امام على بن الحسين عليه السلام، پيشواى چهارم شيعيان است كه با لقب «سجاد» و «زين العابدين» مشهور است. چون سجده و عبادت او در پيشگاه خداوند بسيار بود، زينت پرستشگران لقب يافت. از آن حضرت احادیث زیبایی به جای مانده است. چهل حدیث کوتاه از امام سجاد علیه السلام به تفکیک موضوع و با ذکر منبع در مطلب حاضر گردآوری شده است.
چهل حدیث از امام سجاد (ع) کوتاه و خواندنی
قالَ الاْمامُ عَلی بنُ الْحسَین، زَیْنُ الْعابدین عَلَیْهِ السَّلامُ:
۱. حدیث از امام سجاد در مورد قضا و قدر
الرِّضا بِمَكْرُوهِ الْقَضا، مِنْ أعْلی دَرَجاتِ الْیَقینِ.
راضی بودن به سختترین مقدّرات الهی از عالیترین مراتب ایمان و یقین خواهد بود.
مستدرك الوسائل: ج ۲، ص ۴۱۳، ح ۱۶.
۲. نگاه به مؤمن
نَظَرُ الْمؤمِنِ فِی وَجْهِ أخِیهِ الْمُؤمِنِ لِلْمَوَدَّةِ وَ الْمَحَبَّةِ لَهُ عِبادَة.
نظر كردن مومن به صورت برادر مؤمنش از روی علاقه و محبّت عبادت است.
تحف العقول: ص ۲۰۴، بحارالانوار: ج ۷۸، ص ۱۴۰، ح ۳.
۳. مثل دنیا و آخرت
الدُّنْیا سِنَةٌ، وَ الاَّْخِرَةُ یَقْظَةٌ، وَ نَحْنُ بَیْنَهُما أضْغاثُ احْلامِ.
دنیا همچون نیمه خواب (چرت ) است و آخرت بیداری میباشد و ما در این میان این دو در خواب پریشانیم.
تنبیه الخواطر، معروف به مجموعة ورّام: ص ۳۴۳، س ۲۰.
۴. عقل
مَنْ لَمْ یَكُنْ عَقْلُهُ أكْمَلَ ما فیهِ كانَ هَلاكُهُ مِنْ أیْسَرِ ما فیهِ.
كسی كه بینش و عقلش كاملترین چیزش نباشد هلاكتش آسانترین چیزش است.
بحارالا نوار: ج ۱، ص ۹۴، ح ۲۶.
۵. حدیثی کوتاه از امام سجاد در مورد مهمترین مجاهدت
إنَّ أفْضَلَ الْجِهادِ عِفَّةُ الْبَطْنِ وَ الْفَرْجِ.
با فضیلتترین و مهمترین مجاهدتها، عفت شكم و عورت است (از چیزهای حرام و شبهه ناك).
مشكاة الانوار: ص ۱۵۷، س ۲۰.
۶. سعادت
اَلْخَیْرُ كُلُّهُ صِیانَةُ الانْسانِ نَفْسَهُ.
تمام سعادت و خوشبختی، حفظ (و كنترل اعضا و جوارح خود از هرگونه بدی) از سوی خویش است.
تحف العقول: ص ۲۰۱، بحارالا نوار: ج ۷۵، ص ۱۳۶، ح ۳.
۷. منفورترین مردم
أَبْغَضَ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ مَنْ يَقْتَدِي بِسُنَّةِ إِمَامٍ وَ لَا يَقْتَدِي بِأَعْمَالِهِ.
منفورترين مردم به پيشگاه الهى آن كس است كه به سنّت يك امام اقتدا مىكند ولى از اعمال او پيروى نمىكند.
الکافی، ج۸،ص۲۳۴.
۸. حدیث کوتاه از امام سجاد در مورد سخاوتمندی
سادَةُ النّاسِ فی الدُّنْیا الاَسْخِیاء، وَ سادَةُ الناسِ فی الاخِرَةِ الاتْقیاء.
در این دنیا سرور مردم، سخاوتمندان هستند؛ و در قیامت سیّد و سرور مردم، پرهیزكاران خواهند بود.
مشكاة الانوار: ص۲۳۲، س۲۰، بحارالانوار:ج ۷۸،ص۵۰، ح۷۷.
