عاشورا صحنه هنرمندی خاندان اهل بیت پیامبر بود. روزی که قصاوت دشمنان رسول اسلام بر همگان آشکار شد چرا که آنان به کودکان و نوجوانان حاضر در این میدان هم رحم نکردند. با تحقیق درباره کودکان و نوجوانان در حماسه کربلا میتوان دریافت که چه کسانی در این حماسه تاریخی حضور داشتند.
تحقیق درباره کودکان و نوجوانان در حماسه کربلا
چه تعداد کودک و نوجوان در کربلا حضور داشتند؟ مشهورترین کودکان و نوجوانان در عاشورا چه کسانی بودند؟ در منابعی مانند کتاب الفتوح ابن اعثم کوفی که در قرن سوم هجری قمری نوشته شده است، ارشاد شیخ مفید و تاریخ طبری، حضور ۸۴ بانو و کودک در واقعه عاشورا ذکر شده که حدود ۳۰ تن از آنها کودک بودند.
۱. قاسم بن الحسن (ع)
سن: ۱۳ سال
پدرش امام حسن مجتبی (ع) و مادرش «رمله» میباشد. او پس از اصرار زیاد از امام حسین (ع) اجازه به میدان رفتن گرفت. او کارزار سختى نمود و با اینکه نوجوانى کم سن و سال بود، پس از کشتن چند نفر از دشمنان، در نهایتبر اثر ضربت شمشیر نقش بر زمین گشت و به شهادت رسید. با مطالعه مقاله نحوه شهادت حضرت قاسم (از روی مقتل) همراه ما باشید.
۲. ابوبکر بن الحسن (ع)
پدرش امام حسن مجتبى (ع) و مادرش، کنیز آن حضرت بود. او از مدینه همراه عمویش امام حسین (ع) به کربلا آمد و بعد از شهادت برادرش قاسم، به میدان آمد و جنگید تا به فیض شهادت نایل گشت.
۳. عبدالله بن الحسن (ع)
سن: ۱۱ سال
پدرش امام حسن مجتبى (ع) و مادرش، دختر شلیل بن عبدالله میباشد. عبدالله در کربلا نوجوانى بود که به سن بلوغ نرسیده بود و، چون عمویش حسین (ع) را زخمى و بییاور دید، خود را به آن حضرت رسانید و گفت: «به خدا قسم از عمویم جدا نمیشوم». در آن هنگام شمشیرى به طرف امام حسین (ع)) روانه شد. عبدالله دست خود را سپر شمشیر قرار داد و دستش به پوست آویزان شد و فریاد زد: «عموجان»! حسین (ع) او را در بغل گرفت و به سینه چسبانید و فرمود: برادرزاده! بر این مصیبت که بر تو وارد آمده است، صبر کن و از خداوند طلب خیر نما، زیرا خداوند تو را به پدران صالحت ملحق میکند. ناگاه حرمله بن کاهل تیرى بر او زد و او در دامان عمویش حسین (ع)، به شهادت رسید.
← تحقیق درباره کودکان و نوجوانان در حماسه کربلا →
۴. عون بن عبدالله
پدرش عبدالله و مادرش حضرت زینب (س) است. او در اوائل راه مکه به کربلا، در «وادى عقیق» به امام حسین (ع) پیوست. او در روز عاشورا به میدان نبرد تافت و شمشیر زد تا به شهادت رسید. رجزی که در میدان جنگ میخواند، چنین بود: «اگر مرا نمیشناسید من پسر عبداللّه جعفرم همان که در بهشت با دو بال پرواز میکند…». در زیارت ناحیه مقدسه آمده است:
سلام بر عون فرزند عبدالله بن جعفر، همان طیّار بهشت، هم پیمان ایمان، هماورد همگنان، یاور خدای رحمان و تلاوت کنندگان قرآن. خداوند، قاتل او عبدالله بن قطبه طایی را لعنت کند.
۵. محمدبن عبدالله
پدرش عبدالله و مادرش خوصاء میباشد. او با برادرش «عون» در راه مکه به کربلا در «وادی عقیق» به امام حسین (ع) پیوست و در روز عاشورا قبل از برادرش عون به میدان رفت و به شهادت رسید. در زیارت ناحیه مقدسه آمده است:
«سلام بر محمد بن عبدالله بن جعفر که جایگاه جدش را در بهشت دید و پس از برادرش، به شهادت رسید و نگه دار بدن برادر بود. خداوند، قاتل او عامر بن نهشل تمیمی را لعنت کند».
