ستاره | سرویس خواص شناسی – توت فرنگی میوهای شبیه توت است ولی کمی درشت تر، رنگش قرمز و طعم آن ترش و مطبوع است. اثرات دارویی و خواص توت فرنگی بسیار گسترده بوده و از بیشتر قسمتهای این گیاه استفاده دارویی به عمل میآید. قسمتهایی از بوته توت فرنگی که مورد استفاده دارویی و پزشکی قرار می گیرند، عبارتند از: میوه، برگ و ریشه. برگ و ریشه این گیاه حاوی مقدار قابل ملاحظهای تانن است و به عنوان داروی ضد اسهال و ادرارآور استفاده میشود. توت فرنگی به صورت خوردن میوه خام و تازه، جوشانده، مربای توت فرنگی، شربت و بستنی توت فرنگی مورد استفاده قرار میگیرد.
جدول ارزش غذایی توت فرنگی
ارزش غذایی توت فرنگی (به ازای ۱۰۰ گرم توت فرنگی) | |
کالری | ۳۲ |
آب | ۹۱% |
پروتئین | ۰.۷ گرم |
کربوهیدراتها | ۷.۷ گرم |
قند | ۴.۹ گرم |
فیبر | ۲ گرم |
چربی | ۰.۳ گرم |
امگا ۳ | ۰.۰۷ گرم |
امگا ۶ | ۰.۰۹ گرم |
ویتامین A | ۰% | ویتامین C | ۹۷% |
ویتامین D | ۰% | ویتامین B6 | ۰% |
ویتامین B12 | ۰% | منیزیم | ۳% |
کلسیم | ۱% | آهن | ۲% |
خواص توت فرنگی برای سلامت انسان
توت فرنگی یکی از مهمترین ریزمیوههای مناطق معتدله است که در دهههای اخیر در زمره تولیدات مهم و تجاری قرار گرفته است. این محصول به دلیل عطر، طعم و محتویات سرشار از ویتامین آن به خوبی شناخته شده و جایگاه خود را در رژیم غذایی میلیونها نفر در جهان پیدا کرده است.
مهمترین خواص توت فرنگی بر سلامت انسان به طور خلاصه عبارتند از:
- درمان یبوست: یکی از مهمترین خواص توت فرنگی تاثیر آن بر درمان یبوست است. توت فرنگی سرشار از فیبر بوده و بنابراین برای رفع یبوست و لینت مزاج مفید است.
- پشگیری از سرطان و کمک به درمان آن: از دیگر فواید مصرف توت فرنگی پیشگیری از بروز انواع سرطان و کمک به درمان آن میباشد. توت فرنگی سرشار از آنتی اکسیدان بوده و رشد سلولهای سرطانی را در بدن کاهش میدهد و با افزایش سیستم ایمنی بدن به پیشگیری از بروز انواع سرطان در انسان کمک میکند.
- سفید کردن دندانها: یکی از خواص توت فرنگی خاصیت جرم زدایی و سفید کردن دندانها است. مالیدن توت فرنگی تازه به دندانها باعث زدودن جرم و سفید شدن دندانها میگردد. توت فرنگی بهترین سفیدکننده طبیعی دندانهاست. این میوه خوشمزه حاوی ترکیبی به نام اسید مالیک است که خاصیت سفید کنندگی دارد و در بسیاری از خمیردندانها استفاده میشود. به علاوه ویتامین C موجود در این میوه پلاکهای دندان را از بین برده و سبب درخشندگی میشود. ضمنا بهتر است بدانید توت فرنگی علاوه بر اسید مالیک حاوی اسید سیتریک است که میتواند سبب کاهش استحکام مینای دندانها شود. هرچه توت فرنگی رسیدهتر باشد میزان غلظت اسید مالیک آن نسبت به اسید سیتریک بیشتر میشود. بنابراین برای سفیدکردن دندانها، از توت فرنگی رسیده استفاده کنید.
- درمان دیابت: توت فرنگی قندی پایین و میزان فیبر بالایی داشته و هر دو این فاکتورها به حفظ تعادل قند خون کمک مینماید. توت فرنگی یکی از میوههای مناسب برای افراد دیابتی است. تحقیقات نشان میدهد که خوردن ۳۷ توت فرنگی در روز میتواند بطرز چشمگیری عوارض دیابت همچون نارسایی کلیه و نوروپاتی محیطی را کاهش دهد.
- شادابی و سلامت پوست: از دیگر خواص توت فرنگی تاثیر شگرف آن بر سلامت و زیبایی پوست است. استفاده از ماسک تهیه شده با توت فرنگی باعث کاهش چین و چروک پوست میشود. ویتامین ث موجود در توت فرنگی در تولید کلاژن بسیار حائز اهمیت است. همین که سنمان بالا میرود بدنمان کولاژن کمتری تولید میکند و این امر به تولید چین و چروک منجر میشود. از اینرو مصرف توت فرنگی به کاهش سرعت سالخوردگی پوست کمک میکند.
- کاهش خطر حمله قلبی و فشار خون: خوردن توت فرنگی به کاهش حمله قلبی کمک میکند. توت فرنگی به دلیل داشتن پتاسیم فراوان باعث کاهش فشار خون شده و برای تنظیم فشار خون مفید است. از اینرو با کنترل فشار خون به کاهش خطر حمله قلبی نیز کمک خواهد کرد. خوردن این میوه به افرادی که دارای فشار خون بالا هستند توصیه میشود.
