گردن درد عصبی چیست؟ + عوامل، تشخیص و راه‌های درمان

ستاره | سرویس سلامت – ستون فقرات گردنی یک ساختار خارق العاده و پیچیده است. این قسمت از بدن قادر به پشتیبانی از وزن حدود ۷ کیلوگرم یا حتی بیشتر سر انسان و همزمان چرخش در چند جهت است. هیچ ناحیه دیگری از ستون فقرات از چنین آزادی حرکتی برخوردار نیست. در هر صورت، این ترکیب، پیچیدگی و تحرک موجب می‌شود تا گردن در برابر درد و آسیب حساس باشد. گاهی اوقات عصب موجود در گردن باعث گردن درد عصبی می‌شود. در ادامه از نزدیک‌تر این موضوع را بررسی می‌کنیم.

 

عوامل گردن درد عصبی

عوامل گردن درد می‌توانند بسیار فراوان و متنوع باشند. به دلیل لیست بلند بالای عوامل، در اینجا فقط به چند مورد از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

 

 

۱. آسیب دیدگی و تصادفات

“شلاق” یک آسیب معمول است که فرد در جریان تصادفات رانندگی متحمل آن می‌شود. معمولاً این اصطلاحی بر آسیب کشیدگی بیش از حد و یا فشردگی بیش از حد دلالت دارد، زیرا به سر فشار وارد می‌شود و بیش از سطح حرکت متعارف گردن به سمت جلو یا به عقب کشیده می‌شود. حرکت غیرطبیعی و همراه با فشار بر ماهیچه‌ها و رباط‌های گردن تأثیر می‌گذارد. ماهیچه‌ها با منبسط و منقبض شدن خود باعث ایجاد گرفتگی ماهیچه شده و در نتیجه درد و کوفتگی را به وجود می‌آورند.

 

۲. پا به سن گذاشتن

یکی از مهمترین عوامل ایجاد گردن درد عصبی پا به سن گذاشتن است. اختلالات فاسد کننده‌ای از قبیل آرتروز، تنگی مجرای فقراتی و بیماری‌های فاسد کننده دیسک به عنوان عوامل مؤثر بر ستون فقرات شناخته شده اند. آرتروز یک اختلال مفصلی معمول است که منجر به فاسد شدن تصاعدی غضروف می‌شود. بدن نیز با شکل دادن به استخوان جدیدی به نام استئوپات، که بر حرکت مفصلی تأثیر می‌گذارد، واکنش نشان می‌دهد.

تنگی مجرای فقراتی عامل پدید آمدن مجاری دیگر و گذرگاه‌های نورونی کوچک برای تنگی ریشه‌های عصبی فشرده شده و گیر کرده محتمل هستند. تنگی مجرا احتمالاً موجب درد و بی حسی گردن، شانه و بازو می‌شود، چون این عصب‌ها قادر به تداوم عملکرد معمول خویش نیستند.

بیماری فاسد کننده دیسک (DDD) می‌تواند مقدار هیدراته بودن دیسک‌های بین مهره‌ای را کاهش دهد، در نتیجه منجر به کاهش قابلیت ارتجاعی و بلندی دیسک شود. دیسک با گذر زمان دچار ورم یا فتق (دیسک) شده و درد، مور مور شدگی و بی حسی بسیار شدیدی را به وجود می آورد.

 

۳. زندگی روزمره

حالت نادرست بدن و ماهیچه‌های شکمی ضعیف تعادل ستون فقرات را بر هم می‌زنند. این امر نیز به خمیدگی گردن به جلو می‌انجامد. استرس و تنش‌های عاطفی می‌توانند عامل انقباض یا انبساط ماهیچه‌ها شده و موجب ایجاد درد و گرفتگی در عصب‌ها شوند.

 

۴. دیگر بیماری‌ها

هرچند که معمولاً درد گردن به دلیل درد مزمن و بلند مدت و یا کمبود نورولوژیکی باشد، اما ممکن است علامتی از بیماری جدی تری هم باشد. پس نباید این علائم را نادیده بگیرید. احتمال دارد آلودگی فقراتی، فشردگی نخاع، تومور، شکستگی یا اختلالات دیگری اتفاق بیافتند. اگر آسیب سر بلند مدت باشد، بر گردن نیز تأثیرگذار خواهد بود. عاقلانه‌ترین کار این است که در این گونه مواقع سریعاً به سراغ مراقبت‌های پزشکی بروید.

تشخیص 

تشخیص مطلوب و به موقع مهمترین مرحله از تعیین بهترین دوره درمانی برای درمان درد گردن عصبی محسوب می‌شود. شما باید، قبل از تعیین روش درمانی مطلوب، بفهمید که چه موقعیت فقراتی موجب ایجاد درد گردن در شما شده است.

