نویسنده: صفورا دادخواه
بروزرسانی: 22 مرداد 1401
ستاره | سرویس سلامت – با رسیدن به فصول سرد سال سرماخوردگی‌ها و به دنبال آن سرفه و گلو درد هم افزایش می‌یابد. برای رفع علائم سرماخوردگی و بهبود آن داروهای مختلفی وجود دارد که پزشک بر حسب شدت و ضعف بیماری هرکدام را می‌تواند تجویز کند. شربت دکسترومتورفان (Dextromethorphan) دارویی است که برای درمان و مقابله با سرفه تجویز و استفاده می شود. این دارو با تاثیر بر سیگنال‌هایی در مغز که باعث رفلکس سرفه می‌شوند، عمل کرده و باعث متوقف شدن سرفه می شود.
شربت دکسترومتورفان چیست؟
شربت دکسترومتورفان (Dextromethorphan) از داروهای ضد سرفه است که به منظور درمان سرفه‌های بدون خلط ناشی از سرماخوردگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. توجه داشته باشید که این دارو در درمان سرفه‌های ناشی از استعمال دخانیات، آسم یا امفیزم کاربرد ندارد.
موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی شربت دکسترومتورفان
| نام های تجاری |
Delsym – Delsym 12 Hour |
| موارد مصرف |
درمان سرفه و سرماخوردگی |
| عوارض | خارش، اسهال، یبوست، حالت تهوع، استفراغ، خواب‌آلودگی، عصبانیت، کاهش هشیاری و گیجی، توهم دیداری، سرگیجه، تاری دید، تعرق، تب، تغییرات فشارخون، تنفس کم‌عمق و یا نامنظم، احتباس ادرار، درد مثانه |
| تداخل دارویی |
تركيبات مهاركننده مونوآمين اكسيداز ( MAO) مثل فورازوليدون و پروكاربازين، کینیدین، داروهای کاهنده فشار خون، نیترات‌ها و داروهای مقلد سمپاتیک، ضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای |
مقدار و نحوه مصرف شربت دکسترومتورفان
در بزرگسالان
- مصرف فوری: ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم خوراکی هر ۴ ساعت یا ۳۰ میلی گرم خوراکی بین ۶ تا ۸ ساعت
- مصرف طولانی‌تر: ۶۰ میلی گرم خوراکی هر ۱۲ ساعت
- حداکثر دوز: ۱۲۰ میلی گرم در هر ۲۴ ساعت
برای کودکان
۴ تا ۶ سال:
- مصرف فوری: ۲.۵ تا ۵ میلی‌گرم خوراکی هر ۴ ساعت یا ۷.۵ میلی گرم خوراکی هر ۶ تا ۸ ساعت
- مصرف طولانی‌تر: ۱۵ میلی‌گرم خوراکی هر ۱۲ ساعت
- حداکثر دوز: ۳۰ میلی گرم در ۲۴ ساعت
۶ تا ۱۲ سال:
- مصرف فوری: ۵ تا ۱۰ میلی گرم خوراکی هر ۴ ساعت یا ۱۵ میلی گرم خوراکی هر ۶ تا ۸ ساعت
- مصرف طولانی‌تر: ۳۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت
- حداکثر دوز: ۶۰ میلی گرم در ۲۴ ساعت
۱۲ سال یا بالاتر:
- مصرف فوری: ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم خوراکی هر ۴ ساعت یا ۳۰ میلی گرم خوراکی از ۶ تا ۸ ساعت
- مصرف طولانی‌تر: ۶۰ میلی گرم خوراکی هر ۱۲ ساعت
- حداکثر دوز: ۱۲۰ میلی گرم در ۲۴ ساعت
توجه: مصرف شربت دکسترومتورفان برای نوزاد و کودکان زیر ۴ سال توصیه نمی‌شود.
مصرف شربت دکسترومتورفان در بارداری و شیردهی
اطلاعات دقیقی در خصوص تاثیر دکسترومتورفان بر جنین وجود ندارد. اگر باردار هستید یا قصد دارید باردار شوید، قبل از مصرف این دارو به پزشک خود اطلاع دهید. در دوران شیردهی نیز وضعیت به همین شکل است؛ در واقع دکسترومتورفان ممکن است به شیر مادر منتقل شده و از این طریق به بدن نوزاد شما نیز منتقل شود. بنابراین بدون نظر پزشک، در دوران شیردهی از این دارو استفاده نکنید.
نکته: دکسترومتورفان را در دمای اتاق و به دور از گرما، نور و رطوبت نگهداری کنید.
