نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 14 شهریور 1400
ستاره | سرویس سلامت – اینکه در مقابل آینه بایستید و در پوست صورت خود لکه‌های قرمز و قهوه‌ای را ببینید نه تنها برای شما بلکه برای هیچ‌کس خوشایند نیست. این لکه‌ها به دلایل مختلفی روی پوست شما جا خوش کرده‌اند و بر اساس اینکه از چه نوعی هستند هم روش‌های درمانی متعددی دارند. در ادامه این مقاله به ذکر انواع لکه های پوستی و زمینه‌هایی که باعث بروز این لکه‌ها شده‌اند می‌پردازیم.
آشنایی با انواع لکه های پوستی
کک و مک
کک و مک یکی از انواع لکه های پوستی شایع است که بیشتر در افراد با پوست روشن، موهای قرمز یا بلوند و چشمان آبی دیده می‌شود. از سن پنج سالگی شروع می‌شود که به صورت لک‌های کوچک قهوه‌ای روشن، در مناطق باز بدن مثل صورت، شانه و پشت دیده می‌شود. در تابستان تعداد، اندازه و عمق این لک‌ها افزایش می‌یابد و در زمستان کوچک‌تر، روشن‌تر و کمتر می‌شوند. هر کس آمادگی ژنتیکی برای ایجاد کک و مک را دارد باید حتما از کرم‌های ضد آفتاب استفاده نماید و حتی‌الامکان زمان قرارگرفتن در معرض تابش اشعه‌های خورشید را بکاهد. بهترین درمان برای کک و مک استفاده از لیزر است ولی افراد بعد از لیزر همیشه باید مراقبت از پوست را رعایت کنند تا مانع برگشت لکه‌ها شوند، زیرا این پوست‌ها بسیار مستعد هستند و ممکن است این لکه‌ها عود کنند.
لکه‌های ناشی از جای جوش
بعضی از افراد مبتلا به آکنه یا جوش دچار انواع لکه های پوستی بعد از بهبود جوش می‌شوند بطوریکه فرد ابتدا دچار جوش‌های قرمز یا چرکی می‌شود و به مرور زمان وقتی جوش‌ها خشک می‌شود لک قهوه‌ای یا بعضا لک قرمز به جای می‌گذارد ، خصوصا اگر فرد جوش خود را دستکاری کند احتمال لک قهوه‌ای یا لک تیره بعد از جوش زیاد می‌شود ، در بسیاری از این افراد این حالت یعنی گذاشتن لک بعد از جوش یک زمینه یا استعداد ارثی هم دخیل است خصوصا در مورد لکه‌های قرمز بعد از جوش این علت یعنی زمینه ژنتیکی مهم‌تر است چرا که دیده شده افرادی بدون آنکه جوش را دستکاری کنند دچار اسکارها و لکه‌های قرمز (وگاها لکه قهوه‌ای) بعد از بهبودی جوش می‌شوند.
لکه‌های حاملگی
همه خانم‌هایی که لذت مادر شدن را تجربه کرده‌اند، می‌گویند نه ماه بارداری یکی از شیرین‌ترین و به یادماندنی‌ترین دوره‌های زندگی است، اما همه آنها مشکلات و دردسرهای این دوران را هم تایید می‌کنند؛ یکی از این مشکلات هم ایجاد لک‌های پوستی است. لکه‌های بارداری بصورت لکه‌های تیره و قهوه‌ای روی گونه‌ها یا پیشانی و اطراف چشم‌ها دیده می‌شوند این ضایعات به تدریج ایجاد شده و قرینه هستند.
توجه داشته باشید که بروز لکه‌های حاملگی بیشتر در نیمه دوم بارداری شروع می‌شود اما گاه در بانوانی که از قرص‌های ضد حاملگی استفاده می‌کنند نیز دیده می‌شود که بستگی مستقیم به مدت زمان مصرف دارو و نوع دارو (حاوی استروژن و پروژسترون) دارد. لکه‌های حاملگی معمولا بطور کامل در عرض یک سال بعد از زایمان ناپدید می‌شوند اگر چه ممکن است بعد از ده سال نیز باقی بمانند بنابراین درمان هر چه سریع‌تر شروع شود نتیجه بهتری می‌توان گرفت و نباید به امید بهبودی خود به خودی درمان را به تاخیر انداخت.
