را مسبب تمام تغییرات در اوضاع و احوال دنیا و طبیعت می‌دانند و او را که پاک و منزه است به یاری می‌طلبند تا در این ساعت‌های زیبا و پر شور تحویل سال تغییری بزرگ در قلب‌ها حاصل کند.

یکی دیگر از بخش‌های دعا تحویل سال که نمونه مشابه در آیات قرآنی دارد عبارت «یا مدبر الیل و النهار» است. این بخش از دعای تحویل سال نیز عیناً در قرآن یا روایات و ادعیه معتبر تکرار نشده، اما مضامینی شبیه به آن در منابع اصیل و معتبر دیده می‌شود. خداوند کریم در قرآن و در سوره مزمل آیه ۲۰ می‌فرمایند:

«وَ اللّهُ یُقَدِّرُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ»

این شباهت مضامین دعای تحویل سال با ادعیه معتبر و آیات قرآنی نشان از این است که اگرچه کلمات دعای تحویل سال دقیقاً کلماتی نیستند که از دهان معصومین (ع) بیرون آمده باشند، اما بدون شک هیچ منافاتی با معارف اسلامی و سخنان نورانی معصومین ندارد و قرائت این دعا در هنگام تحویل سال نه تنها اشکالی ندارد بلکه بسیار پسندیده و مبارک است.

 

شما در ساعاتی که به عنوان ساعات تحویل سال معروف هستند چه دعا‌هایی می‌کنید؟ کدام دعا برای شما مهم‌تر و زیباتر است؟ فراموش نکنید که دعا‌های زیبایی که میدانید را در قسمت “ارسال نظرات” با دیگر کاربران سایت ستاره به اشتراک بگذارید.