نویسنده: زهرا روشنایی
بروزرسانی: 24 مهر 1401
نسخه صوتی این مطلب را بشنوید! 🎧
سیب زمینی یکی از خوراک اصلی در بسیاری از فرهنگ‌هاست و بیش از ۱۰ هزار سال است که انسان‌ها از این ماده غذایی استفاده می‌کنند. سیب زمینی، علاوه بر اینکه سرشار از پتاسیم است، یک منبع عالی از کربوهیدرات و فیبر نیز محسوب می‌شود. این سیب زمینی‌های خوشمزه به روش‌های مختلفی از جمله پخته، سرخ کرده، برشته شده و حتی خشک شده مورد استفاده قرار می‌گیرند. متاسفانه برای نگهداری این خوراکی خوشمزه در منزل با مشکل جوانه زدن سیب زمینی‌ها مواجه هستیم، اما روش‌هایی نیز برای جلوگیری از جوانه زدن سیب زمینی وجود دارد.
روش‌های جلوگیری از جوانه زدن سیب زمینی
۱. سیب زمینی را در محیط سرد نگهداری کنید
دمایی که سیب زمینی را در آن نگهداری می‌کنید، تاثیر قابل توجهی بر طول مدت ذخیره سازی آن دارد. اگر سیب زمینی را در دمای ۶ تا ۱۰ درجه سانتیگراد نگهداری کنید، آنها بدون جوانه زدن یا خراب شدن تا چند ماه قابل نگهداری هستند. این محدوده دمایی کمی از دمای درون یخچال گرم‌تر و معمولا معادل دمای زیرزمین، انبار یا گاراژ است.
پژوهشی که در این زمینه انجام شده، نشان داد که نگهداری سیب زمینی در دمای سرد طول عمر آن را تا چهار برابر افزایش می‌دهد. به علاوه اگر سیب زمینی‌ها در این دما نگهداری شوند، به حفظ ویتامین C آنها نیز کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهند که سیب زمینی‌هایی که در دمای سرد نگهداری می‌شوند، تا نود درصد ویتامین C خود را به مدت چهار ماه حفظ می‌کنند.
۲. سیب زمینی را دور از نور نگهداری کنید
نور خورشید می‌تواند باعث شود که پوست سیب زمینی کلروفیل تولید کند و به رنگ سبز تبدیل شود. درحالیکه خود کلروفیل موجود در سیب زمینی بی ضرر است، در معرض تابش نور خورشید، می‌تواند تبدیل به ماده‌ای سمی به نام سولانین شود. بسیاری از مردم به خاطر سطح بالای سولانین در سیب زمینی‌های سبز، آنها را دور می‌ریزند. سولانین همچنین یک طعم تلخ ایجاد می‌کند که موجب سوزش در دهان یا گلوی افراد حساس می‌شود.
استفاده از مقادیر بالای سولانین سمی است و منجر به تهوع، استفراغ و اسهال شود، در این رابطه حتی چند مورد مرگ نیز گزارش شده است. تقریبا تمام سولانین در پوست سیب زمینی وجود دارد، بنابراین گرفتن پوست سیب زمینی‌های سبز شده، می‌تواند به حذف این ماده سمی کمک کند.
۳. سیب زمینی را در یخچال یا فریزر نگهداری نکنید
باوجود اینکه دمای پایین برای جلوگیری از جوانه زدن سیب زمینی مطلوب است، اما نگهداری از آنها در یخچال و فریزر ایده خوبی نیست. دما‌های بسیار پایین می‌توانند باعث شیرین شدن سیب زمینی شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که نشاسته در سیب زمینی به قند کاهنده تبدیل می‌شود. قند کاهنده می‌تواند در تماس با حرارت بالا یا در زمان سرخ شدن موادی سرطان زا به نام آکریل آمید (acrylamides) تولید کند.
همچنین سیب زمینی خام نباید در فریزر نگهداری شود. آب سیب زمینی در دمای زیر صفر، گسترش می‌یابد و تشکیل کریستال‌هایی را می‌دهد که ساختار دیواره سلولی را در آن مختل می‌کند. این کریستال‌ها بعد از تماس با آب گرم و یا دمای اتاق، خنثی می‌شوند و سیب زمینی را غیرقابل استفاده می‌کنند.
علاوه بر این، سیب زمینی‌ها در معرض هوای درون فریزر به رنگ قهوه‌ای درمی‌آیند. این بدان دلیل است که آنزیم‌هایی که موجب قهوه‌ای شدن رنگ سیب زمینی می‌شوند، هنوز فعال هستند. نگهداری سیب زمینی پخته در فریزر مشکلی در این خصوص ایجاد نمی‌کند، زیرا هنگام پخت، این آنزیم‌ها غیرفعال می‌شوند.
۴. سیب زمینی را در یک ظرف درباز نگهداری کنید
برای جلوگیری از جوانه زدن سیب زمینی، لازم است که آنها در معرض جریان هوا قرار بگیرند. بهترین راه ایجاد جریان هوا این است که سیب زمینی‌ها را درون یک ظرف سرباز نگهداری کنید. آنها را درون کیسه پلاستیکی یا ظروف مهر و موم شده قرار ندهید. بدون گردش هوا، رطوبت حاصل باعث رشد باکتری و کپک می‌شود.
