خواص سنبل الطیب، نحوه مصرف و عوارض احتمالی

ستاره | سرویس خواص شناسی- سنبل الطیب یک گیاه علفی است و در جنگل‌های کم درخت و حاشیه جویبار‌ها رشد می‌کند. ارتفاع این گیاه خودرو نهایتا به ۲ متر می‌رسد. سنبل الطیب به دلیل علاقه‌ای که گربه به رایحه آن دارد به نام علف گربه هم شناخته می‌شود. در طب سنتی ریشه سنبل الطیب برای درمان بسیاری از بیماری‌ها کاربرد دارد. جالب است بدانید برخی از خواص سنبل الطیب توسط تحقیقات علمی اثبات شده است. اگر شما از طرفداران گیاهان دارویی و طب سنتی هستید برای آشنایی با خواص سنبل الطیب، نحوه مصرف و عوارض احتمالی آن با ما همراه باشید.

خواص سنبل الطیب

سنبل الطیب خواص فراوانی دارد. در ادامه به برخی از این خواص اشاره می‌کنیم.

۱. درمان بی خوابی

نقش سنبل الطیب در درمان بی خوابی و بهبود کیفیت خواب توسط تحقیقات علمی ثابت شده است. نتایج یک تحقیق علمی بر روی افرادی که از مشکل بی خوابی رنج می‌بردند نشان داد که مصرف سنبل الطیب زمان به خواب فرورفتن در این افراد را به نصف کاهش می‌دهد، علاوه بر این اکثر شرکت‌کنندگان در این تحقیق تاثیر سنبل الطیب بر بهبود کیفیت خواب‌شان را تایید کردند. خواص سنبل الطیب در درمان بی خوابی را می‌توان به تاثیر آن در افزایش گاما آمینو اسید بوتیریک (GABA) نسبت داد. GABA یک انتقال دهنده عصبی در دستگاه عصبی مرکزی است و عملکرد نورون‌های عصبی را کاهش داده و مانع از رسیدن پیام‌های استرس‌زا به مغز می‌شود، همچنین GABA خواب آور است. برای درمان بی خوابی ۳۰۰ میلی گرم الی ۶۰۰ میلی گرم از این گیاه دارویی را ۳۰ دقیقه الی دو ساعت قبل از خواب شبانه مصرف کنید.

۲. کاهش استرس و اضطراب

یکی از مشهورترین خواص سنبل الطیب کاهش استرس و اضطراب است. این گیاه دارویی دارای ترکیبات شیمیایی به نام والپوتریات است که به تولید هورمون سروتونین در بدن کمک می‌کند. هورمون سروتونین به عنوان هورمون شادی بخش شناخته می‌شود و کمبود آن با علائمی مانند استرس و افسردگی همراه است. برای درمان استرس و اضطراب با سنبل الطیب می‌توانید آن را مطابق با یکی از روش‌های زیر مصرف کنید.

• دمنوش: یک قاشق چایخوری ریشه خشک شده سنبل الطیب را داخل قوری ریخته و یک فنجان آب جوش به آن اضافه کنید. ۱۰ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد، سپس آن را صاف کرده و برای طعم بهتر یک قاشق چایخوری عسل به آن اضافه کنید.
• عصاره مایع: روزانه یک تا یک و نیم قاشق چایخوری عصاره مایع سنبل الطیب مصرف کنید.
• عصاره پودر شده خشک: روزانه ۲۵۰ تا ۶۰۰ میلی گرم پودر ریشه سنبل الطیب مصرف کنید.

۳. درمان بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان

اختلال بیش فعالی (ADHD) با علائمی مانند جنب و جوش زیاد، پرحرفی، عدم تمرکز و عصبی و حساس بودن همراه است. سنبل الطیب محرک‌هایی که عامل بیش فعالی هستند را کاهش می‌دهد و نقش موثری در بهبود تمرکز و کاهش علائم بیش فعالی دارد. توجه داشته باشید مصرف این گیاه دارویی برای درمان بیش فعالی کودکان بدون مشورت با پزشک توصیه نمی‌شود، همچنین از دادن سنبل الطیب به کودکان زیر ۵ سال اجتناب کنید. مصرف سنبل الطیب به مدت ۳ هفته به درمان بیش فعالی کمک می‌کند.

