نویسنده: زهرا روشنایی
بروزرسانی: 16 شهریور 1400
ستاره | سرویس سلامت – تالاسمی یک بیماری خونی است که اگر به آن مبتلا باشید بدن شما گلبول‌های قرمز و هموگلوبین کمتری نسبت به شرایط عادی دارد. هموگلوبین‌ها برای دریافت و انتقال اکسیژن توسط گلبول‌های قرمز ضروری هستند. تشخیص تالاسمی و درمان کلید زندگی بهتر و طولانی‌تر است. اما اینکه چگونه می‌توان آن را تشخیص داد و چه می‌توان کرد را در ادامه بخوانید.
تشخیص تالاسمی
۱ – آزمایش خون
اگر پزشک شما بخواهد بیماری تالاسمی را در شما تشخیص دهد، احتمالا یک آزمایش خون از شما خواهد گرفت. او این نمونه خون را به آزمایشگاه می‌فرستد تا کم‌خونی و میزان هموگلوبین غیرطبیعی آزمایش شوند. تکنسین آزمایشگاه، خون شما را زیر میکروسکوپ نگاه می‌کند تا ببیند آیا گلبول‌های قرمز خونتان شکل عجیبی دارند یا خیر. شکل غیرطبیعی گلبول‌های قرمز یکی از راه‌های تشخیص تالاسمی است. در تالاسمی ماژور اندازه و رنگ گلبول‌های قرمز خون کوچکتر و کم‌رنگ‌تر از حد نرمال است. خواهد بود. همچنین مقدار هموگلوبین در دسی لیتر به کمتر از ۵ گرم رسیده است.
۲ – آزمایش الکتروفورز هموگلوبین
همچنین پزشک ممکن است یک آزمایش موسوم به «الکتروفورز هموگلوبین» انجام دهد. این تست مولکول‌های مختلف گلبول قرمز را تجزیه می‌کند و به تکنسین اجازه می‌دهد که نوع غیرطبیعی بودن این گلبول‌ها را شناسایی کند و در واقع این آزمایش برای تشخیص تالاسمی به صورت قطعی، انجام می‌گیرد.
۳ – معاینه فیزیکی
معاینه فیزیکی بیمار نیز ـ بسته به نوع و شدت تالاسمی ـ به تشخیص پزشک کمک می‌کند. برای مثال، التهاب طحال به پزشک می‌گوید که احتمالا شما مبتلا به بیماری هموگلوبین H هستید.
گزینه‌های درمان تالاسمی
درمان بیماری تالاسمی، به نوع و شدت بیماری مربوط است. پزشک شما یک دوره درمانی به شما پیشنهاد خواهد داد که برای مورد خاص شما بهترین گزینه باشد. برخی از این درمان‌ها شامل موارد زیر است:
- انتقال خون
- پیوند مغز استخوان
- دارو و مکمل‌ها
- جراحی احتمالی برای برداشتن طحال یا برداشتن کیسه صفرا
پزشک شما ممکن است به شما تجویز کند که ویتامین‌ها و مکمل‌های حاوی آهن مصرف نکنید. این به خصوص اگر نیازمند انتقال خون باشید اتفاق می‌افتد. افرادی که خون دریافت می‌کنند، اهن اضافه وارد بدنشان می‌شود و ممکن است بدن به راحتی نتواند ان‌ها را دفع کند. آهن می‌تواند ایجاد بافت اضافه کند و به طور بالقوه مهلک باشد.
اگر خون دریافت می‌کنید، ممکن است نیاز به چلیشن تراپی یا آهن زدایی داشته باشید. این کار عموما شامل تزریق ماده‌ای است که با آهن و سایر فلزات سنگین پیوند می‌خورد. این کار به حذف آهن اضافی از بدن کمک می‌کند.
