ستاره | سرویس سلامت – بیماری کولون، نوعی از سرطان است که از مقعد و یا روده آغاز میشود. هر دوی این اندامها در قسمت پایینی دستگاه گوارش شما قرار دارند. به بیماری کولون، سرطان روده بزرگ یا کلورکتال نیز گفته میشود. بر اساس تحقیقات جامعه سرطان آمریکا، از هر ۲۲ مرد و از هر ۲۴ زن، یک نفر در طول عمر خود به سرطان کولون مبتلا میشود. پزشک احتمالا برای این که متوجه شود که چقدر از زمان ابتلا به سرطان میگذرد، بیماری را طبقهبندی و مرحله بندی میکند. برای پزشک مهم است که بتواند مرحله سرطان را شناسایی کرده و بهترین برنامه درمانی را ارائه دهد و ملاحظات لازم بیماری را به بیمار اطلاع دهد.
مراحل بیماری
مراحل بیماری کولون عبارتند از:
- مرحله ۱: سرطان به سطح یا مخاط کولون نفوذ کرده است، اما هنوز به دیوارههای بدن نرسیده است.
- مرحله ۲: سرطان به دیوارههای کولون و مقعد نفوذ کرده، اما هنوز غدد لنفاوی و بافتهای مجاور را تحت تأثیر قرار نداده است.
- مرحله ۳: سرطان به غدد لنفاوی نفوذ کرده، اما هنوز به قسمتهای دیگر بدن نرسیده است. در این مرحله یک تا سه غده لنفاوی درگیر میشود.
- مرحله ۴: سرطان به اندامهای دورتر بدن نیز مانند کبد و ریه رسیده است.
علائم و نشانههای سرطان روده بزرگ چیست
سرطان کولون یا کلورکتال ممکن است هیچ نشانهای از خود به خصوص در مراحل اولیه بروز ندهد. اگر نشانهای از این بیماری در بیمار وجود داشته باشد، قطعا یکی از موارد زیر است:
- یبوست
- اسهال
- تغییر رنگ مدفوع
- تغییر ظاهر مدفوع
- وجود خون در مدفوع
- خونریزی مقعدی
- ضعف غیرعادی
- خروج بیش از حد گاز معد
- خستگی
- کاهش وزن غیرعادی
- گرفتگی عضلات شکم
چه چیزی باعث به وجود آمدن بیماری کولون میشود؟
تحقیقات هنوز به طور قطع نتوانسته است عامل ایجاد بیماری کولون را تشخیص دهد. با این حال، آنها میدانند که سرطان کولون زمانی به وجود میآید که سلولهای سالم به سلولهای ناسالم تبدیل میشوند. سلول ناسالم سریعتر از حالت عادی تقسیم و تکثیر میشوند و زمانی که باید از بین بروند، از بین نمیروند. نتیجه این مشکل، انباشته شدن سلولهای ناسالم است.
۱. رشد پیش سرطانی
سلولهای غیرعادی در دیواره کولون انباشته شده و پولیپها را تشکیل میدهند. این پولیپها کوچک و خوشخیم هستند. از بین بردن این پلیپها در حین جراحی یکی از روشهای معمول پیشگیری است. اگر این پلیپها درمان نشوند، بیماری کولون را به وجود خواهند آورد.
۲. جهش ژنی
گاهی اوقات، سرطان روده بزرگ یا سرطان کولون در اعضای خانواده وجود دارد. این نوع سرطان حاصل جهش ژنی است که از والدین به فرزندان میرسد. این جهشها الزاما باعث ایجاد سرطان نمیشوند اما احتمال ابتلای شما را افزایش میدهند.
چه کسی در خطر ابتلا به سرطان کولون یا روده بزرگ است؟
مولفههایی وجود دارد که میتواند احتمال ابتلای شما به این سرطان را افزایش دهد.
مولفههای غیر قابل پیشگیری
برخی مولفهها وجود دارند که احتمال ابتلای شما را به سرطان کولون افزایش میدهند و در عین حال غیرقابل جلوگیری هستند. سن بالا یکی از این مولفههاست. احتمال ابتلای شما به بیماری کولون پس از سن ۵۰ سالگی بیشتر است. برخی دیگر از این مولفهها عبارتند از:
- داشتن سابقه پلیپهای کولون
- داشتن سابقه بیماریهای روده
- سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ یا کلورکتال
- داشتن سندروم ژنتیکی مانند ولیپوزیس غدهای خانوادگی (FAP)
- ریشه داشتن از نسل یهودیان اروپای شرقی و یا آفریقایی آمریکایی
مولفههای قابل پیشگیری
مولفههای قابل پیشگیری سرطان روده بزرگ یا کولون شامل موارد زیر است:
- چاقی
- سیگار
- مصرف زیاد الکل
- دیابت نوع دو
- عادت غذایی خوردن غذاهای فرآوری شده و یا گوشت قرمز بیش از حد
سرطان کلورکتال چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص هرچه سریعتر بیماری شانس بیشتری را برای درمان سرطان کلورکتال در اختیار پزشک و بیمار میگذارد. پزشک با گرفتن اطلاعاتی مانند سابقهپزشکی و خانوادگی تشخیص را آغاز میکند. پزشک متخصص یک آزمایش فیزیکی تجویز میکند. او ممکن است با تجویز آزمایش مدفوع نسبت به وجود پولیپ و یا توده اطمینان حاصل میکند.