۴. بهبود سلامت قلب

مصرف سنبل الطیب باعث تقویت رگ‌های خونی شده و خاصیت ارتجاعی آن‌ها را افزایش می‌دهد، درنتیجه از لخته شدن خون در رگ‌ها پیشگیری می‌کند. همچنین سنبل الطیب به دلیل خاصیت آرامبخشی که دارد، به کاهش ضربان بالای قلب و فشارخون ناشی از استرس کمک می‌کند.

۵. کاهش درد دوران قاعدگی

در صورتی‌که در دوران قاعدگی درد شدیدی را تحمل می‌کنید، برای توقف این درد می‌توانید از گیاهان دارویی مانند سنبل الطیب استفاده کنید. سنبل الطیب ضداسپاسم است و مانع انقباض عضلات رحم در دوران قاعدگی می‌شود و درد دوران قاعدگی را کاهش می‌دهد. مصرف ۲۵۵ میلی گرم سنبل الطیب سه بار در روز به کاهش درد دوران قاعدگی کمک می‌کند. همچنین می‌توانید سه روز قبل از شروع قاعدگی روزانه یک الی ۲ فنجان چای سنبل الطیب مصرف کنید و با شروع قاعدگی مصرف آن را متوقف کنید.

۶. بهبود علائم یائسگی

از دیگر خواص سنبل الطیب که توسط تحقیقات علمی ثابت شده است می‌توان به درمان علائم یائسگی اشاره کرد. یک تحقیق روی ۱۰۰ زن یائسه که از مشکل بی خوابی رنج می‌بردند، انجام شد. ۳۰ درصد از شرکت کنندگان این تحقیق پس از ۴ هفته مصرف سنبل الطیب گزارش دادند که کیفیت خواب‌شان بهبود یافته است. علاوه بر این تحقیق دیگری به مدت ۳ ماه و روی ۶۰ زن یائسه انجام شد. نتایج این تحقیق تاثیر سنبل الطیب در کاهش گرگرفتگی دوران یائسگی را تائید می‌کند. برای بهبود علائم دوران یائسگی روزانه ۱۰ الی ۱۵ میلی گرم ریشه سنبل الطیب را به مدت ۸ هفته مصرف کنید.

۷. بهبود سلامت معده و دستگاه گوارش

برای درمان خانگی نفخ شکم، معده درد و جلوگیری از اسهال می‌توانید سنبل الطیب مصرف کنید. اگرچه تحقیقات کافی در این زمینه وجود ندارد، اما تجربه برخی افراد خواص سنبل الطیب در درمان مشکلات دستگاه گوارش را تائید می‌کند. علاوه بر این نتایج یک تحقیق بر روی حیوانات نشان داد که مصرف سنبل الطیب باعث کاهش انقباضات روده کوچک می‌شود.

۸. درمان سردرد و میگرن

درمان سردرد و میگرن یکی از آشناترین خواص سنبل الطیب است. سنبل الطیب باعث افزایش اسید گاما آمینوبوتیریک می‌شود و دارای خاصیت آرامبخشی است. نوشیدن دمنوش سنبل الطیب در زمان بروز سردرد و میگرن به بهبود علائم میگرن کمک می‌کند.

۹. درمان لرزش دست

لرزش دست یکی از مشکلات شایع در میان سالمندان است، اما در برخی مواقع جوانان هم این مشکل را تجربه می‌کنند. در اکثر مواقع این مشکل ریشه در استرس دارد. خواص سنبل الطیب برای درمان لرزش دست فوق العاده است. این گیاه دارویی آرام بخش است و مصرف آن به درمان لرزش دست عصبی کمک می‌کند. برای درمان این مشکل ریشه سنبل الطیب را خرد کنید و در مقداری آب به مدت ۵ دقیقه بخیسانید، سپس آن را بنوشید.

۱۰. سندروم پا‌های بی قرار

سندروم پا‌های بی قرار یکی از اختلالات خواب است که باعث می‌شود فرد در هنگام خوابیدن احساس ناخوشایندی در پاهایش داشته باشد و پاهایش را به شدت حرکت دهد. بسیاری از افراد خواص سنبل الطیب برای درمان این بیماری را تائید می‌کنند. سنبل الطیب یک آرامبخش طبیعی است و مصرف آن به آرامش ماهیچه‌های پا کمک کرده و فرآیند به خواب رفتن را سرعت می‌بخشد. مصرف روزانه ۲۵۰ میلی گرم الی ۶۰۰ میلی گرم سنبل الطیب به درمان این مشکل کمک می‌کند، البته قبل از مصرف این گیاه دارویی با پزشکتان مشورت کنید.

