سوالات نهایی دینی دوازدهم با جواب (درس ۶ تا ۱۰دین و زندگی ۹۸ تا ۱۴۰۳)

با نزدیک شدن به ایام امتحانات نهایی، بسیاری از دانش‌آموزان به‌دنبال سوالات درس به درس دینی دوازدهم و پاسخ‌نامه‌های دقیق برای مرور مباحث درسی هستند. در این مطلب، مجموعه‌ای کامل از نمونه سوال دینی دوازدهم با جواب شامل دروس ۶ تا ۱۰ برای تمامی رشته‌ها، همراه با پاسخ‌های تشریحی و دقیق تهیه شده است تا دانش‌آموزان بتوانند با آمادگی بیشتری در آزمون‌های نهایی شرکت کنند و عملکرد موفق‌تری داشته باشند. در این مقاله سوالات نهایی دینی دوازدهم ۱۴۰۳ نیز آورده شده است تا شما به جدیدترین سوالات هم دسترسی داشته باشید.

درس ششم (سنت‌های خداوند در زندگی)

۱)حدیث شریف امام صادق علیه‌السلام که می‌فرماید: «… کسانی که به سبب نیکوکاری زندگی دراز دارند از کسانی که به عمر اصلی زندگی می‌کنند، بیشترند» دربردارنده کدام سنت الهی می‌باشد؟ (خرداد ۹۸)
پاسخ: تاثیر اعمال انسان در زندگی

۲)مطابق سنت الهی آیۀ «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَکَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ…» گشایش برکات آسمان و زمین به چه مواردی مشروط شده است؟ (دی ۱۴۰۲)
پاسخ: ایمان و تقوا

۳)با توجه به آیه شریفه «وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ» خداوند کسانی را که در راه او قدم برمی‌دارند به طور خاص چه می‌کند؟ (خرداد ۱۴۰۱)
پاسخ: هدایت

۴)حدیث شریف امام علی علیه‌السلام که می‌فرماید: «چه بسا احسان پیاپی خدا، کسی را گرفتار کند و پرده‌پوشی خدا او را مغرور سازد» بیانگر کدام سنت الهی است؟ (خرداد ۹۹)
پاسخ: سنت املا و استدراج

۵)آیه شریفه «كُلَّا نَمُدُّ هَٰوُلَاءِ وَهَٰوُلَاءِ مِنْ عَطَاءِ رَبِّكَ وَمَا كَانَ عَطَاءِ رَبِّكَ مَحْظُورًا» بیانگر کدام سنت الهی است؟ (دی ۹۹)
پاسخ: امداد عام الهی

۷)حدیث امام صادق علیه‌السلام: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُ بِمَنْزِلَةِ كَفَّةِ الْمِيزَانِ كُلَّمَا زِيدَ فِي إِيمَانِهِ زِيدَ فِي بَلَائِهِ» به کدام سنت الهی اشاره دارد؟ (خرداد ۱۴۰۰)
پاسخ: امتحان (آزمایش یا ابتلا)

۸)آیه شریفه «كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَنَبْلُوكُمْ بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً…» بیانگر کدام سنت الهی است؟ (شهریور ۱۴۰۰)
پاسخ: سنت ابتلا و امتحان

۹)آیه مبارکه «وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ» بیانگر حاکمیت کدام سنت الهی بر زندگی انسان است؟ (شهریور ۱۴۰۱)
پاسخ: سنت املا و استدراج

۱۰)با توجه به حدیث «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُ بِمَنْزِلَةِ كَفَّةِ الْمِيزَانِ كُلَّمَا زِيدَ فِي إِيمَانِهِ زِيدَ فِي بَلَائِهِ» چرا خداوند مؤمنان را وارد امتحان‌های خاص می‌کند؟ (شهریور ۱۴۰۲)
پاسخ: تا برای کسب کمالات برتر آماده شوند

۱۱)عبارت «وَمَا كَانَ عَطَاءُ رَبِّكَ مَحْظُورًا» بیانگر کدام سنت الهی است؟ (خرداد ۱۴۰۲)
پاسخ: سنت امداد عام الهی

۱۲)طبق آیه «وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ» جهاد مؤمنان در راه خدا، چه نتایجی برایشان در پی دارد؟ (دی ۱۴۰۱)
پاسخ: خدا آنها را به راه‌های خود هدایت می‌کند و آنان را همراهی می‌کند

۱۳)با توجه به حدیث «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُ بِمَنْزِلَةِ كَفَّةِ الْمِيزَانِ كُلَّمَا زِيدَ فِي إِيمَانِهِ زِيدَ فِي بَلَائِهِ» چرا خداوند مؤمنان را وارد امتحان‌های خاص می‌کند؟ (شهریور ۱۴۰۲)
پاسخ: تا برای کسب کمالات برتر آماده شوند

۱۴) تنها، سنت «توفیق الهی» عام‌ترین و فراگیرترین سنت الهی حاکم بر زندگی انسان‌ها است. (دی ۱۴۰۲)
پاسخ: نادرست

۱۵) بر اساس سنت امداد، خداوند عمل نیک را چند برابر پاداش و کار بد را فقط به اندازه خودش جزا می‌دهد. (خرداد ۱۴۰۰)
پاسخ: نادرست

۱۶)آشنایی ما با نشانه‌های الهی و بهره گرفتن از طبیعت، از نتایج شناخت ما به سنت‌های حاکم بر زندگی انسان‌هاست. (دی ۱۴۰۱)
پاسخ: نادرست

۱۷)امداد خاص خداوند نسبت به کسانی که با نیت پاک، قدم در راه حق می‌گذارند، سخت …………… الهی نام دارد. (شهریور ۹۹)
پاسخ: توفیق

۱۸)سنگین شدن بار گناهان و حرکت تدریجی به سوی هلاکت ابدی، سنت ……….. نام دارد. (شهریور ۱۴۰۰)
پاسخ: املا و استدراج

۱۹)امداد خاص (توفیق الهی): (خرداد ۹۸)
پاسخ: امداد خاص خداوند نسبت به آنان که با نیت پاک قدم در راه حق می‌گذارند و سعادت جهان آخرت و رضایت پروردگار را هدف خود قرار می‌دهند، «توفیق الهی» نام دارد

۲۰)سنت‌های الهی: (دی ۱۴۰۲)
پاسخ: قانونمندی مبتنی بر تقدیر الهی که اختصاص به پدیده‌های طبیعی ندارد و زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها را نیز در بر می‌گیرد.

۲۱)کدام سنت الهی موجب به ظهور رساندن استعدادهای آدمی می‌شود؟ (دی ۹۸ /شهریور ۹۹)
پاسخ: امتحان الهی (ابتلا)

۲۲)تفاوت میان امتحان الهی را با امتحان بشری بنویسید؟ (خرداد ۹۹ /دی ۹۹ / دی ۱۴۰۰)
پاسخ: در امتحان بشری ما از حقیقت درون افراد بی‌خبر هستیم و می‌کوشیم تا از طریق امتحان کردن آنها به آگاهی لازم برسیم، ولی امتحان خداوند برای آگاه شدن از درون افراد نیست بلکه برای رشد دادن و به ظهور رساندن استعدادها و نشان دادن تمایلات درونی افراد است

۲۳)سنت حاکم بر زندگی «معاندان و غرق‌شدگان در گناه» کدام است؟ (خرداد ۱۴۰۱)
پاسخ: سنت املا و استدراج

۲۴)خداوند با چه چیزهایی ما را آزمایش می‌کند؟ (دی ۱۴۰۲)
پاسخ: او با هر امر خیر یا شری ما را می‌آزماید، بیماری یا سلامت، فقر یا ثروت، از دست دادن پدر و مادر یا داشتن پدر و مادر، بارش باران یا وقوع خشکسالی و به طور کلی هر حادثه شیرین یا تلخ، مواد امتحانی ما به حساب می‌آیند و نحوه مواجهه ما با آنها پیروزی یا شکست ما را رقم می‌زند و مهیای امتحانی دیگر می‌سازد.

۲۵)مفهوم سنت امداد خاص (توفیق الهی) و یکی از جلوه‌های آن را توضیح دهید؟ (شهریور ۱۴۰۱)
پاسخ: در اصطلاح دینی توفیق به معنای آسان نمودن است. یعنی خداوند شرایط و اسباب را برای کسی که با نیت پاک قدم در راه حق می‌گذارد و در این راه سعی و تلاش می‌کند، چنان فراهم می‌سازد که وی بتواند آسان‌تر به مقصد برسد. این امداد خاص خداوند «توفیق الهی» نام دارد. یکی از جلوه‌های این توفیق، نصرت و هدایت الهی به دنبال تلاش و مجاهدت است

۲۶)سنت امداد عام الهی را تعریف کنید؟ (دی ۹۸)
پاسخ: وقتی انبیا مردم را به دین الهی فرا می‌خوانند، مردم در برابر آنها دو دسته می‌شوند، دسته‌ای به ندای حق پاسخ مثبت می‌دهند و دسته‌ای لجاجت می‌ورزند و در مقابل حق می‌ایستند. خداوند سنت خود را بر این قرار داده است که هر کس هر راهی را برگزید، بتواند از همین امکاناتی که خداوند در اختیارش قرار داده است استفاده کند تا در همان مسیری که انتخاب کرده است به پیش برود و باطن خود را آشکار کند

۲۷)سنت املا و استدراج را تعریف کنید؟ (شهریور ۹۹ /شهریور ۱۴۰۰)
پاسخ: انسانی که به دام گناه می‌افتد، خداوند برای او شرایطی فراهم می‌کند تا توبه نماید اما اگر او چنان در گناه پیش رود و با حق دشمنی ورزد، خدا به او فرصت می‌دهد و او از این فرصت و نعمت در جهت غرق شدن در گناه استفاده می‌کند و بار گناهانش هر روز سنگین‌تر شده و به تدریج به سوی هلاکت ابدی نزدیک‌تر می‌شود

۲۸)با توجه به سنت «سبقت رحمت بر غضب» سخت‌گیری خداوند بر برخی از انسان‌ها چگونه تفسیر می‌شود؟ (خرداد ۱۴۰۲)
پاسخ: خداوند هنگامی که بر کسی سخت می‌گیرد، باز هم از دریچه لطف و رحمت است. مانند مادری که بر فرزندش سخت می‌گیرد و یا در مواردی او را تنبیه می‌کند تا او را از اشتباه خود باز دارد و به هیچ وجه قصد انتقام‌گیری از فرزند خود را ندارد. از همین جهت است که راه بازگشت گناهکاران به سوی خداوند همیشه باز است.

۲۹)اگر برخی انسان‌ها، افزایش امکانات و نعمت‌های الهی برای گناهکاران را نشانه‌ی لطف الهی بدانند، با توجه به سنت املا و استدراج چه پاسخی باید به آنان داد؟ (شهریور ۱۴۰۱)
پاسخ: از نظر سنت الهی، چنین افرادی به تدریج در دام شیطان و گناهان گرفتار می‌شوند و نمی‌دانند که در واقع خداوند آنان را برای پرداختن به عذاب آخرت در این دنیا در حال امتحان است.

