آیا فرم سر نوزاد شما طبیعی است؟

ستاره | سرویس مادر و کودک –  بسیاری از نوزادان دارای سر ناهمواری هستند، آیا این جای نگرانی دارد؟ در این مقاله می‌ توانید با شکل طبیعی سر کودکان و شکل غیر طبیعی سر کودک که نیاز به درمان دارد، آشنا شوید.

 

چه چیزی باعث تغییر شکل سر نوزاد می شود؟

گاهی اوقات سر نوزاد بدلیل فشار در هنگام زایمان، دچار ناهماهنگی می‌شود. در موارد دیگر شکل سر، بعد از تولد به دلیل فشار پشت سر (وقتی کودک به پشت خوابیده است) تغییر می‌کند.

در بالای سر کودک جایی که استخوان های جمجه هنوز رشد نکرده است، دو قسمت نرم وجود دارد که باید به آن دقت نمود. این مکان فونتانل یا ملاج نامیده می شود که اجازه می دهد سر بزرگ نوزاد در هنگام تولد (از رحم مادر) به راحتی عبور کند. ملاج نوزاد در دوران شیردهی نوزاد به سرعت رشد می کند.

از آنجایی که جمجمه نوزاد، نرم و انعطاف پذیر است، موقعیت سر و قرارگیری آن به پشت (در هنگام خوابیدن نوزاد به پشت) در دراز مدت می تواند در فرم گیری شکل سر موثر باشد که به این مساله پلازیوسفالی یا سرصافی یا نشانگان سر صاف می گویند.

 

چه زمانی شکل سر کودک عادی و چه زمانی غیر عادی است؟

پزشک در ابتدای تولد و هر دو تا چهار ماه ابتدای تولد، باید سر بچه را از لحاظ نقاط نرم سر و فرم سر بررسی کند. فرم سر زمانی که نوزاد را از بالای سر نگاه می کنید، بیشتر قابل توجه است. وقتی از بالا سر کودک را نگاه می کنید پشت سر ممکن است صاف تر از بخش دیگر سر باشد.

 

آیا شکل ناهموار سر کودک جای نگرانی دارد؟

شکل سر نوزاد به احتمال زیاد به خودی خود خوب می شود ولی به طور کلی فرم سر کودک یک مساله ظاهری است و با خوابیدن کودک به پشت و فشار به پشت سر، آسیب های مغزی برای کودک ایجاد نمی شود و یا تاثیری بر روی رشد و تکامل نوزاد، نخواهد داشت. 

در نظر داشته باشید اگر مدت زمان زیادی را صرف نگرانی در مورد فرم سر کودکتان کنید ممکن است بسیاری از لذت‌های وقت گذرانی با فرزندتان را از دست بدهید. شما می توانید تنها در چند ماه ابتدای تولد، با توجه بیشتر روی گردن و سر بچه فشار بر روی جمجمه نوزاد را تنظیم کرده تا فرم بهتری به سر کودک خود بدهید.

 

شکل سر ناهموار چگونه درمان می شود؟

شکل سر نوزاد معمولآً به خودی خود فرم می گیرد. اما توجه به موقعیت نوزاد هنگام خوابیدن می تواند ناهمواری سر نوزاد را کم و یا به حداقل ممکن برساند. مثلا توسط روش های زیر:

• تغییر جهت نوزاد

نوزاد را همچنان به پشت بخوابانید اما جهت سر و صورت نوزاد را تغییر دهید. شما می توانید با هر بار شیر دادن نوزاد، بازوهای کودک را به یک سمت بخوابانید و اگر دوباره کودک در زمان خواب، به موقعیت قبلی خود برگشت، در زمانی دیگر موقعیت او را تغییر دهید.

• کودک خود را در آغوش بگیرید.

در آغوش گرفتن نوزاد زمانی که بیدار است باعث کاهش فشار به سر می شود.

• گاهی اوقات کودکتان را به سمت شکم بخوابانید.

با داشتن توجه زیاد به نوزاد، کودکتان را روی شکم قرار دهید ولی دقت داشته باشید سطحی که کودک روی آن قرار می گیرد صاف و محکم باشد.

• خلاق باشید

کودک را طوری بخوابانید که مجبور باشد خودش جهتش را بخاطر شما یا صدای در اتاق، تغییر دهد. هیچ گاه سر کودک خود را روی بالش نرم یا ملحفه های نرم قرار ندهید.

 

کلاه و شکل سر نوزاد

اگر تا ۴ ماهگی  هنوز سر کودکتان بدفرم بود و درمان نشد ممکن است پزشک برای کودک کلاه طبی مخصوص شکل گیری سر تجویز کند. این کلاه ها با حفظ تماس با سر کودک، رشد سر را در تمامی جهات کنترل و تنظیم می کند.

این کلاه های طبی تا سن ۴-۶ ماهگی زمانی که جمجمه نرم است و مغز به سرعت در حال رشد است، موثر هستند. برای تاثیرگذاری این کلاه ها باید ۲۳ ساعت در روز استفاده شوند. کلاه ها به طور منظم همزمان با رشد سر کودک، رشد می یابد. درمان با کلاه طبی بعد از ۱ سالگی موثر نخواهد بود. تحقیقات اخیر نشان می دهد که درمان با کلاه طبی در بسیاری از موارد موثر است.

 

 

گاهی اوقات یک مشکل ماهیچه ای مانند کجی گردن باعث می شود که کودک سرش را به یک سمت نگه دارد. در این حالت فیزیوتراپی برای کمک به عضلات آسیب دیده و تغییر موقعیت سر کودک بسیار اهمیت دارد.

 

در آخر ….

به یاد داشته باشید در اکثر موارد بد فرمی شکل سر کودک، خود به خود حل خواهد شد ولی اگر در مورد شکل سر کودک خود نگران هستید با پزشک نوزاد خود صحبت کنید.

منبع: mayoclinic.org