راهنمای نگهداری از گل سیکلامن (نگونسار)

ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – گل سیکلامن که در فارسی به آن “سیکلمه“ و “نگونسار“ نیز گفته میشود از گلهای بسیار زیبای زمستانی است. گونه ایرانی این گل (سیکلامن پرسیکوم) یک گیاه ارزشمند ملی و از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار است. گلریزان در فصل زمستان و زیبایی بینظیر این گل، تولید، پرورش و صادرات آن را رونق داده است. در این مطلب از ستاره راهنمای نگهداری از گل سیکلامن، نحوه تکثیر و پرورش آن آورده شده است.

 

معرفی سیکلامن

سیکلامن گیاهی علفی و متعلق به تیره پامچال است. این گیاه دارای غده‌ای زیرزمینی و از گروه گیاهان پایا است. در گلکاری آن را بیشتر یک گل گلخانه ای به حساب می آورند اما انواعی از آن را نیز میتوان در حاشیه چمن یا روی تپه های سنگی پرورش داد.

برگهای این گل بسیار زیبا، مرمری شکل و دارای لکه‌های نقره ای است و گلهای آن در رنگهای سفید، ارغوانی، قرمز و صورتی دیده میشود. گلهای این گیاه به صورت منفرد و واژگونه روی شاخه های بلند قرار گرفته است.

 

شرایط نگهداری گل سیکلامن

شرایط اکولوژیکی مورد نیاز برای نگهداری سیکلامن به شرح زیر میباشد:

خاک: خاک کمی اسیدی و مخلوطی از خاک برگ و ماسه بصورت ترکیب ۲ تا ۳ قسمت خاک معمولی و خاک برگ همراه یک قسمت ماسه و یک قسمت کود حیوانی پوسیده مناسب ترین خاک برای این گیاه است، همچنین میتوانید از ترکیب پیت ماس + کوکوپیت + پرلیت نیز استفاده کنید.

آبیاری: گل سیکلامن نیاز آبی بالایی دارد و لازم است خاک آن همیشه خیس باشد. توجه داشته باشید که گلدان زهکش مناسب داشته باشد تا آب اضافی بتواند خارج شود. به طور کلی دقت کنید آب ته گلدان و پای گیاه جمع نشود چون منجر به پوسیدگی خواهد شد، همچنین بهتر است در فاصله بین هر دو آبیاری اجازه دهید تا سطح خاک کمی خشک شود.

نور: گل سیکلامن به نور متوسط نیاز دارد. در مورد نگهداری این گل باید توجه داشته باشید از فروردین تا مهر با ایجاد سایه از شدت نور کم کنید و در ماههای بعد نیز در معرض نور شدید قرار نگیرد.

دما: سیکلامن گل هوای سرد است و گرمای زیاد محیط منزل باعث پژمرده شدن این گل خواهد شد. دمای مناسب برای این گل بین ۱۶ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. در مرحله بذر دمای ۲۰ درجه، در مرحله نشا دمای ۱۷-۱۸ درجه و در مرحله جوانه گل، دمای ۱۶-۱۷ درجه برای رشد گیاه مناسب است. گرم شدن محیط مخصوصاً برای سیکلامن هایی که تابستان فصل استراحت دارند موجب عدم باز شدن گلها، ریز شدن بیش از اندازه گل و برگ شده و گیاه زودتر به خواب می‌رود .

کود: به طور کلی سیکلامن به دما و کوددهی بسیار حساس است و دماهای بالا و کوددهی زیاد باعث ایجاد گیاه با برگ های کلمی شکل و عدم گلدهی می شود. با ین وجود سیکلامن نیز همانند سایر گیاهان، در مراحل مختلف رشد رویشی نیازهای تغذیه‌ای متفاوتی دارد. در مراحل اولیه رشد تا ۸ برگی شدن کود نیتروژن بالاو در زمان گلدهی کود پتاس بالامفید است.

تهویه هوا: تهویه هوا برای گل نگونسار ضروری است چون از هوای خفه بیزاراست .به همین دلیل در گلخانه‌های تولیدی معمولا زیر گلدان سیکلمن، گلدان خالی به صورت معکوس به عنوان پایه قرار می دهند تا گیاه در ارتفاع بیشتری قرار گیرد . برای نگهداری سیکلامن در اپارتمان نیز توصیه میشود به تهویه مناسب هوای محیط دقت کنید.

 

 

نحوه تکثیر سیکلامن

گل سیکلامن را از طریق کشت بذر تکثیر مینمایند. زمان کاشت سیکلامن در ماههای مرداد و شهریور است. مراحل کاشت سیکلامن به شرح زیر میباشد:

۱. بذر را در فصل مناسب در خاکی متشکل از ۷ سهم خاک مرغوب و حاصلخیز، ۳ سهم پیت، ۲ سهم شن و مقداری کود پوسیده حیوانی بکارید.

۲. بذرها را در سطح خاک بکارید و روی آن را با حدود ۶ میلی متر خاک بپوشانید.

۳. بذر سیکلامن معمولا در طی یک ماه جوانه میزند اما اگر برخی دانه ها سبز نشدند، عجله نداشته باشید بعضی از بذرهای سیکلامن پس از چندین ماه خواهند رویید.

۴. نشاء‌های جوان سه برگچه‌ای را که غده‌ای کوچه به وجود آورده اند باید به گلدانهای کوچک ۶ تا ۷ سانتیمتری انتقال دهید.

۵. این بوته ها را باید در گوشه گلخانه و در محل سرد قرار دهید.

۶. تابستان سال بعد گیاه را به گلدانهای با سایز بزرگتر (۱۲/۵ تا ۱۵ سانتیمتری) انتقال دهید به طوریکه قسمت عمده غده از خاک بیرون باشد.

۷. بوته های سیکلامن از اواخر تابستان تا اوایل زمستان همان سال به گل میروند.

نکته آخر اینکه در کشت سیکلامن توجه کنید که برآمدگی انتهای ساقه (ژوخه) در سطح خاک قرار گیرد چون کاشت عمیق آن موجب پوسیدگی گیاه میشود.

منبع: کتاب باغبانی و گلکاری در خانه و آپارتمان