۳۰) آیه شریفه “كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَنَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً…” اشاره به کدام (سنت الهی )دارد؟ (خرداد ۱۴۰۳)
پاسخ:سنت ابتلا(امتحان یا ازمایش الهی)

۳۱) (فردی بارها در جامعه به صورت اشکار گناه میکند و حتی از انجام ان ابزار خرسندی می نماید با این وجود خداوند پیوسته بر نعمت ها و امکانات وی می افزاید.)این مسئله با توجه به کدام یک از سنت های الهی قابل تحلیل است؟ (خرداد۱۴۰۳)
 پاسخ:سنت املا و استدراج.اگر چنین فردی چنان در گناه پیش رود که از گناه خود خرسند باشد و با حق دشمنی و لجاجت کند خداوند بر امکانات و نعمت های او می افزاید.اما او با اختیار خود از این نعمت ها در جهت افزایش گناه استفاده می کند اینجاست که این نعمت ها به صورت بلای الهی ظاهر می شود و هر روز گناهانش سنگین تر می شود و به تدریج به هلاکت ابدی نزدیک می شود که این سنت حاکم بر زندگی معاندان و غرق شدگان در گناه است.

۳۲)عبارت قرآنی”أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آَمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ” بیانگر کدام سنت الهی است؟ (شهریور۱۴۰۳)
 پاسخ:سنت امتحان الهی 

۳۳) سنت ابتلا را تعریف کنید: (شهریور۱۴۰۳)
پاسخ:یعنی قرار دادن فرد در شرایط و موقعیتی که صفات درونی خود را بروز دهد و درستی یا نادرستی انچه که ادعا کرده است مشخص سازد.

۳۴) داشتن “روحیه حق پذیری” در تقویت کدام “سنت الهی “نقش دارد؟ (شهریور۱۴۰۳)
پاسخ:توفیق الهی(امداد خاص)

۳۶)توضیح دهید با توجه به سنت”سبقت رحمت بر غضب الهی”چرا راه بازگشت گناهکار به خدا همیشه باز است؟ (شهریور۱۴۰۳)
پاسخ:از انجا که خداوند به بندگان خود محبت دارد با همه آن ها چه نیکوکار چه گناهکار به لطف و مهربانی رفتار می کند یعنی حتی آنجا که خداوند به کسی سخت میگیرد بازهم از درچه لطف و رحمت است یا(مانند مادری که بر فرزندش سخت میگیرد و یا در مواردی او را تنبیه می کند تا او را از اشتباهات بازدارد و هیچ وجه قصد انتقام گیری از فرزند خود را ندارد)

۳۵)امام صادق(ع) در روايت زير به كدام سنت الهي حاكم بر زندگي انسان ها اشاره مي كند؟«مَن یَمُوتُ بِالذُّنوبِ اَکثَرُ مِمَن یَمُوتُ بِالاجالِ و مَن یَعیشُ بِالاحسانِ اَکثَرُ مِمّن یَعیشُ بِالاعمارِ» (دی۱۴۰۳)
پاسخ:تاثیر اعمال انسان بر زندگی او

۳۷) سنت توفیق الهی را توضیح دهید: (دی ۱۴۰۳)
پاسخ:يعني خداوند شرايط و اسباب را برای كسي كه با نیت پاک قدم در راه حق مي گذارد ودراين راه تلاش مي كند چنان فراهم مي سازد كه وی بتواند آسانتر به مقصد برسد.

۳۸)كدام ويژگي انسان با همراه شدن فرصت ها و نعمت هاي الهي، او را مشمول سنت املاء و استدراج می كند؟ تشريح كنيد.  (دی۱۴۰۳)
پاسخ:اگر كساني چنان در گناه و باطل پیش روند كه از كار خود خرسند باشند و با حق دشمنى و لجاجت ورزند،خداوند به آنها فرصتي میدهد و بر امکانات و نعمتهای آنان مي افزايد و آنهااين فرصت ها و نعمت ها را وسیله غوطه ور شدن در گناهان قرار مي دهند،یا درحقیقت، مهلت ها و نعمت ها، با اختیار و اراده خودشان به صورت بالی الهي جلوه گر شده و باعث مي شود كه بار گناهان آنان هر روز سنگین و سنگین تر شود و به تدريج به هالكت ابدی نزديکتر شوند.

 

درس هفتم (بازگشت)

۱)با توجه به آیه شریفه «انََّ اللهَ یحب التََّوابینَ و یحب المتَطَهرینَ» نتیجۀ تکرار توبه، اگر واقعی باشد، چیست؟ (شهیور ۹۸)

پاسخ:تکرار توبه اگر واقعی باشد، نه تنها به معنی دور شدن از خداوند نیست، بلکه موجب محبوب شدن انسان نزد خداوند و جلب رحمت او می‌شود.

۲)با توجه به حدیث «اَلتََّوبۀُ تُطَهرُ القُلوب وتغسلُ الذُّنوب»، توبه چه نتایجی در پی خواهد داشت؟ (دی۱۴۰۲)

پاسخ:توبه، دل‌ها را پاک می‌کند و گناهان را می‌شوید.

۳)با تدبر در آیه شریفه «لا تقنطوا من رحمه الله ان الله یغفر الذنوب جمیعا»، با توبه کدام گناهان بخشیده می‌شوند؟ (خرداد۱۴۰۰)

پاسخ:همه گناهان حتی شرک آمرزیده می‌شود.

۴)با توجه به سخن امام علی (علیه السلام) که می‌فرماید: «التوبه تطهر الأَقلوب و تغسل الذنوب»، توبه چه ثمراتی دارد؟ (شهریور۱۴۰۱)

پاسخ:پاک شدن دل از آلودگی‌ها و شستشوی گناهان.

۵)در عبارت قرآنی «ان الله یحب التوابین»، چرا خداوند مهربان بسیار توبه‌کنندگان را دوست دارد؟ (خرداد۹۹)

پاسخ:زیرا خداوند می‌بیند او با اینکه در دام گناه افتاده اما قلبش با اوست و از عملش پشیمان شده است.

۶)حدیث شریف امام باقر (ع) که می‌فرماید: برای توبه کردن پشیمانی کافی است، بیانگر چه موضوعی است؟ (دی ۱۴۰۰)

پاسخ:حقیقت توبه (تحقق یافتن توبه با پشیمانی).

۷)آیه شریفه «قل یا عبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لا تنقطوا من رحمه الله»، در تقابل با کدام یک از حیله‌های شیطان است؟ (خرداد۱۴۰۲)

پاسخ:نا امید کردن از رحمت الهی.

۸)مطابق حدیث امام علی (ع) «التوبه تطهر القلوب و تغسل الذنوب»، چرا به عمل توبه پیرایش و تخلیه می‌گویند؟ (شهریور۹۹)

پاسخ:توبه گناهان را از قلب خارج کرده و آن را شستشو می‌دهد.

۹)حدیث شریف امام باقر علیه السلام «: می‌فرماید که برای توبه کردن پشیمانی کافی است»، بیانگر چه موضوعی است؟ (دی ۱۴۰۰)

پاسخ:حقیقت توبه (تحقق یافتن توبه با پشیمانی).

۱۰)دوره جوانی دوره کم شدن انعطاف و تثبیت خوی‌ها و خصلت‌هاست.(خرداد ۹۸)

پاسخ:نادرست.

۱۱)انسان مانند موجودات دیگر می‌تواند در برابر موانع درونی ایستادگی کند. (دی ۹۸)

پاسخ:نادرست.

۱۲)برای انسان توفیق توبه همواره میسر است، فرد باید لحظه‌های توفیق را آشکار کند. (شهریور ۹۹)

پاسخ:نادرست.

۱۳)توبه اگر با ایمان و عمل صالح همراه باشد، گناهان را به حسنات تبدیل می‌کند. (دی۱۴۰۰)

پاسخ:درست.

۱۴)دوره جوانی دوره تثبیت خوی و خصلت‌هاست.(خرداد۱۴۰۱)

پاسخ:نادرست

۱۵)توبه اجتماعی: (خرداد۹۸)

پاسخ:اگر جامعه در برخی از ابعاد از مسیر توحید و اطاعت از خداوند خارج شد، نیازمند بازگشت به مسیر توحید و اصلاح، یعنی نیازمند «توبه اجتماعی» است. 

۱۶) تسویف: (شهریور۱۴۰۱)

پاسخ:به تأخیر انداختن توبه (فرد گناهکار دائما به خود می‌گوید به زودی توبه می‌کنم و این گفته را آنقدر تکرار می‌کند تا این میل به توبه در او خاموش می‌شود). 

۱۷)منظور از پیرایش یا تخلیه چیست؟ (دی۱۴۰۱)

پاسخ:توبه گناهان را از قلب خارج می‌کند و آن را شستشو می‌دهد. به این عمل پیرایش می‌گویند.

۱۸)انقلاب علیه خود: (خرداد۱۴۰۲)

پاسخ:انسان می‌تواند با پیروی از عقل، علیه تمایلات ناپسند خود قیام کرده و انقلاب نماید.

۱۹)کدام مورد درباره تکرار توبه درست است؟ (شهریور۱۴۰۱)

پاسخ:ب) توبه واقعی موجب محبوب شدن توبه کار نزد خداوند و جلب رحمت او می‌شود.

۲۰) درباره توبه کدام گزینه نادرست است؟ (شهریور۱۴۰۱)

پاسخ:الف) در توبه همیشه باز است و باید لحظه‌های توفیق را شکار کرد.

۲۱)کدام گزینه بیانگر آن است که «تکرار توبه» موجب جلب رحمت خدا می‌شود؟ (دی ۱۴۰۱)

پاسخ: ج) ان الله یحب التوابین و یحب المتطهرین.

۲۲)کدام گزینه درباره توبه اجتماعی درست است؟ (دی۱۴۰۱)

پاسخ:ب) کوتاهی در انجام «امر به معروف و نهی از منکر» اصلاح جامعه برای تحقق توبه اجتماعی را مشکل می‌سازد.

۲۳)کدام گزینه درباره توبه اجتماعی نادرست است؟ (خرداد۱۴۰۲)

پاسخ:ج) بی‌توجهی به عفاف و پاک دامنی، صرفا از مصادیق انحرافات فردی محسوب می‌شود.

۲۴)درباره زمان توبه کدام مورد صحیح است؟ (شهریور۱۴۰۱)

پاسخ:الف) زمانی که امکان توبه بیشتر، انجام آن آسان‌تر و جبرانش راحت‌تر باشد.

۲۵)در چه صورتی می‌توان گفت که شخص گناهکار از گناه خود توبه کرده است؟ (شهریور۱۴۰۱)

پاسخ:الف) اگر پس از انجام گناه، احساس پشیمانی کند و بگوید هرگز چنین کاری نمی‌کنم.

۲۶)در چه صورت استغفار بی‌خاصیت می‌شود؟ (خرداد۹۸)

پاسخ:اظهار ندامت ظاهری و گفتن کلمه استغفار در حال انجام گناه، استغفار را بی‌خاصیت می‌کند.

۲۷)توبه در مورد بندگان خدا به چه معناست؟ (شهریور۹۸)

پاسخ:توبه به معنای بازگشت از گناه به سوی خداوند و قرار گرفتن در دامن عفو و غفران اوست.

۲۸)خطاب شیطانی «آب که از سر گذشت چه یک وجب، چه صد وجب» بیانگر کدام حیله شیطان است؟ (دی۱۴۰۲/دی۹۹)

پاسخ:نا امید کردن از رحمت الهی.

