ستاره | سرویس سلامت – بر اساس مطالعات انجام شده، روزه داری در ماه رمضان تاثیر خاصی بر عملکرد طبیعی ریه در افراد سالم نمیگذارد. همچنین خوشبختانه بر اساس تحقیقات، بیماریهای ریه مانعی برای روزه داری نیست و در حدود ۷۰% افراد مبتلا به بیماریهای ریوی میتوانند در ماه رمضان روزه بگیرند. در ادامه ارتباط روزه و بیماری های ریه مانند آسم و برونشیت و مزایا و مضرات روزه برای بیماران ریوی مورد بررسی قرار گرفته است.
روزه و بیماری های ریه؛ آسم
- آسم اختلالی است که در آن گاهی تنفس سخت میشود و تنگی نفس به صورت متناوب رخ میدهد. درمان آسم شامل مصرف منظم دارو، آموزش بیمار، پیگیری و اجتناب از عوامل خطر میباشد.
- بر اساس مطالعات انجام شده، روزه داری اثرات منفی بر بیماری آسم ندارد. برخی پزشکان به بیماران آسمی که تحت کنترل هستند، با استفاده ازداروهای استنشاقی، داروهای دارای جذب سریع و شیافهای دارویی اجازه روزه داری میدهند.
- کاهش آب بدن و خشکی مخاط مجاری تنفسی ممکن است تنگی مجاری هوایی را در بیماران آسمی افزایش دهد. بنابراین، این بیماران باید در فاصله افطار تا سحر، مایعات کافی مصرف کنند تا از خشکی مجاری هوایی پیشگیری شود.
- از سوی دیگر دستهای از مواد غذایی نیز وجود دارند که با مصرف آنها خطر حملات آسمی افزایش و یا کاهش مییابد. به عنوان مثال، میوهها و سبزیجات از جمله موادی هستند که احتمالأ از طریق کاهش التهاب، خطر بروز علایم آسم را کاهش میدهد. همچنین، در افراد مختلف ممکن است مواد یا غذاهای خاصی علایم آسم را تشدید کند. بنابراین، هر فرد بر اساس سوابق بیماری خود و موادی که به آنها حساسیت دارد، در طول روزه داری ماه رمضان نیز باید از مصرف آن مواد غذایی اجتناب نماید.
با این حال، بیماران مبتلا به آسم شدید و دیگر بیماریهای ریوی شدید در روزه داری باید احتیاط کنند و با پزشک معالج خود مشورت نمایند.
روزه و بیماری های ریه؛ برونشیت مزمن
در افرادی که دچار برونشیت مزمن هستند باید دقت کرد که غلیظ شدن خلط یکی از مشکلاتی است که بیماری را تشدید میکند. اگر مایعات کافی در طول روز مصرف نشود، این کمآبی به علاوه گرمی هوا بر شدت بیماری میافزاید.
روزه و بیماری های ریه؛ حکم استفاده از اسپری آسم
افرادی که دارای آسم خفیف هستند با مشورت پزشک معالج توانایی روزهداری داشته و چنانچه از اسپری آسم و سایر داروهای استنشاقی استفاده میکنند مصرف این داروها بر طبق فتوای برخی مراجع اشکالی در روزهداری آنان وارد نمیکند.
آیات عظام مکارم شیرازی و نوری همدانی استفاده از اسپری آسم را علتی برای باطل شدن روزه ندانسته و آیتالله العظمی وحید خراسانی مایع شدن اسپری و رفتن آن به داخل حلق را موجب باطل شدن روزه میداند.
مزایای روزه داری برای بیماران ریوی
۱- گرسنگی یا محدودیت کالری دریافتی میتواند عملکرد ریه را تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال، اگر روزه داری همراه با کاهش متوسط کالری دریافتی باشد، از طریق کاهش بار تنفسی عملکرد ریه را بهبود میبخشد. البته، باید به این نکته نیز توجه داشت که با کاهش تعداد وعدههای غذایی در ماه رمضان، اگر حجم غذای مصرف شده در وعدههای غذایی بخصوص وعده افطار افزایش یابد، بار تنفسی را افزایش خواهد داد و ممکن است عملکرد ریه را تحت تأثیر قرار دهد.