 

پزشک به تاریخچه پزشکی شما نگاه خواهد کرد. بخش شفاهی آزمایش معمولاً شامل پرسش‌های فراوانی از قبیل موارد زیر می‌شود:

• چه زمانی درد شروع شد؟
• چه فعالیت‌هایی را قبل از درد انجام می‌دادید؟
• چه روش (هایی) را برای تسکیل درد گردن امتحان کرده اید؟
• آیا در به دیگر قسمت‌های بدن نیز سرایت می‌کند؟
• چه چیزی درد را کمتر یا بیشتر می‌کند؟

آزمایش فیزیکی شامل نظارت بر حالات بدن، حدود حرکت‌ها و شرایط فیزیکی می‌شود. باید به دقت هر حرکتی که باعث ایجاد درد می‌شود، مورد توجه قرار داده شود. پزشک انحنای ستون فقرات و سازمان دهی مهره‌ها را لمس یا حس می‌کند و تشنج‌های ماهیچه‌ای را جستجو خواهد کرد. آزمایش عصبی واکنش بیمار، استحکام ماهیچه‌ها، تغییرات حسی و یا محرکی و ناحیه انتشار درد را تشخیص خواهد داد.

احتمالاً مطالعات رادیوگرافیکی نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت. اشعه ایکس می‌تواند تنگ شدن فضای دیسک، شکستگی، شکل استئوفایت و آرتروز را آشکار سازد. برآمدگی و فتق دیسک‌ها، که معمولاً مسئول علائم عصبی هستند، با استفاده از MRI ردیابی می‌شوند.

اگر پزشک نسبت به آسیب عصبی مشکوک شود، احتمالاً آزمایش ویژه‌ای را برای اندازه گیری سرعت انتقال ضربان عصبی تجویز خواهد کرد. این آزمایش‌ها به نام مطالعات انتقال عصبی و یا الکترومیوگرافی معروف هستند. معمولاً این مطالعات فوراً انجام نمی‌شوند، چون چند هفته طول می‌کشد تا نقص عصبی خود را ظاهر سازد.

 

درمان خانگی

• پک یخ: مقداری یخ را درون یک پلاستیک فریزر بریزید (بدون اینکه سطح خارجی پلاستیک خیس شود)، سپس حداقل ۱۰ دقیقه بر روی محل درد قرار دهید. این عمل را روزانه سه بار تکرار کنید.
• سرکه سیب: یک دستمال کاغذی را به سرکه سیب آغشته کنید و چند ساعت بر روی ناحیه ای که دچار گرفتگی عصبی شده است قرار دهید. این کار را حداقل دو بار در روز انجام دهید.
• ماساژ با روغن اسطوخودوس: ابتدا یک دوش آب گرم بگیرید. سپس روغن اسطوخودوس را بر روی شانه‌ها و کناره‌های گردن خود بمالید. حال به مدت ۱۰ دقیقه تمامی سطح شانه تا گردن را با نوک انگشتان خود ماساژ دهید. همچنین میتوانید از پماد ها برای گردن درد استفاده کنید.

 

 

سوالات متداول درباره گردن درد عصبی

من با گردن درد از خواب بیدار می‌شوم، باید چه کنم؟

زندگی روزمره (و نیز زندگی شبانه) می‌تواند عوارض خود را به گردن شما وارد کند. احتمال این وجود دارد که شب گذشته به حالت اشتباهی، که به گردن شما فشار وارد کرده باشد، خوابیده باشید. بهترین کار ممکن این است که به بدن خود اجازه بدهید تا خودش را درمان کند. البته برای تحمل انجام کار‌های روزمره، بدون اینکه اجازه تأثیرگذاری بر فعالیت‌های معمول را به درد بدهید، چند گزینه را پیش رو خواهید داشت:

• به آرامی گردن خود را مالش دهید.
• برای درمان این نوع گردن درد عصبی، دارو‌هایی مانند تیلنول یا قرص ادویل را مصرف کنید.
• از روش درمانی گرما و سرما بهره بگیرید. گردن خود را به مدت ۲۰ دقیقه گرم کنید و سپس ۲۰ دقیقه یخ روی آن قرار دهید. به این ترتیب کاهش درد و فرآیند درمان را تسهیل می‌کنید.

