تحقیق درباره هماهنگی در زندگی حیوانات

شگفت آورترین برنامه زندگی زنبور عسل، ساخت خانه های شش ضلعی با ظرافت و مهندسی خاص می باشد. خانه هایی که نقشة آن بسیار حساب شده و زوایای آن دقیق است. برای استفاده از یک سطح، به گونه ای که هیچ قسمتی از آن هدر نرود و یا زوایای تنگ و تاریکی پیدا نشود، بهترین راه، ساختِ خانه های شش ضلعی با زوایای مساوی است تا مأوایی مطمئن برای زندگی و پرورش نسل و ذخیره گرده گل، شهد و عسل باشد.

مترلینگ دانشمند معروف بلژیکی در کتاب زنبور عسل از یکی از دانشمندان، به نام رایت نقل می کند: تنها سه روش علمی در هندسه برای تقسیم فاصله های منظم و ارتباط آن ها و ایجاد اشکال بزرگ و کوچک در دست است؛ این سه شکل عبارت است از مثلث قائم الزاویه، مربع و شش ضلعی. در ساختمان حجره های زنبور عسل از روش سوم استفاده شده است و این شکل برای استحکام بنا مناسب تر است (؛زیرا اگر کمی دقت کنیم، می بینیم که شکل شش ضلعی از هر طرف مانند طاق های ضربی است که در برابر فشار حداکثر مقاومت را دارد، در حالی که مثلث و مربع در مقابل فشار بسیار آسیب پذیر هستند). از این گذشته حجم بدن زنبور، به طور تقریبی استوانه ای شکل است و برای ورود و خروج در چنین خانه ای مناسب است.

هرگاه هوای داخل کندو سرد شود، زنبور‌ها نخست مقداری عسل می‌خورند و آن گاه پهلو به پهلو کنار یکدیگر چسبیده و روی لارو‌ها جمع می‌شوند؛ سپس هر زنبور با لرزاندن عضلات خود مقدار کمی گرما تولید می‌نماید که در مجموع، گرمای ایجاد شده برای برقراری تعادل گرمایی در کندو و گرم نمودن لارو‌ها و نوزادان مناسب است.

هرگاه هوای داخل کندو دمایی بالاتر از ۵/۳۵ درجه داشته باشد، زنبور‌ها روی قاب‌ها ایستاده و با حرکت دادن سریع بال هایشان، هوای داخلی را به جریان انداخته و آن را به خارج از کندو می‌فرستند تا هوای خنک بیرون، به داخل کندو بیاید و دمای محیط داخلی را حدود ۳۵ درجه سانتی گراد پایین آورد. اگر این کار کافی نبود، تعدادی از زنبوران به خارج از کندو پرواز کرده، مقداری آب با خود به داخل کندو حمل می‌کنند و شروع به پاشیدن یا فوت کردن آب با فشار زیاد به صورت ریز در داخل کندو نموده و در همان حال روی موم‌ها می‌ایستند و با به هم زدن بال‌های خود، گرمای داخل کندو را پایین می‌آورند.

۳. هماهنگی در زندگی فیل

فیل‌ها به خصوص ماده آن حیواناتی اجتماعی هستند و پیوند‌های خانوادگی عمیقی دارند. هر گله فیل حدود ۸ تا ۱۰۰ فیل دارد که توسط قدیمی‌ترین (و اغلب بزرگ ترین) فیل ماده رهبری می‌شود. زمانی که یک نوزاد فیل به دنیا می‌آید همه اعضای گله از او مراقبت خواهند کرد.

فیل‌ها هرگز چیزی را فراموش نمی‌کنند! فیل حیوانی فوق العاده باهوش است و رئیس گله از همین حافظه و هوش خود در فصول خشک سال استفاده می‌کند تا گله را پس از طی کردن مسافت‌های طولانی به چشمه آبی که مدت‌ها قبل از کنارش عبور کرده برساند. فیل‌ها با مرگ یکی از اعضای گله خود گریه می‌کنند. تحقیقات نشان داده فیل با توجه به ساختار مغزی خاصی که دارد می‌تواند مانند انسان‌ها احساساتی همچون غم و ناراحتی از دست دادن عزیزان را نشان دهد.

