غزل شماره ۳۸۱ حافظ: گر چه ما بندگان پادشهیم

معنی و تفسیر غزل شماره ۳۸۱ حافظ

گر چه ما بندگان پادشهیم
پادشاهان ملک صبحگهیم

هر چند ما از رعایای پادشاه هستیم اما از پادشاهان کشور بامدادی و سحرخیزی به‌شمار می‌رویم.

گنج در آستین و کیسه تهی
جام گیتی‌نما و خاک رهیم

گنج معرفت در آستین ما ولی کیسه ما از مال دنیا خالی است. دل ما جام جهان‌نما است،اما ما افتاده و خاکساریم.

هوشیار حضور و مست غرور
بحر توحید و غرقه گنهیم

ما آگاهانه در حضور دوست مراقب و هوشیارانه نسبت به خالق، حضور قلب داشته و از این بابت از غرور سرمستیم. به سبب حضور قلب به مانند دریای توحید و از لحاظ مست غرور بودن در دریای گناه غرقه هستیم.

شاهد بخت چون کرشمه کند
ماش آیینه رخ چو مهیم

هرگاه عروس بخت و اقبال به جلوه‌گری درآید، در ما که به مانند آینه پیش روی اوییم منعکس می‌شود.

شاه بیداربخت را هر شب
ما نگهبان افسر و کلهیم

ما در تمام شب‌ها پاسدار و نگهبان تاج و کلاه شاه نیکبخت هستیم.

گو غنیمت شمار صحبت ما
که تو در خواب و ما به دیده گهیم

به شاه بگو که قدر همصحبتی با ما را بدان، زیرا آنگاه که تو در خوابی، ما در دیدگاه به پاسداری مشغولیم.

شاه منصور واقف است که ما
روی همت به هر کجا که نهیم

شاه منصور آگاه است که ما روی اراده و عنایت خود را بر هر سو که بگردانیم… ادامه در بیت بعد

دشمنان را ز خون کفن سازیم
دوستان را قبای فتح دهیم

با دشمنان چنان کنیم که در خون خود پوشیده شوند و به دوستان لباس فتح و پیروزی بپوشانیم.

رنگ تزویر پیش ما نبود
شیر سرخیم و افعی سیهیم

ما دورنگی و دورویی پیشه نساختیم، مانند شیر سرخ و افعی سیاه یکرنگ هستیم.

وام حافظ بگو که بازدهند
کرده‌ای اعتراف و ما گُوَهیم