۲- کاهش انرژی دریافتی از مواد قندی و نشاسته نیز در بیماریهای ریوی به ویژه بیماریهای انسداد ریوی، میتواند بار تنفسی را کاهش و عملکرد ریه را بهبود بخشد.
۳- نوع چربی مصرفی نیز میتواند انواع مختلف بیماریهای ریوی را تحت تأثیر قرار دهد. چراکه برخی از انواع چربی سبب افزایش التهاب در بدن میشوند که میتواند شدت بیماریهای التهابی ریه را افزایش دهد. به عنوان مثال، چربی حیوانی میتواند اثرات منفی بر بیماریهای التهابی ریه داشته باشد و کاهش آن در طول ماه رمضان مفید خواهد بود. بنابراین، در اختلالات تنفسی آموزش رژیم غذایی نیز در کنار تغییرات دارویی اعمال شده توسط پزشک اهمیت بالایی دارد.
نکاتی برای گرفتن روزه و بیماری های ریه
- اغلب مقدار مصرف مواد غذایی شامل قند و شکر و نشاسته در ماه رمضان افزایش مییابد، افراد مبتلا به انسداد مجاری هوایی باید تا حد امکان میزان مصرف این گونه مواد غذایی را در طول ایام ماه رمضان افزایش ندهند.
- به طور کلی روزهداری در اثر کم نوشیدن آب و مایعات در طول روز به ویژه در فصل گرما میتواند مخاط دستگاه تنفسی را در اثر کمآبی خشک کرده و وضعیت تنفسی را دشوارتر کند. به همین دلیل آن دسته از بیماران ریوی که مجبور هستند در محیطهای باز فعالیت کنند، گرما بدن آنها را دچار کمآبی کرده و در نتیجه وضعیت تنفسی آنها را دشوار میکند. مصرف حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب در فاصله بین افطار و سحر میتواند میزان آب مورد نیاز بدن را برای ایجاد رطوبت مناسب در مجاری هوایی تامین نماید.
- چنانچه افراد دارای بیماری ریوی از داروهای خوراکی استفاده میکنند، برای روزهداری باید میزان و زمان دقیق آن در وعده سحر و افطار توسط پزشک معالج تعیین شود. همچنین افرادی که دارای آلرژیهای محیطی هستند با احتیاط و دوری گزینی از محیط آلرژی زا و آلوده که احتمال تشدید آلرژی در آنها را افزایش میدهد و خشکی مخاط و سختی عملکرد تنفسی را به همراه دارد در حین روزهداری خودداری کنند تا روزهداری آنان بدون مشکل باشد.
- ایجاد یک شرایط رطوبت نسبی در محوطه محل زندگی و کار به منظور تامین رطوبت کافی در هوای استنشاقی و تامین رطوبت راههای هوایی برای جلوگیری از خشکی مجاری هوا بسیار مفید است. توجه کنید در زمانهایی از روز که آب و هوای محیط گرم و خشک است، مثل ساعت ۱۱ پیش از ظهر تا پنج بعد از ظهر تا جایی که امکان دارد بیمار ریوی نباید از منزل خازج شود و در محیط گرم و نور خورشید قرار بگیرد.
- به لحاظ اینکه ریه افراد سیگاری با کاهش استفاده از سیگار در ماه رمضان تحریک پذیرتر میشود، این استرس فیزیولوژیکی ممکن است عملکرد ریه را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین این افراد باید به منظور روزه داری موفق و سالم از قبل از ماه رمضان با نظر متخصص ریه، تغییرات مورد نیاز را در زندگی خود اعمال نمایند تا روزه داری ماه رمضان تاثیر منفی بر سلامتی آنها نداشته باشد.
برگرفته از: مجله سلامت