۵. سیب زمینی‌ها را نشوئید
از آنجایی که سیب زمینی‌ها زیر زمین رشد می‌کنند، اغلب روی پوستشان خاک زیادی وجود دارد، از اینرو اغلب ما سیب زمینی‌ها را شسته و سپس نگهداری می‌کنیم، اما برای جلوگیری جوانه زدن سیب زمینی ها، بلافاصله قبل از مصرف آنها را بشوئید.
۶. سیب زمینی را از محصولات دیگر دور نگه دارید
هر میوه و سبزی رسیده‌ای، گاز اتیلن متصاعد می‌کند که باعث ایجاد رطوب در میوه‌های می‌شود و محتوای قند آنها را بالا می‌برد. اگر سیب زمینی در مجاورت سایر میوه و سبزیجات نگهداری شود، ممکن است جوانه زدن در آن تسریع شود، بنابراین آنها را دور از محصولات دیگر به ویژه موز، سیب، پیاز و گوجه فرنگی نگهداری کنید.
۷. قبل از ذخیره سازی سیب زمینی‌ها را التیام دهید
اکثر ما سیب زمینی را از بازار و فروشگاه‌های محلی خریداری می‌کنیم، اما اگر خودتان آن هارا کشت می‌کنید، قبل از دخیره سازی آنها را «التیام» دهید. برای این کار آنها را در دمای حدود ۱۸ درجه سانتی گراد با رطوبت ۹۵ تا ۹۸ درصد رطوبت به مدت دو هفته نگهداری کنید.
برای این منظور می‌توانید یک محفظه برای اینکار تهیه کنید، آنها را کنار یک گرم کن یا دستگاه بخور قرار دهید یا یک لامپ الکتریکی ۴۰ وات در مجاورت سیب زمینی‌ها روشن کنید. این شرایط پوست سیب زمینی را ضخیم می‌کند، در نتیجه در مقابل آسیب و فساد مقاومت بیشتری خواهند داشت.
۸. سیب زمینی به اندازه پاییز و زمستان بخرید
به مقداری سیب زمینی خریداری کنید، که مطمئن هستید در پاییز و زمستان آنها را مصرف می‌کنید. چرا که به محض فرارسیدن بهار، سیب زمینی‌ها شروع به جوانه زدن می‌کنند.
۹. سیب زمینی‌ها را مدام بررسی کنید
گاهی سیب زمینی‌های ذخیره شده را بررسی کنید و آن‌هایی را که نرم شده یا جوانه زده‌اند، جدا کنید تا از جوانه زدن سیب زمینی‌های دیگر جلوگیری شود. سیب زمینی جوانه زده، تا زمانی که سفت است و تغییر رنگ نداده، قابل استفاده خواهد بود.
نکات خرید بهترین سیب زمینی
درصورتی که سیب زمینی را تازه و سالم خریداری کنید، می‌توانید مدت بیشتری آنها را نگاه دارید. هنگام انتخاب سیب زمینی ویژگی‌های زیر توجه کنید:
- سیب زمینی باید سفت باشد. اگر هنگامی که سیب زمینی را در دست می‌گیرید نرم هستند یا با فشردن بافت سیب زمینی فرو می‌رود، کیفیت خوبی ندارند.
- سیب زمین‌هایی که در معرض هوای سرد آسیب دیده‌اند، ممکن است دارای حفره‌هایی روی پوست خود باشند، بنابراین به دنبال سیب زمینی‌هایی باشید که پوست صاف و یکدستی دارند.
- گاهی اوقات ممکن است سیب زمینی در طول برداشت و یا حمل و نقل آسیب ببیند. از خرید سیب زمینی‌هایی که دارای صدمات قابل مشاهده هستند خودداری کنید چرا که آنها زودتر خراب می‌شوند.
- جوانه زدن سیب زمینی، یکی از اولین نشانه‌های فساد است، بنابراین از خرید سیب زمینی‌هایی که جوانه زده‌اند خودداری کنید.
سخن پایانی
دانستن بهترین راه نگهداری برای جلوگیری از جوانه زدن سیب زمینی و فساد آنها، می‌تواند عمر مفید این خوراکی خوشمزه را افزایش دهد و ضایعات بی مورد مواد غذایی را نیز کم کند. بنابراین در نگهداری این ماده غذایی نکات زیر را حتما مدنظر قرار دهید:
- سیب زمینی را در محل سرد، تاریک و در معرض هوا قرار دهید، اما از نگهداری آنها در یخچال خودداری کنید.
- سیب زمینی پوست گرفته شده را درون آب و در یخچال نگهداری کنید تا تغییر رنگ ندهد.
- در رابطه با سیب زمینی‌های کشت شده در خانه، آنها را به مدت دو هفته در دمای گرم و رطوبت بالا نگهداری کنید.
- صرف نظر از روش ذخیره سازی، سیب زمینی‌ها زمانی که خریداری می‌شوند، باید تازه و سالم باشند تا مدت زمان بیشتری قابل نگهداری باشند. بنابراین از خرید سیب زمینی‌های نرم، لک دار و یا دارای جوانه خودداری کنید.
نظر شما چیست؟ شما برای جلوگیری از جوانه زدن سیب زمینی چه راهکاری دارید؟ آیا پیشنهادی برای بهترین راه ذخیره سازی سیب زمینی دارید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما و مخاطبان ستاره، در قسمت «ارسال نظر» به اشتراک بگذارید.
برگرفته از:healthline
چنگانی
سلام.رقم سیب هم مهم است.آگریا دیرتر جوانه میزند