خال‌های قهوه‌ای
یکی از انواع لکه های پوستی انواع خال‌ها هستند. خال‌ها نیز به صورت لکه‌های پررنگ‌تر روی پوست ظاهر می‌شوند. برخی از خال‌ها که متمایل به آبی هستند، درمانشان کمی مشکل‌تر است و حتی روی صورت و دور چشم هم دیده می‌شوند. در این موارد درمان دارویی کمک‌کننده نیست، ولی لیزر درمانی آن هم به صورت مکرر مفید است. در هر حال از بین بردن خال‌ها امکان‌پذیر است.
لکه‌های ناشی از سو تغذیه
این لک‌ها در اثر کمبود ویتامین ب۱۲ اتفاق افتاده و در نژادهای با پوست تیره شایع‌تر است. در اثر کمبود ویتامین A این لک‌ها گسترده بوده و همراه با برجستگی‌های شبیه پوست مرغ ظاهر می‌شود. همچنین در کمبود اسید فولیک، کمبود ویتامین C و در انواع کم خونی‌ها نیز لک پوستی دیده می‌شود.
لکه‌های ناشی از افزایش سن
این لک‌ها در اثر تماس حاد یا مزمن با نور آفتاب و افزایش سن به وجود می‌آید. معمولا لک‌های قهوه‌ای رنگ مسطح به اندازه یک سانتی‌متر یا بیشتر هستند که روی صورت و پشت دست‌ها، در سنین ۳۰ تا ۴۰ سالگی شروع می‌شود. این لکه‌ها با افزایش سن گسترده‌تر، پررنگ‌تر و با تعداد بیشتر نمایان می‌شوند.
لکه‌های پوستی مادرزادی
همیشه لکه‌های مادرزدای تیره و قهوه‌ای نیستند گاها روش‌تر از پوست می‌شوند و در طفولیت در تنه و گاها صورت بروز می‌کند و البته نکته مثبت و خوشایند آن این است که پیشرفت نمی‌کند.
بروز لکه‌های در اثر بیماری
در اثر بیماری‌هایی مثل آسم، نارسایی کبدی و کلیوی، تیرگی منتشر پوست برای ۳ تا ۴ روز وجود دارد. همچنین در روماتیسم و نارسایی کلیه و سیروز کبدی و بعضی بیماری‌های دیگر، تیرگی گسترده پوست دیده می‌شود.
درمان خانگی لکه‌های پوستی
بهترین کار برای درمان اصولی انواع لکه های پوستی مراجعه به پزشک متخصص در این زمینه است اما درمان‌هایی خانگی هم وجود دارد که در درازمدت تاثیرگذار می‌باشد. به این منظور دو قاشق جوانه گندم را به عسل اضافه کنید. عسل را خیلی کم گرم کنید (تا حدی که پوست را نسوزاند) و روی قسمت‌هایی از پوست که دارای لک است بگذارید. پس از ۱۵ دقیقه با یک تکه پنبه و آب نیم گرم، پوست خود را تمیز کنید و بعد بشویید. همچنین برای درمان لکه‌های قهوه‌ای پوست تا زمانی که لکه‌های قهوه‌ای روی پوست باقی است، باید از روغن کرچک استفاده شود. آب خیار یا برگ شاهی خرد شده یا آب آن، در از بین بردن این گونه لک‌ها بی‌تاثیر نخواهد بود.
لکه‌ها معمولا نگران‌کننده نیستند فقط شکل و ظاهر پوست را دستخوش تغییر می‌کنند. گرچه بعضی سرطان‌های پوستی ابتدا با لکه خود را نشان می‌دهند، ولی اینها به مرور برجسته می‌شوند و تغییر شکل می‌دهند، در حالی که لکه‌های معمولی ایجاد شده شکل غیرعادی ندارند.
