دانستن اینکه محرم و نامحرم در بین اهل فامیل چگونه است برای همه افراد مکلف لازم است. افراد محرم و نامحرم فامیل خود و اینکه چه کسانی برای ما محرم هستند را در این مقاله بخوانید.
ستاره | سرویس مذهبی - افراد محرم و افراد نامحرم مجموعه اطرافیان ما را در فامیل و جامعه تشکیل می‌دهند. دانستن اینکه به چه افرادی محرم هستیم و به چه افرادی از فامیل نامحرم بسیار مهم است. در این مقاله به بررسی اینکه چه کسانی برای ما محرم هستند و نامحرم کیست پرداخته ایم.
در این مطلب می‌خوانید:
تفاوت اساسی افراد محرم و نامحرم
- انسان نمی‌تواند با افراد محرم ازدواج کند، اما با هر کدام از افراد نامحرم می‌تواند ازدواج کند (البته خواهر زن یک استثناست؛ زیرا نمی‌توان قبل از طلاق یا وفات و پایان دوران عده طلاق خواهرش با او ازدواج کرد).
- مرد تنها مجاز به دیدن گردی صورت و دست‌ها تا مچ زنان نامحرم است، اما می‌تواند به موها و قسمت محدودی از پاها و دست‌ها و بدن زنان محرم خود که معمولاً در میان محارم پوشانده نمیشود، نگاه کند.
دسته بندی افراد محرم
چه کسانی به ما محرم هستند؟ افراد محرم سه دسته می شوند:
- محارم نسبی یا خونی
- محارم سببی یا به واسطه ازدواج
- محارم رضاعی یا به واسطه شیر خوردن
۱. محارم نسبی (خونی)
محارم نسبی مردان:
- مادر، مادربزرگ پدری و مادری هر چه بالاتر روند.
- دختر خود فرد و دخترِ پسر یا دخترِ دختر فرد (نوه‌ها و نتیجه‌ها هر چه پایین‌تر روند).
- خواهر یعنی دختری که مادر او یا پدر او یا هر دوی آنان با مرد مزبور یکی باشد.
- اولاد و نوه‌ها و نتیجه‌های خواهر هر چه پایین‌تر روند.
- اولاد و نوه‌ها و نتیجه‌های برادر هر چه پایین‌تر روند
- عمه خود شخص و عمه پدر و مادر و نیز عمه مادر بزرگ‌ها و پدر بزرگ‌ها
- خاله خود شخص و خاله پدر و مادر و نیز خاله مادر بزرگ‌ها و پدر بزرگ‌ها (عمه‌ی عمه و خاله‌ی خاله اگر عمه یا خاله پدر یا مادر فرد باشند محرم هستند در غیر اینصورت محرم نیستند)
محارم نسبی زنان:
- پدر و پدربزرگ پدری و مادری هر چه بالاتر روند.
- پسر خود فرد و پسرِ پسر یا پسرِ دختر فرد (نوه ها و نتیجه ها هر چه پایین‌تر روند).
- برادر یعنی هر مردی که پدر او یا مادر او یا هر دوی آنان با دختر مزبور یکی باشد.
- اولاد و نوه‌ها و نتیجه‌های برادر هر چه پایین‌تر روند.
- اولاد و نوه‌ها و نتیجه‌های خواهر هر چه پایین‌تر روند.
- عموی خود شخص و عموی پدر و مادر و نیز عموی مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها
- دایی خود شخص و دایی پدر و مادر و نیز دایی مادر بزرگ‌ها و پدر بزرگ‌ها (دایی دایی و عموی عمو اگر دایی یا عموی پدر یا مادر انسان هم باشند مَحرمند و الا مَحرم نیستند)
۲. محارم سببی
محارم سببی کسانی هستند که به واسطه عقد ازدواج صحیح دائم یا موقت به یکدیگر محرم میشوند.
محارم سببی مردان:
- مادر و مادربزرگ‌های عروس هر چه بالاتر روند، نسبت به داماد محرم ابدی میشوند. یعنی حتی بعد از مرگ یا طلاق عروس هم محرم باقی می‌مانند.
- دختر زن از شوهر اول البته بعد از نزدیکی زن با مرد
محارم سببی زنان:
- پدر شوهر و پدربزرگ‌های شوهر هر چه بالاتر روند و حتی بعد از مرگ شوهر یا طلاق گرفتن عروس، این محرمیت باقی می‌ماند.
- پسر مرد از همسر قبلی (برای ایجاد محرمیت نیازی به وقوع نزدیکی نیست)
۳. محارم رضاعی (به دلیل شیر خوردن)
هرگاه زنى کودکى را با شرایط کامل شیر دهد، آن زن به او محرم است. سایر محارم رضاعی به شرح زیر هستند:
- شوهرِ زنِ شیر دهنده
- پدر شوهرِ زنِ شیر دهنده
- مادر شوهرِ زنِ شیر دهنده
- برادر شوهرِ زنِ شیر دهنده
- خواهر شوهرِ زنِ شیر دهنده
- فرزندانِ زنِ شیر دهنده (چه آن هایی که به دنیا آمده باشند و چه ان هایی که بعدا به دنیا می آیند)
- پدرِ زنِ شیر دهنده
- مادرِ زنِ شیر دهنده
- برادرِ زنِ شیر دهنده
- خواهرِ زنِ شیر دهنده
بنابراین مادرِ رضاعیِ زن، جزو محارم مرد است و حکم مادرزن او را دارد.
