اهمیت دید و بازدید از دیدگاه اسلام

ستاره | سرویس مذهبی – یكی از رفتارهای اجتماعی، دید و بازدید از خویشاوندان، همسایگان و به‌ طور كلی افراد دیگر جامعه است. دید و بازدید و اطلاع از احوال همدیگر در اصطلاح شرع «صله رحم» نام دارد. راه‌های مختلفی برای اجرای این رفتار اجتماعی و صله رحم كه رایج‌ترین آنها مهمانی دادن و دعوت كردن از دوستان و آشنایان است.

 

دید و بازدید از نگاه قرآن

قرآن کریم (سوره نساء، آیه ۳۶):

خدا را بپرستید و هیچ چیز را شریك او قرار ندهید و به پدر و مادر خوبى كنید و همچنین به خویشاوندان و یتیمان و مسكینان و همسایه نزدیك و همسایه دور و دوست و همنشین و در راه ماندگان و بردگان (خدمتكاران) خود، زیرا خداوند، كسى را كه متكبّر و فخرفروش است، دوست ندارد.

 

دید و بازدید از نگاه پیامبر (ص)

پیامبر اکرم (ص): هر كس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، باید میهمانش را گرامى دارد.

پیامبر اکرم (ص): صدقه دادن، ده حسنه، قرض دادن، هجده حسنه، رابطه با برادران [دینى]، بیست حسنه و صله رحم، بیست و چهار حسنه دارد.

پیامبر اکرم (ص): میهمان، روزى خود را مى آورد و گناهان اهل خانه را مى برد.

پیامبر اکرم (ص): هر خانه اى كه میهمان بر آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمى شوند.

پیامبر اکرم (ص): هیچ كس نباید بیش از توانش خود را براى میهمان به زحمت اندازد.

پیامبر اکرم (ص): انسان را همین گناه بس، كه آنچه را كه تقدیم برادران میهمان خود مى كند كم شمارد و میهمان را همین گناه بس، كه آنچه را كه میزبانشان براى آنها فراهم مى كند كم شمارد.

پیامبر اکرم (ص): میهمان تا دو شب پذیرایى مى شود، از شب سوم از اهل خانه به شمار مى آید و هرچه رسید بخورد.

پیامبر اکرم (ص): غذاى مردم فاسق را نخور.

پیامبر اکرم (ص): غذاى سخاوتمند، داروست و غذاى بخیل، درد.

پیامبر اکرم (ص): ولیمه (سور) دادن، روز اول حق است و روز دوم احسان، از دو روز كه گذشت، خودنمایى و شهرت طلبى است.

پیامبر اکرم (ص): به حاضران و غایبان امت خود سفارش مى كنم كه دعوت مسلمان را، گرچه از فاصله پنج میل (حدود ۱۰ كیلومتر)، بپذیرید، زیرا این كار جزو دین است.

پیامبر اکرم (ص): هر كس دوست دارد كه خدا و رسولش او را دوست داشته باشند، با میهمان خود غذا بخورد.

پیامبر اکرم (ص): میهمانى یك روز و دو روز و سه روز است، بعد از آن هر چه به او دهى صدقه محسوب مى شود.

پیامبر اكرم (ص): هرگاه خداوند بخواهد خیر و خوبی به جمعیتی برساند، هدیه‌ای به سوی آنان می‌فرستد. سؤال شد منظور از هدیه چیست؟ فرمودند آن هدیه، مهمان است كه با روزی خود وارد می‌شود و هنگام رفتن، گناهان آن خانواده را به همراه می‌برد.

پیامبر اكرم (ص): هركس سه نفر مسلمان را طعام دهد، خداوند او را [از طعام‌های] سه بهشت در ملكوت سماوات: جنت فردوس، جنت عدن و جنت طوبی طعام دهد و از [میوه] درختی در بهشت عدن كه خداوند خود به دستش آن را كاشته است، به او دهد.

پیامبر اكرم (ص): هر خانه‌ای كـه مهمان وارد آن نـشود، فرشتگان واردش نمی‌شوند.

پیامبر اكرم (ص): كـسی را كه برای خدا دوستش دارید، به غذای خود مهمان كنید.

پیامبر اكرم (ص): از ادب به دور است… كه مردی به مهمانی دعوت شود و نپذیرد یا بپذیرد و غذا نخورد.