فیل‌ها اغلب از لمس کردن پوست یا مالیدن خرطوم برای خوشامدگویی به یکدیگر در گله استفاده می‌کنند. فیل‌ها حیواناتی با عاطفه هستند که به شدت هوای هم را دارند به طوری که اگر یک بچه فیل به خاطر چیزی ناله کند یا ناراحت باشد همه خانواده او را نوازش می‌کنند تا حالش خوب شود. فیل‌ها اغلب به استخوان‌های مردگان خود احترام می‌گذارند و با ملایمت جمجمه و عاج آن‌ها را با خرطوم و پا‌های خود لمس می‌کنند. 

۴. هماهنگی در زندگی موریانه‌ها

باید موریانه‌ها را به حق مهندسین معمار نامید. نوع زندگی و تکثیر و ساخت کلنی (لانه) و نظم و ترتیبی که در ساخت کلنی خود بوجود می‌آورد این حشره را مبدل به یکی از اعجاب انگیزترین مخلوقات خدواند نموده است. تکثیر فوق العاده زیاده ملکه (هر ثانیه ۲ عدد) این حشره را به یکی از تولید کننده‌ترین مخلوقات زنده تبدیل نموده است.

شرایط زیستی و طاقت فرسای این حشره در ساخت کلنی‌هایی که حتی بشر امروزی از ساخت آن‌ها عاجز می‌باشد لقب برازنده‌ای را به این حشره می‌دهد. به نحوی که اگر انسان بخواهد برج ساختمانی را که موریانه با توجه به جسمی که دارد بسازد بایستی ساختمانی با ۲۴۰۰ طبقه بسازد که در شرایط فعلی در قدرت بشر ساخت این ساختمان غیر ممکن می‌باشد. با توجه به پیشرفت علوم ابنیه سازی حتی امکان دسترسی به این چنین ساختمانی شاید تا ۱۰۰ سال آینده نیز غیر ممکن باشد.

تعویض نگهبان

سربازان نگهبان در ورودی به لانه، به پاسداری مشغول اند و لحظه ای غفلت نمی‌کنند. این سربازان ریز به محض احساس خطر، دیگران را خبر می کنند. نگهبانان در فواصل معین و دقیق عوض می شوند، از اینجا می توان استنباط نمود که موریانه قادر به تشخیص وقت است.

اعلام خطر

موریانه ها برای اینکه خطر را به سایرین اطلاع دهند، سرشان را به دیواره چوبی لانه خود میکوبند، در نتیجه ارتعاشی در داخل محفظه خالی درخت ایجاد شده و سایر موریانه ها آگاه می گردند.

ارتباط با گرسنه‌ها

موریانه ها مانند مورچه ها در تمام امور با هم همکاری می کنند. این همکاری دلالت بر ارتباط مستقیم و دقیق همه آنها با یکدیگر دارد. به عنوان مثال در جامعه موریانه ها گرسنه وجود ندارد. یعنی گرسنه با سیر تماس می گیرد و احتیاج خود را با او در میان می گذارد.

خمیری که موریانه های مأمور تهیه غذا از چوب می سازند، پیش از آن که کاملاً هضم شود، از ده معده مختلف عبور می کند. تقسیم آن بنا بر قاعده بسیار صحیحی انجام می گیرد. هر قدر موریانه ای گرسنه تر باشد، از محتوای” معده اجتماع” خود کمتر به دیگران می دهد و در عوض ازعابرین، بیشتر خوراک هضم شده می گیرد. اگر موریانه ای که بسیار گرسنه است، با موریانه ای که گرسنه تر از خود او است برخورد نماید، بدون تأمل، قسمتی از غذای کمی که در معده دارد را به او می دهد.