- احساس آرامش: ایجاد حس ارامش و کاهش افسردگی از دیگر خواص توت فرنگی برای سلامت انسان میباشد. توت فرنگی سرشار از اسید فولیک میباشد. این ماده مفید غذایی به همراه سایر املاح معدنی نظیر منیزیم موجود در آن تنشهای عصبی، گرفتگی عضلانی و افسردگی و استرس را کاهش میدهد. خوردن شربت توت فرنگی ضد استرس بوده و علاوه بر آرامشی که همراه دارد میتواند برای سایر اعضای بدن هم مفید باشد.
- افزایش سلامت دوران بارداری: همان طور که ذکر شد، توت فرنگی حاوی مقادیر فراوانی اسید فولیک است بنابراین مصرف آن در دوران بارداری بر حفظ سلامت جنین موثر است. فولیک اسید موجود در توت فرنگی نقش مهمی در شکل گیری اندام های جنین مانند قلب و مغز داشته و آنتی اکسیدانهای موجود در دانه های قرمز رنگ آن مانند فلاونوئید و آنتوسیانین در افزایش قدرت دفاعی بدن زن باردار و زایمان راحت موثر است. با توجه به توضیحات ارائه شده باید گفت که مصرف توت فرنگی برای جنین و مادر در دوران بارداری نیز بسیار مفید است.
عوارض جانبی مصرف توت فرنگی
مصرف توت فرنگی در اغلب اوقات برای افراد مشکلی ایجاد نمیکند ولی افرادی هستند که نسبت به مصرف آن دچار آلرژی میشوند. توت فرنگیهای پرورش یافته در محیطهای گلخانهای ممکن است نسبت به توت فرنگیهای پرورش یافته در فضای باز حاوی بقایای آفت کشها باشند. از این رو آلرژی نسبت به این میوه در برخی افراد، خصوصا کودکان بیشتر است. از طرف دیگر توت فرنگی حاوی نوعی پروتئین است که میتواند در افراد حساس به گرده گل، ایجاد حساسیت و آلرژی نماید. علائم رایج شامل خارش یا سوزن شدن در دهان، سردرد، تورم لبها، صورت، زبان و گلو یا مشکلات تنفسی در موارد شدید شود. اعتقاد بر این است که پروتئین آلرژی زای این میوه با آنتوسیانین قرمز در ارتباط است. (آنتوسیانینها مهمترین گروه از رنگدانههای طبیعی بعد از کلروفیل هستند که غیرسمی و محلول در آب بوده و در سطح وسیعی در مایع سلولهای گیاهی وجود دارند.)
تداخل دارویی توت فرنگی با برخی از داروها
برخی از داروها بوسیلهی پمپ به درون سلولهای بدن منتقل میشوند؛ مصرف توت فرنگی ممکن است این انتقال را تحت تاثیر قرار دهد و همچنین باعث افزایش جذب برخی داروها در بدن شود که این موضوع میتواند باعث افزایش احتمال عوارض جانبی در اثر مصرف آنها شود.
برخی از داروهایی که توسط این پمپها منتقل میشوند شامل اینتوزوئید، پلاکتاشل، وینبلاستین، وینسترین، وینزین، کتوکونازول، ویتروکونازول، آمپرنواویر، اندینوویر، نلفینوویر، ساکویناویر، سایمتیدین، رانیتیدین، دیلتایزم، وراپامیل، کورتیکواستروئیدها، اریترومایسین، سیساپید (پروپولیسید)، فکسوفنادین Allegra)، سیکلوسپورین، لوپرامید (Imodium)، کینیدین و… هستند.
از طرف دیگر مصرف زیاد توت فرنگی میتواند سرعت لخته شدن خون را کاهش دهد. همچنین مصرف توت فرنگی همراه با داروهایی که فرایند لخته شدن خون را آهسته میکنند ممکن است در برخی از افراد موجب کبودی و خونریزی شود.
برخی از داروهایی که لخته شدن خون را کاهش میدهند شامل آسپیرین، کلوپیدوگرل (پلویکس)، دیکلوفناک (Voltaren، Cataflam، others)، ایبوپروفن (Advil، Motrin)، ناپروکسن (Anaprox، Naprosyn)، داکتاپارین (Fragmin)، انوکساپارین (Lovenox) ، هپارین، وارفارین (Coumadin) و …هستند.
سخن آخر
دوز مناسب مصرف توت فرنگی به عوامل متعددی نظیر سن، سلامتی و چندین شرایط دیگر بستگی دارد. در حال حاضر اطلاعات علمی کافی برای تعیین طیف مناسب دوز برای توت فرنگی وجود ندارد. به یاد داشته باشید که محصولات طبیعی همیشه لزوما ایمن نیستند و دوز آنها میتواند مهم باشد. قبل از مصرف هر محصولی حتی محصولات ارگانیک برچسب های محصول را دنبال کنید و از مصرف آن اطمینان حاصل کنید. همچنین اگر در شرایط خاصی قرار دارید قبل از استفاده، از متخصص پزشکی یا پزشک یا سایر متخصصان مراقبتهای بهداشتی مشورت بگیرید.
شما چه تجربه ای در این زمینه دارید؟ خوشحال میشویم تجربیات خود را با ما و دیگر مخاطبان ستاره در میان بگذارید.