ستاره | سرویس سلامت – بیماری زونا نوعی عفونت ویروسی است که باعث بروز بثورات دردناک میشود. این عفونت توسط ویروس واریسلا زوستر ایجاد میشود که عامل بروز آبله مرغان نیز هست. زونا معمولا به صورت نواری از تاولها و در یک طرف بدن به ویژه بر روی گردن، صورت و یا نیم تنه ظاهر میشود. در اغلب موارد، زونا طی دو تا سه هفته از بین میرود. در ادامه با روشهای طبیعی و دارویی درمان بیماری زونا آشنا میشوید.
علائم زونا
اولین علائم زونا معمولا شامل درد و سوزش است. این درد معمولا در یک طرف بدن ایجاد شده و سپس بثورات قرمز رنگ ظاهر میشوند. ویژگی این بثورات عبارتند از:
- لکههای قرمز رنگ
- تاولهای آبدار که به راحتی میترکند
- بثوراتی که از ستون فقرات تا نیم تنه را میپوشانند
- بروز بثورات بر روی صورت و گوشها
- خارش
- برخی از افراد، علاوه بر درد و بثورات، ممکن است تب، لرز، سردرد، خستگی، ضعف عضلانی
درمان بیماری زونا
به طور کلی، درمان خاصی برای زونا وجود ندارد و در صورت ابتلا به این بیماری، باید بگذارید تا بیماری مراحل خود را طی کند. هرچند، استفاده از درمانهای دارویی و غیر دارویی میتوانند به کاهش علائم و تسریع روند بهبودی کمک کنند.
درمان بیماری زونا با روشهای طبیعی
۱. حمام
شاید بهترین راه پیشگیری و درمان بیماری زونا استحمام باشد. تمیز کردن روزانه تاولها، احتمال گسترش عفونت را کاهش میدهد. برای تسکین پوست، از حمام خنک استفاده کنید. آب خنک به تسکین درد و خارش کمک میکند. همچنین، میتوانید برای کاهش علائم، از حمام درمانی استفاده کنید. بدین منظور، ۱ تا ۲ فنجان بلغور جو دوسر کلوئیدی یا نشاسته ذرت را در آب ولرم ریخته و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه درون آب بمانید. از آب داغ استفاده نکنید. زیرا آب داغ باعث افزایش جریان خون شده و در نتیجه موجب تشدید تاولها میشود. پس از حمام، بدن خود را کاملا خشک کنید.
۲. کمپرس مرطوب و سرد
از کمپرس مرطوب و سرد میتوان برای تسکین درد و خارش تاولها استفاده کرد. از کمپرس، چند بار در روز استفاده کنید. یک پارچه را در آب سرد خیس کرده، آن را بچلانید و سپس، پارچه را بر روی بثورات و تاولها بمالید. این کار را تا هر زمان که به آن نیاز دارید، میتوانید انجام دهید. از بسته یخ بر روی بثورات استفاده نکنید. سرما ممکن است باعث افزایش حساسیت پوستی شده و در نتیجه موجب تشدید درد خواهد شد.
۳. خمیر جوش شیرین یا نشاسته ذرت
ترکیب جوش شیرین یا نشاسته ذرت با آب میتوانند به تسکین خارش و درمان بیماری زونا کمک کنند. جوش شیرین یا نشاسته ذرت را به نسبت ۲ به ۱ با آب ترکیب کنید. مخلوط را بر روی بثورات مالیده و پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آنها را بشویید. این کار را چند بار در روز تکرار کنید.
۴. استفاده از لوسیون و کرمهای تسکین دهنده
خارش بثورات میتواند باعث بروز زخم و طولانی شدن تاولها شود. اگر بعد از استفاده از حمام، کمپرس، ترکیب جوش شیرین یا نشاسته ذرت، خارش شما بهبود پیدا نکرد، میتوانید از لوسیونها یا کرمهای تسکین دهنده استفاده کنید. لوسیونها و کرمها باعث تسریع روند بهبودی نمیشوند، اما میتوانند میزان آسایش و راحتی شما را افزایش دهند. از لوسیونهای معطر استفاده نکنید که باعث تحریک بیشتر میشوند.