۹. بنده شکرگزار
إنَّ اللّهَ یُحِبُّ كُلَّ قَلْبٍ حَزینٍ، وَ یُحِبُّ كُلَّ عَبْدٍشَكُورٍ.
همانا خداوند دوست دارد هر قلب حزین و غمگینی را (كه در فكر نجات و سعادت خود باشد) و هر بنده شكرگزاری را دوست دارد.
كافی: ج ۲، ص ۹۹، بحارالانوار: ج ۷۱، ص ۳۸، ح ۲۵.
۱۰. عیبجویی
مَنْ رَمَی النّاسَ بِما فیهِمْ رَمَوْهُ بِما لَیْسَ فیِهِ.
هركس مردم را عیب جوئی كند و عیوب آنان را بازگو نماید و سرزنش كند، دیگران او را متهّم به آنچه در او نیست میكنند.
۱۱. حدیث از امام سجاد در مورد فانی بودن دنیا
عَجَباً كُلّ الْعَجَبِ لِمَنْ عَمِلَ لِدارِ الْفَناء وَ تَرَكَ دارَالْبقاء.
بسیار عجیب است از كسانی كه برای این دنیای زودگذر و فانی كار میكنند و خون دل میخورند ولی آخرت را كه باقی و ابدی است رها و فراموش كردهاند.
بحارالا نوار: ج ۷۳، ص ۱۲۷، ح ۱۲۸.
۱۲. توصیف خدا
لَوِ اجْتَمَعَ أهْلُ السّماء وَ الاْ رْضِ أنْ یَصِفُوا اللّهَ بِعَظَمَتِهِ لَمْ یَقْدِرُوا.
چنانچه تمامی اهل آسمان و زمین گِرد هم آیند و بخواهند خداوند متعال را در جهت عظمت و جلال توصیف و تعریف كنند، قادر نخواهند بود.
اصول كافی: ج ۱، ص ۱۰۲، ح ۴.
۱۳. حدیث کوتاه از امام سجاد درباره محبوب خدا
ما مِنْ شَیْیءٍ أحبُّ إلی اللّهِ بَعْدَ مَعْرِفَتِهِ مِنْ عِفَّةِ بَطْنٍ وَ فَرْجٍ، وَ ما شَیْیءٌ أحَبُّ إلی اللّهِ مِنْ أنْ یُسْألَ.
بعد از معرفت به خداوند چیزی محبوبتر از عفت شكم و عورت نیست، و نیز محبوبترین كارها نزد خداوند درخواست نیازمندیها به درگاهش میباشد.
تحف العقول: ص ۲۰۴، بحارالا نوار: ج ۷۸، ص ۴۱، ح ۳.
۱۴. همنشینی
مُجالَسَةُ الصَّالِحیِنَ داعِیَةٌ إلی الصَّلاحِ، وَ أدَبُ الْعُلَمأ زِیادَةٌ فِی الْعَقْلِ.
هم نشینی با صالحان انسان را به سوی صلاح و خیر میكشاند، و معاشرت و هم صحبت شدن با علما، سبب افزایش عقل است.
بحارالا نوار: ج ۱، ص ۱۴۱، ضمن ح ۳۰، و ج ۷۵، ص ۳۰۴.
۱۵. قناعت
رَأیْتُ الْخَیْرَ كُلَّهُ قَدِ اجْتَمَعَ فِی قَطْعِ الطَّمَعِ عَمّا فِی أیْدِی النّاسِ.
تمام خیرات و خوبیهای دنیا و آخرت را در چشم پوشی و قطع طَمَع از زندگی و اموال دیگران میبینم (یعنی قناعت).
اصول كافی: ج ۲، ص ۳۲۰، بحارالا نوار: ج ۷۳، ص ۱۷۱، ح ۱۰.
۱۶. ختم قرآن
مَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ بِمَكَّة لَمْ یَمُتْ حَتّی یَری رَسُولَ اللّهِ صَلّی اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ، وَ یَرَی مَنْزِلَهُ فی الْجَنَّةِ.
هر كه قرآن را در مكّه مكرّمه ختم كند نمیمیرد مگر آن كه حضرت رسول اللّه و نیز جایگاه خود را در بهشت رؤیت مینماید.
