نویسنده: ساغر شفیعی
بروزرسانی: 23 دی 1400
ستاره | سرویس – تنفس هوای پاک لازمه زندگی هر انسان است. این روز‌ها با آلوده شدن هوا و مشکلات تنفسی که برای خیلی از افراد از کوچک و بزرگ گرفته تا پیر و جوان، پیش آمده، همه به دنبال راهی برای تنفس هوای پاک و از بین بردن آلودگی هوا هستند. همچنین آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) می‌گوید که آلودگی هوا در برخی از محیط‌های بسته تا ده برابر می‌تواند بیشتر از محیط‌های سرباز باشد. در این شرایط اولین چیزی که به ذهن می‌رسد استفاده از دستگاه تصفیه‌ی هوا است. در ادامه بیشتر با این دستگاه، عملکرد، مزایا و همچنین عوارض دستگاه تصفیه هوا آشنا می‌شویم.
دستگاه تصفیه هوا چیست؟
همان طور که از اسمش پیداست دستگاه تصفیه‌ی هوا دستگاهی است که آلودگی موجود در هوا را تصفیه کرده و از بین می‌برد و هوا را از آلاینده‌ها پاک می‌کند. در این دستگاه برای تمیز کردن هوا از چندین فیلتر هوا استفاده می‌کنند. برخی از آلاینده‌ها در هوا مثل ذرات ریز گرد و غبار، ویروس‌ها و باکتری‌ها که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند و می‌توانند به ریه‌ها و سیستم تنفسی آسیب بزنند، از این فیلتر‌ها عبور کرده و هوایی که تنفس می‌کنیم، تبدیل به هوایی پاک می‌شود. عملکرد دستگاه به این صورت است که توسط یک فن هوا را به گردش در آورده و به داخل دستگاه می‌کشد و پس از تصفیه به بیرون می‌فرستد و ذرات آلوده در فیلتر باقی می‌مانند.
کاربرد‌های مفید دستگاه تصفیه هوا
- کاهش آلاینده‌های گرد و غبار
- کاهش دود وسایل نقلیه یا سیگار
- کاهش گرده‌های گیاهان در فصول گرده افشانی
- کاهش بوی دود سیگار و…
عوارض دستگاه تصفیه هوا !
برخی معتقدند که این دستگاه آلودگی هوا را از بین نمی‌برد، ولی حداقل هوا را قابل تحمل می‌کند. مثل کاری که هود آشپزخانه انجام می‌دهد. عملکرد دستگاه به این صورت است که هوا توسط فن به داخل فیلتر کشیده می‌شود و هوا را تصفیه می‌کند و به بیرون می‌فرستد. چیزی که در عملکرد و کیفیت این دستگاه مهم است نوع فیلتر مورد استفاده است.
- برخی از این فیلتر‌ها در جذب ذراتی از قبیل: پرز فرش و پرده و موی حیوانات خوب عمل می‌کنند.
- برخی دیگر از فیلتر‌ها (فیلتر پلاسما) در جذب الکتریکی مواد آلرژی زا و دود با استفاده از تکنولوژی نانو عمل می‌کنند.
- فیلتر کربن در جذب بو‌ها و گاز‌های سمی مثل بوی سیگار و مونواکسیدکربن موثر است.
اما برخی از کارشناسان محیط زیست آمریکا معتقدند که ذراتی که باعث آلودگی هوا می‌شوند آنقدر ریز هستند که با چنین فیلتر‌هایی از میان نمی‌روند و استفاده از این دستگاه به منظور حذف ذرات آلودگی کاری بس بیهوده است.
همچنین برخی از این دستگاه‌ها عملکردشون با تولید گاز ازون همراه است که گاهی اگر دستگاه استاندارد نباشد با تولید ازون زیاد در محیط، می‌تواند خود منجر به نوعی آلودگی شود. پس اگر دستگاه استاندارد نباشد نه تنها مفید نیست بلکه مضر هم است. در واقع دستگاه‌هایی که تولید ازون می‌کنند، اصلا مورد تایید مراکز بهداشتی نیستند، چون خود ازون یک نوع آلاینده هوا محسوب می‌شود و استنشاق آن، باعث آسیب رسانی به ریه‌ها و در مقادیر کمش، باعث درد سینه، سرفه‌های مکرر، تنگی نفس، تشدید بیماری‌های مزمن تنفسی مانند آسم و التهاب گلو می‌شود و توانایی بدن برای مقابله با مشکلات و عفونت‌های تنفسی را کاهش می‌دهد. انجام فعالیت‌های ورزشی در محیطی که ازون در آن زیاد است نیز افراد را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد، زیرا هنگامی که فعالیت می‌کنیم نیاز بدن به اکسیژن بیشتر است. قابل ذکر است که کودکان و سالمندان حساسیت بیشتری نسبت به گاز ازون دارند.
از دیگر مواردی که می‌تواند به نوعی از معایب و عوارض دستگاه تصفیه هوا به حساب بیاید، می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- برخی از این دستگاه‌ها یون منفی تولید می‌کنند که هنوز خوب یا بد بودن آن مورد تایید قرار نگرفته است.
- استفاده از اشعه‌ی مادون قرمز یا ماورای بنفش اگر کنترل شده باشد ضرری ندارد، ولی در صورتی که دستگاه غیر استاندارد باشد و انتشار این اشعه به خوبی کنترل نشود برای خانم‌های باردار بسیار ضرر دارد.
- همچنین دستگاه‌هایی که مجهز به فن هستند با چرخش فن آلودگی صوتی ایجاد می‌کنند که در دراز مدت به شنوایی آسیب می‌زنند.
- کارشناسان محیط زیست ایران می‌گویند که آلودگی هوای شهر ایران که خطرناک و آسیب رسان است شامل مونوکسید کربن یا دی‌اکسید گوگرد است که به هیچ وجه توسط این دستگاه‌ها از بین نمی‌روند، پس استفاده از این دستگاه برای آلودگی هوای ایران مقرون به صرفه نیست.
نکاتی که باید هنگام خرید دستگاه تصفیه هوا به آن توجه کرد
- فضای مورد نظربرای تصفیه باید مورد توجه قرار بگیرد، زیرا ابعاد و اندازه‌ی فضای مورد نظر در انتخاب سایز و نوع دستگاه مهم است. این دستگاه‌ها را در ابعاد مختلف برای متراژ‌های مختلف می‌سازند.
- همچنین نوع کاربرد آن که چه مقدار هوا در چه مدت زمانی نیاز به تصفیه دارد باید مورد توجه قرار گیرد.
- از آنجا که مهم‌ترین بخش یک دستگاه تصفیه‌ی هوا، فیلتر‌های آن است. پس به نوع و کیفیت فیلتر‌های به‌کاررفته در دستگاه نیز باید توجه بسیار کرد.
در پایان می‌توان به این نتیجه رسید که دستگاه تصفیه هوا ما را از شر سرب و آلودگی‌های خطرناک موجود در هوای شهری مثل تهران خلاص نمی‌کند، ولی استفاده از دستگاه‌های تصفیه‌کننده به پاکیزه‌تر شدن هوا کمک می‌کند.
نظر شما در مورد آلودگی هوا، راهکارهای کاهش آن و استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا با در نظر گرفتن عوارض آن‌ها چیست؟ و به نظر شما آیا خرید دستگاه تصفیه هوا واقعا برای کودکان، زنان باردار و سالمندان ضروری است؟
به تو چه
ببخشید شما با دستگاه های تصفیه هوا دشمنی دارید یا پدر کشتگی؟!