ستاره | سرویس مذهبی – اهالی کتاب یعنی آن هایی که پیامبرشان از سوی خداوند صاحب کتاب است گاهی دئچار انحرافاتی می شوند و خودشان و دین شان را برتر و بالاتر از بقیه می دانند. آیا خداوند برای اقوام مختلف دین های متفاوتی آورده است؟
دین یا ادیان: توحید چه میگوید؟
بر اساس آیات قرآن، خداوند ادیان مختلفی را برای انسان ارسال نکرده است. دین الهی یکی است که آن هم «اسلام» نام دارد. دین خدا همواره ثابت است و مبنای آن فطرت و سرشت انسان است.
تفاوت اهل کتاب با ما در چیست؟
با توجه به بینش یکتایی دین، اهل کتاب هیچ تفاوتی با ما ندارند و همانند برادران دینی مان می مانند. این که آن ها را دشمن یا مخالف خود بدانیم اشتباه است و لازم است که با آنان با محبت رفتار کنیم.
دیدگاه قرآن درباره اهل کتاب
یهودیان از جمله اهل کتابی بودند که مسیحیان را قبول نداشتند و مسیحیان نیز یهودیان را پوچ می دانستند و هر یک خیال می کرد که تنها خودش بر هدایت است در حالی که هر دو گروه دچار شک بوده و از راه مستقیم منحرف شده بودند زیرا که راه حق راه حضرت ابراهیم (ع) بود که هرگز دچار شک نشد. خداوند در آیه ۱۳۵ سوره بقره بر این مساله تاکید دارد که همه کسانی که اهل کتاب هستند بر دین حضرت ابراهیم (ع) می باشند:
«وَ قَالُوا كُونُوا هُودًا أَوْ نَصَارَىٰ تَهْتَدُوا ۗ قُلْ بَلْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا ۖ وَ مَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ»
«(اهل کتاب) گفتند: «یهودی یا مسیحی شوید، تا هدایت یابید» بگو: «(این آیین های تحریف شده، هرگز نمیتواند موجب هدایت گردد) بلکه از آیین خالص ابراهیم پیروی کنید و او هرگز از مشرکان نبود»
به ایمان خود اقرار کنید
بعد از این آیه و در آیه ۱۳۶ سوره بقره خداوند از مسلمانان می خواهد که به اهل کتاب بگویند که به خدا و تمامی پیامبران ایمان دارند و خودمحوری ها و تعصبات نژادی باعث نمی شود که برخی از آن ها را بپذیرند و بعضی را تکذیب کنند:
«قُولُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَ مَا أُنْزِلَ إِلَيْنَا وَ مَا أُنْزِلَ إِلَىٰ إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْمَاعِيلَ وَ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْبَاطِ وَ مَا أُوتِيَ مُوسَىٰ وَ عِيسَىٰ وَ مَا أُوتِيَ النَّبِيُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ»
«بگویید: ما به خدا ایمان آوردهایم و به آنچه بر ما نازل شده و آنچه بر ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و پیامبران از فرزندان او نازل گردید و (همچنین) آنچه به موسی و عیسی و پیامبران (دیگر) از طرف پروردگار داده شده است و در میان هیچ یک از آنها جدایی قائل نمیشویم و در برابر فرمان خدا تسلیم هستیم؛ (و تعصبات نژادی و اغراض شخصی، سبب نمیشود که بعضی را بپذیریم و بعضی را رها کنیم.)»
پیشنهاد می کنیم مقاله خدا و خداباوری در ادیان مختلف را هم مطالعه کنید.
