ستاره | سرویس سلامت – کورتون نام دستهای از داروهای ضد التهاب است که حتما تا کنون اسامی برخی از آنها را شنیدهاید. داروهایی مثل پردنیزولون، بتامتازون، دگزامتازون، متیل پردنیزولون، تریامسینولون، هیدروکورتیزون و کلوبتازول همه از انواع کورتونها هستند. با اینکه مصرف این داروها در برخی افراد عوارضی بر جای میگذارد، اما میتواند در خیلی از موارد هم برای درمان بیماریها موثر واقع شود. برای مقابله با حساسیتهای شدید و یا باز شدن مجرای تنفسی در حملات آسم این داروها میتوانند واقعا نجات بخش باشند. در واقع اگر از داروهای کورتونی به موقع و با میزان تعیین شده و محدود زیر نظر پزشک استفاده شود میتواند مفید واقع شود.
آیا عوارض داروهای کورتونی خطرناک است؟
به طور قطع نمیتوان تعیین کرد که این داروها چه عوارضی برای هر فردی به دنبال دارند. شاید شخصی از این دارو استفاده کرده و هیچ عوارضی هم او را تهدید نکرده باشد. میتوان گفت که هر چه دوز دارو بیشتر باشد و مدت طولانیتری مصرف شود، عوارض آن هم بیشتر خواهد بود. علاوه بر این سن و وضعیت فیزیولوژیکی بدن هم در میزان عوارض بر جای مانده از داروهای کورتونی تاثیرگذار هستند.
معمولا کودکان و افراد سالمند نسبت به دیگران بیشتر در معرض این عوارض هستند. برای اطمینان بیشتر میتوانید از پزشک خود در این زمینه کمک بگیرید. به طور مثال داشتن یک تغذیه سالم که حاوی کلسیم کافی باشد میتواند از بروز پوکی استخوان که یکی از عوارض داروهای کورتونی است پیشگیری کند. در ادامه با یکی از این داروها تحت عنوان کورتیزون آشنا میشویم.
کورتیزون چیست؟
کورتیزون (Cortisone) از هورمونهایی است که به طور طبیعی در بدن توسط غده فوق کلیوی ساخته میشود. این هورمون وظایف متعددی در بدن دارد و کاهش التهاب یکی از آنهاست. در برخی از بیماریها برای رفع التهاب لازم است مقدار بیشتری از این هورمون به بدن وارد شود. در این شرایط اصطلاحا از کورتیزون یا همان داروهای کورتونی استفاده میشود. این دارو به منظور درمان بیماریهایی مثل آرتریت، کولیت اولسراتیو، مشکلات پوستی مانند پسوریازیس و آکنه، لوپوس، بیماریهای چشمی و برخی از سرطانها مورد استفاده قرار میگیرد.
توجه داشته باشید که افرادی كه داروی كورتیزون مصرف میكنند باید پروتئین كافی مصرف كنند و میزان مصرف چربی خود را كاهش داده زیرا كورتیزون باعث افزایش میزان چربی خون میشود. همچنین افراد مصرفکننده این دارو به دلیل خطر افزایش فشار خون باید غذاهای کم نمک مصرف کنند. کورتیزون در اشکال مختلفی مثل قرص و آمپول در دسترس میباشد.
نامهای تجاری، موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی
نامهای تجاری |
Cortone Acetate |
موارد مصرف |
رفع التهاب |
عوارض | پوکی استخوان، قرمزی و پف کردن صورت، رشد موهای زاید، بالا رفتن قند خون (در صورت استفاده طولانی مدت)، مشکلات گوارشی، افسردگی و فشار خون |
تداخل دارویی | داروهای افزایشدهنده ادرار، داروهای کاهنده فشار خون |
مقدار و نحوه مصرف داروی کورتیزون
نکاتی که در رابطه با مصرف کورتیزون باید بدانید
۱. به دلیل داشتن عوارض جانبی معمولا این دارو برای مدت زمان محدودی تجویز میشود.
۲. در صورتیکه سابقه حساسیت دارویی داشتهاید نباید از کورتیزون استفاده کنید.
۳. از آنجاییکه این دارو سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکند میتواند منجر به بدتر شدن عفونت شود. بنابراین در صورتیکه مبتلا به عفونت قارچی هستید نباید از این دارو استفاده کنید.
۴. در طول مصرف کورتیزون باید از افراد بیمار (مخصوصا بیماران مبتلا به عفونت) دوری کنید.
۵. طی درمان با این دارو از تزریق واکسن زنده خودداری کنید.
۶. قبل از مصرف کورتیزون هر گونه بیماری که به آن مبتلا هستید و یا قبلا سابقه ابتلا به آن را داشتهاید به اطلاع پزشک خود برسانید.
۷. مصرف دارو را بدون مشورت پزشک قطع نکنید.
۸. با داشتن تغذیه مناسب میتوان عوارض جانبی این دارو را تا حد زیادی کاهش داد.
۹. در صورتیکه در دوران بارداری به سر میبرید و یا قصد باردار شدن دارید قبل از مصرف کورتیزون با پزشک مشورت کنید.
۱۰. توصیه میشود در دوران شیردهی از این دارو استفاده نکنید.
۱۱. مصرف مداوم کورتیزون باعث پوکی استخوان میشود.
۱۲. تزریق این دارو در مقایسه با فرم خوراکی بیشتر توصیه میشود.
امیدواریم از این مطلب استفاده کافی را برده باشید. خواهشمندیم درصورتیکه تجربه مصرف این دارو را داشته و دیدگاهی در اینباره دارید با دیگر خوانندگان مجله “ستاره” در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.