نویسنده: زهرا روشنایی
بروزرسانی: 11 آذر 1400
ستاره | سرویس روانشناسی – بلوغ تغییرات زیادی را برای کودک و حتی برای شما به عنوان والدین او به ارمغان می‌آورد. فرزند شما در حال گذار از دوران کودکی به بزرگسالی است و ممکن است شما در این مدت از نحوه رفتار با نوجوان در سن بلوغ اطمینان نداشته باشید و ندانید چگونه او را در تغییرات فیزیکی، عاطفی و روانی حمایت کنید. هیچ نترسید! کارهای زیادی هست که می‌توانید برای نواجونان در سن بلوغ انجام دهید که یکی از بهترین روش‌ها حمایت کردن و اطمینان بخش بودن است.
نحوه رفتار با نوجوان در سن بلوغ
بلوغ شامل یکسری تغییرات طبیعی است که هر کودکی از آن عبور می‌کند. برخی از بچه‌ها در این دوران دچار سختی می‌شوند و با تغییرات دست و پنجه نرم می‌کنند و برخی بدون نگرانی به سمت جوانی حرکت می‌کنند. تنها درصد کمی از کودکان نیز در طی این مرحله دچار پریشانی شدید می‌شوند. بلوغ تجربه‌ای خاص و هیجان انگیز است و شما به عنوان والدین نوجوان، نقش اساسی برای کمک به او دارید.
- یکی از بهترین استراتژی‌های رفتاری با نوجوانان در سن بلوغ، اطمینان بخشی به آنهاست. برایشان توضیح دهید که بلوغ دورانی مهیج است و به معنای ورود به دوره‌ی بزرگسالی است. سعی کنید همدلی و درک خود را نسبت به تغییراتی که آنها تجربه می‌کنند نشان دهید و به آنها اطمینان دهید که این تغییرات طبیعی و گذرا هستند. البته اگر نگران برخی موارد مربوط به رشد فرزند خود هستید با یک متخصص مشورت کنید.
- بلوغ همچنین زمانی است که در آن الگو برداری و پذیرش بدن بسیار اهمیت دارد. یک نوجوان ممکن است اندام خود را با دوستانش مقایسه کند و نگران رشد و شکل بدن خود باشد. بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که به او کمک کنید این موضوع را درک کند که هر بدن و ظاهری منحصر به فرد است و قرار نیست همه به یک شکل باشند. همچنین تصویر سازی یک سبک سالم زندگی نیز به او کمک می‌کند.
- نیاز نوجوان خود را نسبت به حفظ حریم شخصی درک کنید و بدانید او ممکن است در اتاقش مشغول بررسی بدن خود باشد. همیشه قبل از ورود به اتاقش در بزنید. اگر کودک شما دیر یا زود به بلوغ می‌رسد، این موضوع را درک کنید و از او حمایت کنید. آنها ممکن است احساس شرمندگی کنند، اما شما باید درک کنید که هرکسی با سرعت خاصی از این مرحله عبور می‌کند.
همچنین نکات زیر را در رفتار با نوجوان در سن بلوغ در نظر داشته باشید:
- نوجوان خود را به خاطر تلاش‌ها، دستاوردها و رفتارهای مثبت تحسین کنید.
- خود را به جای فرزندان بگذارید و سعی کنید درک کنید که اغلب علت رفتارهایشان این است که تلاش می‌کند به فردی بالغ تبدیل شوند.
- سعی کنید در طی طغیان‌های خشم و عصبانیت فرزند خود را آرام نگه دارید. قبل از اینکه درباره مشکلات صحبت کنید صبر کنید تا او خونسرد شود.
- به موضوعات مرتبط با او علاقه‌مند باشید و هنگامی که او می‌خواهد صحبت کند در دسترس باشید.
- با شریک زندگی خود و یا دیگر والدین نوجوانان صحبت کنید. نگرانی‌ها و تجربیات مشترک می‌تواند فشار روانی شما را کاهش دهد.
- سعی کنید از کودک خود زمانی که خود را ابراز می‌کند یا به دنبال جلب توجه است، حمایت کنید. حتی اگر برخی از روش‌های او برایتان عجیب و غریب به نظر می‌رسد؛ از جمله انتخاب لباس‌های خاص یا مدل موی عجیب
تغییرات فیزیکی نوجوان در سن بلوغ
تغییرات بلوغ فیزیکی، جنسی، اجتماعی و احساسی هستند. بلوغ زمانی اتفاق می‌افتد که مغز کودک شروع به تولید هورمون‌های جنسی در تخمدان دخترها و اندام جنسی پسرها می‌کند. این تغییرات معمولا برای دخترها در سنین ۱۰ تا ۱۱ سالگی و برای پسرها در ۱۱ تا ۱۳ سالگی رخ می‌دهند، اما گاهی شروع زودتر یا دیرتر آن نیز طبیعی است.