در مجموع می‌توان گفت: شیر دادن به یک نوزاد با رعایت همه شرایط باعث میشود که فقط بچه شیر خورده (نه فامیل‌های او) مثل بچه واقعی آن زن به همه کسانی که بچه واقعی او محرم هستند، محرم باشد.
نکات کامل احکام درباره محارم رضاعی
- اگر انسان با زنى که دخترى را شیر کامل داده ازدواج کند و با آن زن نزدیکى نماید، دیگر نمى‌تواند با آن دختر ازدواج کند.
- اگر انسان با دخترى ازدواج کند، دیگر نمى‌تواند با زنى که آن دختر را شیر کامل داده ازدواج نماید.
- انسان نمى‌تواند با دخترى که مادر یا مادر بزرگ انسان او را شیر کامل داده ازدواج کند؛ و نیز اگر زنِ پدرِ انسان از شیر مربوط به پدر او دخترى را شیر داده باشد، انسان نمى‌تواند با آن دختر ازدواج نماید.
موارد استثنا شده از محرمیت در شیرخواره
- اگر زنى بچه‌اى را با شرایط شرعی شیر دهد، شوهر آن زن که صاحب شیر است به خواهرهاى آن بچه محرم نمى‌شود؛ همچنین خویشانِ شوهر به خواهر و برادر آن بچه و سایر فامیل‌های آن بچه محرم نمى‌شوند.
- اگر زنى بچه‌اى را شیر دهد، به برادرهاى آن بچه محرم نمى‌شود؛ و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهر بچه‌اى که شیر خورده محرم نمى‌شوند.
(می‌توان گفت که محرمیت‌های گفته شده در بالا فقط بین همین بچه‌ی شیر خورده و افراد گفته شده در بالا ایجاد میشود و ربطی به دیگر خواهرها و برادرها و فامیل‌های آن بچه ندارد و بین خواهرها و برادرها و فامیل‌های آن بچه و افراد گفته شده هیچ محرمیتی حاصل نمیشود.)
نکته مهم: در برخی از موارد شیر دادن به برخی از بچه ها باعث محرم شدن زن و شوهر به هم میشوند و آن زن و شوهر باید از هم جدا شوند؛ به همین علت این موارد را ذکر می‌کنیم تا این مشکل (که هیچ راه حل ندارد) برای کسی پیش نیاید.
- الف) اگر زنى بچه‌ی دختر خود را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام مى‌شود و زن و شوهر باید از هم جدا شوند، نه به این معنا که باید از هم طلاق بگیرند بلکه به این معنا که دیگر نمی‌توانند زندگی مشترک زناشویی داشته باشند.
همچنین اگر مادر عروس، بچه‌اى را که شوهر آن عروس از زن دیگرش دارد شیر دهد آن زن و شوهر به هم محرم میشوند و باید به زندگی زناشویی خود پایان دهند. (ولى اگر زنی بچه پسر خود را شیر دهد، زنِ پسرش که مادر آن طفل شیرخوار است بر شوهر خود حرام نمى‌شود.) - ب) اگر زنِ پدرِ دخترى، بچه شوهر آن دختر یا بچه آن دختر را از شیر مربوط به آن پدر شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام مى‌شود، چه بچه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد. مثلاً اگر دختری به نام فاطمه با مردی به نام هاشم ازدواج کند و هاشم از فاطمه یا زن دیگر یا زن قبلی خود فرزندی به نام حسین یا زینب داشته باشد و زنِ پدر فاطمه یعنی مادرخوانده فاطمه حسین یا زینب را شیر دهد، فاطمه و هاشم باید به زندگی زناشویی خود پایان دهند و بدون طلاق از هم جدا شوند.
چنانچه گفته شد در این موارد لازم نیست از هم طلاق بگیرند بلکه زن و شوهری آنان تا ابد حرام است و دیگر نمی‌توانند مانند زن و شوهر های دیگر با هم زندگی کنند، به این معنی که نزدیکی آنها در حکم زنا با محارم است.
ارث و صله رحم در میان محارم رضاعی
کسانى که به واسطه شیر خوردن، خویشى پیدا مى‌کنند مستحبّ است یکدیگر را احترام نمایند، ولى از یکدیگر ارث نمى‌برند و حق‌های خویشى که انسان با خویشان خود دارد مثل صله رحم براى آنان واجب نیست.