۱۱. تقویت حافظه

آلزایمر و فراموشی یکی از مشکلات شایع به ویژه در میان سالمندان است. برای درمان این اختلال می‌توانید سنبل الطیب مصرف کنید. نتایج تحقیقات علمی تاثیر سنبل الطیب در بهبود حافظه را تائید می‌کند. خواص سنبل الطیب در تقویت حافظه را می‌توان به اسیدوالرنیک موجود در آن نسبت داد. این ترکیبات استرس اکسیداتیو را در مرکز حافظه کاهش داده و از این طریق به تقویت حافظه کمک می‌کند.

۱۲. درمان درد زانو و کمر

سنبل الطیب یک مسکن طبیعی است که با تاثیرگذاری بر سیستم عصبی به تسکین درد کمک می‌کند. برای تسکین زانودرد و کمردرد روزانه یک لیوان چای سنبل الطیب میل کنید.

۱۳. ترک دارو‌های بنزودیازپین

دارو‌های بنزودیازپین از دارو‌های آرامبخش و ضد اضطراب هستند که بعد از قطع این دارو‌ها فرد دچار بی خوابی و بیدارشدن مکرر در طول شب می‌شود. سنبل الطیب خاصیت آرامبخشی و تسکین دهندگی دارد، بنابراین مصرف این گیاه دارویی عوارض ناشی از قطع دارو‌های بنزودیازپین را به مقدار قابل توجهی بهبود می‌بخشد.

خواص ترکیبات سنبل الطیب با دیگر گیاهان دارویی

برای افزایش خواص سنبل الطیب می‌توانید این گیاه دارویی را با گیاهانی مانند گل گاوزبان و اسطوخودوس مخلوط کنید.

۱. خواص دمنوش سنبل الطیب و اسطوخودوس

شما می‌توانید با ترکیب اسطوخدوس و سنبل الطیب یک دمنوش فوق العاده درست کنید. برای تهیه این دمنوش یک قاشق چایخوری اسطوخدوس و یک قاشق چایخوری سنبل الطیب را داخل قوری ریخته و یک لیوان آب جوش به آن اضافه کنید. ۱۰ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. هرشب یک ساعت قبل از خواب یک لیوان از این دمنوش میل کنید. برخی از خواص این دمنوش عبارتند از:

• درمان استرس و اضطراب: اسطوخدوس و سنبل الطیب هر دو از گیاهان دارویی آرامبخش به شمار می‌آیند، ترکیب این دو گیاه خاصیت آرامبخشی آن‌ها را دوچندان می‌کند، درنتیجه مصرف این دمنوش استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد.
• بی خوابی: دمنوش اسطوخدوس و سنبل الطیب به دلیل خاصیت آرامبخشی که دارد شما را از شر بی خوابی‌های شبانه خلاص می‌کند.
• سردرد و میگرن: این دمنوش خاصیت آرامبخشی و ضداسپاسمی دارد و مصرف آن نقش موثری در درمان میگرن و سردرد دارد.

۲. دمنوش سنبل الطیب و گل گاوزبان

گل گاو زبان یکی دیگر از گیاهان دارویی است که با ترکیب کردن آن با سنبل الطیب می‌توانید یک دمنوش گیاهی پرخاصیت درست کنید. برای تهیه این دمنوش یک قاشق غذاخوری گل گاو زبان و نصف قاشق غذاخوری سنبل الطیب را داخل قوری ریخته و یک لیوان آب جوش به آن اضافه کنید. ۳۰ دقیقه صبر کنید تا این دمنوش دم بکشد. شما می‌توانید این دمنوش را همراه با عسل و لیمو ترش میل کنید. برخی از خواص این دمنوش عبارتند از:

• درمان سنگ کلیه: این دمنوش ادارار آور است و از طریق پاکسازی و سم زدایی کلیه‌ها به درمان سنگ کلیه کمک می‌کند.
• کاهش فشارخون: اگر فشارخون بالایی دارید، برای کاهش فشارخون دمنوش سنبل الطیب و گل گاوزبان میل کنید.
• درمان استرس و اضطراب: گل گاوزبان و اسطوخدوس هر دو خاصیت آرامبخشی دارند و مصرف این دمنوش استرس و اضطرب را به مقدار قابل توجهی کاهش می‌دهد.