نمی‌توان پیش بینی کرد که دوران بلوغ نوجوانان چه مدت به طول می‌انجامد، ممکن است ۱۸ ماه یا ۵ سال باشد و این به عوامل ژنتیکی، تغذیه‌ای و اجتماعی بستگی دارد؛ به خصوص که امروزه بلوغ زودرس هم زیاد شده است.
برخی تغییرات فیزیکی مشترک میان دختران و پسران از قرار زیر است:
- پوست چرب و احتمال مشاهده‌ی جوش
- موی چرب که احتمالا به شستشوی مکرر نیاز دارد.
- افزایش عرق و بوی بدن (دوش گرفتن مکرر و استفاده از دئودورانت)
- رشد ناگهانی حدود ۱۱ سانتی متر در دختران و تا ۱۳ سانتی متر در سال در پسران. نوجوانان تا یکسال بعد ممکن است حدود ۱ تا ۲ سانتی متر به این رشد ادامه دهند. برخی قسمت‌های بدن مثل دست‌ها و سر ممکن است سریع‌تر از تنه رشد کنند که در پایان بلوغ به تعادل می‌رسد.
تغییرات فیزیکی مربوط به دختران
- رشد سینه‌ها
- تغییر در هیکل و عریض شدن قسمت لگن
- رشد موهای زائد در زیر بغل و ناحیه تناسلی
- شروع قاعدگی. البته ممکن است دوره‌های آن نامنظم و همراه با سردرد و دلدرد باشند که طبیعی است. اما اگر نگران هستید با پزشک خود مشورت کنید. همچنین پیشنهاد می کنیم واکنش روانی دختران نوجوان به شروع قاعدگی را شناخته و برای آن آمادگی داشته باشید.
- ترشحات واژینال، اگر دختر شما دچار درد یا خارش است به پزشک مراجعه کنید.
تغییرات فیزیکی مربوط به پسران
- آلت تناسلی و اندام‌های جنسی به تدریج رشد می‌کنند. اگر این رشد ناهمگون است به این معناست که یکی از بیضه‌ها سریع‌تر رشد می‌کند، اما مایه‌ی نگرانی نیست.
- رشد موهای زائد در زیر بغل و ناحیه تناسلی
- آغاز تولید تستوسترون و اسپرم
- تغییر صدا و بزرگتر شدن حنجره. صدا کمی بم و خش دار می‌شود، اما در پایان بلوغ به تعادل می‌رسد.
تغییرات اجتماعی و عاطفی نوجوان در سن بلوغ
نوسانات حالت روحی و سطح انرژی بخش عادی دوران بلوغ هستند، چرا که نوساناتی میان احساس استقلال و نیاز به حمایت والدین بوجود می‌آید. نوجوان شما در سن بلوغ می‌خواهد هویت مستقل خود را شکل دهد و این شامل دوستی‌ها و تجربیات جدید است. اگر این اتفاق بیافتد، آنها با چالش‌هایی در رابطه با نحوه مدیریت دوستی‌های فعلی شان مواجه می‌شوند. آنها همچنین ممکن است شروع به کشف روابط جنسی و یا اقدام به برقراری روابط عاطفی کنند.
بلوغ و جوانی زمانی است که کودکان می‌خواهند مستقل‌تر شوند، مثلا دلشان می‌خواهد خودشان به مدرسه بروند و بازگردند. همچنین ممکن است آنها به دنبال مسئولیت پذیری بیشتر باشند مثل رهبری گروه در مدرسه یا یافتن یک شغل نیمه وقت.
همچنین ممکن است او در مورد ظاهر خود و تغییرات بدنش حساس باشد. حریم خصوصی در این دوران برای آنها بسیار اهمیت می‌یابد. آنها یک روز ممکن است سرشار از اعتماد به نفس باشند و روز بعد کاملا برعکس.
این تغییرات اجتماعی و احساسی نشان می‌دهد که نوجوان در حال ایجاد یک هویت مستقل است و دارد یاد می‌گیرد که چگونه یک جوان بالغ باشد. آنها در حال توسعه مهارت تصمیم گیری و درک مسئولیت پذیری هستند.
همچنین ممکن است او در مورد ظاهر خود و تغییرات بدنش حساس باشد. حریم خصوصی در این دوران برای آنها بسیار اهمیت می‌یابد. آنها یک روز ممکن است سرشار از اعتماد به نفس باشند و روز بعد کاملا برعکس.
این تغییرات اجتماعی و احساسی نشان می‌دهد که نوجوان در حال ایجاد یک هویت مستقل است و دارد یاد می‌گیرد که چگونه یک جوان بالغ باشد. آنها در حال توسعه مهارت تصمیم گیری و درک مسئولیت پذیری هستند.
شما چه تجربیاتی در زمینه رفتار با نوجوان در سن بلوغ دارید؟ می‌توانید نظرات، تجربیات یا سوالات خود را در این رابطه از طریق بخش ” ارسال نظر” با ما در میان بگذارید.
پیشنهاد می کنیم در مورد افسردگی در نوجوانان نیز بیشتر بخوانید.