شرط هدایت اهل کتاب چیست؟
خداوند در آیه ۱۳۷ سوره بقره تاکید می کند که اهل کتاب در صورتی هدایت می شوند که به جای سرسختی و تکیه بر مسائل نژادی و قبیله ای همانند مسلمانان به تمام انبیا و کتب آسمانی ایمان بیاورند و تعصبات نابجای خود را کنار بگذارند. خداوند در قرآن تاکید دارد که تفاوتی بین آموزه های دینی وجود ندارد و اهل کتاب به جای اختلافات باید بر مشترکاتشان توجه کنند و تلاش کنند تا به جای مقابله با یکدیگر به سبقت در امور خیر بپردازند. اگر اهل کتاب مانند گذشته تنها خود را بر حق بدانند و دیگران را منحرف بشمارند به ستیز با حق اقدام کرده اند و خداوند به زودی شر آن ها را از شما دفع خواهد کرد:
«فَإِنْ آمَنُوا بِمِثْلِ مَا آمَنْتُمْ بِهِ فَقَدِ اهْتَدَوْا ۖ وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا هُمْ فِي شِقَاقٍ ۖ فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللَّهُ ۚ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ»
«اگر آنها نیز به مانند آنچه شما ایمان آوردهاید ایمان بیاورند هدایت یافتهاند و اگر سرپیچی کنند از حق جدا شدهاند و خداوند شر آنها را از تو دفع میکند و او شنونده و داناست.»
رنگ خدایی بگیرید
توصیه آخر خداوند به اهل کتاب در آیه ۱۳۸ و ۱۳۹ سوره بقره این است که رنگ خدایی بگیرند و برای این که رنگ خدایی بگیرند باید رنگ نژاد و قبیله و هوس را کنار گذاشت. زیرا همه رنگ ها به مرور زمان کم رنگ و بی رنگ می شوند اما رنگ خدایی هیشگی و پایدار است:
«صِبْغَةَ اللَّهِ ۖ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً ۖ وَ نَحْنُ لَهُ عَابِدُونَ»
«رنگ خدایی (بپذیرید؛ رنگ ایمان و توحید و اسلام) و چه رنگی از رنگ خدایی بهتر است؟ و ما تنها او را عبادت میکنیم.»
«قُلْ أَتُحَاجُّونَنَا فِي اللَّهِ وَ هُوَ رَبُّنَا وَ رَبُّكُمْ وَ لَنَا أَعْمَالُنَا وَ لَكُمْ أَعْمَالُكُمْ وَ نَحْنُ لَهُ مُخْلِصُونَ »
«(ای پیغمبر به اهل کتاب) بگو: در مورد خدا شما را با ما چه جای بحث و جدال است؟ در صورتی که او پروردگار ما و شماست و ما مسئول کار خود و شما مسئول کردار خویش هستید و ماییم که او را از روی خلوص پرستش میکنیم.»
آیا می دانید برای اثبات وجود خدا دو راه وجود دارد:
وقتی تعصب چشم انسان را کور می کند
بعضی از اهل کتاب آنقدر نسبت به دین و پیامبر خود تعصب کورکورانه داشتند که واقعیت های مسلم را هم نمی دیدند. آن ها آنقدر به یهودی یا مسیحی بودن خود مباهات می کردند که حاضر بودند بزرگترین افتراها را به اولیای خدا نسبت دهند. آن ها حتی عقیده داشتند که پیامبران قبل از نزول تورات و انجیل یهودی و یا مسیحی بوده اند:
«أَمْ تَقُولُونَ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْمَاعِيلَ وَ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْبَاطَ كَانُوا هُودًا أَوْ نَصَارَىٰ ۗ قُلْ أَأَنْتُمْ أَعْلَمُ أَمِ اللَّهُ ۗ وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَتَمَ شَهَادَةً عِنْدَهُ مِنَ اللَّهِ ۗ وَ مَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ »
«یا میگویید: ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط، یهودی یا نصرانی بودند؟ بگو: شما بهتر میدانید یا خدا؟ (و با اینکه میدانید آنها یهودی یا نصرانی نبودند، چرا حقیقت را کتمان میکنید؟) و چه کسی ستمکارتر است از آن کس که گواهی و شهادت الهی را که نزد اوست کتمان میکند؟ و خدا از اعمال شما غافل نیست.»