۱. آزمایش خون
پزشک میتواند آزمایشات خون را به منظور شناسایی علت به وجود آمدن علائم بیماری کولون تجویز کند. اگرچه آزمایش خونی وجود ندارد که مخصوصا بتواند وجود سرطان کلورکتال و یا کولون را تشخیص دهد، آزمایش عملکرد کبد و آزمایشات شمارش کامل خون میتواند بیماریها و اختلالات دیگر را نیز شناسایی کند
۲. کلونوسکوپی
کلونوسکوپی از یک لوله بزرگ که دارای یک دوربین کوچک است استفاده میکند. این روند به پزشک اجازه میدهد تا داخل کولون و مقعد شما را مشاهده کند و در صورت مشاهده مورد غیرعادی، آن را بررسی کند. در طول کلونوسکوپی پزشک میتواند بافتهای موجود در مناطق غیرعادی را جدا کند و برای بررسی دقیقتر به آزمایشگاه ارسال کند.
۳. ایکس ری
پزشک میتواند یک آزمایش اشعه ایکس را با استفاده از کنتراست رادیواکتیو که حاوی عنصر فلزی باریم است، تجویز کند. پزشک در این روش مایع مد نظر را به روده وارد میکند. محلول باریوم، روده بزرگ را پوشش میدهد و به بهبود کیفیت تصاویر اشعه ایکس کمک میکند.
۴. سی تی اسکن
سی تی اسکن به پزشک کمک میکند تا تصویر کولون را با جزئیات ببیند. در مورد خاص سرطان کلورکتال به سی تی اسکن، کلونوسکوپی مجازی نیز گفته میشود.
درمانهای ممکن برای سرطان کلورکتال چیست؟
درمانی که برای سرطان کلورکتال تجویز میشود به مولفههای بسیاری بستگی دارد. دانستن وضعیت سلامت عمومی بیمار و مرحله بیمارید به پزشک کمک میکند تا یک برنامه درمانی برای شما تجویز کند.
۱. جراحی
در مراحل اولیه بیماری کولون، این امکان وجود دارد که پولیپهای سرطانی را به کمک جراحی از بین ببرید. در طول جراحی، اگر پولیپ به دیواره روده نچسبیده باشد، شانس به بیمار رو آورده است و خطر زیادی او را تهدید نمیکند.
اگر سرطان به دیواره روده رسیده باشد ممکن است پزشک تشخیص دهد که قسمتی از کولون و یا مقعد و یا حتی غدد لنفاوی مجاور را بردارد. اگر شرایط مهیا باشد، پزشک قسمتهای سالم کولون را به مقعد باز خواهد گرداند. اگر این کار ممکن نباشد، شاید عمل کولوستومی روی شما انجام شود. این عمل شامل باز کردن یک راه جدید از میان پوست شکم و کولون به منظور از بین بردن قسمتهای زائد است. کلوتوسکومی میتواند موقتی و یا دائمی باشد.
۲. شیمی درمانی
شیمیدرمانی شامل استفاده از مواد برای کشتن سلولهای سرطانی است. در موضوع سرطان کلورکتال، شیمیدرمانی یک درمان معمول پس از جراحی برای از بینبردن سلولهای سرطانی باقیمانده است. شیمیدرمانی رشد تومور را نیز کنترل میکند.
اگرچه شیمیدرمانی باعث میشود برخی از علائم بیماری در مراحل پیشرفته سرطان بهبود یابد اما معمولا این درمان با عوارض جانبی زیادی همراه است که باید با داروهای دیگر کنترل شود.
۳. رادیوتراپی
رادیوتراپی از تابش پرقدرت انرژی مانند آنچه در روش ایکس ری استفاده میشود استفاده میکند تا بتواند سلولهای سرطانی را قبل و بعد از جراحی هدف قرار دهد. رادیوتراپی معمولا همراه با شیمیدرمانی تجویز میگردد
۴. دارو
در سپتامبر ۲۰۱۲، سازمان غذا و دارو آمریکا با استفاده از داروی “رگورافنیب” برای بیماران سرطانی کلورکتال که بیماری کولون بدخیمی دارند، موافقت کرد. این دارو با مسدود کردن آنزیمهایی که باعث افزایش رشد سلولهای سرطانی میشود به بیمار کمک میکند.
چشمانداز دراز مدت بیماری چیست؟
زمانی که بیماری در مراحل اولیه باشد، سرطان کلورکتال قابل درمان است. با تشخیص سریع، بیشتر افرد حداقل ۵ سال بعد از سرطان میتوانند زندگی کنند. اگر در طول این مدت سرطان برنگشت، این بدین معنی است که بیمار کاملا درمان شده است. درمان قطعی در ۳ مرحله ابتدایی بیماری کولون امکان پذیر است.
آیا فرد یا افرادی را میشناسید که به سرطان روده مبتلا شده باشد؟ نشانههای بیماری او چیست؟ آیا درمان او موفقیت آمیز بوده است؟ نظرات و پیشنهادات خود را در پایین همین صفحه در قسمت “ارسال نظر” با ما در میان بگذارید.
برگرفته از: healthline