۲۹)مهمترین راه اصلاح و معالجه‌ی جامعه از بیماری‌ها و انحرافات اجتماعی چیست؟ (دی۹۷-۱۴۰۰/خرداد۱۴۰۰-۱۴۰۱)

پاسخ:انجام امر به معروف و نهی از منکر.

۳۰)در چه صورتی توبه، گناهان را به حسنات تبدیل می‌کند؟ (شهریور۱۴۰۱)

پاسخ:اگر توبه همراه با ایمان و عمل صالح همراه باشد.

۳۱)توبه در مورد بندگان خدا به چه معناست؟ (شهریور۹۸)

پاسخ:به معنای بازگشت از گناه به سوی خداوند و قرار گرفتن در دامن عفو و غفران اوست.

۳۲)در چه صورتی شخص گناهکار حتی با گفتن جمله «استغفرالله» توبه نکرده است؟(شهریور۱۴۰۲)

پاسخ:اگر بر زبانش «استغفرالله» بگوید اما در قلبش پشیمان نشده باشد.

۳۳)اگر کسی حقوق مادی یا معنوی مردم را ضایع کرده است و برای جبران به آنان دسترسی ندارد چه باید بکند؟ (خرداد۹۸/۱۴۰۲)

پاسخ:توبه‌کننده باید به نیت آنان صدقه دهد و برایشان دعای خیر و طلب آمرزش نماید.

۳۴)برای اینکه انسان متوجه زشتی گناه خود نشود شیطان از چه حیله‌ای استفاده می‌کند؟ (شهریور۱۴۰۲)

پاسخ:حیله «گام به گام کشاندن به سوی گناه».

۳۵)مراحل تکمیلی توبه را نام ببرید. (شهریور۹۹)
 پاسخ:تلاش در جهت دور شدن از گناه، جبران حقوق الهی و حقوق مردم.

۳۶)منظور از توبه اجتماعی چیست؟ با ذکر مثال توضیح دهید. (خرداد۹۹/دی۹۹)

پاسخ:اگر جامعه در برخی از ابعاد از مسیر توحید و اطاعت خداوند خارج شد نیازمند بازگشت به مسیر توحید و اصلاح است، مانند انحرافات اجتماعی که باید در همان مراحل ابتدایی اصلاح شوند تا گسترش نیابند.

۳۷)مهمترین راه اصلاح و معالجه‌ی جامعه از بیماری‌ها و انحرافات اجتماعی چیست؟ (دی۹۸)

پاسخ:انجام امر به معروف و نهی از منکر.

۳۸)چرا بهترین زمان توبه دوران جوانی است؟ (خرداد۱۴۰۰)

پاسخ:زیرا امکان توبه بیشتر و انجام آن آسان‌تر است.

۳۹)اگر جامعه‌ای در برخی موارد از مسیر توحید و اطاعت از خداوند خارج گردد، نیازمند چه توبه‌ای است؟ (خرداد۹۹)

پاسخ:توبه اجتماعی.

۴۰)پس از توبه، عاملِ تداومِ پاکی جان و دل انسان‌ها چیست؟ (خرداد۱۴۰۲)

پاسخ:عمل نمودن به دستورات اخلاقی و عبادی (احکام).

۴۱)از مراحل تکمیلی توبه «جبران حقوق الهی» را شرح دهید. (خرداد۹۸/دی۱۴۰۱)

پاسخ:توبه‌کننده تلاش می‌کند حقوقی را که با گناه خود ضایع کرده است جبران نماید. دسته‌ای از این حقوق، مربوط به خداوند است. مهم‌ترین حق خداوند نیز، حق اطاعت و بندگی اوست. توبه‌کننده باید بکوشد کوتاهی‌های خود را جبران کند. برای مثال، نمازها یا روزه‌های از دست داده را قضا نماید و عبادت‌های ترک شده را به‌جا آورد. البته خداوند نسبت به بندگان خود مهربان است و اگر ببیند که شخص توبه‌کار تلاش خود را کرده و نتوانسته همه گناهان را جبران کند، بقیه موارد را خود جبران نموده و او را عفو می‌کند.

۴۱) از حیله‌های شیطان برای دور کردن انسان از توبه، وعده «گناه کن و بعد توبه کن» را توضیح دهید. (شهریور ۹۸)
پاسخ: شیطان ابتدا انسان را با این وعده که «گناه کن و بعد توبه کن» به سوی گناه می‌کشاند و وقتی که او آلوده شد، از رحمت الهی مایوسش می‌سازد و می‌گوید «آب که از سر گذشت چه یک وجب، چه صد وجب». در این حالت، انسان با خود می‌گوید که کار از کار گذشته و پرونده عملم نزد خداوند آن قدر سیاه است که دیگر توبه‌ام پذیرفته نیست. در حالی که آدمی هر قدر هم که بد باشد، اگر واقعا توبه کند و نادم و پشیمان شود، خداوند توبه‌اش را می‌پذیرد. این وعده شیطان فرد را از انجام توبه به تأخیر می‌اندازد، در حالی که توبه همیشه پذیرفته است.

۴۲) چرا تکرار توبه – اگر واقعی باشد- موجب محبوبیت انسان نزد خداوند و جلب رحمت او می‌شود؟ (دی ۱۴۰۲)
پاسخ:از آنجایی که خداوند نسبت به بندگان خود مهربان و آمرزنده است، کسی را که فوراً از گناه خود ناراحت می‌شود و بسیار توبه می‌کند، دوست دارد، زیرا می‌بیند چنین فردی با اینکه در دام گناه افتاده، اما قلبش نزد اوست و به سرعت از عمل خود پشیمان می‌شود. توبه مکرر انسان نشان‌دهنده صداقت و پشیمانی واقعی است که مورد توجه خداوند قرار می‌گیرد.

۴۳)بهترین زمان برای توبه چه زمانی است؟ شرح دهید. (دی ۹۹، خرداد ۱۴۰۰، شهریور ۹۹)
پاسخ:دوره‌ی جوانی دوره‌ی انعطاف‌پذیری، تحول و دگرکونی است و دوره‌ی پیری دوره‌ی کم شدن انعطاف و تثبیت خوی‌ها و خصلت‌هاست. اگر در دوره‌ی جوانی خصلت‌هایی در انسان پدید آمد و مانگار شد، خارج کردن آن‌ها در پیری بسیار سخت و طاقت‌فرسا خواهد بود. توبه در جوانی مؤثرتر و سریع‌تر صورت می‌گیرد، زیرا در این دوران روح انسان آماده تغییر است.

۴۴)از مراحل تکمیلی توبه «عدم تکرار گناه» را توضیح دهید. (دی ۹۷)
پاسخ:توبه‌کننده تلاش می‌کند دیگر به سراغ گناهی که از آن پشیمان شده است نرود، زیرا انجام آن مساوی با شکستن توبه است که در آن صورت باز هم باید توبه کند. عدم تکرار گناه مرحله‌ای مهم در تکمیل توبه است که نشان‌دهنده صداقت و اراده فرد است.

۴۵) به تسویف کشاندن از حیله‌های شیطان برای دور کردن انسان از توبه را توضیح دهید؟ این حیله بیشتر برای چه کسانی به کار می‌رود؟ (دی – ۹۸،۹۷،خرداد ۹۹، شهریور ۱۴۰۰، خرداد ۱۴۰۱-۱۴۰۰-۹۹)
پاسخ:تسویف از ریشه‌ی «سوف» به معنای امروز و فردا کردن و کار امروز را به فردا انداختن است. به عبارت دیگر، فرد گناهکار دائماً به خود می‌گوید به زودی توبه می‌کنم و این گفته را آنقدر تکرار می‌کند تا اینکه دیگر میل به توبه در او خاموش می‌شود. شیطان به او می‌گوید تو هنوز جوانی و فرصت توبه داری و می‌توانی در آینده توبه کنی. تسویف به معنای تأخیر انداختن توبه است که شیطان این حیله را بیشتر برای جوانان به کار می‌برد.

۴۶) از حیله‌های شیطان برای دور کردن انسان از توبه «ناامید کردن از رحمت الهی» را توضیح دهید؟ (شهریور ۹۸، دی ۱۴۰۰)
پاسخ:شیطان ابتدا انسان را با این وعده که «گناه کن و بعد توبه کن» به سوی گناه می‌کشاند و وقتی که او آلوده شد، از رحمت الهی مایوسش می‌سازد و می‌گوید «آب که از سر گذشت چه یک وجب، چه صد وجب». در این حالت، انسان با خود می‌گوید که کار از کار گذشته و پرونده عملم نزد خداوند آنقدر سیاه است که دیگر توبه‌ام پذیرفته نیست. در حالی که آدمی هر قدر هم بد باشد، اگر واقعا توبه کند و نادم و پشیمان شود، خداوند توبه‌اش را می‌پذیرد.شیطان با این حیله انسان را از رحمت الهی مایوس می‌کند، در حالی که توبه همیشه پذیرفته است.

۴۷) یکی از مراحل توبه جبران حقوق مردم (حق‌الناس) است آن را با ذکر مثال توضیح دهید. (خرداد ۹۹)
پاسخ: توبه‌کننده باید بکوشد اگر ستمی بر مردم کرده است آن را جبران نماید و حقوق مادی یا معنوی آنها را در حد توان ادا نماید و رضایت صاحبان حق را به دست آورد. حقوق معنوی انسان‌ها بسیار مهم‌تر از حقوق مادی آنهاست. مثال: اگر با دروغ، غیبت و تهمت آبروی انسانی ریخته شده یا در واقع حقوق معنوی افراد ضایع شده است، باید فرد توبه‌کننده به جبران حقوق از دست رفته بپردازد.جبران حقوق مردم، به ویژه حقوق معنوی، بخشی از توبه واقعی است که باید صورت گیرد.

۴۸) با وجود اینکه «هر وقت توبه کنیم، خدا قبولمان می‌کند» چرا نباید توبه را به تأخیر انداخت؟ توضیح دهید. (شهریور ۱۴۰۲)
پاسخ: زیرا اگر انسانی غرق گناه شود، دیگر معلوم نیست که میل به توبه پیدا کند. شاید گناه به قدری بر روحش غلبه کند که هیچ وقت قلبش از گناه پیمان نشود و وقتی پشیمانی قلبی نباشد، توبه‌ای صورت نگرفته است. تأخیر در توبه ممکن است به غفلت از گناه منجر شود و فرد دیگر از توبه منصرف گردد.

۴۹)کدام سخن امام موسی کاظم (علیه السلام) باعث انقلاب درونی در بشر بن حارث» شد؟ سخن امام (علیه السلام) چه تأثیری بر اوگذاشت؟ (خرداد۱۴۰۳)
پاسخ: اگر بنده می بود، بندگی میکرد  و حرمت صاحب خود را نگه میداشت.

۵۰)نوبه در اصطلاح دینی: (خرداد۱۴۰۳)
 پاسخ: توبه در اصطالح دینی به معنای بازگشت از گناه به سوی خداوند و قرار گرفتن در دا من عفو و غفران اوست.

