نویسنده: مهسا راستگو
بروزرسانی: 30 خرداد 1403
خوشحالی کردن و شادی همانند سایر نیازها و رفتارهای انسان، احکام و آداب خاصی دارد؛ مخصوصا در مکان های خاصی مانند مسجد.
درباره حکم کف زدن در مسجد و در مجالس اهل بیت (علیهم السلام)، که معمولاً با خواندن و مدیحه سرایی (به نحو موزون) همراه است، نظر مراجع معظم تقلید متفاوت است.
بعضی با تشخیص اینکه این نوع کف زدن لهو محسوب می شود، مطلقا در آن اشکال کرده و جایز نمی دانند و برخی با شرایطی مثل اینکه به حد لهو نرسد و در اماکن مقدس نباشد، آن را جایز می شمارند، اما همه علما در این موضوع اتفاق نظر دارند که، سزاوار است در مجالسی که به نام اهل بیت بر گزار می شود، این امر ترک گردد و به جای آن، فضاى این مجالس به ذکر صلوات و تکبیر معطّر گردد تا انسان به ثواب آن برسد.
برای جشن در مکانهایی مانند مسجد باید چند اصل رعایت شود:
- پرهیز از گناه
در مجالس شادی باید از گناه دوری کرد. امام صادق(ع) فرمودند:
«لا ینبغی للمؤمن ان یجلس مجلسا یعصی الله فیه ولایقدر علی تغییره،
سزاوار نیست مؤمن در مجلسی بنشیند، که در آن معصیت خدا می‌شود و او نمی‌تواند آن را تغییر دهد.»
- پرهیز از آزار دیگران
امروزه بسیاری از شادی‌ها همراه با اذیت و آزار دیگران است، مانند بلند کردن صدای موسیقی، انفجارهای تفریحی در شب‌های شادی و …
پیامبر اکرم( ص) فرمودند:
«من آذی مؤمنا فقد آذانی؛
کسی که مؤمنی را آزار دهد، مرا آزار داده است.»
- پرهیز از لهو
در آیین اسلام، سرگرمی‌های زیانبار و غفلت‌زا ممنوع است. موسیقی مطرب و غنا یکی از سرگرمی‌های زیانبار می‌باشد که آدمی را از توجه به خدا و آخرت باز می‌دارد، از این رو بایسته است که مؤمنان از آن پرهیز کنند.
با این اطلاعات، در ادامه به حکم دست زدن در مسجد و حسینیه و حکم کل کشیدن در این مکان‌ها می‌پردازیم:
حکم دست زدن در مسجد از نظر مراجع مختلف
در این بخش حکم کف زدن در مساجد را از نظر مراجع تقلید بررسی خواهیم کرد:
حکم دست زدن در مسجد خامنه ای
مقام معظم رهبري (زيد عزّه) می‌فرمایند: به طور کلی دست زدن از نظر رهبری در این مکان ها ایرادی ندارد. ایشان می‌فرمایند كف زدن به خودي خود و به نحو متعارف در جشنهاي اعياد، يا براي تشويق و تأييد و مانند آن اشكال ندارد. ولي بهتر است فضاي مجالس ديني، به خصوص مراسمي كه در مساجد و حسينيهها و نمازخانهها برگزار ميشود به ذكر صلوات و تكبير معطّر گردد تا انسان به ثواب آنها برسد.
حکم دست زدن در مسجد گلپايگاني
۲ – آيت الله گلپايگاني(ره) می‌فرمایند: [كف زدن در مجالس اهلبيت(ع)] به نظر اين جانب خالي از اشكال نيست. ممكن است جزو لهويات محسوب شود.
حکم دست زدن در مسجد تبريزي
۳ – آيتالله تبريزي (زيد عزّه) می‌فرمایند: كف زدن لهو است… و در مجالس اهل بيت(ع) جايز نيست.
حکم دست زدن در مسجد صافي
۴ – آيتالله صافي (زيد عزّه) می‌فرمایند: كف زدن به نحو لهوي در هر مجلسي باشد حرام است و فرقي بين مسجد و غير آن ندارد و سزاوار است از كف زدن غيرلهوي در مجالس جشن مذهبي خصوصاً در مساجد و حسينيهها اجتناب نمايد و شكوه و قداست اين گونه مجالس را با حركات مذكور (مانند دست زدن) ضايع نسازد و براي تشويق از گوينده هم، مجالس را با ذكر صلوات مزيّن نمايند.
حکم دست زدن وحید خراسانی | حکم کف زدن آیت الله وحید
۵ – آيتالله وحيد خراساني (زيد عزّه) می‌فرمایند: كف زدن در مجالس طرب و شادي حتي در مجالس مواليد ائمه(ع) بنا بر احتياط واجب جايز نيست.
حکم دست زدن در مسجد سیستانی
آيت الله سيستاني (زيد عزّه) می‌فرمایند: بايد سعي شود در مجالس مذهبي (كف زدن) جاي صلوات را نگيرد.
حکم دست زدن در مسجد فاضل
۷ – آيتالله فاضل (زيد عزّه) می‌فرمایند: كف زدن در اماكن مذهبي و در مجالس مربوط به اهلبيت(ع) در صورتي كه هتك تلقي گردد جايز نيست و همين طور سوت زدن و هورا كشيدن.
حکم دست زدن در مسجد مکارم
۸ – آيتالله مكارم (زيد عزّه) می‌فرمایند: در مساجد و حسينيهها ترك شود…
حکم دست زدن در حسینیه
طبق حکم علما و مراجع تقلیدی مانند آیت الله مکارم شیرازی بهتر است در حسینیه ها هم مانند مساجد، کف زدن ترک شود. همچنین آیت الله نوری همدانی ( دام ظله العالی) می فرمایند: کف زدن در حسینیه ها اشکال دارد.
حکم کل کشیدن در مسجد
حکم کل کشیدن (صدای شادی مانند که خانم ها در مراسم شادی می کشند) خانم ها در مراسم مولودی ائمه اطهار از نظر امام خامنه ای چه حکمی دارد ؟
درباره کل کشیدن در مجالس اهل بیت (علیهم السلام)، که معمولاً با خواندن و مدیحه سرایی (به نحو موزون) همراه است، نظر مراجع معظم تقلید متفاوت است.
همه علما در این موضوع اتفاق نظر دارند که، سزاوار است در مجالسی که به نام اهل بیت بر گزار می شود، این امر ترک گردد و به جای آن، فضاى این مجالس به ذکر صلوات و تکبیر معطّر گردد تا انسان به ثواب آن برسد.
آیا خوب است در مساجد دست زدن را رواج بدهیم ؟
خیر ، چرا که طبق نظر تعداد قابل توجهی از مراجع این عمل حرام شمرده شده است،و فقط برخی از مراجع تقلید این عمل را فقط تحریم نکرده اند، و صراحتا اعلام فرموده اند که صلوات در اولویت است.
و قاعدتا به هر یک از مراجع معظم تقلید که مراجعه کنیم ،اگر کف زدن را حرام می دانند رواجش را شدید تر نهی می کنند چرا که با رواج دست زدن رواج عمل حرام هم اتفاق می افتد ، و اگر حرام ندانند نتیجه نظرشان این است که رواج این عمل شایسته نیست و نهی شده است، چراکه فرموده اند صلوات در اولویت است.
دیدگاه‌ها و نظراتتان را با ما و دیگر مخاطبان ستاره درمیان بگذارید.
