غزل شماره ۲۸۴ حافظ: هاتفی از گوشه میخانه دوش

معنی و تفسیر غزل شماره ۲۸۴ حافظ

هاتفی از گوشه میخانه دوش
گفت ببخشند گنه می‌ بنوش

دیشب سروشی از عالم غیب از گوشه میخانه ندا داد که شراب بنوش که گناهان را می‌بخشند.

لطف الهی بکند کار خویش
مژده رحمت برساند سروش

بخشایش خداوند کارساز است و فرشته غیبی مژده رحمت را می‌رساند.

این خرد خام به میخانه بر
تا می‌ لعل آوردش خون به جوش

این عقل ناپخته را به میکده معرفت ببر تا غلبه عشق خون او را به جوش آورد و پخته گردد.

گر چه وصالش نه به کوشش دهند
هر قدر‌ ای دل که توانی بکوش

هرچند به پشت گرمی کوشش و جدیت، وصال یار نصیب نمی‌شود،‌ ای دل، تا آنجا که می‌توانی در این راه تلاش کن.

لطف خدا بیشتر از جرم ماست
نکته سربسته چه دانی خموش

مهربانی خداوند بر گناه ما فزونی دارد. دم فرو بند که تو از مهربانی و عنایت ایزدی آگاهی نداری.

گوش من و حلقه گیسوی یار
روی من و خاک در می‌فروش

من غلام حلقه به‌گوش گیسوی دلدار هستم و چهره‌ام بر خاک درگاه پیر باده‌فروش قرار خواهد داشت.

رندی حافظ نه گناهیست صعب
با کرم پادشه عیب‌پوش

رندی و بی‌پروایی حافظ در برابر بزرگواری پادشاه باگذشت بخشایشگر، گناه بزرگی نیست.

داور دین شاه شجاع آن که کرد
روح قدس حلقه امرش به گوش

شاه شجاع، آن حاکم اسلام که جبرئیل حلقه اطاعت او را در گوش خود دارد.

ای ملک العرش مرادش بده
و از خطر چشم بدش دار گوش‌

ای خداوند فرمانروای آسمان، آرزوهایش را برآور و او را از آسیب چشم زخم محافظت فرما.

منبع: شرح جلالی بر حافظ با تصرف و تلخیص.