من لا یحضره الفقیه: ج ۲، ص ۱۴۶، ح ۹۵.
۱۷. حدیث کوتاه و زیبا از امام سجاد درباره آیات قرآن
آیاتُ الْقُرْآنِ خَزائِنُ الْعِلْمِ، كُلَّما فُتِحَتْ خَزانَةٌ، فَیَنْبَغی لَكَ أنْ تَنْظُرَ ما فیها.
آیههای قرآن، هر كدام آن، خزینه علوم (خداوند) است، هر گاه خزینهای باز میشود شایسته است كه خوب در آن بنگری.
مستدرك الوسائل: ج ۴، ص ۲۳۸، ح ۳.
۱۸. عذرخواهی
إنْ شَتَمَكَ رَجُلٌ عَنْ یَمینِكَ، ثُمَّ تَحَوَّلَ إلی یَسارِكَ فَاعْتَذَرَ إلَیْكَ فَاقْبَلْ مِنْهُ.
چنانچه شخصی از سویی تو را بدگویی كند، و سپس برگردد و از سوی دیگر پوزش طلبد، عذرخواهی و پوزش او را پذیرا باش.
مشكاة الا نوار: ص ۲۲۹، س ۱۰، بحارالا نوار: ج ۷۸، ص ۱۴۱، ح ۳.
۱۹. دنیا و آخرت
ما تَعِبَ أوْلِیاء اللّهُ فِی الدُّنْیا لِلدُّنْیا، بَلْ تَعِبُوا فِی الدُّنْیا لِلاَّْخِرَةِ.
دوستان و اولیاء خدا در فعالیّتهای دنیوی خود را برای دنیا به زحمت نمیاندازند و خود را خسته نمیكنند بلكه برای آخرت زحمت میكِشند.
بحارالا نوار: ج ۷۳، ص ۹۲، ضمن ح ۶۹.
۲۰. حدیث از امام سجاد درباره ازدواج و صله رحم
مَنْ زَوَّجَ لِلّهِ، وَ وَصَلَ الرَّحِمَ تَوَّجَهُ اللّهُ بِتاجِ الْمَلَكِ یَوْمَ الْقِیامَةِ.
هركس برای (رضا و خوشنودی) خداوند ازدواج نماید و با خویشان خود صله رحم نماید، خداوند او را در قیامت مفتخر و سربلند میگرداند.
وَ أمّا حَقُّ بَطْنِكَ فَأنْ لا تَجْعَلْهُ وِعأ لِقَلیلٍ مِنَ الْحَرامِ وَلا لِكَثیرٍ، وَ أنْ تَقْتَصِدَ لَهُ فِی الْحَلالِ.
حقّی كه شكم بر تو دارد این است كه آن را ظرف چیزهای حرام – چه كم و چه زیاد – قرار ندهی و (نیز) در چیزهای حلال میانهروی كنی.
تحف العقول: ص ۱۸۶، بحارالا نوار: ج ۷۱، ص ۱۲، ح ۲.
۲۲. صبر و شکیبایی
ما مِنْ جُرْعَةٍ أحَبُّ إلی اللّهِ مِنْ جُرْعَتَیْنِ: جُرْعَةُ غَیْظٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِحِلْمٍ، أوْ جُرْعَةُ مُصیبَةٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِصَبْرٍ.
نزد خداوند متعال حالتی محبوبتر از یكی از این دو حالت نیست: حالت غضب و غیظی كه مؤمن با بردباری و حلم از آن بگذرد و دیگری حالت بلا و مصیبتی كه مؤمن آن را با شكیبائی و صبر بگذراند.
مستدرك الوسائل: ج ۲، ص ۴۲۴، ح ۲۱.
۲۳. تحصیل علم
لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فِی طَلَبِ الْعِلْمِ لَطَلَبُوهُ وَ لَوْ بِسَفْكِ الْمُهَجِ وَ خَوْضِ اللُّجَجِ.
چنانچه مردم منافع و فضایل تحصیل علوم را میدانستند هر آینه آن را تحصیل میكردند گرچه با ریخته شدن خونها و یا فرو رفتن زیر آبها در گردابهای خطرناك باشد.
