ستاره | سرویس سلامت – قارچ از جمله خوراکیهایی است که ارزش غذایی بالایی دارد اما نکتهای که باید به آن توجه داشت اطمینان از سمی نبودن آن است. زیرا برخی از قارچهای سمی بسیار خطرناک و کشنده هستند و با توجه به ظاهر یکسانی که با قارچهای خوراکی دارند تشخیص آنها از قارچ های سالم و خوراکی مشکل است. در ادامه این مقاله نحوه تشخیص قارچهای خوراکی را از نوع سمی آن ذکر خواهیم کرد.
کندن قارچهایی که در جنگل میرویند خطرناک است؛ چون تشخیص سمی یا خوراکی بودن قارچ کار سادهای نیست و تنها افراد با تجربه و متخصص قادرند که قارچ سمی را از خوراکی تشخیص دهند. چنین افرادی را شکارچیان قارچ مینامند. شغل این افراد بسیار سخت و حساس بوده و گاهی یک بیدقتی در تشخیص نوع قارچ، منجر به مرگ آنها میشود.
اگر سلامتی خود را دوست دارید، نه تنها باید از خوردن قارچهای وحشی ناآشنا خودداری کنید، بلکه به آنها دست هم نزنید، زیرا خطر مسمومیت از طریق پوست نیز در برخی گونه قارچها وجود دارد. برای تشخیص خوراکی بودن قارچهایی که در مناطق صحرایی پیدا میکنید از افراد بومی منطقه کمک بگیرید. گفتنی است، قارچهای سمی در مقایسه با قارچهای خوراکی به سختی قابل تشخیص هستند، لذا بد نیست بدانید قارچهای سمی در طبیعت و بیشتر در جنگلها و در بیخ و انتهای درختانی مثل زیتون، گردو و انجیر میرویند. در فضله گاو، مردارها و نزدیک لانه حیوانات سمی نیز رشد میکنند و بسیار خطرناک هستند.
توجه داشته باشید که برای بازشناختن قارچهای سمی از قارچهای خوراکی به هیچ وجه نباید آن را در زیر زبان آزمایش کنیم. هر مطلبی را که برای آزمایش این قارچها تا به حال شنیدهاید، همه را فراموش کنید. علاوه بر این، راههایی را که برای آزمایش کردن چنین قارچهایی تا به حال امتحان میکردهاید، همه را کنار بگذارید. زیرا شما به هیچ وجه نباید قارچی را که در جایی سبز شده است و آن را نمیشناسید بخورید و یا حتی آن را مزه مزه کنید. تنها قارچهایی قابل اطمینان هستند که در مغازههای معتبر برای فروش در دسترس مشتریها قرار گرفتهاند. قارچهای خوراکی در بستهبندیهای مطمئن، در مغازهها و سوپرمارکتها به فروش میرسند.
ویژگیهای قارچهای سمی
قارچهای سمی اغلب به رنگ سیاه، سرخ و سفید و کمی لزج و بدبو هستند. وجود زائده کیسه مانند در پایه برخی قارچها معمولا نشان از سمی بودن آنها است. میتوان گفت مرغوبترین قارچهای خوراکی قارچهایی هستند که کلاهک آنها بسته باشد یعنی شکافها و تیغههای زیر کلاهک دیده نشود و ظاهری خوب و تازه و بدون لک داشته باشد.
نحوه تشخیص قارچ سمی از قارچ غیر سمی
برای شناسایی قارچهای سمی از خوراکی فقط یک راه دقیق و مطمئن وجود دارد و آن هم آزمایشگاه است و فقط شناسایی جنس و گونه کافی نیست زیرا در بین قارچهای خوراکی، قارچ سمی و در بین قارچهای سمی، قارچهای خوراکی وجود دارد. گاهی گفته میشود قارچهای سمی در اثر قطعه قطعه شدن تغییر رنگ میدهند و هنگام طبخ اگر سکه نقره در مجاورت آنها قرار گیرد سکه سیاه میشود. این قضاوتهای عجولانه در تفکیک گونههای سمی و خوراکی نه تنها هیچ ارزشی ندارد بلکه گاهی سبب ایجاد مسمومیتهای خطرناکی نیز میشود. قارچهای سمی یا خوراکی تازه سکه نقره یا پیاز را سیاه نمیکند بلکه قارچهای فاسد یا در حال فساد مواد گوگرددار از خود تولید مینماید که موجب سیاه شدن بعضی از اجسام میگردد. بنابراین این گونه شواهد هیچ سندیت علمی نداشته و تنها از طریق آزمایش قارچ است که میتوان به سمی بودن آن پی برد.
توجه: ۹۰ درصد مسمومیتهایی که با قارچهای سمی ایجاد میشود ناشی از گونه آمانیتا موسکاریا است.
مصرف قارچ سمی با بدن چه میکند؟
قارچهای سمی به دلیل داشتن سم آماتوکسین باعث بروز علائم مسمومیت میشوند. علائم مسمومیت معمولا شش تا ۲۴ ساعت پس از مصرف قارچ شدت میگیرد. در مرحله اول علائم شبیه مسمویتهای گوارشی است اما پیچش عضلانی، کاهش ضربان قلب، هذیان و کما و غیره نیز از جمله برخی علائم احتمالی هستند. همچنین در موارد مسمویت شدیدتر در روزهای دوم تا چهارم، مسمویتهای کبدی، کلیوی و قلبی ایجاد میشود که حتما نیاز به داروهای خاص و مراجعه به مراکز درمانی دارد. بنابراین باز هم تاکید میشود تنها قارچهایی را که در فروشگاهها عرضه میشوند مصرف کنند و در صورت مصرف قارچ خودرو و مشاهده علائمی شبیه به مسمویت گوارشی به مراکز درمانی مراجعه کنند.