۵۱)چنان که میدانیم شیطان با حیلهایی به دنبال دور کردن انسان از توبه است: (خرداد۱۴۰۳)
الف) آن حیلهها» را نام ببرید.  ب)از کدام حیله بیشتر برای گمراه کردن جوانان استفاده می کند؟
پاسخ:

الف) ناامید کردن از رحمت الهی – به تاخیر انداختن توبه (تسویف) – گام به گام کشاندن به سوی گناه 
ب) به تاخیر انداختن توبه (تسویف)

۵۲)سعید و مهرداد دوستان صمیمی بودند مهرداد بر این باور بود که تا جوان هست میتواند هر طور که خواست زندگی کند، او چندین بار از سعید خواست تا در مهمانی های دوستانه آنها شرکت کند، اما سعید به دلیل مختلط بودن این مهمانی ها در آن شرکت نمی کرد. آنها گاهی اوقات به کافی شاپ می رفتند و مهرداد که سیگاری بود، به سعید هم پیشنهاد سیگار کشیدن می داد. سعید ابتدا امتناع میکرد ولی با خودش میگفت با یکبار سیگار کشیدن که انسان معتاد نمیشود. بعدها سعید در مهمانی های مهرداد و دوستانش شرکت می کرد.
الف) سعید در دام کدام یک از حیله های شیطان قرار گرفت؟ (شهریور۱۴۰۳)
ب مهرداد اسیر کدام حیله شیطان بود؟
پاسخ:
الف) گام به گام کشاندن به سوی گناه
ب)به تاخیر انداختن توبه (تسویف) 

۵۳)گفتن عبارت « استغفر الله » درچه صورتی موجب پذیرش «توبه» است؟ (شهریور۱۴۰۳)
پاسخ:در صورتی که قلبی باشد و قصد انجام دوباره آن گناه را نداشته باشد.

۵۴)در مرحله تکمیلی توبه چگونگی جبران حقوق «الهی را توضیح دهید و مثال بزنید. (شهریور۱۴۰۳)
 پاسخ:مهمترین حق خداوند حق اطاعت و بندگی اوست توبه کننده باید بکوشد کوتاهی های خود را در پیشگاه خداوند جبران کند. برای مثال نمازها یا روزههای از دست داده را به تدریج قضا نماید و عبادتهای ترک شده را به جاآورد.

۵۵)تاثیر ایمان و عمل صالحی» که به دنبال توبه بیاید چیست؟(دی۱۴۰۳)
 پاسخ:گناهان تبدیل به حسنات می شود.

۵۶) شیوه جبران حقوق مردم در صورت دسترسی و عدم دسترسی به صاحبان حق را بیان کنید.(دی۱۴۰۳)
پاسخ:توبه کننده باید بکوشد اگر ستمی بر مردم کرده است آن را جبران نماید و حقوق مادی یا معنوی آنها را در حد توان ادا کند و رضایت صاحبان حق را به دست آورد و اگر به آنان دسترسی ندارد به نیابت از آنان صدقه دهد و برایشان دعای خیر و طلب آمرزش نماید

درس هشتم

۱)با توجه به عبارت قرآنی: «أَم منْ أَسس بنْیانَه علَى شَفَا جرُف ها ٍر» مقصود از بنای زندگی بر لبه پرتگاه چیست؟ (خرداد ۹۸)
پاسخ:یعنی انسان به جای اینکه سبک زندگی خود را بر مبنای دین و دستورات الهی قرار دهد که پشتوانه‌ای محکم و قابل اعتماد است، هوی و هوس و مکاتب دنیوی را مبنا و معیار زندگی خود قرار دهد که سرانجامی تاریک به دنبال دارد (یعنی انسان زندگی خود را بر پایه دستورات الهی بنا نکرده باشد).

۲)با توجه به آیۀ «قَد اَفلَح من زکَّاها» تزکیۀ نفس چه نتیجه‌ای به دنبال دارد؟ (دی ۱۴۰۲)
پاسخ:رسیدن به رستگاری.

۳)بر اساس عبارت قرآنی «افمن اسس بنیانه علی تقوی من الله و رضوان خیر…. » زندگی محکم و استوار بر چه پایه‌هایی بنا می‌شود؟ (دی ۹۷ شهریور ۹۹)
پاسخ:تقوای الهی – خشنودی خدا.

۴)چرا در آیه «ولا تقربوا الزنی انه کان فاحشه و ساء سبیلا» (شرایط جنسی خارج از چارچوب شرع) انسان از نزدیک شدن به زنا نهی شده است؟ (خرداد ۹۹)
پاسخ:تا موقعیت خانواده متزلزل نشود و سلامت جسمی و روحی انسان‌ها به خطر نیفتد.

۵)مطابق حدیث امام علی (ع): «یا معشر التجار الفقه، ثم المتجر» چگونه می‌توان از گرفتاری به کسب حرام دوری کرد؟ (دی ۹۹ / خرداد ۱۴۰۲)
پاسخ:با آشنایی با احکام تجارت.

۶)بر اساس عبارت قرآنی «افمن اسس بنیانه علی تقوی من الله و رضوان خیر…. » انسان خردمند و عاقبت اندیش چه شیوه‌ای از زندگی را بر می‌گزیند؟ (شهریور ۱۴۰۲)
پاسخ:زندگی دینی و عمل به احکام الهی (زندگی مبتنی بر تقوا و رضایت الهی).

۷)خداوند در آیه مبارکه «لاتَقرَبُوا الزِّنا إنَّهُ کانَ فاحشۀً وَ ساءَ سبیلاً» از کدام گناه کبیره نهی می‌فرماید؟ (شهریور ۱۴۰۱)
پاسخ: زنا.

۸)احکام و قوانین دین اسلام فقط سعادت و نیک بختی اخروی و ابدی را تأمین می‌کند. (خرداد ۹۸)
پاسخ:نادرست.

۹)احکام و قوانین دین اسلام، فقط زندگی سالم در دنیا را تضمین می‌کند. (دی ۹۷)
پاسخ:نادرست.

۱۰)احکام و قوانین دین اسلام، فقط سعادت و نیک بختی اخروی و ابدی انسان را تأمین می‌نمایند. (خرداد ۱۴۰۰)
پاسخ:نادرست.

۱۱)استفاده از موسیقی، خواه سنتی و کلاسیک باشد و خواه غیر سنتی و مدرن، جایز و حلال است. (دی ۹۷)
پاسخ:درست.

۱۲)میان نعمت‌های الهی در آخرت و بایدها و نبایدهای دین ارتباط و هماهنگی برقرار است. (شهریور ۹۸)
پاسخ:درست.

۱۳)بایدها و نبایدهای دینی و الهی با قوانین بشری که اهداف محدود و کوچکی دارند، قابل قیاس است. (خرداد ۹۹)
پاسخ:نادرست.

۱۴)میان سعادت انسان در دنیا و جهان آخرت و بایدها و نبایدهای دین، ارتباط و هماهنگی برقرار است. (خرداد ۱۴۰۱)
پاسخ:نادرست.

۱۵)قمار یک کار بیهوده‌ای است و میان برنده و بازنده دشمنی به وجود می‌آورد. (دی ۹۸)
پاسخ:درست.

۱۶)در احکام دین، هر دستور خداوند، دلایل خاص خود را دارد که … آن حکم و دستور نامیده می‌شود. (دی ۱۴۰۰)
پاسخ:حکمت.

۱۷)اسلام، ورزشی را که همراه با … یا زیان آور باشد، بد می‌شمارد و منع می‌کند. (دی ۱۴۰۲)
پاسخ:قمار.

۱۸)تولید فیلم سینمایی و تلویزیونی که به نیت اعتلای فرهنگ اسلامی و تربیت دینی باشد، … است. (دی ۹۷)
پاسخ:واجب کفایی.

۱۹)اشرافی‌گری برخی مسئولین و فساد اداری و مالی یکی از عوامل عقب‌ماندگی … است. (خرداد ماه ۹۹)
پاسخ:اقتصادی.

۲۰)تنها شیوه‌ی مطمئن و قابل اعتمادی که پیش روی هر انسان خردمند و عاقبت‌اندیشی قرار دارد، زندگی … است. (دی ۹۹ / خرداد ۱۴۰۱)
پاسخ:دینی.

۲۱)رواج ارتباط جنسی خارج از چارچوب شرع، بازگشتی به دوران … است که تزلزل بنیان خانواده را در پی دارد. (خرداد ۱۴۰۲)
پاسخ:جاهلیت.

۲۲)قرآن کریم طبق آیۀ شریفۀ «قد افلح من زکَّاها» رمز سعادت و رستگاری انسان‌ها را … دانسته است. (دی ۱۴۰۱)
پاسخ:تزکیه نفس.

۲۳)در زمینه حکمت احکام الهی کدام گزینه درست است؟ (خرداد ۱۴۰۲)
پاسخ:ب) برای فهم حکمت احکام الهی از علوم مختلف می‌توان کمک گرفت.

۲۴)کدام از دلایل حرام بودن قمار است؟
پاسخ: ب) ایجاد کینه و دشمنی میان برنده و بازنده.

۲۵)حکم هر یک از موارد زیر را بنویسید:

الف)هر نوع تجارت به نفع رژیم صهیونیستی (خرداد/۱۴۰۱-۹۸شهریو۹۹)
پاسخ:حرام.

ب)تلاش برای پیشرفت علمی، صنعتی و افزایش تولید داخلی (خرداد ۹۸)
پاسخ:واجب.

پ)دادن جایزه توسط سازمان‌ها، نهادها و افراد به ورزشکاران (خرداد ۹۸)
پاسخ:جایز.

ت)تولید فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی، تاریخی و اجتماعی به سبب اعتلای فرهنگ اسلامی و تربیت دینی در شرایط ویژه (خرداد/۹۸شهریور ۹۹)
پاسخ:واجب کفایی.

ث) انجام ورزش به قصد آمادگی برای انجام وظایف الهی (دی/۱۴۰۲-۱۴۰۱خرداد/۱۴۰۱شهریور)
پاسخ:مستحب.

ج)شرکت در مجالس شادی مانند جشن عقد بدون رعایت احکام دین الهی (دی ۱۴۰۲)
پاسخ:حرام.

چ)استفاده از پیانو و سنتور برای اجرای برنامه‌های فرهنگی مفید (دی/۱۴۰۱-۱۴۰۲خرداد/۱۴۰۲شهریور)
پاسخ:حلال و جایز.

ح)تولید انواع محصولات هنری به منظور مبارزه با تهاجم فرهنگی و ابتذال (دی ۱۴۰۲)
پاسخ:واجب کفایی.

۲۶)دو مورد از آسیب‌های قمار و دلیل حرام بودنش در اسلام را بنویسید؟ (شهریور ۹۸)
پاسخ:قمار یک کار بیهوده است – پول و ثروت مردم را در کاری که هیچ فایده‌ای برای جامعه ندارد به کار می‌گیرد – میان برنده و بازنده کینه و دشمنی ایجاد می‌کند.

۲۷)دو نمونه از اموری که سبب ناپاک شدن روزی انسان می‌گردد را نام ببرید؟ (خرداد ۱۴۰۰)
پاسخ:تولید کالا با کیفیت پایین – فریبکاری در معامله.

۲۸)در چه صورت فراهم کردن امکانات ورزشی و بازی‌ها، واجب کفایی است؟ (دی ۱۴۰۰)
پاسخ:اگر برای دور شدن افراد جامعه از فساد و بی‌بند و باری ضرورت یابد.

۲۹)پس از توبه، عامل تداوم پاکی جان و دل انسان‌ها چیست؟ (خرداد ۱۴۰۲)
پاسخ:عمل نمودن به دستورات عبادی و اخلاقی.

