ساختار دستگاه دیالیز و نقش همه اجزای دستگاه دیالیز

ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – دستگاه دیالیز روی مخلوط و دیالیز نظارت می‌کند. دیالیز مایعی است که به حذف مواد زائد ناخواسته از خون بیمار کمک می‌کند. دیالیز همچنین کمک می‌کند تا الکترولیت‌ها و مواد معدنی خود به سطح مطلوبی در بدن بیمار برسند. علاوه بر این دستگاه دیالیز به جریان خون بیمار، زمانی که خون در خارج از بدن جریان دارد، نظارت می‌کند.

اگر زمانی زنگ هشدار به صدا درآمد، نشانه این است که خطایی رخ داده و چیزی باید بررسی شود. در پزشکی دو نوع دیالیز وجود دارد: همودیالیز و دیالیز صفاقی. در این دو نوع، روش انجام دیالیز ممکن است متفاوت باشد، اما هدف درمان که همان حذف مواد زائد است، مشابه است. این مواد زائد عمدتا ترکیبات نیتروژن شامل اوره، اوریک اسید و کراتینین است.

 

انواع دیالیز

بطور کلی می‌توان گفت که پنج نوع دیالیز وجود دارد:

 

 

 

 

جدول اجزای دستگاه دیالیز و عملکرد آن‌ها 

 

دستگاه دیالیز چگونه کار میکند؟

روش کار مرحله به مرحله:

۱. بعد از این که فرآیند دیالیز روی بیمار انجام شد، دستگاه دیالیز باید برای بیمار بعدی آماده شود. برای این منظور لوله‌های یک بار مصرف باید تمیز شوند. برای اینکار آن‌ها را با مایع ضد عفونی تصویه می‌کنند. همچنین دستگاه باید با یک نوع آزمایش لیتموس مورد بررسی قرار گیرد.

۲. وقتی که بیمار مراجعه می‌کند باید پارامتر‌هایی مثل وزن، فشارخون و درجه حرارت بدن اندازه گیری شود.

۳. برای فرآیند فیستول پزشک باید لوله‌ها را به رگ‌های بازو‌ها یا پا‌ها متصل کند. برای روش کاتتر باید به رگ‌های بزرگ در قفسه سینه متصل شد.

۴. سپس بیمار به طور کامل به دستگاه دیالیز متصل شده و تایمر و پمپ شروع به کار می‌کنند.

۵. همودیالیز در حال انجام است.

۶. به طور متناوب فشار خون هر نیم ساعت یک بار اندازه گیری می‌شود. اگر فشار خون پایین باشد ممکن است منجر به گرفتگی عضلات، تهوع، لرزش، سرگیجه و عدم هشیاری شود.

۷. مقدار مایع منتقل شده توسط پرستار دیالیز و با توجه به وزن تقریبی بیمار، تعیین می‌شود.

۸. در انتهای فرآیند، بیمار از پمپ جدا می‌شود. زخم‌های جای سوزن‌ها با گاز استریل پانسمان می‌شوند و باید به مدت یک ساعت با فشار مستقیم برای متوقف کردن خونریزی روی محل زخم قرار گیرد.

۹. درجه حرارت، بالا و پایین شدن فشار خون و وزن باید دوباره اندازه گیری شود. تغییر درجه حرارت ممکن است نشان دهنده عفونت باشد. فشار خون در بالا توضیح داده شده است. اندازه گیری وزن برای مطمئن شدن از میزان مایعی است که باید خارج می‌شده است.

۱۰. پرسنل مراقبت، شرایط بیمار را برای ادامه زندگی روزمره می‌سنجند. بعد از دیالیز بیمار باید بتواند بایستد، فشار خون معقولی داشته باشد و متعادل باشد.

 

 

بیشتر بخوانید: آشنایی با دیالیز کلیه و روش های انجام آن مزایای دستگاه دیالیز

 

• کاهش احتمال مرگ و میر 
• کنترل بهتر فشار خون و گرفتگی‌های عضلانی غیر عادی
• محدودیت کمتر در رژیم غذایی
• اثر پاکسازی موثر برای همودیالیز روزانه: تحمل بهتر و شکایت کمتر به همراه دیالیز مکرر و بیشتر

 

 

معایب دستگاه دیالیز

• کاهش استقلال بیماران به این دلیل که افرادی که این فرآیند را انجام می‌دهند به دلیل در دسترس نبودن تجهیزات نمی‌توانند به تنهایی سفر کنند.
• به تجهیزات بیشتری از جمله آب با کیفیت‌تر و برق نیاز است.
• به تکنولوژی قابل اعتمادی مثل دستگاه دیالیز نیاز است.
• فرآیند پیچیده است و به پرسنل محافظت باسوادی نیاز دارد.
• برای تنظیم و پاکسازی دستگاه دیالیز به زمان نیاز است و باید برای ماشین آلات و پرسنل هزینه پرداخت شود.

