نویسنده: صفورا دادخواه
بروزرسانی: 23 مرداد 1401
ستاره | سرویس سلامت – داشتن اطلاعات کافی قبل از مصرف هر دارو و با هر ترکیب شیمیایی یکی از موارد لازم و ضروری است. در این مقاله قصد داریم به بررسی داروی آتورواستاتین و همچنین موارد مصرف و عوارض آن بپردازیم.
قرص آتورواستاتین چیست؟
آتورواستاتین دارویی است که در گروه مهار کننده‌های HMG CoA ردوکتاز یا “استاتین” قرار می‌گیرد. در واقع این دارو با مسدود کردن آنزیم HMG-CoA ردوکتاز در کبد که انواع مختلف چربی‌ها را تشکیل می‌دهد، با افزایش سطح کلسترول خوب (لیپوپروتئین با چگالی بالا یا HDL) و کاهش سطح کلسترول بد (LDL و LDL) و تری گلیسیرید در خون، منجر به درمان سطح کلسترول بالا در خون می‌شود.
از این رو این دارو برای درمان کلسترول بالا و کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی، حمله قلبی و یا سایر عوارض قلبی در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی عروقی و یا سایر عوامل خطرزا تجویز و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نکته: این دارو برای درمان بیماری بزرگسالان و کودکان بالای ۱۰ سال تجویز می‌شود و به صورت قرص ۱۰، ۲۰، ۴۰ و ۸۰ میلی‌گرمی وجود دارد.
اطلاعات مهم در خصوص مصرف آتورواستاتین
- باردار هستید یا در حین مصرف این دارو باردار شده‌اید
- در دوران شیردهی قرار دارید
- و یا به بیماری‌های کبدی مبتلا هستید
۲. در صورت مصرف این دارو با برخی از داروها می‌تواند به تداخلات دارویی جدی منجر شود؛ بنابراین پزشک، پرستار و یا هر یک از متخصصان مراقبت‌های بهداشتی خود را درباره تمام داروهایی که در حال حاضر استفاده می‌کنید و هر دارویی که شروع به استفاده از آن یا استفاده از آن را متوقف کرده‌اید، در جریان قرار دهید.
۳. در موارد نادر، مصرف آتورواستاتین می‌تواند وضعیتی را ایجاد کند که منجر به شکستگی بافت ماهیچه اسکلتی شده و نتیجه‌ی آن نارسایی کلیه خواهد بود؛ بنابراین اگر دچار درد عضلانی، حساسیت یا ضعف ناخواسته شدید (بخصوص اگر تب، خستگی غیرمعمول و ادرار تیره رنگ داشتید) به پزشک خود اطلاع دهید. این وضعیت ممکن است بیشتر در افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی یا کم کاری تیروئید رخ دهد.
۴. در حین مصرف این دارو از خوردن غذاهایی که دارای چربی زیاد یا کلسترول بالا هستند اجتناب کنید. چرا که در غیر اینصورت، آتورواستاتین در رژیم غذایی پر کلسترول جهت کاهش کلسترول شما موثر نخواهد بود.
۵. مصرف آتورواستاتین تنها بخشی از برنامه کامل درمانی شما است و بخش‌های دیگر این برنامه شامل رژیم غذایی، تمرین و کنترل وزن نیز می‌شود؛ بنابراین رژیم غذایی، دارو و برنامه ورزشی خود را با دقت دنبال کنید.
موارد مصرف ، عوارض و اختلال دارویی در یک نگاه
| موارد مصرف | درمان هیپرکلسترولمی کاهش چربی خون کاهش تری‌گلیسرید خون |
| عوارض | سردرد، ضایعات پوستی، اسهال، تهوع، دل درد |
| اختلال دارویی | سیکلوسپورین، ژمفیبروزیل، ریتوناویر، سیکلوسپورین، اریترومایسین، آنتی‌اسیدها، نیاسین |
نکات مهم قبل از مصرف آتورواستاتین
در شرایط زیر نباید از این دارو استفاده کنید:
- در صورتی که به این دارو حساسیت دارید
- ابتلا به بیماری‌های کبدی
- اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی قرار دارید
نکته: در هنگام مصرف این دارو سعی کنید با روش‌های پیشگیری از بارداری، از حامله شدن جلوگیری کنید.
برای اطمینان از اینکه مصرف این دارو برای شما مشکلی ایجاد نمی‌کند، اگر تا به حال هر یک از بیماری‌های زیر را داشته‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید:
- مشکلات کبدی
- ضعف و درد عضلانی
- بیماری‌های کلیوی
- دیابت (از هر نوعی)
- بیماری‌های مربوط به تیروئید
ممکن است لازم باشد مصرف این دارو برای مدت کوتاهی متوقف کنید؛ از جمله قرار گرفتن در شرایط زیر:
- تشنج غیرقابل کنترل
- بروز عدم تعادل الکترولیتی (مانند سطح پتاسیم بالا یا پایین در خون شما)
- فشار خون بشدت پایین
- ابتلا به عفونت شدید
- نیاز به عمل جراحی یا اورژانس پزشکی
با شروع مصرف آتورواستاتین ممکن است دو هفته طول بکشد تا سطح کلسترول خون شما بهبود یابد و در این فاصله ممکن است مکررا به انجام آزمایش خون نیاز داشته باشید. بخاطر بسپارید که ممکن است شما هیچ تغییری را در علائم خود متوجه نشوید، اما لازم است همچنان از دارو استفاده کنید.