نحوه مصرف سنبل الطیب و میزان مصرف مجاز آن

برای بهره‌مندی از خواص سنبل الطیب، می‌توانید آن را مطابق با یکی از سه روش زیر مصرف کنید:

• گرد سنبل الطیب: ابتدا ریشه سنبل الطیب را خرد کنید و آن را در درجه حرارت ۴۰ درجه سانتی گراد خشک کنید. سپس آن را آسیاب کرده و از یک الک عبور دهید. گفته می‌شود میزان مصرف مجاز گرد سنبل الطیب ۵ الی ۱۰ گرم در روز است.
• مخلوط سنبل الطیب: ۴ گرم گرد ریشه سنبل الطیب، ۴ گرم رازیانه و ۴ گرم قند را بسابید و با یکدیگر مخلوط کنید. این ترکیب را به ۴ قسمت مساوی تقسیم کرده و هر ۶ ساعت یکبار یک قسمت از آن را مصرف کنید.
• تنتور والریان: ۱۰۰ گرم ریشه خرد شده سنبل الطیب را در نیم لیتر الکل طبی ۶۰ درجه بریزید و اجازه دهید به مدت ۱۵ روز داخل آن بماند. این مخلوط را هرروز چند بار هم بزنید، بعد از ۱۵ روز این مخلوط را صاف کنید و در یک شیشه دربسته بریزید. مقدار مصرف مجاز این تنتور ۱۰ الی ۳۰ قطره در روز است.
• دمنوش: یک قاشق چایخوری سنبل الطیب را داخل یک قوری بریزید و یک لیوان آب جوش به آن اضافه کنید. ۲۰ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. میزان مصرف مجاز سنبل الطیب به این روش ۳ گرم ریشه خشک شده در یک فنجان آب جوش است.

توجه داشته باشید بیش از مقدار ذکر شده از این گیاه دارویی استفاده نکنید.

موارد منع مصرف و عوارض احتمالی سنبل الطیب

اگر قصد استفاده از این گیاه دارویی را دارید، نکات زیر را در نظر بگیرید:

• سنبل الطیب یک گیاه دارویی خواب آور است، بنابراین از مصرف آن قبل از رانندگی بپرهیزید.
• سنبل الطیب به دلیل تاثیری که بر سیستم عصبی مرکزی می‌گذارد با دارو‌های بیهوشی تداخل دارد، ۲ هفته قبل از جراحی مصرف این گیاه دارویی را متوقف کنید.
• مصرف سنبل الطیب در کودکان زیر سه سال توصیه نمی‌شود.
• مصرف این گیاه دارویی به افرادی که بیماری کبدی دارند توصیه نمی‌شود.
• از مصرف سنبل الطیب با دارو‌های آرامبخش، الکل، داو‌های بنزودیازپین و مواد مخدر بپرهیزید.
• اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید، قبل از مصرف این دارو گیاهی با پزشک مشورت کنید.
• مصرف سنبل الطیب بیش از ۸ هفته با عوارضی مانند ناراحتی معده، سرگیجه، خارش پوست و از بین رفتن کیفیت خواب همراه است.
• از مصرف این گیاه دارویی با مکمل گل راعی، کاوا، جینکو وملاتونین اجتناب کنید.

مصرف سنبل الطیب در دوران بارداری و شیردهی

سخن پایانی

سنبل الطیب یک داروی گیاهی فوق العاده با طبع گرم و خشک است که می‌توانید از آن برای درمان بیماری‌هایی که در این مقاله ذکر شد، استفاده کنید. در صورتی‌که مصرف مجاز این گیاه دارویی را رعایت کنید، احتمالا هیچ عارضه‌ی جانبی ندارد. با این وجود درصورتی‌که از بیمار‌های مزمن رنج می‌برید، درحال استفاده از داروی خاصی هستید یا در دوران بارداری و شیردهی هستید؛ از مصرف این گیاه بدون مشورت با پزشک اجتناب کنید. برای بهره‌مندی از خواص سنبل الطیب معمولا ان را به صورت دمنوش مصرف می‌کنند. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه توصیه می‌کنیم مطلب خواص و طرز تهیه دمنوش سنبل الطیب را مطالعه فرمایید. آیا تجربه‌ای در زمینه استفاده از سنبل الطیب دارید؟ آیا از سایر خواص سنبل الطیب اطلاع دارید؟ فراموش نکنید نظرات و پیشنهادات خود را با ما و سایر همراهان ستاره در میان بگذارید.