۳۰)دو نمونه از امور که سبب ناپاک شدن روزی انسان می‌گردد را نام ببرید. (خرداد ۱۴۰۰)
پاسخ:تولید کالا با کیفیت پایین – فریبکاری در معامله.

۳۱)منظور از حکمت در دستورات و احکام الهی چیست؟ (شهریور ۱۴۰۱)
پاسخ:هر دستور خداوند دلایل خاص خود را دارد که حکمت آن حکم نامیده می‌شود.

۳۲)براساس احکام اسلام در چه صورت ورزش مستحب و دارای پاداش اخروی است؟ (شهریور ۱۴۰۱)
پاسخ:اگر ورزش به قصد آمادگی برای انجام وظایف الهی باشد.

۳۳)در چه صورت واجب است افراد یک جامعه از مصرف کالاهای خارجی خودداری کنند؟ (شهریور ۹۹)
پاسخ:اگر مصرف کالاهای خارجی موجب وابستگی کشور شود.

۳۴)چرا فراگیر شدن قمار دلیل نمی‌شود که اسلام در برابر آن کوتاه بیاید و آن را گناه محسوب نکند؟ تحلیل کنید. (دی ۱۴۰۲)
پاسخ:اگر عملی در جامعه رایج شود ولی مخالف سعادت انسان‌ها باشد، دلیلی ندارد که اسلام آن را بپذیرد و مطابق با خواستۀ آنها حکم کند. خداوند که نصیحتگر حقیقی و خواهان سعادت انسان است، به ضررهای یک عمل نگاه می‌کند، نه دوست داشتن و نداشتن مردم. قمار علاوه بر این که یک کار بیهوده است، پول و ثروت مردم را در مسیری که هیچ فایده‌ای برای جامعه ندارد به کار می‌گیرد. از طرف دیگر میان برنده و بازنده کینه و دشمنی به وجود می‌آورد.

۳۵)مسئولین کشور برای تحقق چه اهدافی باید اقتصاد را مدیریت کنند؟ (دی ۹۸)
پاسخ:استقلال اقتصادی و عدم سلطه و نفوذ بیگانگان – پیشروی به سوی عدالت و قسط و کاهش فاصله طبقاتی – حرکت به سوی آبادانی و عمران در عین دوری از دنیا زدگی و تجمل گرایی.

۳۶)چرا از دیدگاه اسلام «ارتباط جنسی خارج از چارچوب شرع» حرام دانسته شد؟ (دی ۱۴۰۱)
پاسخ:رایج شدن این ارتباط بازگشتی به دوران جاهلیت است و بنیان خانواده را متزلزل می‌کند همان طور که در کشورهای که این قبیل رابطه‌ها وجود دارد خانواده استحکام خود را از دست داد و فرزندان تک‌سرپرست زیاد شدند.

۳۷)چرایی وجوب اجتناب مسئولین از زندگی اشرافی و تجمل گرایی را تبیین کنید؟ (شهریور ۱۴۰۲)
پاسخ:اشرافی‌گری، تجمل‌گرایی برخی از مسئولین و فساد اداری و مالی، یکی از مهم‌ترین عوامل عقب‌ماندگی اقتصادی و به وجود آمدن فاصله طبقاتی است که علاوه بر آثار منفی اقتصادی باعث بی‌اعتمادی و رواج تجمل‌گرایی و مصرف‌گرایی در میان مردم می‌شود. بنابراین بر مدیران کشور واجب است که از این شیوه‌ی زندگی اجتناب کنند و با اسوه قرار دادن خود، دیگران را به سوی یک اقتصاد سالم دعوت کنند.

۳۸)چرا قمار در اسلام حرام شمرده شده است؟ (خرداد ۹۹)
پاسخ:قمار یک کار بیهوده است، پول و ثروت مردم را در مسیری که هیچ فایده‌ای برای جامعه ندارد به کار می‌گیرد. از طرف دیگر، این عمل میان برنده و بازنده کینه و دشمنی به وجود می‌آورد.

۳۹)لازمه ورود یک تاجر به کسب و کار حلال اشنایی با چیست؟ (خرداد۱۴۰۳)
پاسخ: آشنایی با احکام تجارب در اسلام

۴۰)دوست حمید به او گفت: در یک سایت شرط بندی عضو شده و از این طریق پول خوبی به دست آورده است. حمید گفت:«مگر نمیدانی که شرط بندی و قمار در اسلام حرام است!»
دلایل حرام شمرده شدن شرط بندی و قمار در اسلام را بنویسید.  (خرداد۱۴۰۳)
 پاسخ:از آنجایی که خدا نصیحت گر حقیقی انسان است و می داند که گناه مانع سعادت انسان است نسبت به آن هشدار می دهد تا انسان از آن دوری کند شرط بندی و قمار هم یک کار بیهوده است  پول و ثروت مردم را در مسیری که هیچ فایده ای برای جامعه ندارد به کار می گیرد. میان برنده و بازنده کینه و دشمنی به وجود می آورد.

۴۱)طبق نظر اسلام حلال و حرام بودن انواع موسیقی سنتی و غیرسنتی(کلاسیک و مدرن)را شرح دهید(خرداد۱۴۰۳)
 پاسخ: طبق نظر اسلام استفاده از انواع موسیقی سنتی و غیرسنتی (کالسیک و مدرن) حلال و جایز است فقط آن نوع موسیقی که بی بند و باری و شهوت را تقو یت کند و مناسب مجالس لهو و لعب باشد حرام است. استفاده از ابزارها و آلت موسیقی برای اجرای سرودها و برنامه های فرهنگیِ مفید حلال و جایز است.

۴۳)برای تداوم “تزکیه نفس”و پاک ماندن جان و دل انسان عمل به چه دستوراتی لازم است؟ (شهریور۱۴۰۳)
پاسخ:عمل نمودن به دستورات “اخلاقی_عبادی و احکام”که خداوند فرمان داده است

۴۴) آیه شریفه”و لا تَقْرَبُوا الزِّنی إِنَّهُ کانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِیلًا” به کدام گناه کبیره که بنیان خانواده را متزلزل میکند اشاره دارد؟ (دی ۱۴۰۳)
پاسخ: زنا (عمل نامشروع جنسي يا ارتباط جنسي نا مشروع)

۴۵)سيروس طرفدار تيم استقلال و بهرام طرفدار تیم پرسپولیس است. پرسپوليس جريان تماشاي مسابقه ی تلويزيوني،  سيروس نتيجه اين بازي را به نفع تيم استقلال و بهرام نتيجه را به سود تيم پرسپوليس پيش بيني مي كند. آنان قبل از شروع بازي توافق كردند چنانچه پيش بيني هركدام محقق شد؛ مبلغ يكصد هزار تومان از طرف مقابل دريافت كند. سرانجام تيم پرسپوليس برنده شد. باعنايت به رضايت طرفين در اين توافق؛ به سؤالات زير پاسخ دهيد. (دی۱۴۰۳)
 الف) به توافق بين بهرام و سيروس در اصطلاح چه مي گويند ؟
ب) آيااز نظر شرعي بهرام مجاز به دريافت و استفاده از مبلغ مذكور است ؟                                                                                                                                                                  پاسخ:                                                                                                                                                                                                                                                          الف) شرط بندی
ب) خیر چون شرط بندی در اسالم حرام است

۴۶)حكم هريك از موارد زير را مشخص كنيد.(مستحب، حرام، واجب كفايي، جايز و حلال، واجب)  (دی۱۴۰۳)
الف) فراهم كردن زيرساختهاي لازم براي ايجاد شبكه هاي اجتماعي ملي توسط دولت اسلامي
ب) اجراي مسابقه يا ورزش دسته جمعي، جهت آشتي دادن افراد فاميل
ج) ايجاد ورزشگاه در شهرك تازه ساخت حاشية شهر جهت دور شدن افراد جامعه از فساد
د)هرنوع معامله و تجارت سودبخش براي اقتصاد رژیم صهیونیستی

پاسخ: الف) واجب     ب) مستحب      ج) واجب كفايي             د) حرام

۴۷)“تزکیه نفس”پس از توبه چگونه تداوم می یابد؟ (دی۱۴۰۳)
 پاسخ:علاوه بر توبه به ساير دستوراتي كه خداوند فرمان داده است عمل نمايد

درس نهم

۱)آیۀ شریفۀ «: یا أیها الَّذینَ آمنُوا أَطیعوا اللَّه وأَطیعوا الرَّسولَ و أُولی الْأَمرِ منْکُم «به کدام معیار تمدن اسلامی اشاره دارد؟ (خرداد/۹۸دی۱۴۰۰)
پاسخ:اطاعت از خدا و رسول و امام ( پذیرش ولایت الهی ونفی طاغوت )

۲)در عبارت قرانی «….من آمن باالله و الیوم الاخر و عمل صالحا فلهم اجرهم عند ربهم…. »دو اصل اساسی اعتقادی که دو معیار تمدن اسلامی نیز به حساب می ایند کدامند؟ (دی ۹۷-۹۸ /شهریور ۹۸ / خرداد۱۴۰۰)

پاسخ:( ایمان به خدا ) توحید (/ایمان به روز قیامت ) معاد

۳)آیه مبارکه «ومن آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا الیها …. » بیانگر کدام معیار تمدن اسلامی است ؟ (دی ۱۴۰۱)

پاسخ:ارتقاء جایگاه خانواده و احیاء منزلت زن و ارزش های اصیل او

۴)آیه شریفه ی « لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط » به کدام معیار تمدن اسلامی اشاره دارد ؟ ( دی۹۹)

پاسخ:برقراری عدالت (برپایی جامعه عدالت محور)

۵)آیه ی « قل هل یستوی الذین یعلمون و الذین لایعلمون انما یتذکر اولوا الالباب »بیانگر کدام معیار تمدن اسلامی است ؟ (دی ۱۴۰۰ / خرداد۱۴۰۱)

پاسخ:دعوت به آموزش علم و دانش – تدبر و خرد ورزی

۶)عمل افراد جامعه اسلامی بر مبنای حدیث نبوی « برترین جهاد ، سخن حقی است که انسان در مقابل سلطانی ستمگر بر زبان آورد » جامعه را به کدامیک از معیارهای تمدن اسلامی نزدیک می کند؟ (دی ۱۴۰۱)

پاسخ:برپایی جامعه عدالت محور

۷)عبارت قرآنی« قل الله خالق کل شیء و هو الواحد القهار » ناظر به کدامیک از معیارهای تمدن اسلامی است ؟ ( خرداد۱۴۰۲)

پاسخ:دعوت مردم به یکتا پرستی ( اصل توحید )

۸)دو معیار تمدن اسلامی را که در آیه شریفه «من آمن بالله و الیوم الاخر و عمل صالحا»… ذکر شده است،نام ببرید.( دی۹۸)

پاسخ:ایمان به خدا /ایمان به آخرت

۹) از ویژگی های فرهنگ علمی دوره اسلامی منحصر نبودن تحصیل علم به طبقه یا قشری خاص بود.(خرداد ۹۸ /شهریور ۱۴۰۱)

پاسخ:درست
۱۰) در جامعه عدالت محور پیامبر (ص)نعمت ها وثروت های زمین در انحصار گروهی محدود بود. (شهریور۹۸)

