سگ ماستیف (MASTIFF) از انواع سگ های نگهبان و از نژاد جد خود یعنی نژاد molossus است که قدمتی ۵۰۰۰ ساله دارد. این سگها یکی از قدیمیترین نژادها به شمار میآیند که در آن زمان وحشی بودهاند، اما امروزه کاملاً اهلی شدهاند و میتوانند حیوان خانگی خوبی نیز باشند. سگ ماستیف همانند سگ دوبرمن بزرگ، عضلانی و بسیار قوی است.
این نژاد در گذشته به منظور شکار، نگهبانی، مبارزه و گله داری مورد استفاده قرار میگرفته است، اما امروزه همراهی مهربان و خوب برای خانواده هاست و به دلیل پوشش بدنی خاص و زیبای خود، یکی از گرانترین نژادهای سگ است. این غول مهربان بسیار باهوش، باشکوه و دوست داشتنی است و نگهداری از آن نیاز به تجربه و مهارت دارد.
مشخصات ظاهری سگ ماستیف
سگ های ماستیف در نژادهای مختلف ظاهر متفاوتی دارند. بهطور کلی اندام و بدن سگ ماستیف بزرگ، پهن و عضلانی است و شیب ملایمی از کمر تا دم دارد. سر این سگ نیز بزرگ، پهن و قوی است و پوزه آن به خصوص از کنار که به آن نگاه میکنید، به شکل چهار گوش و پهن است.
گوشهای سگ ماستیف اندازه متوسط، مثلثی شکل، نزدیک به سر و دارای موهای کوتاه و نرم است. چشمان قهوهای تیره ماستیف نافذ، کمی شیبدار و کج است و در دو طرف صورت قرار دارد. این چشمها با اندازه متوسطی که دارد، چهره این نژاد را غمگین کرده است.
این سگ دارای دم نسبتاً بلند و پرپشتی است که به سمت پشتش پیچ خورده است. موهای بلند و یال مانند دور گردن ماستیف تبتی، این سگ را بسیار شبیه شیر کرده است و به همین دلیل به آن شیر ماستیف لقب دادهاند.
قد و وزن سگ ماستیف
وزن ماستیف های نر بین ۴۵ تا ۷۲ کیلوگرم است، اما ماستیف های ماده بین ۳۴ تا ۵۶ کیلوگرم وزن دارند. قد گونههای نر این نژاد حدود ۶۶ سانتیمتر و قد گونههای ماده این نژاد در حدود ۶۰ سانتیمتر هست.
طول عمر سگ ماستیف
میانگین طول عمر این سگها بین ۱۰ تا ۱۲ کیلوگرم است. سگ ماستیف بیشتر از ۱۵ سال عمر نمیکند و میتوان گفت ماستیف عمر کوتاه مدتی دارد.
رنگ و نوع پوشش بدن سگ ماستیف
پوشش بدن ماستیف پرپشت، متراکم و دو لایه است که زندگی در هوای سرد را آسان میکند. لایه داخلی پوشش سگ، دارای موهای پشمی است که در فصول گرم سال بسیار میریزد. لایه بیرونی بدن او نیز پرپشت، ضخیم و دراز است. سگهای ماستیف در رنگهای قهوهای، خاکستری، حنای، طلایی و آبی، سیاه، سفید و برنزی وجود دارند و برخی از این سگها دارای لکههای کوچک سفید روی سینه یا پاهای خود هستند.
انواع سگ ماستیف
سگهای نژاد ماستیف به بزرگ بودن جثهشان معروف هستند. نژادهای معروف این گونه عبارتند از:
- ماستیف انگلیسی (English mastiff)
- ماستیف ایرانی یا همان سگ سرابی (Sarabi Mastiff)
- بولماستیف (Bullmastiff)
- ماستیف تبتی (Tibetan mastiff)
- ماستیف ناپلی (Neapolitan mastiff)
- Cane Corso
- دوگو آرژانتینی
- ماستیف آناتولی و ماستیف آمریکایی
ماستیف انگلیسی، ماستیف تبتی و بولماستیف شناخته شدهترین نژادهای ماستیف به شمار میآیند که در ایران نیز نوع تبتی و سرابی مشهور به سگ سرابی شهرت دارد.
ویژگیهای رفتار و خلقوخوی سگ ماستیف
با وجود این که سگهای ماستیف باهوش، جذاب و مستقل هستند، اما ما به سختی میتوانیم سگهای ماستیف را تربیت کنیم. تربیت آنها نیازمند تخصص، مهارت و آشنایی با ویژگیهای بارز این نژاد است. این سگها در عین شجاعت، بسیار متفکرانه و با درایت رفتار میکنند و اهل خانواده هستند.
اگر ماستیف را بیرون از خانه نگه داریم، ممکن است زیاد پارس کند. در حالی که این سگ در داخل خانه بسیار ساکت به نظر میرسد. سگهای این نژاد از گذشته، سگهای درنده و شکاری و محافظت کننده گله بودند و با هر حیوانی که گله یا صاحبش را تهدید میکرد، رفتار پرخاشگرانهای داشتند. صاحبان سگهای ماستیف باید اعتماد به نفسشان زیاد باشد تا سگشان از آنها اطاعت کند، در غیر این صورت سگ از آنها سرپیچی میکند و لجباز و پرخاشگر میشود.
