علائم و علت سرطان تیروئید چیست و چگونه درمان می‌شود؟

ستاره | سرویس سلامت – سرطان تیروئید نوعی از انواع سرطان‌هاست که در سلول‌های فولویکولار یا سلول‌های پارافولیکولار تیروئید آغاز شده و معمولا به کندی رشد می‌نماید. در صورت تشخیص به موقع این بیماری، می‌توان آن را در بیشتر مبتلایان درمان نمود. لازم است بدانید که تیروئید برای تنظیم میزان ضربان قلب، فشار خون، دما و وزن بدن هورمون‌هایی را تولید می‌کند و همانگونه که گفته شد اکثر سرطان‌های تیروئید قابل درمان هستند.

 

علائم سرطان تیروئید

زمانی که فرد دچار این بیماری می‌شود، معمولا در اوایل شروع این بیماری علائم یا نشانه خاصی وجود ندارد. ولی با رشد سرطان ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:

• ایجاد نوعی توده در گردن که می‌توانید آن را احساس کنید
• تغییر در صدا مانند افزایش گرفتگی و دو رگه‌ای شدن صدا
• اختلال در بلع
• ایجاد درد در ناحیه گردن و گلو
• تورم غدد لنفاوی گردن

هرچند این سرطان شایع نیست و احتمالا پزشک عوامل دیگر را نیز بررسی خواهد کرد ولی اگر هر کدام از این علائم را مشاهده کردید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

 

علل ایجاد سرطان تیروئید چیست؟

هنوز علت ایجاد این سرطان معلوم نشده است. سرطان تیروئید زمانی روی می‌دهد که سلول‌های تیروئید تحت تغییرات ژنتیکی (جهش) قرار می‌گیرند. این تغییرات باعث می‌شوند که این سلول‌ها به سرعت رشد کرده، تکثیر یابند و دیگر از بین نروند؛ بنابراین تجمع این سلول‌های غیر طبیعی باعث ایجاد تومور می‌شود. در نهایت این سلول‌ها به بافت‌های نزدیک خود حمله کرده و به تدریج در سراسر بدن گسترش پیدا می‌کنند که به آن اصطلاحا متاستاز گفته می‌شود.

 

انواع سرطان تیروئید

با تشخیص نوع سرطان می‌توان درمان مناسبی برای آن در نظر گرفت. انواع سرطان تیروئید عبارتند از:

 

• سرطان تیروئید پاپیلاری. این نوع سرطان شایع‌ترین نوع سرطان تیروئید بوده و از سلول‌های فولیکولی که مسئول تولید و ذخیره هورمون‌های تیروئید می‌باشند، به وجود می‌آید. تمام افراد در هر سنی می‌توانند دچار این سرطان شوند، اما افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله بیشتر در معرض آن قرار دارند.
• سرطان تیروئید فولیکولار. این نوع سرطان نیز از سلول‌های فولیکولی به وجود آمده و معمولا در افراد بالای ۵۰ سال شایع است. نادرترین و خطرناک‌ترین نوع این سرطان، سرطان سلول هرتل می‌باشد.
• سرطان مدولاری تیروئید. این نوع سرطان در سلول‌های پارافولیکولار تیروئید (معروف به سلول‌های C) ایجاد شده که مسئول تولید و ترشح هورمون کلسی تونین می‌باشند. میزان بالای هورمون کلسی تونین در خون می‌تواند نشان دهنده مراحل اولیه سرطان مدولاری تیروئید باشد. برخی از سندرم‌های ژنتیکی، خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهند؛ اگرچه این موضوع بسیار نادر می‌باشد.
• سرطان تیروئید آناپلاستیک. این نوع سرطان نادر بوده، در افراد بالای ۶۰ سال دیده می‌شود و به سرعت رشد کرده به طوری که درمان آن دشوار می‌باشد.
• لنفوم تیروئید. این نوع سرطان نادر بوده و در سلول‌های سیستم ایمنی تیروئید رشد می‌کند و معمولا در افراد مسن دیده می‌شود.

 

عوامل خطرزا در بروز سرطان تیروئید

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به این سرطان را افزایش دهند عبارتند از:

• جنسیت. این بیماری اغلب در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود.
• قرار گرفتن در معرض تشعشعات. این تشعشعات می‌توانند درمان‌های پرتوی و یا ذرات رادیواکتیو موجود در نیروگاه‌های هسته‌ای را شامل شوند.
• سندرم‌های ژنتیکی ارثی مانند سندرم نئوپلاسم چندگانه غدد درون ریز.