پاسخ:نادرست
۱۱) زن در عصر جاهلیت از حق مالکیت بر اموال و دارایی های خود بر خوردار بود. (دی۹۸)

پاسخ:نادرست
۱۲) یکی از ویژگیهای جامعه عدالت محور پیامبر (صلی االله علیه و آله)، امکان فراهم شدن رشد برای گروهی محدود بود. (دی۱۴۰۰)

پاسخ:نادرست
۱۳) یکی از ویژگیهای فرهنگ علمی دورة اسلامی منحصر نبودن تحصیل علم به طبقه یا قشری خاص بود(.دی۱۴۰۱)

پاسخ:درست
۱۴) اولین آیاتی که بر رسول خدا (ص) نازل شد و آغازگر رسالت وی بود، درباره دانش و آموخت. (دی۹۹)

پاسخ:درست
۱۵) عناصر اصلی برنامه پیامبر(ص )در ارتقاء جایگاه خانواده، احیای منزلت زن و ارزش های اصیل او بود. (خرداد۱۴۰۱)

پاسخ:درست

۱۶) رسول خدا (صلی االله علیه و آله) در دوره تمدن اسلامی، با ………………….. و ……………………. خویش انقلابی عظیم در جایگاه خانواده و زن پدید آورد. (خرداد۹۸)

پاسخ:گفتار/ رفتار
۱۷) در نگاه قرآن،«یتیمان را از خود راندن و دیگران را به اطعام مساکین تشویق ننمودن» آدمی را در زمرة ……………………….قرار میدهد. (دی۱۴۰۲)

پاسخ:تکذیب کننده گان دین
۱۸) در دوره تمدن اسلامی رسول خدا (ص) اموختن علم را برای مردم …………… دانست (دی ۹۷)

پاسخ:واجب
۱۹) رسول خدا ( ص) در دوره تمدن اسلامی ، با ………. و …………. خویش انقلابی عظیم در جایگاه خانواده و زن پدید اورد(خرداد۹۸)

پاسخ:گفتار / رفتار
۲۰) رسول خدا (ص)دعوت خود را در جامعه ای جاهلی اغاز کرد که نشانه های بسیار اندک از تعقل و …………..و ……………..داشت. (شهریور ۹۸)

پاسخ:تفکر / دانایی
۲۱) اولین آیاتی که بر رسول خدا (ص) نازل شد و آغازگر رسالت وی بود ، درباره …………….. بود . ( دی /۹۸ خرداد ۱۴۰۱ / شهریور  ۱۴۰۲ )

پاسخ:دانش ( آموختن )
۲۲) یکی از اهداف مهم پیامبر ( ص) ارتقا جایگاه ……………… ، به عنوان کانون رشد وتربیت انسانها بود . (خرداد۱۴۰۰/شهریور۱۴۰۱)

پاسخ:خانواده
۲۳) رسول خدا نه تنها همه را دعوت به علم آموزی کرد ، بلکه آموختن علم را برای مردم ……………. دانست. ( شهریور ۱۴۰۱ )

پاسخ:واجب
۲۴) از نظر قرآن کریم …………………….. کسانی هستند که دیگران را به اطعام مساکین تشویق نمی کنند. ( خرداد۱۴۰۲)

پاسخ:تکذیب کنندگان دین
۲۵) پیامبر (ص) از هر فرصتی برای رفع تبعیض های طبقاتی و برقراری فرهنگ در جامعه، کمال استفاده را نمود(دی۹۹)

پاسخ:برابری (مساوات)

۲۶) نخستین آموزه ، در حرکت پیامبر اسلام (ص)و آغاز دعوتشان به سوی تمدن اسلامی کدام بود؟ (دی۱۴۰۲)

 پاسخ:توحید و یکتاپرستی
۲۷) این که پیامبر(ص)بر زبان آوردن سخن حق در برابر سلطان ستمگر را برترین جهاد دانستند، یادآور کدام معیار و آموزة تمدنی اسلام است؟ (دی۱۴۰۲)

پاسخ:آموزه عدالت محوری
۲۸) کدام گزینه در بارة وضعیت زنان در دورة قبل از اسلام نادرست است؟ (دی۱۴۰۱)

پاسخ: از حق مالکیت برخوردار بودند
۲۹) حدیث« برترین جهاد، سخن حقی است که انسان در مقابل سلطانی ستمگر بر زبان آورد» ناظر بر کدام معیار تمدن اسلامی است؟ (شهریور۱۴۰۲)

پاسخ:عدالت محوری

۳۰) گذر از عصر جاهلیت به عصر اسلام نیازمند چه تغییر و تحولی بود؟ (خرداد/۹۸دی۹۹-۱۴۰۰)

پاسخ:گذر از عصر جاهلیت به عصر اسلام نیازمند تغییر در نگرش انسان ها و تحولی بنیادین در شیوه زندگی فردى و اجتماعى مردم بود.

۳۱) احیای منزلت زن و ارزش های اصیل او به کدامیک از معیارهای تمدن اسلامی اشاره دارد؟ (دی۹۷)

پاسخ:ارتقا جایگاه خانواده
۳۲) رسول خدا ( ص )در راستای تبیین معیارهای تمدن اسلامی ، چگونه افق نگاه انسان ها را از محدوده زندگی دنیایی فراتر برد ؟ (دی۱۴۰۱)

پاسخ:آنها را با زندگی در آخرت آشنا کرد .
۳۳) جامعۀ عدالت محور پیامبر( صلی االله علیه وآله )چگونه جامعه ای بود؟ (خرداد۱۴۰۱)

پاسخ:جامعه ای که درآن مظلوم بتواند به آسانی حق خود را از ظالم بستاند و امکان رشد برای همۀ انسان ها فراهم باشد.

۳۴) با ظهور اسلام چگونه یکی از جاهل ترین جوامع آن روز مشتاق علم گردید ؟ (خرداد ۹۸ /دی۱۴۰۰/شهریور۱۴۰۱)

پاسخ: نزول تدریجی آیات قرآن کریم و دعوت مکرر این کتاب به خردورزی و دانش از یک طرف و تشویق های دائمی رسول خدا (ص) از طرف دیگر سد جاهلیت و خرافه گرایی را شکست رسول خدا (ص ) نه تنها همه را دعوت به علم آموزی کرد بلکه آموختن علم ر ا بر مردم واجب دانست و فرمود : « بر هر مر د و زن مسلمان واجب است » بدین ترتیب یکی از جاهل ترین جوامع آن روز را مشتاق علم ساخت.

۳۵) موقعیت زن وخانواده در تمدن اسلامی را بنویسید ؟ (شهریور ۹۸ /دی۱۴۰۲)

پاسخ:زنان حق مالکیت و کار داشتند، دسترنج آنها به خودشان تعلق داشت ودر اختیار همسر یا پدر قرار نمی گرفت، تحصیل برای زنان آزاد بود دانشمندان بزرگی از زنان در جهان اسلام پیدا شدند که قبال سابقه نداشت . قران کریم اصولا تلقی درجه دوم بودن زن را به شدت نفی کرد و با این نگاه مبارزه کرد .

۳۶) ویژگی‌های جامعه‌ی عدالت‌محور پیامبر (ص) را بنویسید؟ (دی۹۸)
پاسخ:جامعه‌ای که مظلوم بتواند به آسانی حق خود را از ظالم بستاند و امکان رشد برای همه‌ی انسان‌ها فراهم باشد نه اینکه نعمت‌های زمین در انحصار گروهی محدود باشد. پیامبر (ص) از هر فرصتی برای رفع تبعیض‌های طبقاتی حاکم بر نظام جاهلی و برقراری فرهنگ مساوات در جامعه استفاده می‌کرد.

۳۷) رفتار رسول خدا (ص) با دختر خود حضرت فاطمه (س) با هدف ارتقای جایگاه زن، بنویسید؟ (خرداد۹۹)
پاسخ:هر صبح پدر دریچه‌ی پنجره‌ی خانه‌اش را می‌گشود و به دخترش سلام می‌کرد. هرگاه قصد سفر داشت، در منزلش را می‌زد و با او خداحافظی می‌کرد. هرگاه از سفر برمی‌گشت، فاطمه (س) اولین کسی بود که پیامبر به سراغش می‌آمد و حال او را می‌پرسید.

۳۸) رسول خدا (ص) در راستای دو معیار تمدن اسلامی ایمان به توحید و ایمان به معاد چه کردند؟ (شهریور۱۴۰۱)
پاسخ:از همان ابتدا مردم را به یکتاپرستی دعوت کرد و گفت: «ای مردم بگویید معبودی جز الله نیست تا رستگار شوید.» در کنار دعوت به توحید، افق نگاه انسان‌ها را از محدوده‌ی زندگی دنیایی فراتر برد و آنان را با زندگی در آخرت آشنا کرد.

۳۹) ملا صدرا فیلسوف بزرگ اسلامی در مورد هماهنگی دین و تفکر عقلی چه عقیده‌ای داشت؟ (شهریور۱۴۰۲)
پاسخ:ملاصدرا می‌گوید: «نمی‌شود قوانین این دین برحق الهی که چون خورشید روشن و درخشان است با دانش استدلالی یقینی مخالفت داشته باشد. نیست باد آن فلسفه‌ای که با کتاب قرآن و سنت رسول خدا و ائمه اطهار مطابقت نداشته باشد.»

۴۰) دو اصل اعتقادی را که در آیه «من آمن بالله و الیوم الآخر و عمل صالحا فلهم اجرهم…» آمده است، بنویسید؟ (خرداد۹۹)

پاسخ:

1. ایمان به خدا (توحید)
2. ایمان به روز قیامت (معاد)

۴۱) رفتار رسول خدا (ص) با دختر خود حضرت فاطمه (س) با هدف ارتقای جایگاه زن، بنویسید؟ (خرداد۹۹)
پاسخ:هر صبح پدر دریچه‌ی پنجره‌ی خانه‌اش را می‌گشود و به دخترش سلام می‌کرد. هرگاه قصد سفر داشت، در منزلش را می‌زد و با او خداحافظی می‌کرد. هرگاه از سفر برمی‌گشت، فاطمه (س) اولین کسی بود که پیامبر به سراغش می‌آمد و حال او را می‌پرسید.

۴۲) رفتارهای جاهلی حاکمان بنی‌امیه و بنی‌عباس با زنان چگونه بود؟ (خرداد۱۴۰۲)

پاسخ:

1. نادیده گرفتن حقوق الهی زنان.
2. تشکیل حرمسرا و آوردن زنان زیاد به دربار.

۴۳) چه عواملی در صدر اسلام، سبب شکست جاهلیت و خرافه‌گرایی شد؟ (خرداد۱۴۰۰)
پاسخ:نزول تدریجی آیات قرآن کریم و دعوت مکرر این کتاب به خردورزی و دانش از یک طرف و تشویق‌های دائمی رسول خدا (ص) از طرف دیگر، سد جاهلیت و خرافه‌گرایی را شکست.

۴۴) تلاش‌های پیامبر (ص) را برای برپایی جامعه عدالت‌محور توضیح دهید؟ (شهریور۹۹)
پاسخ:یکی از اهداف مهم پیامبر (ص) برپایی جامعه‌ای عدالت‌محور بود تا مظلوم به آسانی حق خود را از ظالم بستاند و امکان رشد برای همه‌ی انسان‌ها فراهم باشد، نه اینکه نعمت‌ها در انحصار گروهی محدود باشد. ایشان از هر فرصتی برای رفع تبعیض‌های طبقاتی حاکم بر نظام جاهلی و برقراری فرهنگ برابری استفاده می‌کرد.