از لوسیونها و کرمها به میزان بسیار کم استفاده کنید، زیرا مقدار زیاد آنها میتواند مانع خشک شدن زخمها شده و در نتیجه باعث طولانی شدن روند بهبودی میشود. همچنین، از پمادهای آنتی بیوتیکی بر روی زخمها استفاده نکنید. استفاده از کرمها یا لوسیونهایی که حاوی ماده طبیعی کپسایسین هستند، میتوانند بسیار موثر باشند. میتوانید سه یا چهار بار در روز از آنها استفاده کنید. کپسایسین حاوی خواص ضد التهابی بوده که به کاهش درد کمک میکند. ممکن است در ابتدا، پس از مالیدن کرم، کمی درد احساس کنید، اما درد به تدریج از بین خواهد رفت. علاوه بر این، پس از حمام میتوانید از لوسیون کالامین برای تسکین و خشک کردن تاولها استفاده کنید.
۵. رژیمهای غذایی
سیستم ایمنی ضعیف باعث تشدید زونا میشود. با تغییر رژیم غذایی میتوان سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و مانع از گسترش زونا به دیگر قسمتهای بدن شد. رژیم غذایی مناسب برای زونا باید حاوی غذاهای غنی از ویتامین A، B-۱۲، C، E و اسید آمینه لیزین باشد. غذاهایی که باعث افزایش روند بهبودی و درمان بیماری زونا میشوند عبارتند از:
- میوههای نارنجی و زرد رنگ
- سبزیجات حاوی برگهای سبز
- گوشت قرمز
- تخم مرغ
- مرغ
- ماهیهای غیر پرورشی
- لبنیات
- غلات
- حبوبات
- لوبیا
- گوجه فرنگی
- اسفناج
علاوه بر این، از خوردن غذاهای زیر اجتناب کنید:
- مواد غذایی و آب میوههایی که حاوی شکر زیاد هستند
- غذاهای غنی از آرژنین (از جمله شکلات، ژلاتین و آجیل)
- کربوهیدراتهای تصفیه شده
- غذاهای حاوی چربی اشباع شده
- خوردن بیش از حد این نوع غذاها میتوانند باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن شوند. غذاهای حاوی آرژنین میتوانند حتی باعث تکثیر مجدد ویروس شوند.
۶. درمان گیاهی زونا
برخی از مکملها و داروهای گیاهی نیز ممکن است به بهبود بیخوابی و اضطراب ناشی از زونا کمک کنند. داروهایی مانند:
- ملاتونین
- مخمر سنت جان
- روغن پونه
- اکیناسه (سرخارگل)
- بادرنجبویه
- چای سبز
- اسیدهای چرب ضروری
- قبل از مصرف هر گونه مکمل، با پزشک خود مشورت کنید.
درمان بیماری زونا با دارو
داروهای تجویز شده برای درمان زونا متنوع است:
- داروهای ضد ویروسی از جمله آسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر. این داروها برای کاهش درد و تسریع روند بهبودی مناسب هستند.
- داروهای ضد التهاب از جمله ایبوپروفن. این داروها برای تسکین درد و تورم مناسب هستند.
- داروهای مسکن یا ضد درد
- داروهای ضد تشنج یا ضد افسردگیهای سه حلقه ای. از این داروها میتوان برای درمان دردهای طولانی مدت استفاده کرد.
- آنتی هیستامین ها مانند دیفن هیدرامین. از این داروها میتوان برای درمان خارش استفاده کرد.
- استفاده از کرم یا ژلهای بی حس کننده مانند لیدوکائین. برای کاهش درد مناسب هستند.
عوامل خطرزا در بروز زونا
افرادی که قبلا دچار آبله مرغان شده اند، ممکن است مبتلا به زونا شوند. با این حال، عوامل زیر نیز ممکن است احتمال ابتلا به زونا را افزایش دهند. عواملی مانند:
- سن (۶۰ سال به بالا)
- ابتلا به بیماریهایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکنند مانند اچ آی وی، ایدز یا سرطان
- شیمی درمانی یا پرتو درمانی
- مصرف داروهایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکنند مانند استروئیدها و یا داروهایی که پس از پیوند عضو تجویز میشوند.
برگرفته از: healthline