غزل شماره ۴۱۹ حافظ: وصال او ز عمر جاودان به

وصال او ز عمر جاودان به
خداوندا مرا آن ده که آن به
به شمشیرم زد و با کس نگفتم
که راز دوست از دشمن نهان به
به داغ بندگی مردن بر این در
به جان او که از ملک جهان به
خدا را از طبیب من بپرسید
که آخر کی شود این ناتوان به
گلی کان پایمال سرو ما گشت
بود خاکش ز خون ارغوان به
به خلدم دعوت ای زاهد مفرما
که این سیب زنخ زان بوستان به
دلا دایم گدای کوی او باش
به حکم آن که دولت جاودان به
جوانا سر متاب از پند پیران
که رای پیر از بخت جوان به
شبی می‌گفت چشم کس ندیده‌ست
ز مروارید گوشم در جهان به
اگر چه زنده رود آب حیات است
ولی شیراز ما از اصفهان به
سخن اندر دهان دوست شکر
ولیکن گفته حافظ از آن به

معنی و تفسیر غزل شماره ۴۱۹ حافظ

وصال او ز عمر جاودان به
خداوندا مرا آن ده که آن به

پیوند و دیدار با دوست از زندگانی همیشگی بهتر است. خدایا آن چیز را به من ارزانی دار که بهتر است.

به شمشیرم زد و با کس نگفتم
که راز دوست از دشمن نهان به

یار مرا با شمشیر جفا آزرده ساخت و من سخنی در این باره با کسی نگفتم، چراکه بهتر است راز دوست از دشمن پنهان باشد.

به داغ بندگی مردن بر این در
به جان او که از ملک جهان به

به جان دوست سوگند می‌خورم که مرگ بر درگاه خانه وی با نشانه غلامی از پادشاهی بر جهان بهتر است.

خدا را از طبیب من بپرسید
که آخر کی شود این ناتوان به

برای خاطر خدا از پزشک من بپرسید که این رنجور، کی بهبودی می‌یابد.

گلی کان پایمال سرو ما گشت
بود خاکش ز خون ارغوان به

آن گل که زیر پای محبوب بلندقد ما پایمال شد، خاک او از خون ارغوان باارزش‌تر است.

به خلدم دعوت‌ ای زاهد مفرما
که این سیب زنخ زان بوستان به‌

ای زاهد، مرا به بهشت دعوت مکن، زیرا سیب زیر چانه یار از تمامی آن بوستان بهتر است.

دلا دایم گدای کوی او باش
به حکم آن که دولت جاودان به‌

ای دل، همیشه در محله او دریوزگی پیشه کن، زیرا مقدر شده که ثروت و مکنت بهتر است پاینده و جاوید باشد.

جوانا سر متاب از پند پیران
که رای پیر از بخت جوان به‌

ای جوان، از پند سالخوردگان سرپیچی و روگردانی مکن به حکم آنکه تدبیر پیر بر بخت و اقبال جوان برتری دارد.

شبی می‌گفت چشم کس ندیده‌ست
ز مروارید گوشم در جهان به

یار شبی می‌گفت: چشم کسی در دنیا بهتر از گوش پندنیوش من که مروارید اندرز را در خود جای می‌دهد، ندیده است.

اگر چه زنده رود آب حیات است
ولی شیراز ما از اصفهان به

هرچند آب زاینده رود زندگانی ابدی می‌بخشد، اما شهر ما شیراز از شهر اصفهان بهتر است.

سخن اندر دهان دوست شکر
ولیکن گفته حافظ از آن به