۴۵)هر یک از عبارات قرانی زیر بیانگر کدام یک از”معیار های تمدن اسلامی” است؟   (خرداد۱۴۰۳)
الف) {لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النّاسُ بِالْقِسْطِ….}
ب) {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ….}
پاسخ:   الف)عدالت محوری          ب)پذیرش ولایت الهی

۴۶)وضعیت معیار علم و دانش را در شبه جزیره عربستان قبل و بعد اسلام باهم مقایسه کنید.  (خرداد۱۴۰۳)
پاسخ:

قبل از اسلام: نشانه هایی بسیار اندک از تعقل و تفکر و دانایی بود، جامعه سرشار از خرافات و جهل بود مثل سرودن شعر برای شراب و … ، فقط ۱۷ نفر سواد خواندن و نوشتن داشتند.     

 بعد از اسلام: اولین آیاتی که آغازگر رسالت بود دربارۀ د انش و آموختن بود، دعوت به تفکر، تعقّل و خردورزی در جای جای کتاب قرآن مشاهده شد، دعوت مکرّر قرآن کریم به خردورزی و دانش از یک طرف و تشویق های دائمی رسول خدا (ص) از طرف دیگر ، سدّ جاهلیت و خرافه گرایی را شکست و یکی از جاهل ترین جوامع آن روز را مشتاق علم ساخت، رسول خدا (ص) آموختن علم را بر مردم واجب دانست، حضرت زهرا (س) به سؤاالت متعدد مردم پاسخ می داد.

۴۷)حدیث پیامبر اسلام (ص) که فرمودند:{برترین جهاد سخن حقی است که انسان در مقابل سلطان ستمگر بر زبان اورد} به کدام یک از معیار های تمدن اسلامی اشاره دارد؟ (شهریور۱۴۰۳) 

پاسخ:معیار عدالت محوری

۴۸)زنان در دوره تمدن اسلامی حق مالکیت و کار داشتند ولی حق مصرف ثروت خود را در امور خیریه نداشتند.(شهریور۱۴۰۳)
پاسخ:نادرست

۴۹)یکی از ویژگی های فرهنگ علمی در دوره اسلامی را بنویسید.(شهریور۱۴۰۳)
 پاسخ:منحصر نبودن تحصیل علم به طبقه یا قشر خاص 

۵۰)وضعیت “بهداشت و سلامتی”در دوره تمدن اسلامی را با اروپا مقایسه کنید؟ (شهریور۱۴۰۳)
 پاسخ:در تمدن اسلامی در امور مربوط به بهداشتو سلامتی وعض مسلمانان بسیار درخشان بود.دستورات ساده مانند وضو و غسلو دیگر اموزه های بهداشتی اسلام مانند طهارت و نجاست و نیز دستورات پیشوایان دین در مورد سلامتی و درمان دنیای اسلام را متنوع کرد اما در اروپا هنوز حتی با حمام اشنا نبودند.

۵۱)اين كه فرد ستمديده بتواند به آساني حق خود را از ستمگر بستاند به كدام يك از معيارهاي تمدن اسلامي اشاره دارد؟ (دی۱۴۰۳) 
پاسخ:عدالت محوری

۵۲)ويژگی فرهنگ علمی دوره اسلامي را با ذكر نمونه اي شرح دهید.(دی۱۴۰۳) 
پاسخ:منحصر نبودن تحصیل علم به طبقه يا قشری خاص بود. در همان زمان رسول خدا ، زنان به حضور ايشان مي رسیدند و سؤالهای علمي خود را طرح میکردند. حضرت فاطمه يک كالس علمي تشکیل داده بود و زنان مدينه برای علم آموزی در آن شركت مي كردند. برخي از همسران رسول خدا نیز جزو راويان حديث به شمار مي روند.

درس دهم

۱) بر اساس عبارت قرآنی: «اُدع إِلَى سِیلِ رَبِّک بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ» دو روش صحیح دعوت را بنویسید؟ (خرداد۹۸)

  پاسخ:

• دانش استوار

• اندرز نیکو

• مجادله به روش نیکوتر

۲) آیۀ «اُدع إِلَى سِبِیلِ رَبِّک بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جَادِلْهُمْ … » بیانگر کدام مسئولیت ما در حوزة علم برای احیای تمدن اسلامی است؟ (دی/۱۴۰۲)
پاسخ:ترسیم چهره عقلانی و منطقی دین اسلام

۳) بر اساس عبارت قرآنی: «ادع الی سبیل ربک بالحکمه و الموعظه الحسنه و جادلهم بالتی هی احسن» دو روش صحیح دعوت را بنویسید؟ (خرداد ۹۸ /۱۴۰۱-دی ۹۹)

پاسخ:

• دانش استوار

• اندرز نیکو

• مجادله به روش نیکوتر

۴) پیشرفت علمی، پایه‌های استقلال یک ملت را تقویت می‌کند و مانع تسلط بیگانگان می‌شود. (خرداد/۹۸)
پاسخ:درست

۵) در جوامع غربی با شکست‌های پی در پی در عرصه اخلاق، بسیاری دریافتند که سعادت و خوشبختی را می‌توان در علم جستجو کرد. (دی/۹۷)
پاسخ:نادرست

۶) پیشرفت علمی، پایه‌های استقلال یک ملت را تقویت می‌کند و مانع تسلط بیگانگان می‌شود. (خرداد/۹۸)
پاسخ:درست

۷)هر قدر آگاهی و هوشیاری ما مسلمانان از تمدن جدید اروپا بیشتر باشد، قدرت تاثیرپذیری ما بیشتر خواهد بود. (شهریور/۹۸)
پاسخ:نادرست

۸) طبق عقاید رهبران کلیسا، تعقل با ایمان سازگاری ندارد و سبب تزلزل ایمان می‌شود. (خرداد/۱۴۰۰)
پاسخ:درست

۹) پذیرش عقاید رهبران کلیسا درباره هر موضوعی به جز موضوعات علمی ضروری بود و مخالفت با آن کفر تلقی می‌شد. (دی/۱۴۰۱)
پاسخ:نادرست

۱۰) «توانایی بهره‌مندی بیشتر از طبیعت» از آثار منفی تمدن جدید در حوزة علم است. (خرداد/۱۴۰۱-۱۴۰۲)
پاسخ:نادرست

۱۱) «از بین رفتن بت و بتخانه و حاکمیت اتحاد در اروپا» از پیامدهای تمدن دوم اروپا است که به تمدن __________ مشهوره است. (دی/۱۴۰۲)
پاسخ:قرون وسطی

۱۲) دین اسلام یک دین منطقی و استدلالی است و هر آموزه و حکم آن بر اساس __________ تنظیم شده است. (دی/۹۷)
پاسخ:حکمت الهی

۱۳)از آثار و پیامدهای منفی تمدن جدید در حوزه علم، مصرف زدگی، __________ و __________ است. (شهریور/۹۸)
پاسخ:نابودی طبیعت / علم زدگی

۱۴)مهم‌ترین عامل برای حضور کارآمد در میان افکار عمومی جهان، __________ و __________ نظام حکومتی یک کشور است. (شهریور/۹۸)
پاسخ:استحکام – اقتدار

۱۵)تحکیم بنیان خانواده سبب رشد __________ و کاهش فساد و جرم در جامعه می‌گردد. (دی/۹۸)
پاسخ:فضایل اخلاقی

۱۶)اگر لایه سطحی و ظاهری موقعیت زن در دنیای امروز کنار رود، خواهیم دید که سودآوری __________ در حال ربودن گوی سبقت از تجارت مواد مخدر و اسلحه است. (خرداد/۱۴۰۱)
پاسخ:تجارت فحشا

۱۷) استحکام و __________ یک کشور مهم‌ترین عامل برای حضور کارآمد در میان افکار عمومی جهان است. (دی/۱۴۰۰)
پاسخ:اقتدار نظام حکومتی

۱۸) توانایی بهره‌مندی بیشتر از طبیعت، از آثار مثبت تمدن جدید در حوزة __________ است. (شهریور/۱۴۰۱)
پاسخ:علم

۱۹) دور شدن انسان از تکامل بُعدِ معنوی و متعالی خویش از آثار منفی __________ در حوزة علم است. (شهریور/۱۴۰۲)
پاسخ:تمدن جدید (تمدن غرب)

۲۰) کدام مورد از آثار تمدن جدید در حوزه عدل و قسط نمی‌باشد؟ (دی۱۴۰۱)

الف) تاسیس وزارتخانه‌ای به نام وزارت تنهایی
ب) از صحنه خارج شدن حکومت‌های موروثی
ج) آشنایی مردم با حقوق خود در مقابل دولت‌ها

پاسخ: الف

۲۱)کدام گزینه از آثار تمدن جدید در حوزه عدل و قسط نمی‌باشد؟ (دی۱۴۰۱)

الف) تاسیس وزارتخانه‌ای به نام وزارت تنهایی
ب) از صحنه خارج شدن حکومت‌های موروثی
ج) آشنایی مردم با حقوق خود در مقابل دولت‌ها

پاسخ: الف

۲۲) هدف مکاتب عرفانی و معنوی نوظهور در جوامع غربی در کدام گزینه آمده است؟ (شهریور۱۴۰۲)

الف) کسب مقام و شهرت
ب) ناتوانی علوم تجربی از پاسخگویی به همه نیازها

پاسخ:الف

۲۳) کدام مورد از آثار منفی تمدن جدید در حوزه عدل و قسط می‌باشد؟ (خرداد۱۴۰۰)
الف) افزایش فاصله میان انسان‌های فقیر و غنی در جهان
ب) مشارکت مردم در تشکیل حکومت

پاسخ:الف

۲۴) عبارت «علم و تکنولوژی سبب شد که آدمی بتواند در طبیعت تصرف فوق‌العاده بکند و تغییراتی را در آن به وجود آورد» از: (دی۹۷)
الف) آثار و پیامد مثبت تمدن جدید در حوزه علم
ب) آثار و پیامد منفی تمدن جدید در حوزه علم

پاسخ:الف

۲۵) زمینه‌های پیدایش تمدن جدید: (دی۹۷)
الف) حضور مؤثر و فعال در جامعه جهانی
ب) بهره‌گیری از تجربیات سایر تمدن‌ها

پاسخ:ب

۲۶) مهم‌ترین عامل حضور کارآمد در میان افکار عمومی جهان در حوزه عدل و قسط: (دی۹۷)
الف) استحکام بخشیدن به نظام اسلامی
ب) مشارکت مردم در تشکیل حکومت

پاسخ:الف

۲۷) از آثار منفی تمدن جدید در حوزه عدل و قسط: (خرداد۱۴۰۰)
الف) افزایش فاصله میان انسان‌های فقیر و غنی در جهان
ب) مشارکت مردم در تشکیل حکومت

پاسخ:الف

۲۸)مهم‌ترین عامل برای حضور کارآمد در میان افکار عمومی جهان (خرداد۹۸)
الف) استحکام بخشیدن به نظام اسلامی
ب) ترسیم چهره عقلانی و منطقی دین اسلام

پاسخ:الف

۲۹) از آثار و پیامدهای منفی تمدن جدید در حوزه «عدل و قسط»، افزایش فاصله میان انسان‌های فقیر و غنی در جهان را شرح دهید. (خرداد ۹۸)

پاسخ:شکل‌گیری نظام‌های سیاسی جدید بر پایه قدرت سرمایه‌داران و نفع‌طلبی فزاینده آنان بود. صاحبان سرمایه و صنعت، منابع طبیعی اکثر نقاط جهان را به بهایی بسیار اندک خریدند و یا با قدرت نظامی خود تاراج کردند. آنها کالاهای خود را با قیمت‌های بسیار سنگین به مردم همان سرزمین‌ها فروختند. بدین ترتیب، بخش کوچک جهان روز به روز غنی‌تر شد و بخش اعظم آن در فقر و تنگدستی فرو رفت.