اصول كافی: ج ۱، ص ۳۵، بحارالا نوار: ج ۱، ص ۱۸۵، ح ۱۰۹.
۲۴. قیامت
یابْنَ آدَم إنَّكَ مَیِّتٌ وَ مَبْعُوثٌ وَ مَوْقُوفٌ بَیْنَ یَدَی اللّهِ عَزَّوَجَلّ مَسؤولٌ، فَأعِدَّ لَهُ جَوابا.
ای فرزند آدم (ای انسان، تو) خواهی مُرد و سپس محشور میشوی و در پیشگاه خداوند جهت سوال و جواب احضار خواهی شد، پس جوابی (قانع كننده و صحیح در مقابل سؤالها) برایش مهیّا و آماده كن.
تحف العقول: ص ۲۰۲، بحارالا نوار: ج ۷۰، ص ۶۴، ح ۵.
۲۵. حدیث از امام سجاد در مورد زیان گناهان
عَجِبْتُ لِمَنْ یَحْتَمی مِنَ الطَّعامِ لِمَضَرَّتِهِ، كَیْفَ لایَحْتَمی مِنَ الذَّنْبِ لِمَعَرَّتِهِ.
تعجّب دارم از كسی كه به خاطر ضررهای غذا نسبت به (تشخیص خوب و بد) خوراكش اهتمام میورزد ، چگونه نسبت به گناهان به خاطر زشتی و زیانش اهمیّت نمیدهد.
أعیان الشّیعة: ج ۱، ص ۶۴۵، بحارالا نوار: ج ۷۸، ص ۱۵۸، ح ۱۹.
۲۶. سخنان بیهوده
إنَّ الْمَعْرِفَةَ، وَ كَمالَ دینِ الْمُسْلِمِ تَرْكُهُ الْكَلامَ فیما لایُغْنیهِ، وَ قِلَّةُ ریائِهِ، وَ حِلْمُهُ، وَ صَبْرُهُ، وَ حُسْنُ خُلْقِهِ.
همانا معرفت و كمال دین مسلمان در گرو رها كردن سخنان و حرفهایی است كه به حالش سودی ندارد. همچنین از ریاء و خودنمایی دوری جستن و در برابر مشكلات زندگی بردبار و شكیبا بودن و نیز دارای اخلاق پسندیده و نیك سیرت بودن است.
تحف العقول: ص ۲۰۲، بحارالا نوار: ج ۲، ص ۱۲۹، ح ۱۱.
۲۷. خوشبختی
مِنْ سَعادَةِ الْمَرْءِ أنْ یَكُونَ مَتْجَرُهُ فی بِلادِهِ، وَ یَكُونَ خُلَطاؤُهُ صالِحینَ، وَ تَكُونَ لَهُ أوْلادٌ یَسْتَعینُ بِهِمْ.
از سعادت مرد آن است كه در شهر خود كسب و تجارت نماید و معاشرینش افرادی صالح و نیكوكار باشند، و نیز دارای فرزندانی باشد كه با آنان یاری گردد و كمك حال او باشند.
وسائل الشیعة: ج ۱۷، ص ۶۴۷، ح ۱، ومشكاة الا نوار: ص ۲۶۲.
۲۸. مصافحه با حجگزاران
یا مَعْشَرَ مَنْ لَمْ یَحِجَّ اسْتَبْشَرُوا بِالْحاجِّ إذا قَدِمُوا فَصافِحُوهُمْ وَ عَظِّمُوهُمْ، فَإنَّ ذلِكَ یَجِبُ عَلَیْكُمْ تُشارِكُوهُمْ فی الاْجْرِ.
شماهائی كه به مكّه نرفتهاید و در مراسم حجّ شركت نكرده اید، بشارت باد شماها را به آن حاجیانی كه بر میگردند، با آنها – دیدار و – مصافحه كنید تا در پاداش و ثواب حجّ آنها شریك باشید.
من لا يحضره الفقيه، ج ۲، ص ۱۴۷، ح۹۷.