نحوه نگهداری و مراقبت از سگ ماستیف
کسانی که سگ ماستیف را تربیت میکنند باید شجاع، حرفهای، مصمم و با اعتماد به نفس باشند زیرا تربیت این سگهای غول پیکر کمی دشوار است. اگر این سگها را در خانه نگه دارید، رفتار بسیار آرامی دارند، اما از آنجایی که آنها باید بسیار فعال باشند، بهتر است دو بار در روز و هر بار به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه آنها را به پیادهروی ببرید. این سگ به دلیل جثه بزرگی که دارد بهتر است زیاد ندود و ورزشهای سنگین انجام ندهد تا مفاصلش دچار مشکل نشوند.
بیماریهای رایج و مشکلات سگ ماستیف
به طور کلی سگهای این نژاد سالم هستند اما همانند سگهای نژادهای دیگر مستعد ابتلا به برخی بیماریها هستند اما سگ با تغذیه سالم و ورزش کردن کمتر به بیماریهایی مبتلا میشود که ارثی نیستند.
۱. دیسپلازی هیپ
این بیماری میتواند ارثی باشد یا به دلیل رژیم غذایی نامناسب ایجاد شود که در آن سگ معمولاً میتواند به زندگی عادی خود ادامه دهد، اما در برخی موارد نیاز به جراحی خواهد داشت.
۲. دیسپلازی آرنج
سگهای بزرگتر احتمال بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند که باعث ضعف مفاصل میشود. دامپزشک داروهایی را برای درمان بیماری تجویز میکند، در غیر این صورت سگ در نهایت به جراحی نیاز خواهد داشت.
۳. کم کاری تیروئید
از علائم این بیماری میتوان به ریزش مو، بیحالی، چاقی، صرع و بیماریهای پوستی اشاره کرد و درمان آن با تجویز دارو و رعایت رژیمهای غذایی خاص رفع میشود.
۴. OCD یا کندریت
زمانی که غضروف مفصل آرنج یا شانه به خوبی رشد نمیکند، میگوییم که حیوان مبتلا به OCD است. این بیماری دردناک بین ۴ تا ۹ ماهگی بروز میکند و گاهی حیوان آنقدر درد دارد که نمیتواند آرنج خود را خم کند. یکی از راههای کنترل این بیماری، کاهش پروتئین دریافتی سگ است.
۵. پانوستیت یا لنگش گذرا
معمولاً احتمال ابتلا به این بیماری نادر در سگهای جوان بیشتر است. برای درمان این بیماری بهتر است جراحی صورت گیرد و این جراحی باید زیر نظر پزشک ارتوپد انجام شود. بسیاری از افراد ممکن است این بیماری را با دررفتگی مفصل ران یا دیسپلازی لگن اشتباه بگیرند.
۶. نفخ
نفخ در بسیاری از سگها رایج است و اگر آن را جدی نگیریم در آینده به یک مشکل جدی تبدیل خواهد شد. برای جلوگیری از ابتلای سگ خود به این بیماری، بهتر است یک برنامه غذایی مناسب برای او تهیه کنید و از ورزش و فعالیت کافی در طول روز مطمئن شوید.
۷. عفونت گوش
گوش سگها در این نژاد به دلیل داشتن مجرای باریک ممکن است عفونی شود. اگر از ترشحات گوش سگ بوی بدی حس کردید یا قرمز بود، باید فوراً به دامپزشک مراجعه کنید زیرا اینها نشانه عفونت گوش است.
۸. آنتروپیون و اکتروپیون
آنتروپیون و اکتروپیون از جمله مشکلات چشمی محسوب میشوند که سگهای ماستیف مستعد ابتلا به آن هستند. در آنتروپیون پلک به سمت داخل و در اکتروپیون پلک به سمت بیرون میچرخد.
نظافت و تمیز کردن گوش، دندان و ناخن
سگ ماستیف موهای زیادی دارد و ریزش موی او به خصوص در فصول گرم سال زیاد میشود. بنابراین بهتر است موهای این سگ را شانه کنید و مرتب به دستشویی ببرید تا این ریزش مو کاهش یابد.
همانگونه که به آن اشاره شد، عفونت گوش یکی از بیماریهایی است که ممکن ماستیف شما با آن روبر شود؛ بنابراین بهتر است هر هفته داخل گوش این سگها را با یک پارچه مرطوب تمیز کنید تا از عفونت جلوگیری شود. برای جلوگیری از ابتلا به بیماریهای دهان ماستیف، باید دندانهای او را مرتب مسواک بزنید. زمانی که ناخنهای سگ شما بلند میشود باید سریعاً آنها را کوتاه کنید تا به شما و اثاثیه شما آسیب نرسانند و به راحتی راه بروند.
سخن پایانی
سگ ماستیف جثه بسیار بزرگی دارد و سگی تهاجمی و با هوش است. ماستیف ها در اصل سگهای نگهبان و گله بودند و برای دفاع از صاحبان و گله خود رفتارهای پرخاشگرانهای داشتند. اما اگر به خوبی آموزش ببیند میتواند یک سگ خانگی بسیار خوبی برای شما باشد.