خطرات دیالیز کلیه

۱. محفظه‌های پلاستیکی که جلوی دستگاه قرار می‌گیرند به چه منظور است؟

این محفظه‌های پلاستیکی، مایع‌هایی را که برای مخلوط دیالیز استفاده می‌شوند نگه می‌دارند. این دستگاه، دیالیز‌هایی را که از محلول اسیدی شده، بی کربنات و آب خالص تشکیل شده اند مخلوط می‌کند. محلول اسیدی شده، حاوی الکترولیت‌ها و مواد معدنی است. بیمار ممکن است نام آن را به عنوان اسید از زبان پرستاران بشنود. محلول دیگر بیکربنات است که مانند جوش شیرین است. هر دو این محلول‌ها در دستگاه با آب تصفیه شده مخلوط می‌شوند.

زمانی که بیمار دیالیز می‌کند، دیالیز و خون بیمار از دیالیز کننده بدون آن که با آن تماس پیدا کنند، عبور می‌کنند. در طول درمان، دیالیز تازه از دستگاه به دیالیز کننده وارد می‌شود. ناخالصی‌ها در خون شما تصفیه شده و به دیالیز وارد می‌شوند. دیالیز شامل مواد زائد ناخواسته و الکترولیت‌های اضافی است که دیالیز کننده را ترک کرده و از بین می‌روند.

۲. خون بیمار چگونه به بدن او وارد و از آن خارج می‌شود؟

لوله‌های خون، خون را از دست بیمار به دیالیز کننده منتقل می‌کنند. لوله خون از میان پمپ خون عبور می‌کند. پمپ خون به صورت یک حرکت دایره‌ای در حال چرخش است. کار پمپ خون، پمپاژ خون با فشار زیاد از طریق دیالیز کننده و برگشت آن به بدن بیمار است.

۳. در سرنگی که به دستگاه دیالیز بیمار متصل است، چه چیزی وجود دارد؟

هنگامی که خون از طریق لوله‌های خون حرکت می‌کند، لخته می‌شود. برای جلوگیری از لخته شدن خون، پرستار یک دارو به نام هپارین به شما می‌دهد. پزشک شما، میزان هپارینی که در درمان دریافت می‌کنید مشخص می‌کند. این مقدار هپارین به یک سرنگ تزریق می‌شود و سپس به دستگاه پمپاژ هپارین متصل می‌شود. پمپ هپارین به منظور آزاد سازی مقدار مناسب هپارین به لوله‌های خون طراحی شده است. هپارین از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند.

۴. دستگاه دیالیز چگونه از بیمار محافظت می‌کند؟

یک مشکلی که ممکن است در طی دیالیز رخ دهد این است که هوا به درون لوله‌های خون راه پیدا کند. برای جلوگیری از این اتفاق، لوله‌های خون دارای دو دریچه هوایی هستند. یک دریچه قبل از آنالیز کننده و یکی بعد از آن است. این دریچه‌ها از ورود هر هوایی به سیستم دیالیز جلوگیری می‌کنند. اگر هوا از این دریچه‌ها عبور کند، سنسور هوایی داخل دستگاه پمپ خون را خاموش کرده و زنگی به صدا در می‌آید. همه جریان خون تا زمانی که هوا خارج شود، متوقف می‌شود.

۵. چرا در دستگاه زنگ خطر وجود دارد؟

دستگاه به طور مداوم فشار خون ایجاد شده درون لوله خون و دیالیز کننده را کنترل می‌کند. این دستگاه همچنین بر جریان خون، دما و مخلوط دیالیز نظارت دارد. اگر هریک از این موارد خارج از حد معمول باشد، زنگی به صدا در می‌آید، چراغ‌ها چشمک زده، جریان خون یا دیالیز متوقف شده و دستگاه خاموش می‌شود. همچنین اگر فشار خون بیمار کم یا زیاد باشد دستگاه به پزشک اطلاع می‌دهد. به علاوه هنگامی که دیالیز بیمار به اتمام رسیده باشد، دستگاه اطلاع می‌دهد.