عوارض مصرف
در جدول بالا بطور کامل به عوارض مصرف این دارو اشاره شده است. در صورت بروز هر یک از این علائم واکنش آلرژیک، استفاده از دکسترومتورفان را متوقف کرده و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- کهیر
- تنفس دشوار
- تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو
- سرگیجه شدید، اضطراب، احساس بی قرار یا عصبی بودن
- تشنج
- گیجی یا توهم
- تنفس آرام و کم عمق
تداخل دارویی
داروهایی که با دکسترومتورفان تداخل دارویی دارند به شرح زیر هستند:
- داروهای ضد افسردگی مانند آمی تری پتیلین (Elavil ، Etrafon) ، بوپروپیون (Wellbutrin ، Zyban)، فلوکستین ، فلووکسامین (Luvox) ، ایمیپرامین، پاروکستین (Paxil)، سرترالین (zol) و…
- داروهایی که برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود
این لیست کامل نیست و تعداد زیادی داروی دیگر نیز وجود دارد که می‌توانند با دکسترومتورفان در تداحل باشند. در مورد تمام نسخه‌های دارویی و بدون نسخه‌ای که استفاده می‌کنید ، به پزشک خود اطلاع دهید.
نکاتی که در ارتباط با مصرف شربت دکسترومتورفان باید بدانید
- در صورتی که بیمار مبتلا به آسم، اختلال كبدی و يا سرفه خلط آور باشد این دارو را بايد با احتياط مصرف کند.
- در صورتی كه تا یک هفته پس از مصرف دارو همچنان سرفه ادامه داشت به پزشک مراجعه کنید.
- مصرف مقادیر بیش از حد دارو ممكن است موجب بروز سرگیجه، بی‌قراری، تهوع یا استفراغ شدید گردد.
- مصرف این دارو در دوران شیردهی ممنوع است.
- توصیه می‌شود مصرف دارو در دوران بارداری بااحتیاط و زیر نظر پزشک باشد.
- در صورتی که در زمان مصرف این دارو باید جراحی خاصی در هر قسمت از بدن خود انجام دهید و در طی روزهای گذشته دکسترومتورفان مصرف کرده‌اید، قبل از موعد جراحی این موضوع را به جراح خود اطلاع دهید.
- در حین مصرف این دارو، در صورتی که کارهایی انجام می دهید که به هوشیاری بالا نیاز دارد (مانند رانندگی)، از انجام آنها خودداری کنید.
- در حین مصرف این دارو، بدون توصیه پزشک از مصرف قرص‌های رژیمی، قرص‌های کافئین یا سایر مواد محرک (مانند داروهای ADHD) خودداری کنید. مصرف یک محرک به همراه داروهای کنترل سرفه، می‌تواند خطر بروز عوارض جانبی ناخوشایند را افزایش دهد.
- در حین مصرف دکسترومتورفان، بدون مشورت با پزشک یا داروساز خود، از داروهای بدون نسخه سرفه، سرماخوردگی یا آلرژی استفاده نکنید. زیرا ترکیبات دکسترومتورفان در بسیاری از داروهای دیگر نیز موجود است و اگر داروهای خاصی را همزمان با یکدیگر مصرف کنید ممکن است به طور تصادفی، بیش از حد از این دارو استفاده کرده و دچار مسمومیت و عوارض ناشی از آن شوید.
- اگر مبتلا به سرفه با مخاط زیاد هستید، قبل از مصرف این دارو، پزشک خود را در جریان بگذارید.
- هرگز از این دارو، بیشتر از زمان توصیه شده استفاده نکیند.
توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری
- این دارو در مواردی مثل پركاری تیروئید، دیابت، بیماری‌های ایسكمیک قلب، زیادی فشار خون، عیب كار كلیه و بزرگی پروستات باید با احتیاط تجویز شود.
- افزایش دوز دارو میزان تاثیر آن را زیاد نمی‌کند.
مطالب زیر را نیز از دست ندهید:
برگرفته از: drugs.com
زینب
من دکتر برای پسر یک ساله ام تجویز کرده یک شب بهش شربت دکسترومتروفان دادم الان تو پیشونیش ورم کرده وملتهب وقرمزه دست که میذارم درد میگیره
اینجا که نوشته مصرف برای کودکان زیر دوسال توصیه نمیشه…
صفورا دادخواه
حتما در این خصوص با پزشک فرزند خود مشورت کنید تا در صورت صلاحدید داروی دیگری برای فرزند شما تجویز کنند.