علت ابتلا به بیماری تالاسمی
تالاسمی زمانی اتفاق می‌افتد که ناهنجاری یا جهشی در یکی از ژن‌های دخیل در تولید هموگلوبین وجود داشته باشد؛ این نقص ژنتیکی به صورت ارثی از پدر یا مادر به فرزند منتقل می‌شود. تنها در صورتی که یکی از والدین حامل تالاسمی باشند، فرزند به تالاسمی خفیف مبتلا خواهد بود که علائمی ندارد، اما او نیز حامل بیماری خواهد بود.اگرچه برخی افراد با تالاسمی خفیف دچار علائم خفیفی نیز هستند.
اما اگر هر دوی والدین حامل تالاسمی باشند، احتمال بیشتری درمورد ابتلا به شکل شدیدتر بیماری برای فرزند وجود دارد. به همین علت آزمایش ژنتیک در دوران بارداری و مشاوره ژنتیک پیش از ازدواج امری ضروری به حساب می آید.
به گفته مراکز کنترل و پیشگیری بیماری ها، تالاسمی بیشتر در میان مردم آسیا، خاورمیانه، آفریقا و کشور‌های مدیترانه‌ای مانند یونان و ترکیه رایج است.
تاثیر تالاسمی بر بارداری
تالاسمی، مادران را در دوران بارداری ملزم به یک‌سری مراقبت‌ها و نگرانی‌ها می‌کند. این بیماری اندام جنسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و به همین دلیل زنان مبتلا به تالاسمی ممکن است تجربه‌ی سقط داشته باشند و یا با مشکلات مربوط به باروری روبرو شوند.
برای اطمینان از سلامت کودک و مادر، لازم است برنامه ریزی کاملا مشخصی وجود داشته باشد. اگر می‌خواهید صاحب فرزند شوید، باید با پزشک خود مشورت کنید تا از بهترین گزینه‌ها مطلع شوید. سطح آهن شما باید مرتبا تحت نظارت قرار بگیرد. همچنین مسائل مربوط به ارگان‌های اصلی بدن نیز باید در نظر گرفته شود.
بارداری خطرات احتمالی زیر را برای زنان مبتلا به تالاسمی ایجاد می‌کند:
- ریسک بالاتر ابتلا به عفونت
- دیابت حاملگی
- مشکلات قلبی
- پرکاری یا کم کاری تیروئید
- افزایش تعداد دفعات دریافت خون
- تراکم استخوان پایین
تالاسمی در درازمدت
اگر مبتلا به تالاسمی خفیف یا متوسط باشید، احتمالا می‌توانید یک زندگی عادی داشته باشید. اما درتالاسمی شدید، احتمال بیماری‌های قلبی وجود خواهد داشت. پزشک شما باید به شما اطلاعاتی در رابطه با این چشم انداز بلند مدت ارائه کند. او به شما درمان‌هایی که به بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمرتان کمک می‌کند را پیشنهاد خواهد داد.
مدیریت تالاسمی
از آنجا که تالاسمی یک اختلال ژنتیکی است، هیچ راه قطعی برای جلوگیری از آن وجود ندارد. با این حل، برخی روش‌ها برای پیشگیری از مشکلات ناشی از بیماری پیشنهاد شده است. علاوه بر واکسن هپاتیت و مراقبت‌های پزشکی مداوم، رژیم غذایی و ورزش می‌تواند مفید باشد.
اگر در حال حاضر از نظر فیزیکی فعال نیستید، می‌توانید از پزشکان بپرسید تا نکاتی در رابطه با ورزش کردن به شما بگوید. ورزش با شدت متوسط بهترین گزینه هستند چرا که ورزش‌های سنگین علائم تالاسمی را بدتر می‌کنند. پیاده روی یا دوچرخه سواری نمونه‌هایی از ورزش‌های مناسب هستند، همچنی شنا و یوگا. کلید موفقیت در مقابل تالاسمی، پیدا کردن ورزش مورد علاقه و مناسب است و ادامه دادن به آن.
شما چه تجربه‌ای در زمینه‌ی تشخیص تالاسمی و درمان آن دارید؟ سوالات و نظرات خود را با ما درمیان بگذارید.
برگرفته از: Healthline