۲۹. دوستی با فاسق
إیّاكَ وَ مُصاحَبَةُ الْفاسِقِ، فَإنّهُ بائِعُكَ بِأكْلَةٍ أوْ أقَلّ مِنْ ذلِكَ وَ إ یّاكَ وَ مُصاحَبَةُ الْقاطِعِ لِرَحِمِهِ فَإنّی وَجَدْتُهُ مَلْعُونا فی كِتابِ اللّهِ.
بر حذر باش از دوستی و همراهی با فاسق چون كه او به یك لقمه نان و چه بسا كمتر از آن هم، تو را میفروشد؛ و مواظب باش از دوستی و صحبت كردن با كسی كه قاطع رحم (كسی كه ارتباط خویشاوندی را بریده) میباشد چون كه او را در كتاب خدا ملعون یافتم.
تحف العقول: ص ۲۰۲، بحارالا نوار: ج ۷۴، ص ۱۹۶، ح ۲۶.
با مجموعهای از حدیث درباره دوستی از ائمه معصومین علیه السلام همراه ما باشید.
۳۰. حدیث از امام سجاد در مورد ظهور قائم
إذا قامَ قائِمُنا أذْهَبَ اللّهُ عَزَوَجَلّ عَنْ شیعَتِنا الْعاهَةَ، وَ جَعَلَ قُلُوبَهُمْ كُزُبُرِ الْحَدیدِ، وَ جَعَلَ قُوَّةَ الرَجُلِ مِنْهُمْ قُوَّةَ أرْبَعینَ رَجُلاً.
هنگامی كه قائم ما ( حضرت حجّت، روحی له الفدأ و عجّ) قیام و خروج نماید خداوند بلا و آفت را از شیعیان و پیروان ما بر میدارد و دلهای ایشان را همانند قطعه آهن محكم مینماید، و نیرو و قوّت هر یك از ایشان به مقدار نیروی چهل نفر دیگران خواهد شد.
خصال: ج ۲، ص ۵۴۲، بحارالا نوار: ج ۵۲، ص ۳۱۶، ح ۱۲.
۳۱. نجات مؤمن
ثَلاثٌ مُنْجِیاتٌ لِلْمُؤمِن: كَفُّ لِسانِهِ عَنِ النّاسِ وَاغتِیابِهِمْ، وَإ شْغالُهُ نَفْسَهُ بِما یَنْفَعُهُ لاَِّخِرَتِهِ وَ دُنْیاهُ، وَطُولُ الْبُكأ عَلی خَطیئَتِهِ.
سه چیز موجب نجات انسان مؤمن خواهد بود:۱. نگهداری زبانش از حرف زدن درباره مردم غیبت آنان،۲. مشغول شدنش به خویشتن با كارهایی كه برای آخرت و دنیایش مفید باشد. و ۳. بسیار گریستن بر اشتباهاتش.
تحف العقول: ص ۲۰۴، بحارالا نوار: ج ۷۵، ص ۱۴۰، ح ۳.
۳۲. محاسبه نفس
یَا ابْنَ آدَم، إنَّكَ لا تَزالُ بَخَیْرٍ ما دامَ لَكَ واعِظٌ مِنْ نَفْسِكَ، وَ ما كانَتِ الْمُحاسَبَةُ مِنْ هَمِّكَ، وَ ما كانَ الْخَوْفُ لَكَ شِعارا.
ای فرزند آدم، همیشه در عافیت و خیرخواهی بود مادامی كه از درون خود پند دهندهای داشته باشی و محاسبه (نفس) از كارهای مهمت باشد و ترس از (عاقبت امور) سرلوحهات گردد.
مشكاة الا نوار: ص ۲۴۶، بحارالا نوار: ج ۶۷، ص ۶۴، ح ۵.
۳۳. حدیث کوتاه از امام سجاد درباره بهشت و جهنم
مَنِ اشْتاقَ إلی الْجَنَّةِ سارَعَ إلی الْحَسَناتِ وَ سَلا عَنِ الشَّهَواتِ، وَ مَنْ أشْفَقَ مِنَ النارِ بادَرَ بِالتَّوْبَةِ إلی اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِهِ وَ راجَعَ عَنِ الْمَحارِمِ.
كسی كه مشتاق بهشت باشد در انجام كارهای نیك، سرعت مینماید و شهوات را زیر پا میگذارد و هركس از آتش جهنم هراسناك باشد به درگاه خداوند از گناهانش توبه میكند و از گناهان و چیزهای حرام روی برمیگرداند.