 

آیا من به جراحی نیاز دارم؟

اغلب بیمارانی که گردن درد عصبی دارند واکنش مناسبی در مقابل درمان‌های غیر جراحی (مانند داروها) از خود نشان می‌دهند، پس جراحی ستون فقرات گردنی تنها در موارد بسیار معدودی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، کمتر از ۵ درصد از بیماران گردن درد به جراحی نیاز دارند. به هر حال، موقعیت‌هایی وجود دارند که می‌خواهید خود را در معرض جراحی ستون فقرات قرار دهید.

برای مثال می‌شود به موقعیت‌ زیر اشاره کرد:

درمانی غیر از جراحی بیمار را معالجه نکرده است. یعنی شما ترکیبی از مراقبت‌های چیروپراکتیک، درمان فیزیکی، دارو، ماساژ، ورزش و روش‌های دیگر را آزمایش کرده اید، اما هنوز از درد رنج می‌برید.

• شما در قسمت‌های بازو‌ها و ران علائم عصبی تصاعدی (بی‌حسی، مور مور شدگی و ضعف) را تجربه می‌کنید.
• شما با حفظ تعادل یا پیاده روی مشکل دارید.
• در غیر این صورت، شما مشکل سلامتی ندارید.

در کل جراحی در موارد بیماری فاسد کننده دیسک، تروما یا عدم ثبات فقراتی انجام می‌شود. این موقعیت‌ها معمولاً نخاع یا عصب‌هایی را که از ستون فقرات می‌آیند، تحت فشار قرار می‌دهند.

 

چه نوع جراحی برای گردن درد استفاده می‌شود؟

معمولاً جراح‌ها از ۲ تکنیک برای جراحی ستون فقرات گردن بهره می‌گیرند:

• فشرده سازی، یعنی برداشتن بافتی که به ساختار عصب فشار می‌آورد.
• پایاسازی، یعنی در راستای تحدید حرکت در بین مهره‌ها عمل می‌کنند.

انواع گوناگونی از روال‌های فشرده سازی از قبیل: دیسکتومی، کورپکتومی و فشرده سازی خرد ترانس کورپوریل (TCMD).

• دیسکتومی: جراح کل یا بخشی از دیسک آسیب دیده را بر می‌دارد.
• کورپکتومی: بدنه مهره به منظور دسترسی به آنچه که نخاع یا عصب را فشرده کرده، برداشته می‌شود.
• فشرده سازی خرد ترانس کورپوریل: جراح از قسمت جلویی گردن به ستون فقرات گردنی دسترسی می‌یابد. TCMD از طریق یک کانال کوچک، که به منظور دسترسی و فشرده سازی نخاع و عصب در بدنه مهره‌ای ایجاد شده، اجرا می‌شود.

پزشک شما تصمیم خواهد گرفت که کدام یک از روش‌های فوق با موقعیت شما مطابقت دارد.

 

 

بعضی اوقات (اما نه همیشه) جراحی پایاسازی همزمان با جراحی فشرده سازی صورت می‌گیرد. در برخی از اشکال جراحی فشرده سازی، شاید جراح باید بخش بزرگی از مهره یا استخوان مهره‌ای را بردارد. این امر موجب عدم ثبات ستون فقرات می‌شود، یعنی به طرق غیر طبیعی حرکت خواهد کرد و احتمال ابتلای شما به آسیب‌های عصبی جدی‌تر را افزایش می‌دهد. در این موارد جراح ستون فقرات را مجدداً تثبیت می‌کند. معمولاً این عمل را از طریق همجوشی و استعمال آلت فقراتی یا کاشت دیسک مصنوعی انجام می‌دهند.

باید توجه داشته باشید که بعضی از بیماران در معرض تهدید جدی درمان استخوانی ضعیف یا همجوشی ناموفق قرار می‌گیرند. استعمال دخانیات و دیابت دو نمونه از عوامل شدیداً خطرناک هستند که مانع درمان استخوانی و همجوشی می‌شوند. ممکن است محرک رشد استخوان را توصیه شود و برای بیماران دارای عوامل خطرناک خاص نیز تجویز شود.

 

گزینه‌های غیر جراحی درمان گردن درد کدامند؟

کمتر از ۵ درصد از بیماران دارای گردن درد به جراحی نیاز دارند. باید بدانید که قبل از جراحی، گزینه‌های بسیار فراوانی در پیش روی شما قرار دارند.

• طب سوزنی، گیاه درمانی، ماساژ، یوگا و پیلاتز
• مراقبت‌های چیروپراکتیک
• مصرف دارو
• درمان فیزیکی
  

 

آیا از گردن درد عصبی رنج می‌برید؟ از چه روش‌هایی برای درمان آن استفاده کرده اید؟ تجربیات خود را در انتهای این صفحه در قسمت “ارسال نظر” با ما و سایر مخاطبان ستاره به اشتراک بگذارید.