۵. هماهنگی در زندگی عنکبوت‌ها

عنکبوت جانور بی مهرهٔ شکارچی است که دارای بدنی ۲ بخشی و ۸ پاست. آنها فاقد بخش‌های جوندهٔ دهان و بال‌اند و توانایی تنیدن تار را به صورت ارثی از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌کنند.

عنکبوت‌ها تارهای خودشان رامی‌خورند تا آنها را بازیافت کنند.

عنکبوت‌ها برای داشتن اکوسیستمی سالم حیاتی هستند. آنها حشرات موذی را می‌خورند، به گرده افشانی گیاهان کمک می‌کنند و گیاهان و جانوران مرده را بازیافت می‌کنند. آنها همچنین یک منبع غذایی باارزش برای بسیاری از پستانداران کوچک، پرندگان و ماهی‌ها هستند.

در کل عنکبوت‌ها موجوداتی هستند که به تنهایی زندگی می کنند و کمتر دارای زندگی اجتماعی هستند. اما در میان ۴۰ هزار گونه عنکبوتها چیزی در حدود ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ گونه دارای زندگی اجتماعی هستند و معمولا خانه هایی کندو مانند برای خود می سازند که به طور معمول در هر کدام از آنها ۲۰ هزار عنکبوت زندگی می کنند.

۶. هماهنگی در زندگی کلاغ

وقتی کسی از کلاغها می ميرد، کلاغ ديگر با منقار و چنگالهای خود گور می کند و پس از آن بالهای کلاغ مرده را گرد می کند و به کنار بدن آن می آورد (همانگونه که ما با مرده خود می کنيم)، و پس از آن مرده را با احترام بلند می کند و در گور خود می گذارد و بعد روی آن خاک می ريزد. حتی کلاغی که گناهی می کند و در دادگاه کلاغان گناهکار حساب شده و به اعدام محکوم می شود و او را با منقارهای خود می کشند نيز توسط يکی از کلاغها برای خاکسپاری برده می شود و به‌همان ترتيب بخاک سپرده می شود.

۷. هماهنگی در زندگی گرگ

گرگ‌ها یکی از جذاب‌ترین موجودات زنده هستند. این ماشین‌های کشتار با جثه‌ی متوسطی که دارند علاقه‌ی بسیاری از دوست‌داران حیوانات و علاقمندان به حیات وحش را معطوف خود کرده‌اند. گرگ‌ها دارای دوست هستند. آن‌ها برای ارتباط با دیگر افراد گروه‌شان زوزه می‌کشند. تحقیقات نشان داده‌اند که آن‌ها بیشتر برای افرادی از گروه زوزه می‌کشند که وقت بیشتری را با آن می‌گذرانند. 

گرگ‌ها به صورت دسته‌ای زندگی کرده و رهبر گروه و جفتش تنها کسانی هستند که بچه‌دار می‌شوند. آن‌ها در اواخر تابستان جفت‌گیری کرده و پس از حدود ۹ ماه بین ۱ تا ۱۱ توله بدنیا می‌آورند. زمانیکه توله‌ها بدنیا می‌آیند تمامی گرگ‌های بالغ دسته از آن‌ها مراقبت می‌کنند. در ابتدا توله‌ها از مادرشان شیر می‌خورند ولی با گذشت ۵ تا ۱۰ هفته شروع به خوردن غذاهای بالا آورده شده از اعضای جوان دسته می‌کنند.

همانطور که در ابتدا گفته شد تحقیق درباره هماهنگی در زندگی حیوانات راهی برای خداشناسی است. خدایی که قادر مطلق بوده و هیچ موجودی را بی‌هدف خلق نکرده است. از هماهنگی بین چه حیوانات دیگری آگاهی دارید؟