تحف العقول: ص ۲۰۳، بحارالا نوار: ج ۷۵، ص ۱۳۹، ح ۳.
۳۴. سیر کردن گرسنه
مَنْ أطْعَمَ مُؤمِنا مِنْ جُوعٍ أطْعَمَهُ اللّهُ مِنْ ثِمارِ الْجَنَّةِ، وَ مَنْ سَقی مُؤمِنا مِنْ ظَمَأ سَقاهُ اللّهُ مِنَ الرَّحیقِ الْمَخْتُومِ، وَ مَنْ كَسا مُؤمِنا كَساهُ اللّهُ مِنَ الثّیابِ الْخُضْرِ.
هركس مؤمن گرسنهای را طعام دهد خداوند او را از میوههای بهشت اطعام مینماید، و هر كه تشنهای را آب دهد خداوند از چشمه گوارای بهشتی سیرابش میگرداند، و هركس مومن برهنهای را لباس بپوشاند خداوند او را از لباس سبز بهشتی خواهد پوشاند.
مستدرك الوسائل: ج ۷، ص ۲۵۲، ح ۸.
۳۵. درخواست از مردم
طَلَبُ الْحَوائِجِ إلی النّاسِ مَذَلَّةٌ لِلْحَیاةِ وَ مَذْهَبَةٌ لِلْحَیاء، وَ اسْتِخْفافٌ بِالْوَقارِ وَ هُوَ الْفَقْرُ الْحاضِرِ، وَ قِلَّةُ طَلَبِ الْحَوائِجِ مِنَ النّاسِ هُوَ الْغِنَی الْحاضِر.
دست نیاز به سوی مردم دراز كردن، سبب ذلّت و خواری در زندگی و در معاشرت خواهد بود. و نیز موجب از بین رفتن حیا و كاهش وقار خواهد گشت. و همین خود فقر بالفعل است (كه گریبانگیر شخص شده) و (اما) كم بودن نیازمندیها از مردم خود غنا و توانمندی بالفعل است (كه شخص به آن آراسته است).
تحف العقول: ص ۲۱۰، بحارالا نوار: ج ۷۵، ص ۱۳۶، ح ۳.
۳۶. زبان انسان
إنَّ لِسانَ ابْنَ آدَمٍ یَشْرُفُ عَلی جَمیعِ جَوارِحِهِ كُلَّ صَباحٍ فَیَقُولُ: كَیْفَ أصْبَحْتُمْ؟فَیَقُولُونَ: بِخَیْرٍ إنْ تَرَكْتَنا، إ نَّما نُثابُ وَ نُعاقَبُ بِكَ.
زبان آدمی بر تمام اعضا و جوارحش تسلط دارد هر روز صبحگاهان زبان انسان بر آنها میگوید: چگونه شب را به روز رساندید؟جواب دهند: اگر تو ما را رها كنی خوب و آسوده هستیم، چون كه ما به وسیله تو مورد ثواب و عقاب قرار میگیریم.
اصول كافی: ج ۲، ص ۱۱۵، وسائل الشّیعة: ج ۱۲، ص ۱۸۹، ح ۱.
۳۷. حدیث کوتاه از امام سجاد در مورد ایمان کامل
أَرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فِیهِ كَمَلَ إِسْلَامُهُ وَ مُحِّصَتْ ذُنُوبُهُ وَ لَقِیَ رَبَّهُ وَ هُوَ عَنْهُ رَاضٍ وَفَاءٌ لِلَّهِ بِمَا یَجْعَلُ عَلَى نَفْسِهِ لِلنَّاسِ وَ صِدْقُ لِسَانِهِ مَعَ النَّاسِ وَ الِاسْتِحْیَاءُ مِنْ كُلِّ قَبِیحٍ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ النَّاسِ وَ حُسْنُ خُلُقِهِ.
چهار خصلت است كه در هركس باشد، ایمانش كامل، گناهانش بخشوده خواهد بود، و در حالتی خداوند را ملاقات میكند كه از او راضی و خوشنود است:۱. تقوای الهی با كارهایی كه برای مردم به به دوش میكشد.۲. راست گوئی و صداقت با مردم .۳. حیا و پاكدامنی نسبت به تمام زشتیهای در پیشگاه خدا و مردم.۴. خوش اخلاقی و خوش برخوردی با خانواده خود.
