ماده اولیه تولید کارد و چنگال چیست و علت کاربرد آن ها

ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – کارد و چنگال به همراه قاشق از جمله وسایل بسیار کاربرد بر سر هر سفره غذایی هستند. تجهیزاتی که با پیدایششان تغییر بزرگی در سبک غذاخوری جوامع بشری ایجاد کردند. اما این تجهیزات از چه موادی ساخته‌ شده‌اند؟ ویژگی‌های مواد اولیه مرغوب برای کارد و چنگال چیست؟ برای دریافت پاسخ این سوالات که ماده اولیه تولید کارد و چنگال چیست همراه ما باشید.

ماده اولیه تولید کارد و چنگال چیست؟

اختراع کارد و چنگال قرن‌ها پیش انجام شده و با توجه به پیشرفت تکنولوژی مواد اولیه به کار رفته در آن‌ها تغییر یافته است. کارد و چنگال‌های ابتدایی از چوب تهیه شده و به مرور زمان فلزات مختلف  (نقره، طلا، برنز و …) جایگزین آن شده‌اند. اگر کارد و چنگال‌های پلاستیکی را کنار گذاریم ماده سازنده مابقی آن‌ها از فولاد یا در اصطلاح استیل است. استیل‌ها خود انواع مختلفی دارند که کارخانجات برای تولید این تجهیزات از نوع خاصی بهره می‌گیرند. 

نکته: ساخت وسایل بهداشتی با آلیاژهای پایه مس یا سرب در گذشته باعث انواع مسمومیت‌های غذایی شده و استفاده از آن‌ها تقریبا منسوخ شده است.

همانطور که می‌دانیم استیل یا فولاد آلیاژی از آهن است که مقداری کربن در آن قرار گرفته است. استیل‌ها بسیار از آهن پرکاربردتر و از منظر بهداشتی بسیار امن‌تر هستند. اضافه کردن دیگر عناصر آلیاژی مانند کروم و نیکل می‌تواند استحکام و خواص فیزیکی استیل را چند برابر نماید. اما در ساخت تجهیزاتی همچون کارد و چنگال از چه نوع استیلی استفاده می‌شود؟

بیشتر بخوانید: مواد سازنده قابلمه بر اساس انواع آن و ویژگی‌های هر کدام

فولادهای زنگ‌نزن (Stainless Steel)

مهمترین عناصر تشکیل دهنده استیل ضدزنگ (Stainless Steel) یا فولاد زنگ نزن آهن، کروم و نیکل است. وجود حداقل میزان ۱۰٫۵ درصد عنصر کروم آن را در برابر خوردگی محافظت می‌نماید. همچنین حداکثر درصد جرمی کربن در این آلیاژ فولادی ۱٫۲ درصد است. از خواص فولاد ضد زنگ می‌توان به مقاومت در برابر خوردگی و حرارت، ظاهر جذاب، قابلیت بازیافت به طور کامل و عمر طولانی و مفید اشاره نمود.

انواع فولادهای زنگ‌نزن

• آستینی (گروه‌های ۲۰۰ و ۳۰۰)
• فریتی (گروه‌های ۴۰۰)
• مارتنزیتی (گروه‌های ۴۰۰ و ۵۰۰)
• سخت گردانی رسوبی (pH)
• ساختار دوفازی یا دوپلکس

علت استفاده از استنلس استیل به عنوان مواد اولیه کارد و چنگال

• قابلیت آسان پاکیزه کردن سطوح
• مقاومت به خوردگی بالا در محیط مرطوب
• مقاومت در برابر ترکیبات اسیدی
• مقاومت به سایش
• عدم تاثیر بر طعم مواد غذایی
• عدم فعل و انفعالات شیمیایی با بزاق دهان و مواد شیمیایی

مطالب مرتبط: وسایل آهنی در هوای مرطوب سریع تر زنگ می زنند یا در هوای خشک؟

مواد اولیه بکار برده شده در تولید کارد و چنگال و علت کاربرد آن ها

انواع مواد استفاده شده در کارد و چنگال

۱. استنلس استیل ۸-۱۸

استنلس استیل ۸-۱۸ بدین معنی است که آلیاژ حاوی ۱۸% کروم و ۸% نیکل است.  

۲. استنلس استیل ۱۰-۱۸

استنلس استیل ۱۰-۱۸ یعنی در ترکیب شیمیایی آن ۱۸% کروم و ۱۰% نیکل به کار رفته است.

۳. استیل ۴۲۰N1

این استیل از دسته استیل‌های مارتنزیتی است که حاوی ۱۳% درصد کروم است. از این نوع استیل برای سخت کارد میوه خوری استفاده می‌گردد.

۴. فولاد‌های سری ۱۰ (۱۰۹۵، ۱۰۸۴، ۱۰۷۰، ۱۰۶۰، ۱۰۵۰)

فولاد‌های سری ۱۰، به ویژه ۱۰۹۵، اغلب در چاقو‌های کارد و چنگال یافت می‌شوند. در این فولادها، دو رقم آخر مقدار کربن را نشان می‌دهد. به طور کلی؛ کربن با کاهش اعداد در سری ۱۰ کاهش می‌یابد؛ که این امر منجر به کاهش مقاومت در برابر سایش و افزایش چقرمگی می‌شود. فولاد ۱۰۹۵، حاوی ۰.۹۵ درصد کربن و ۰.۴ درصد منگنز است.

این فولاد، سخت، مقرون به صرفه و تیز کردن آن آسان می‌باشد. همچنین در چاقو‌هایی که با این فولاد ساخته می‌شوند؛ می‌توان با تیز کردن لبه‌ی تیغه توسط سنگ تیزکن، آن را نسبت به اکثر فولاد‌های ضد زنگ برتر دانست. با این حال؛ یکی از معایب این فولاد این است که در معرض زنگ زدگی قرار می‌گیرد.

استفاده از این نوع فولادها برای کارد و چنگال هر چند بسیار مقرون به صرفه ولی چندان مناسب نیست.

البته مواد دیگری مانند پلاستیک‌ها، چسب‌ها و … در ساختار برخی از انواع کارد و چنگال‌ها نیز استفاده می‌شود. جدول زیر به صورت کلی مواد سازنده و علت استفاده از هر کدام را بیان می‌کند.

جدول فصل پنجم علوم هفتم

شما استفاده از کدام ماده را برای ساخت کارد و چنگال پیشنهاد می‌کنید؟ دلیلتان برای انتخاب این ماده چیست؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای همین مطلب با ما به اشتراک گذارید.