تاثیر آلودگی هوا بر جنین و زنان باردار چیست؟

ستاره | سرویس مادر و کودک – دوازده هفته اول بارداری، دوران حساسی برای مادر و جنین بوده و آلودگی هوا و سکونت در نزدیکی مناطق پرتردد تهدید کننده سلامت مادر باردار و جنین است. به گفته کارشناسان آلاینده‌های هوا از عواملی هستند که بر سلامت جنین اثر نامطلوب داشته و در دوران بارداری و به ویژه در هشت تا ۱۲ هفته نخست توصیه می‌شود مادر کمتر در معرض این آلاینده‌ها قرار گیرد و توجه بیشتری به سلامتی خود و جنین نشان دهد. 

تاثیر آلودگی هوا بر جنین چیست؟

•  هفته‌های ۸ تا ۱۲ بارداری مغز جنین شروع به رشد و شکل گیری می‌کند؛ بنابراین اختلال رشد در این زمان می‌تواند بر ضریب هوشی و توانایی‌های مغزی جنین تأثیر مخربی بگذارد. 
• گاهی وزن کم هنگام تولد نیز، از تاثیر آلودگی هوا بر جنین حکایت می‌کند.  
• مرگ داخل رحمی
• تاخیر رشد داخل رحمی 
• ناهنجاری‌های جنینی مانند لب و کام شکری از اثرات آلودگی هوا بر جنین است. 
• مهم‌ترین تاثیر آلودگی هوا بر جنین، سقط جنین است که بیشتر مربوط به سه ماهه اول بارداری است. 
• ناهنجاری‌های قلبی عروقی 
• زایمان زودرس
• عقب ماندگی رشد جنين
• آلودگی هوا حتی می‌تواند ناشی از مصرف سیگار توسط مادر باردار و یا اطرافیان وی باشد که در این صورت با اختلالات رشد جنین و یا تولد نوزادان با وزن کم روبرو خواهیم شد. 

• تنفس هوای آلوده توسط مادر ممکن است برای جنین اختلال ایجاد کند و در نهایت منجر به اختلالات تنفسی مانند آسم در نوزادان شود.
• اوتیسم (اختلال رشدی که با رفتارهای ارتباطی، کلامی و غیرطبیعی مشخص می‌شود)
• تاثیر آلودگی هوا بر جنین موجب می‌شود سلول‌های جنسی در فرایند فیزیولوژیکی آسیب جدی ببینند.
• خطر مرگ و میر نوزادان در مناطق آلوده چهار برابر است. 

تاثیر آلودگی هوا بر زنان باردار چیست؟

• تنفس هوای آلوده توسط مادران، ممکن است باعث ابتلای مادر باردار به تنگی نفس و سوء تغذیه شود. سوء تغذیه مادر باردار باعث کاهش وزن او و جنین می‌شود.
• آلودگی هوا سبب نازایی در زنان و سقط جنین در زنان باردار می‌شود.

زنان باردار در روزهای آلوده چه کنند؟

•  در طول بارداری در روزهایی که آلودگی هوا بحرانی و یا در مرز هشدار اعلام شده است نباید از خانه خارج شوند و در صورتی که ناچار به بیرون آمدن هستند حتماً از وسایل محافظتی استفاده کنند.

• زنان باردار بهتر است در رژیم غذایی خود مصرف مایعات فراوان به ویژه شیر و همچنین سبزی و میوه‌ها را که حاوی مواد آنتی اکسیدانی هستند، بگنجانند. مصرف شیر تاثیرات مضر آلودگی هوا بر بدن را کاهش می‌دهد، زیرا شیر به دلیل دارا بودن فسفر، منیزیم و کلسیم، خنثی کننده سموم است.
• در روزهای آلوده در و پنجره‌های خانه را ببندید.
•  از پياده روی در خيابان‌های پر رفت و آمد خودداری كنيد.
•  از ماندن در اتاقی كه پر از دود سيگار است خودداری كنيد.
• هنگام خروج از منزل استفاده از ماسک‌های فیلتردار را فراموش نکنید.
•  در منزل و به ویژه در اتاق خواب از دستگاه‌های تصفیه هوا استفاده کنید.

آلاینده‌های موجود در هوا و تاثیر آن بر جنین

برخی از آسیب‌های قلبی وابسته به سطوح بالایی از منواکسیدکربن و احتمالاً ازن در طول ماه دوم باردرای یافت شده، زیرا ماه دوم مهم‌ترین دوره زمانی برای توسعه قلب جنین است.

مادرانی که در طول دوران بارداری در معرض سطوح بالایی از منواکسیدکربن و ذرات معلق بودند در معرض ریسک بالاتری از سقط جنین، زایمان زودرس، تولد کودک با وزن و نقص قلبی مادرزادی هستند. مطالعات انجام شده در سایر نقاط جهان نیز اثرات مشابهی از آلودگی هوا (بخصوص آلاینده‌های منواکسید کربن، دی اکسید گوگرد و ذرات معلق) بر روی جنین نشان می‌دهد، اما سقط جنین و تولد نوزاد با وزن کم به تازگی به آلاینده‌های ازن و دی اکسید نیتروژن نیز مرتبط شده است.