افراد نامحرم فامیل
نامحرم کیست؟ در جدول زیر لیست کامل افراد نامحرم فامیل را می‌خوانید.
| نامحرم از طرف: | رابطه فامیلی |
| پدر |
|
| مادر |
|
| برادر |
|
| خواهر |
|
| عمو |
|
| عمه |
|
| دایی |
|
| خاله |
|
| زن |
|
| شوهر |
|
| عروس |
|
| داماد |
|
| ربیبه (دختر زن از شوهر سابقش) |
|
| سایرین |
|
شما می‌توانید درباره حکم اختلاط زن و مرد نامحرم در جوامع امروزی نیز از جنبه های مختلف را در ستاره بخوانید.
قوانین ارسال نظر
کلیه پاسخ هایی که توسط کارشناسان و متخصصان هر رشته به کاربران داده میشود کاملا حالت پیشنهادی دارند و نباید به عنوان تشخیص, تجویز, یا رهنمودهای تخصصی و قانونی تلقی شوند و در صورت لزوم شخصی بایستی حتما از منابع تخصصی تر مانند پزشکان متخصص, وکلا, و ... نیز کمک بگیرد. این مسئولیت کاملا بر عهده مخاطبان است که قبل از هر نوع تصمیم گیری یا اقدامی از صحت و مفید بودن این اطلاعات برای خود اطمینان حاصل کرده و صرفا با مسئولیت خودشان به این پیشنهادات عمل کنند.
کلیه سوالات توسط کارشناسان رشته مربوط به هر مطلب پاسخ داده میشود.
به سوالات تکراری, خارج از موضوع, و غیرقابل انتشار پاسخ داده نمیشود.
نظرات و پرسش ها
انتشار یافته: ۲۲
در انتظار بررسی: ۰
چرا عمو زاده محرم نیست
اگه پسرخواهرم که محرمه به سن تکلیف برسد بازم میشه پیشش راحت باشم یا باهم درخانه باشیم
سسلام اگه میشه محرم ونامحرم هارو بگبد تا بدونیم
اگه دخترو پسرهای عمه و عمو خاله و دایی محرم می شدندکه نمیشدباهم ازدواج کنند حالا به نظر شما نامحرم بودنشان بهتره یامحرم بودنشان
معلومه محرم
سلام. من به دخترِ دختر عموی پدرم نامحرم هستم؟؟ چون من اگه خدا قسمت کنه، قصد ازدواج باهاش رو دارم. میشه راهنمایی ام کنید که از نظر محرم یا نامحرم مشکلی برای ازدواج باهاش دارم یا نه؟؟
شما به دختر عموی خود نیز نامحرمید، دختر دختر عموی پدر که جای خود دارد.
ایا دختر خاله محرم است
خیر.
آخه چرا پسر عمو وپسر خاله پسر عمه وپسر دایی نامحرمن،آخه وقتی عمو،دایی،خاله وعمه محرمن بچه هاشونم بایدمحرم باشن چون از لحاظ نژاد وژن ورگ شباهت های زیادی دارند،
کاملا درسته من هم موافقم
سلام
عمو و دایی (مادر و پدر) به دختر محرم میشوند ؟
و همچنین
عمو و دایی همسر به دختر محرم میشوند ؟
نظر مکارم شیرازی
عمو و دایی (مادر و پدر) به دختر محرم میشوند ؟
و همچنین
عمو و دایی همسر به دختر محرم میشوند ؟
نظر مکارم شیرازی
با سلام.
عمو و دایی خود دختر و هرچقدر که از طرف پدر و مادر به قبل برگردند بر دختر محرم هستند. یعنی تمام عمو ها و دایی های پدری و مادری و اجداد دختر . اما عمو و دایی همسر جزو محارم دختر به حساب نمی آیند.
عمو و دایی خود دختر و هرچقدر که از طرف پدر و مادر به قبل برگردند بر دختر محرم هستند. یعنی تمام عمو ها و دایی های پدری و مادری و اجداد دختر . اما عمو و دایی همسر جزو محارم دختر به حساب نمی آیند.
با سلام میشه به ما بگید چرا پسر عمو نامحرم است ؟ ممنون میشم جواب سوال رو بدید.
ینی برات متاسفم که نمیدونی پسر عمو محرمه یا نه.....مسلمون نیستین مگه؟
با سلام ببخشید یک سوال داشتم چرا از نظر اسلام پسر عمو و یا غیره..... نامحرم هستند مگر آنها جز فامیل یا از خون ما یا رگ ما نیستند
سلام لطفا راهنمایی کنید و بگید آیا پسر عمو نامحرم است ؟
دوست عزیز توی آن جدولی که پایین مقاله آمده مشخص شده که پسرعمو هم جزو نامحرم ها به حساب می آید.
سلام اگه میشه راهنماییم کنید و بگید آیا پدر پدر محرم است یا نامحرم ؟
دوست عزیز اگر درست متوجه سوال شما شده باشیم منظورتان پدربزرگ پدری است که مسلما جرء محارم است.