به محض اینکه به یاد آوردید، داروی خود را سر وقت مصرف نکرده‌اید، آن را مصرف کنید؛ مگر اینکه زمان بعدی مصرف شما کمتر از ۱۲ ساعت باشد. در این حالت داروی خود را بدون اینکه میزان آن را دو برابر کنید، مصرف نمائید.
نکات مهم به هنگام مصرف آتورواستاتین
- از خوردن غذاهایی که دارای چربی یا کلسترول زیاد هستند اجتناب کنید. چرا که مصرف این دارو در رژیم‌های غذایی پر کلسترول، تغییر خاصی در وضعیت شما ایجاد نمی‌کند.
- از مصرف الکل اجتناب کنید؛ زیرا الکل با افزایش سطح تری گلیسیرید ابتلا به آسیب کبدی را افزایش می‌دهد.
عوارض مصرف آتورواستاتین چیست؟
در صورتی که در اثر مصرف این دارو به علائم آلرژیک از جمله کهیر، مشکل در تنفس، تورم صورت، لب‌ها، گلو و زبان دچار شدید سریعا به اورژانس مراجعه نمائید.
همانگونه در ابتدا نیز گفته شد، در موارد نادر، مصرف آتورواستاتین می‌تواند وضعیتی را ایجاد کند که منجر به شکستگی بافت ماهیچه اسکلتی می‌شود که نتیجه آن نارسایی کلیه‌ها است. اگر دچار درد عضلانی، حساسیت یا ضعف ناخواسته شدید (به ویژه اگر تب، خستگی غیرمعمول و ادرار تیره رنگ داشتید) حتما و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
در صورتی که هر یک از علائم زیر را داشتید با پزشک خود تماس بگیرید:
- درد یا سوزش هنگام ادرار
- مشکلات کبدی، درد بالای معده، ضعف، احساس خستگی، از دست دادن اشتها، ادرار تیره، زردی (زرد شدن پوست یا چشم)
- مشکلات کلیوی نظیر کم شدن یا متوقف شدن ادرار، تورم در پا یا مچ پا، احساس خستگی یا تنگی نفس
عوارض جانبی معمول آتورواستاتین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد
- ایجاد خشونت در صدا
- درد مفصلی
- کمر درد
- گرفتگی بینی
- گلو درد
- اسهال
- احساس درد در بازوها و پاها
مصرف چه داروهایی بر میزان تاثیر آتورواستاتین اثر خواهد گذاشت؟
مصرف برخی از داروها می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات عضلانی را بطور جدی در شما افزایش دهد؛ بنابراین بسیار مهم است که پزشک از مصرف این دارو توسط شما اطلاع داشته باشد. بنابراین پزشک خود را در خصوص مصرف یا توقف تمام داروهای فعلی خود در جریان قرار دهید، به ویژه:
- داروهای آنتی بیوتیک یا ضد قارچ
- قرص‌های ضد بارداری
- داروهای کاهنده کلسترول
- داروهای قلبی
- داروهای مصرفی برای درمان HIV یا ایدز
داروهای مذکور تنها داروهایی نیستند که ممکن است با آتورواستاتین تداخل داشته باشند؛ سایر داروهایی که ممکن است با آتورواستاتین تداخل داشته باشند عبارتند از داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی.
نکاتی تکمیلی در خصوص مصرف قرص آتورواستاتین
- علاوه بر داشتن یک رژیم غذایی مناسب کم کلسترول و کم چرب، تغییر در شیوه زندگی شامل ورزش، از دست دادن وزن در صورت اضافه وزن و ترک سیگار ممکن است به تاثیر این دارو بهتر کمک کند.
- در تعداد بسیار کمی از افراد آتورواستاتین ممکن است باعث مشکلات حافظه خفیف یا سردرگمی شود. اگر این عوارض نادر رخ داد با دکتر خود صحبت کنید.
- به ندرت، استاتین‌ها ممکن است باعث ایجاد یا بدتر شدن دیابت شود؛ با دکتر خود در مورد فواید و خطرات دارو گفتگو کنید.
- مصرف همزمان این دارو با آب گریپ فروت، باعث افزایش سطح خونی دارو و سمیت ناشی از آن می‌شود.
- این دارو در بیماران با سابقه بیماری کبدی یا مصرف زیاد الکل باید با احتیاط مصرف شود.
- این دارو در دوران بارداری نباید استفاده شود، زیرا آتورواستاتین ممکن است به نوزاد متولد نشده آسیب برساند.
- بیماران باید حین درمان از رژیم‌های غذایی کم کلسترول استفاده کنند.
- آتورواستاتین ممکن است به شیر مادر منتقل شود و می‌تواند به کودک شیرخوار آسیب برساند. بنابراین شما هرگز نباید در دوران شیردهی از این دارو استفاده نمایید.
توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری
- حتی اگر شما احساس خوبی دارید مصرف آتورواستاتین را ادامه دهید و بدون مشورت با پزشک، مصرف دارو را قطع نکنید. تنها زمانی که سایر اقدامات غیر دارویی جهت کاهش چربی خون مؤثر نباشند، دارو را استفاده کنید.
- در افراد با سابقه بیماری‌های کبدی، دارو باید طبق نظر پزشک مصرف شود.
- در صورت مصرف بیش از حد این دارو، احتمال بروز عوارض گوارشی وجود دارد.
- قبل از تجویز دارو باید آزمایش‌های چربی خون و کارکرد کبدی انجام شود.
- در صورت بروز درد عضلانی، ضعف و تب موارد را به پزشک خود اطلاع دهید.
-
ضمن مصرف این دارو، از الکل استفاده نکنید.
بدون نام
ازدرج مطالب ارزنده سپاسگزارم محمدرضا