 

 

دید و بازدید از نگاه امام علی (ع)

• امام على (ع): صله رحم، محبّت آور است و دشمنى را از بین مى برد.
• امام على (ع): با صدقه و صله رحم، گناهان خود را پاك كنید و خود را محبوب پروردگارتان گردانید.
• امام على (ع): صله رحم، نعمت ها را فراوان مى كند و سختى ها را از بین مى برد.
• امام على (ع): زكات رفاه، نیكى با همسایگان و صله رحم است.
• امام على (ع): غذاى جسم، خوردن و غذاى روح، خوراندن است.
• امام على (ع): به راستى كه صله رحم از واجبات اسلام است و خداى سبحان، امر فرموده كه آن را گرامى بدارند و خداوند متعال با هر كس كه صله رحم كند، رابطه برقرار مى كند و با هر كس كه قطع رحم كند، قطع رابطه مى كند و هر كس كه صله رحم را گرامى بدارد، گرامى اش مى دارد.
• (روزى) امام على (ع) غمگین دیده شد علت را از ایشان جویا شدند. فرمودند: چون هفت روز است كه میهمانى بر ما وارد نشده است.
• امام على (ع): هرگاه مردم قطع رحم كنند، ثروت ها در دست افراد شرور قرار مى گیرد.
• امام علی (ع): از دنیای شما سه چیز محبوب من است: اطعام مهمان، روزه در تابستان، شمشیر زدن [در راه خدا]
• امام علی (ع): مؤمنی نیست كه مهمان را دوست داشته باشد، مگر اینكه در روز قیامت، از قبر خود در حالی خارج ‌شود كه صورتش چون ماه شب چهارده، نورانی است؛ جماعت به او نگاه می‌كنند و می‌گویند: او كیست؟ آیا پیامبری مرسل است؟ فرشته‌ای می‌گوید: او مؤمنی است كه مهمان را دوست می‌داشت و اكرامش می‌كرد و راه او غیر از بهشت نیست.
• امام علی (ع): هركه خداوند به او ثروتی دهد، باید با آن به خویشانش رسیدگی كند و مهمان‌داری نماید.

 

 

دید و بازدید از نگاه امام باقر (ع)

امام باقر (ع): ثواب صله رحم سریع تر از هر كار خیرى به انسان مى رسد.

امام باقر (ع): هرگاه یكى از شما به خانه برادرش وارد شد، هر جا صاحب خانه گفت همان جا بنشیند، زیرا صاحب خانه به وضع اتاق خود از میهمان آشناتر است.

 

دید و بازدید از نگاه امام صادق (ع)

• امام صادق (ع): ابن ابى یعفور: در خانه امام صادق (ع) میهمانى را دیدم كه روزى براى انجام كارى برخاست. حضرت او را از آن كار منع كردند و شخصا آن كار را انجام دادند و فرمودند: رسول خدا (ص) از به كار گرفتن میهمان، نهى فرموده است.
• امام صادق (ع): صله رحم، اعمال را پاكیزه، اموال را بسیار، بلا را برطرف و حساب (قیامت) را آسان مى كند و مرگ را به تأخیر مى اندازد.
• امام صادق (ع): صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاكیزه جان مى نماید و روزى را زیادمى كند و مرگ را به تأخیر مى اندازد.
• امام صادق (ع): بهترین صله رحم، خوددارى از آزار و اذیت خویشاوندان است.
• امام صادق (ع): هرگاه برادرت ناخوانده بر تو وارد شد، همان غذایى كه در خانه دارى برایش بیاور و هرگاه او را دعوت كردى در پذیرایى از او خودت را به زحمت بینداز.
• امام صادق (ع): صله رحم، خانه ها را آباد و عمرها را طولانى مى كند، هر چند صله رحم كنندگان مردمان خوبى نباشند.
• امام صادق (ع): هرگاه یكى از شما به میهمانى دعوت شد، فرزندش را به دنبال خود راه نیندازد كه اگر چنین كند، كار حرامى كرده و غاصبانه وارد خانه میزبان شده است.
• امام صادق(ع): هركس مؤمنی را طعام دهد تا سیر شود، هیچ‌كس از مخلوقات خداوند نمی‌داند چه مقدار پاداش در آخرت دارد، نه ملك مقربی و نه نبی مرسلی، به‌جز خداوند، پروردگار عالمین.

 

 

دید و بازدید از نگاه امام رضا (ع)

امام رضا (ع): مردى، امیر المؤمنین (ع) را به میهمانى دعوت كرد. حضرت فرمودند: مى پذیرم به شرط این كه سه قول به من بدهى. عرض كرد: چه قولى اى امیر المؤمنین؟ فرمودند: از بیرون چیزى براى من تهیه نكنى، حاضرى خانه ات را از من دریغ ننمایى و به زن و فرزندنت زور نگویى. عرض كرد: قبول مى كنم اى امیرالمؤمنین. پس على بن ابیطالب (ع) دعوت را پذیرفتند.

امام رضا (ع): سخاوتمند، از غذاى مردم مى خورد، تا مردم از غذاى او بخورند، اما بخیل از غذاى مردم نمى خورد تا آنها نیز از غذاى او نخورند.

امام رضا (ع): به بزرگترهایتان احترام بگذارید و با كوچكترها مهربان باشید و صله رحم نمایید.