۶. عبدالله بن مسلم
سن: ۱۴ سال
پدرش مسلم بن عقیل و مادرش رقیه دختر حضرت علی (ع) است. وى در روز عاشورا در میدان جنگ، سه مرتبه با دشمن کارزار کرد. دشمن به سوى او تیرى رها کرد و و عبدالله دستش را روى صورت گذاشت تا از اصابت تیر جلوگیرى کند. تیر دستش را به پیشانى دوخت. تیرى دیگر، قلب او را نشانه گرفت. شهادت او در روز عاشورا اینگونه بود.
۷. محمد بن مسلم
سن: ۱۳ سال
پدرش مسلم بن عقیل و مادرش از کنیزان بود. او در روز عاشورا پس از شهادت برادرش «عبدالله» در حمله دسته جمعى فرزندان ابی طالب به دشمن شرکت کرده، سپس به شهادت رسید.
۸. عمرو بن جُناده انصارى
سن: ۹ یا ۱۱ ساله
از شهیدان نوجوان کربلا است که پدرش در رکاب سیدالشهداء علیهالسلام شهید شد. او هنگامى که خواست به میدان برود، امام فرمود: «پدر این جوان کشته شد، شاید مادرش راضى نباشد که به میدان رود.» گفت: مادرم دستور داده که به میدان بروم و لباس جنگ بر من پوشانده است. عمرو به میدان رفت و رجز خواند و جنگید تا کشته شد. نام او در زیارت ناحیه مقدسه آمده است.
← تحقیق درباره کودکان و نوجوانان در حماسه کربلا →
۹. حضرت علی اصغر
سن: حدود ۶ ماه
یکی از کودکانی که در کربلا شهید شد، طفل کوچک امام حسین (ع) بود، که در اسم وی اختلاف است. قدیمیترین منبع که نام علی اصغر را در آن آمده، کتاب فتوح ابن اعثم است که گوید: حضرت فرزند شیرخواری به نام علی داشت. نام فرزند خردسال امام حسین (ع) به نام عبدالله نیز در تاریخ آمده که در روز عاشورا به شهادت رسید. شیخ مفید هنگام شمارش فرزندان امام حسین (ع) مینویسد: عبدالله بن حسین که در کودکی با تیری که از سوی دشمن پرتاب شد، در دامن امام حسین (ع) گلویش ذبح شده و شهید شد.
۱۰. طفلان مسلم
محمد و ابراهیم، دو فرزند مسلم بن عقیل بودند که در حادثه کربلا اسیر شدند. ابن زیاد دستور داد آن دو را زندانى کردند. این دو نوجوان نابالغ، مدت یک سال در زندان بودند. سپس با کمک «مشکور»، پیرمرد زندانبان که هوادار اهل بیت بود، شبانه از زندان گریختند. شب به خانه زنى پناه بردند که شوهرش در سپاه ابن زیاد بود. حارث، آن دو را کنار رود فرات برد و سر از تنشان جدا کرد و پیکرشان را در فرات افکند و سرهاى آن دو را براى دریافت جایزه نزد ابن زیاد برد.
۱۱. حضرت رقیه
سن: ۳ یا ۴ سال
دختر سه یا چهار ساله ابا عبداللّه الحسین (ع) است که در سفر کربلا، همراه اسیران اهل بیت بود و در شام، شبى، پدر را به خواب دید و پس از بیدار شدن بسیار گریست و بی تابى کرد. خبر به یزید رسید. به دستور او، سر مطهر امام (ع) را نزد او بردند. رقیه از این منظره، بیشتر ناراحت و رنجور شد و همان روزها در خرابه شام (که محل اقامت موقت اهل بیت علیهم السلام بود) جان داد.
سن: ۳ سال و نیم
تنها فرزند امام سجاد (ع) بود. مادر بزرگوارش، فاطمه دختر امام حسن مجتبى (ع) معروف به ام عبدالله است. در کربلا، سه سال و نیم بیشتر نداشت و حوداث خونین عاشورا و دوران اسارت را در حافظه خویش ثبت کرد.
← تحقیق درباره کودکان و نوجوانان در حماسه کربلا →
تحقیق درباره کودکان و نوجوانان در حماسه کربلا به ما این درس را میدهد که سن دلیلی برای پیروی از امام زمان نیست. هر کودک و نوجوانای باید تلاش کند امام زمان خویش را بشناسد و به یاری او بشتابد.
فاطمه
جگرم سوخت از این همه بیرحمی
و قلبم سینهام را شکافت از اینهمه دلیری ،شجاعت، وفاداری و ایمان این بزرگوارها
خدایا من را نیز از عاشقان و خادمان همیشگی حسین علیه السلام بپذیر و لیاقت بده، امین