۳۰) «تحکیم یا سستی بنیان خانواده» چه نتایجی را به دنبال دارد؟ (دی ۱۴۰۲)

پاسخ:تحکیم بنیان خانواده سبب رشد فضائل اخلاقی در جامعه، کاهش فساد و حضور انسان‌های با فضیلت و کارآمد می‌گردد. اما اگر بنیان خانواده سست شود، فساد گسترش می‌یابد و نسل‌هایی که از قوت و قدرت روحی کافی برخوردار نیستند، مسئولیت‌های اجتماعی را بر عهده می‌گیرند.

۳۱) از مسئولیت ما در حوزه ی عدل و قسط مبارزه با ستمگران و تقویت جهاد و شهادت و صبر را به اختصار توضیح دهید؟ (دی ۹۷ / دی ۱۴۰۱)

پاسخ:یکی از رسالت‌های اصلی انبیاء مبارزه با ظلم و برقراری عدل و گسترش حق و حقیقت بوده است. هرچند که بسیاری از مردم با شنیدن سخن حق دلشان نرم می‌شود و به حقیقت و عدالت می‌گرایند، باید هوشیار باشیم که همواره گروهی از اهل باطل هستند که نه تنها زیر بار حق نمی‌روند بلکه سد راه حق جویی می‌شوند. زیرا گسترش عدالت منافع آنها را تهدید می‌کند.

۳۲) علت ظهور مکاتب عرفانی و معنوی در غرب چیست و چرا نتیجه‌ای جز سردرگمی برای بشر نداشته است؟ (خرداد ۹۸)

پاسخ:چون جوامع غربی با گذشت چند قرن و شکست‌های پی‌درپی دریافتند که علم تجربی نمی‌تواند پاسخگوی همه‌ی نیازهای انسان باشد. پس این نیاز انسان غربی به معنویت باعث ایجاد مکاتب عرفانی و معنوی شد. اما بدلیل آنکه این مکاتب برآمده از آموزه‌های وحیانی نیستند، نتیجه‌ای جز سردرگمی برای بشر نداشته‌اند.

۳۳) توجه به قانون یکی از آثار مثبت تمدن جدید در حوزه‌ی عدل است. آن را شرح دهید. (شهریور ۹۹)

پاسخ:پس از قرون وسطی در کشورهای اروپایی توجه به قانون عموماً عکس‌العملی در برابر حاکمیت نامطلوب کلیسا بود. آگاهی به قانون ابتدا با ترجمه‌ی آثار اسلامی اتفاق افتاد و فوایدی برای تمدن جدید داشت. مردم با حقوق خود در مقابل دولت‌ها آشنا شدند و به تدوین قوانین حقوقی پرداختند و برای حفظ آن سازمان‌هایی را تأسیس کردند.

۳۴) مهم‌ترین عامل برای حضور کارآمد یک کشور در میان افکار عمومی جهان چیست؟ چرا؟ (شهریور ۹۹)

پاسخ:مهم‌ترین عامل، استحکام و اقتدار نظام حکومتی است. زیرا به طور طبیعی یک کشور ضعیف منزوی می‌شود و همراهی در دنیا نمی‌یابد. این استحکام باعث می‌شود که کشور در عرصه بین‌المللی حضور پررنگ‌تری داشته باشد.

۳۵) از مسئولیت‌های مسلمانان در حوزه عدل و قسط «استحکام بخشیدن به نظام اسلامی» را شرح دهید. (خرداد ۱۴۰۰-۱۴۰۱)

پاسخ:استحکام و اقتدار نظام حکومتی یک کشور مهم‌ترین عامل برای حضور کارآمد در میان افکار عمومی جهان است. یک کشور ضعیف به طور طبیعی منزوی می‌شود و همراه همدلی در دنیا نمی‌یابد. استحکام پایه‌های اقتصادی و تلاش برای کاهش فقر، توسعه عدالت در همه ابعاد، تقویت اتحاد ملی، انسجام اسلامی و مشارکت عمومی از مهم‌ترین عوامل استحکام نظام اسلامی است.

۳۶) افزایش توان علمی بشر در تمدن جدید، چگونه موجب نابودی طبیعت گردید؟ (شهریور ۱۴۰۰)

پاسخ:افزایش توان علمی بشر و دستیابی وی به ابزارهای نوین، توانایی وی برای بهره‌برداری از منابع طبیعی را به سرعت افزایش داد و به تخریب ساختار طبیعی محیط زیست انجامید. منابع معدنی که نتیجه میلیون‌ها سال فعالیت موجودات بوده، رو به پایان گذاشته است. محیط دریاها و اقیانوس‌ها آلوده شده، تعادل ترکیبی گازهای جوی برهم خورده و بسیاری از جنگل‌ها از بین رفته‌اند و ده‌ها بحران زیست‌محیطی برای انسان به وجود آمده است.

۳۷) آشنایی با نقاط قوت و ضعف تمدن جدید اروپا از چه جهاتی برای ما مسلمانان مطلوب است؟ (شهریور ۱۴۰۱)

پاسخ:اول آنکه ما مسلمانان مانند سایر ملتها با این تمدن ارتباط مستقیم داریم، بنابراین هم تحت تأثیر آن قرار می‌گیریم و هم می‌توانیم بر آن اثر بگذاریم. هر قدر آگاهی ما بیشتر باشد، قدرت تأثیرگذاری ما بیشتر خواهد بود. دوم آنکه بررسی ضعف‌ها و قوت‌های این تمدن در عرصه‌های مختلف این کمک را به ما می‌کند که در راستای احیای تمدن اسلامی از نقاط قوت این تمدن بهره‌مند شویم و با عبرت گرفتن از ضعف‌ها و آسیب‌های آن، بتوانیم برنامه‌ریزی درست و کم‌اشتباهی را برای سامان‌دهی تمدن اسلامی داشته باشیم.

۳۸) آثار مثبت تمدن دوره قرون وسطی را برای مردم اروپا بنویسید. (خرداد ۱۴۰۲)

پاسخ:

• کنار گذاشتن اعتقادات باستانی و بت‌پرستی و از بین رفتن بت‌ها و بت‌خانه‌ها

• روی آوردن به مسیحیت که یک دین الهی است

• حاکم شدن اتحاد در سرزمین اروپا

• ساخته شدن بناهای باشکوه مذهبی

• به وجود آمدن آثار هنری بزرگ

۳۹) اهمیت مبارزه با ستمگران و تقویت فرهنگ جهاد، شهادت و صبر در حوزه عدل و قسط را توضیح دهید. (دی ۱۴۰۱)

پاسخ:یکی از رسالت‌های اصلی انبیاء مبارزه با ظلم و برقراری عدل و گسترش حق و حقیقت بوده است. این گروه‌ها تا همه را تابع خود نکنند و یوغ اسارت بر گردن دیگران نیفکنند، آرام نمی‌گیرند.

۴۰) از آثار منفی تمدن جدید در حوزه عدل و قسط «جهان نظامی شده و محصور در تسلیحات» را شرح دهید. (شهریور ۹۸)

پاسخ:امروزه مردم در جهان هر لحظه در مخاطره به کار افتادن سلاح‌هایی هستند که می‌توانند چندین بار تمام جمعیت بشر و امکانات موجود روی کره زمین را نابود کنند. انبارهای اسلحه، انباشته از پیچیده‌ترین سلاح‌های کشتار جمعی، از جمله سلاح‌های شیمیایی و میکربی است که به کمک دانش جدید ساخته شده است.

۴۱)نتیجه مصرف گرایی در تمدن جدید غافل شدن انسان از تکامل بعد معنوی خویش است. (خرداد۱۴۰۳)                                                                                                              پاسخ:درست

۴۲)مهم ترین عامل برای حضور یک کشور در میان افکار عمومی جهان چیست؟ (خرداد/دی۱۴۰۳)
الف)تقویت فرهنگ جهاد و شهادت 
ب)استحکام و اقتدار نظام حکومتی
پاسخ:گزینه ب

۴۳)از باورهای نادرست مبلغان مسیحی “گناه نخسین” و”ضرورت غسل تعمید کودکان”را توضیح دهید.(خرداد۱۴۰۳)
پاسخ:آنان معتقد بودند که آدم در بهشت اولیه مرتکب گناه شده است و این گناه به فرزندان آدم نیز سرایت کرده است و هر کسی با گناه اولیه به دنیا می آید ،بنابر این هر کودکی پس از تولد باید غسل ویژه ای به نام تعمید داده شود تا از آن گناه پاک گردد

۴۴)بیان کنید بررسی “ضعف ها وقوت های تمدن جدید “در عرصه های مختلف چه کمکی به ما می کند؟ (شهریور۱۴۰۳)
پاسخ:در  راستای احیای تمدن اسلامی از نقاط قوت این تمدن بهره مند شویم و با عبرت گرفتن از ضعف ها و اسیب های آن بتوانیم برنامه ریزی درست و کم اشتباهی را برای ساماندهی تمدن اسلامی داشته باشم.

۴۵)کدام یک از موارد زیر به”استفاده ابزاری از زنان” است؟  (شهریور۱۴۰۳)
  الف)تشکیل وزارت تنهایی                      ب)سود آوری تجارب فحشا 
پاسخ:گزینه ب

۴۶) با تدبر در آیه شریفه(اُدعُ إلی سبیل ربِّک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جادِلْهم بالّتي هي أحسن) دو مورد از روش های صحیح دعوت را بنویسید.(شهریور/دی۱۴۰۳)
پاسخ: حکمت(دانش استوار)_ اندرز نیکو

۴۷)دوره استعمار که تا اواخر قرص بیستم ادامه داشت یکی از سیاه ترین دوران های زندگی انسان ها بود .(دی۱۴۰۳)
پاسخ:درست

۴۸)جمله « آگاهي سرچشمه بندگي است» را تبیین کنید.(دی ۱۴۰۳)
پاسخ:قدرت سرمایه داران و نفع طلبی

۴۹)يكی از مسئوليت های ما در “حوزه خانواده ” ، تلاش در جهت تحكيم بنيان آن است؛ توضيح دهيد.(دی۱۴۰۳)
پاسخ:خانواده كانون رشد فضیلت ها و محل تربیت نسل های توانمند و باهمت است. تحکیم اين بنیان سبب رشد فضائل اخلاقی در جامعه، كاهش فساد و حضور انسان های با فضیلت و كارآمد مي گردد و اگر بنیان خانواده سست شود فساد گسترش مي يابد و نسل هايی كه از قوت و قدرت روحی كافی برخوردار نیستند مسئولیت های اجتماعی را برعهده مي گیرند.