 

 

عوارض جانبی

سرطان تیروئید قابل برگشت است. علی رغم درمان حتی اگر تیروئید خود را نیز برداشته باشید، این نوع از سرطان قابل برگشت است. این حالت زمانی روی خواهد داد که قبل از برداشتن تیروئید، سلول‌های سرطانی میکروسکوپی در ورای تیروئید نفوذ کرده باشند.

سرطان تیروئید ممکن است در مکان‌های زیر دوباره عود کند:

• گره‌های لنفاوی گردن
• بافت‌های کوچکی از تیروئید که در زمان جراحی برداشته نشده‌اند
• دیگر نقاط بدن

 

 

راه های پیشگیری

از آنجایی که علت اکثر موارد سرطان تیروئید مشخص نیست، بنابراین نمی‌توان توصیه‌هایی برای پیشگیری از ابتلا به این سرطان در نظر گرفت. هرچند به کسانی که سابقه ژنتیکی دارند، توصیه می‌شود که برای کاهش خطر ابتلا به این سرطان، بهتر است تیروئید خود را بردارند.

 

راه‌های تشخیص سرطان تیروئید

• معاینات فیزیکی. پزشک به بررسی تغییرات فیزیکی در تیروئید پرداخته و از سوابق خانوادگی شما سوال خواهد کرد.
• آزمایش خون. با استفاده از آزمایش خون می‌توان عملکرد غده تیروئید را ارزیابی کرد.
• نمونه برداری از بافت تیروئید
• استفاده از آزمایش‌هایی مانند سی تی اسکن، برش‌نگاری با گسیل پوزیترون (پت اسکن) یا اولتراسوند.
• آزمایش‌های ژنتیکی

 

 

راه های درمان سرطان تیروئید

روش‌های درمان این بیماری به نوع و میزان پیشرفت آن بستگی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

 

 

• برداشتن کامل تیروئید. در اغلب موارد، پزشکان توصیه می‌کنند که کل غده تیروئید برداشته شود.
• برداشتن گره‌های لنفاوی گردن. زمانی که پزشک تیروئید شما را خارج کرد، این احتمال وجود دارد که برای بررسی سلول‌های سرطانی، گره‌های لنفاوی بزرگ شده را نیز خارج کند.
• برداشتن بخشی از تیروئید (لوبکتومی تیروئید). اگر سلول‌های سرطانی کم و کوچک باشند، احتمال دارد جراح تنها بخشی از تیروئید را بردارد.

 

 

جراحی تیروئید می‌تواند خطر ابتلا به خونریزی و عفونت را به همراه داشته باشد. در طول جراحی ممکن است به غدد پاراتیروئید آسیب رسیده و در نتیجه میزان کلسیم بدن کاهش پیدا کند. همچنین ممکن است به تار‌های صوتی نیز آسیب وارد شود.

درمان “هورمون تیروئید”: پس از برداشتن تیروئید، به شما دارو‌های لووتیروکسین داده می‌شود. این دارو دو مزیت دارد: جایگزینی برای تولید هورمون تیروئید بوده و همچنین مانعی برای تولید هورمون محرکه تیروئید از غده هیپوفیز می‌باشد. اگر میزان این هورمون محرکه تیروئید بالا باشد، باعث رشد سلول‌های سرطانی باقی مانده خواهد شد.

درمان با ید رادیواکتیو: پس از برداشتن کامل تیروئید معمولا از این درمان برای خارج کردن هرگونه بافت به جا مانده از تیروئید استفاده می‌کنند. این درمان شامل نوعی کپسول یا مایع بوده که باید آن را مصرف کنید.

عوارض جانبی این درمان عبارتند از:

• حالت تهوع
• خشکی دهان
• خشکی چشم
• تغییر در حس بویایی و چشایی
• خستگی

شیمی درمانی: در این روش از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کنند. از این روش معمولا برای درمان سرطان تیروئید استفاده نمی‌شود، مگر آنکه فرد به درمان‌های دیگر پاسخ نداده باشد.

الکل درمانی: در این روش با استفاده از وسایل تصویربرداری از قبیل اولتراسوند، به سلول‌های سرطانی، اتانول (الکل) تزریق می‌کنند. از این روش زمانی استفاده می‌شود که سلول‌های سرطانی در مناطقی قرار گرفته اند که دسترسی به آن‌ها از طریق جراحی امکان پذیر نمی‌باشد.

استفاده از دارو‌های هدفمند

دارو‌های هدفمند که برای درمان سرطان تیروئید استفاده می‌شوند عبارتند از:

• داروی کابوزانیتیب (Cabozantinib)
• داروی سورافنیب (Sorafenib)
• داروی واندتانیب (Vandetanib)

این دارو‌ها بیشتر توسط افرادی که سرطان پیشرفته تیروئید دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

منبع: www.mayoclinic.org