معنی و داستان ضرب المثل “نه شیر شتر نه، دیدار عرب”

ضرب‌المثل نه شیر شتر، نه دیدار عرب، به زمان‌های قدیم باز می‌گردد و مربوط به خانواده‌ی عربی است که برای چراندن گوسفندانشان با شتر به صحرا می‌روند.

داستان ضرب المثل نه شیر شتر، نه دیدار عرب

خانواده‌ای ایلیاتی و عرب در صحرایی چادر زده بودند و به چراندن گله خود مشغول بودند. یک شب مقداری شیر شتر در کاسه‌ای ریخته بودند و زیر حصین گذاشته بودند. از قضا آن شب ماری که همان نزدیکی‌ها روی گنجی خوابیده بود گذارش به زیر حصین افتاد و شیر توی کاسه را خورد و یک دانه اشرفی آورد و به جای آن گذاشت.

فردا که خانواده ایلیاتی از خواب بیدار شدند و اشرفی را در کاسه شیر دیدند خوشحال شدند و شب دیگر هم در کاسه، شیر شتر کردند و در همان محل شب پیش گذاشتند. باز هم مار آمد و شیر را خورد و اشرفی به جای آن گذاشت و رفت.

این عمل چند بار تکرار شد تا اینکه مرد عرب ایلیاتی گفت: «خوبست کمین کنم و کسی را که اشرفی‌ها را می‌آورد بگیرم و تمام اشرفی‌هاش را صاحب بشوم» شب که شد مرد عرب کمین کرد. نیمه شب دید ماری به آنجا آمد مرد عرب تبر را انداخت که مار را بکشد.

تیر به جای اینکه به سر مار بخورد دم مار را قطع کرد و مار دم کله فرار کرد. بعد از ساعتی که مرد عرب به خواب رفت مار برگشت و پسر جوان او را نیش زد. ایلیاتی عرب صبح که بیدار شد دید پسر جوانش مرده او را به خاک سپرد و از آن صحرا کوچ کرد.

بعد از مدتی قحط‌سالی شد. بیشتر گوسفندها و حیوانات مرد عرب مردند. مرد عرب با زنش مشورت کرد و عزم کرد که برگردد به همان صحرایی که مار برایشان اشرفی می‌آورد. به این امید که شاید باز هم از همان اشرفی‌ها برایشان بیاورد.

القصه به همان صحرا برگشتند و مثل گذشته شیر شتر را در کاسه ریختند و در انتظار نشستند. تا اینکه همان مار آمد ولی شیر نخورد و گفت: «برو ای بیچاره عقلت بکن گم ـ تا ترا پسر یاد آید مرا دم، نه شیر شتر نه دیدار عرب».

این ضرب المثل تنها ضرب المثلی نیست که در آن شتر به کار رفته است. در صورت تمایل می‌توانید به مجموعه انواع ضرب المثل با شتر رجوع کرده و از دیگر ضرب المثل های فارسی با این حیوان آگاهی یابید.

معنی ضرب المثل نه شیر شتر نه دیدار عرب

معنی ضرب المثل «نه شیر شتر، نه دیدار عرب» این است که فرد به طمع سود و منفعت در پی انجام کاری رفته باشد، اما سودی که به دست نیاورده هیچ، بلکه چیزی را هم از دست داده است و ترجیح می دهد دیگر به سراغ آن کار نرود.

در این ضرب المثل، «شیر شتر» نماد سود و «دیدار عرب» نماد تلاش و نیت فرد است. به این معنا که فرد به امید سودی اقدام به انجام کاری کرده است، اما نه تنها سودی به دست نیاورده، بلکه تلاش و نیت او نیز بی نتیجه مانده است.

از این ضرب المثل می‌توان در موارد زیر استفاده کرد:

• کسی که به امید یافتن کار به شهری مهاجرت می کند، اما پس از مدتی بیکاری و تلاش ناموفق، مجبور به بازگشت به خانه می‌شود.
• فردی که به امید سرمایه گذاری در یک کسب و کار جدید، تمام پس انداز خود را سرمایه گذاری می کند، اما پس از مدتی با شکست مواجه می‌شود.
• شخصی که به امید ازدواج با فردی خاص، تلاش زیادی می کند، اما در نهایت به خواستگاری او رد می‌شود.

همچنین این ضرب المثل می‌تواند هشدار برای کسانی باشد که بدون برنامه ریزی و تحقیق بی گدار به آب می‌زنند. این ضرب المثل می‌گوید که باید قبل از انجام هر کاری، تمام جوانب آن را در نظر گرفت و از عواقب احتمالی آن آگاه بود.

نظر و دیدگاه شما در رابطه با این ضرب المثل چیست؟ لطفا در پیشنهادات خود را در انتهای همین مطلب با ما به اشتراک گذارید.