مشكاة الا نوار: ص ۱۷۲، بحارالا نوار: ج ۶۶، ص ۳۸۵، ح ۴۸.
۳۸. سختترین ساعات
أشَدُّ ساعاتِ ابْنِ آدَم ثَلاثُ ساعاتٍ: السّاعَةُ الَّتی یُعایِنُ فیها مَلَكَ الْمَوْتِ، وَ السّاعَةُ الَّتی یَقُومُ فیها مِنْ قَبْرِهِ، وَ السَّاعَةُ الَّتی یَقِفُ فیها بَیْنَ یَدَیِ اللّه تَبارَكَ وَ تَعالی، فَإمّا الْجَنَّةُ وَ إمّا إلَی النّارِ.
مشكلترین و سختترین لحظات و ساعات دورانها برای انسان، سه مرحله است:۱. آن موقعی كه عزرائیل بر بالین انسان وارد میشود و میخواهد جان او را برگیرد.۲. آن هنگامی كه از درون قبر زنده میشود و در صحرای محشر به پامیخیزد.۳. آن زمانی كه در پیشگاه خداوند متعال ـ جهت حساب و كتاب و بررسی اعمال ـ قرار میگیرد و نمیداند راهی بهشت و نعمتهای جاوید میشود و یا راهی دوزخ و عذاب دردناك خواهد شد.
بحار الا نوار: ج ۶، ص ۱۵۹، ح ۱۹، به نقل از خصال شیخ صدوق.
۳۹. رسیدن به دین واقعی
إنَّ دینَ اللّهِ لایُصابُ بِالْعُقُولِ النّاقِصَةِ، وَ الاَّْرأ الْباطِلَةِ، وَ الْمَقاییسِ الْفاسِدَةِ، وَ لایُصابُ إلاّ بِالتَّسْلیمِ، فَمَنْ سَلَّمَ لَنا سَلِمَ، و مَنِ اهْتَدی بِنا هُدِی، وَ مَنْ دانَ بِالْقِیاسِ وَ الرَّأی هَلَكَ.
به وسیله عقل ناقص و نظریههای باطل، و قیاسهای فاسد و بی اساس نمیتوان به دین خدا دست یافت؛ تنها وسیله رسیدن به دین واقعی، تسلیم محض میباشد؛ پس هركس تسلیم ما اهل بیت باشد (از هر انحرافی) در امان است و هر كه به وسیله ما هدایت یابد خوشبخت خواهد بود. و شخصی كه با قیاس و نظریات شخصی خود بخواهد دین را دریابد، هلاك میگردد.
مستدرك الوسائل: ج ۱۷، ص ۲۶۲، ح ۲۵.
۴۰. دیدار دوست و برادر
قالَ(علیه السلام): مَنْ زارَ أخاهُ فى اللّهِ طَلَباً لاِنْجازِ مَوْعُودِ اللّهِ، شَیَّعَهُ سَبْعُونَ ألْفَ مَلَك، وَهَتَفَ بِهِ هاتِفٌ مِنْ خَلْف ألاطِبْتَ وَطابَتْ لَكَ الْجَنَّهُ، فَإذا صافَحَهُ غَمَرَتْهُ الرَّحْمَهُ.
فرمود: هركس به دیدار دوست و برادر خود برود و براى رضاى خداوند او را زیارت نماید به امید آن كه به وعده هاى الهى برسد، هفتاد هزار فرشته او را همراه و مشایعت خواهند كرد، همچنین مورد خطاب قرار مى گیرد كه از آلودگى ها پاك شدى و بهشت گوارایت باد.
پس چون با دوست و برادر خود دست دهد و مصافحه كند مورد رحمت قرار خواهد گرفت.
مشكاه الأنوار: ص ۲۰۷، س ۱۸.
از اینکه با مجموعه چهل حدیث از امام سجاد (ع) در موضوعات مختلف همراه ما بودید بسیار سپاسگزاریم. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما به اشتراک گذارید.
بدون نام
خوباست