نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 28 شهریور 1400
ستاره | سرویس خواص شناسی – گياه خشخاش با نام علمی PAPAVERSOmNIFER و از تيره PAIPAVERACEAE است. نام محلی آن، کوکنار و تورتوری بوده و قدمتی فراتر از ۴ هزار سال دارد. اين گياه در سطح جهان به عنوان مادهمخدر، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطلب با شما خواهیم بود با خواص خشخاش و طرز تهیه قاووت خشخاش.
خشخاش چیست؟
خشخاش به وسيله بذر تکثير میشود. برای کاشت و تکثير خشخاش به منظور استخراج مواد موثر مورد انتظار، بايد همیشه از گونه‌ها و يا واريته‌هایی استفاده نمود که نسبت به آسفالت و بيماری‌ها مقاوم بوده و از ميوه‌های زياد و مقادير فراوان الکالوئيد برخوردار باشند. خشخاش گياهی علفی و يک‌ساله است که تاکنون بيش از ۲۰۰ گونه متعلق به این گیاه شناسايی شده‌اند. علاوه بر گونه‌های متعدد، خشخاش دارای زيرگونه‌ها و فرم‌های متفاوتی نيز هست و برخی از محققان آسيا را منشا اصلی آن می‌دانند. گياه خشخاش دارای ريشه‌ای مخروطی و کم‌وبيش چرب است که به‌طور مستقيم در زمين فرومی‌رود. طول ريشه اصلی اين گياه متفاوت بوده و به گونه گياه و شرايط اقليمی محل رويش آن بستگی داشته و به طور متوسط بين ۱۸ تا ۲۰ سانتی‌متر و قطر يک تا ۲ سانتی‌متر یافت میشود.
گل‌های گياه خشخاش در انتهای ساقه‌های اصلی و فرعی پديدار شده و دارای گلبرگ سفيد می‌باشند که ناحيه فوقانی به رنگ بنفش تیره يا روشن می‌باشد. ميوه خشخاش به شکل گرز مانند است و شيره‌‌ای مخصوص توليد می‌کند.
طول دوره رشد گياهانی که در فصل بهار کشت می‌شوند ۱۲۰ تا ۱۶۰ روز است و دوره رشد خشخاش به ۶ مرحله خواب بذر، سبزشدن بذر، تشکيل برگ‌های طوقه‌ای، طويل‌شدن ساقه، گل‌دهی و مرحله رسيدن بذرها و ميوه‌ها و پراکنش تقسيم میشود.
خواص خشخاش
- برگ گياه خشخاش برای تسکين سرفه و رفع اسهال و بی‌خوابی استفاده میشود.
- تخم اين گياه سرفه‌های خشک را درمان کرده و چاق‌کننده و مخدر است و بی‌خوابی يا کم‌خوابی را درمان می‌کند.
- تخم گياه دارویی خشخاش، درد سينه را درمان می‌کند.
- تخم خشخاش همچنین سوزش مجاری ادراری و اسهال کهنه و کم‌خونی را درمان می‌کند.
- نيروی جنسی را می‌توان با خشخاش تقويت کرد.
- ريشه اين گياه فشارخون را پايين می‌آورد و درمان دردکمر تا زانو يا درمان سياتيک است. تخم خشخاش در رفع تشنگی، تب، التهاب، یبوست و التهاب شکم موثر است.
- تخم خشخاش یکی از مواد اصلی در بسیاری از داروهای خنک‌کننده است.
- تخم خشخاش منبع مواد معدنی مانند ید، منگنز، روی، منیزیم، مس، آهن و کلسیم می‌باشد.
- روغن دانه‌های خشخاش به خاطر داشتن اسیدهای چرب اشباع‌نشده، در درمان سرطان موثر است.
- تخم خشخاش حاوی اسید لینولئیک است و در جلوگیری از ناراحتی‌های قلبی مفید است.
- این دانه‌ها منبعی مناسب و معقول از اسیدهای چرب هستند که برای سیستم فیزیولوژیکی بدن مورد نیاز است.
- تخم خشخاش به عنوان مادهمخدر برای درمان دردهای بدن استفاده میشود.
- خشخاش در درمان اختلالات تنفسی، بیماری‌های عفونی، اسهال و اختلالات خواب مفید است.
انواع خشخاش
به طور کلی؛ دانه خشخاش دو گونه است: خشخاش دانه سفید و خشخاش دانه سیاه.
نکته: با وجود خواص دارویی تخم، ریشه و برگ خشخاش، شیره آن که تریاک از آن تهیه میشود سمی بوده و برای تهیه داروهایی مانند مورفین، مسکن‌ها و … به مقدار بسیار کم و زیر نظر متخصص مصرف میشود.
خشخاش در آشپزی و شیرینی‌پزی
همان‌طور که گفته شد از دانه خشخاش در شیرینی‌پزی و آشپزی استفاده میشود. از جمله معروف‌ترین خوراکی‌هایی که با دانه خشخاش تهیه میشود می‌توان به کیک خشخاش، شیرینی خشخاش، نان خشخاش، قاووت خشخاش و … اشاره کرد. در اینجا قصد داریم طرز تهیه خوراکی بسیار مفید و پر انرژی به نام قاووت خشخاش را به شما آموزش دهیم.
قاووت خشخاش
| مواد لازم | |
| خشخاش | ۵۰۰ گرم |
| سیاه‌دانه | ۲۰۰ گرم |
| کنجد | ۲۰۰ گرم |
| هل سبز | ۱۰ گرم |
| شکر | ۲ کیلوگرم |
طرز تهیه قاووت خشخاش
- ابتدا خشخاش را بعد از پاک‌کردن، شستشو (سنگشور) دهید زیرا در اغلب موارد خشخاش دانه‌های کوچک سنگ‌ریزه و شن داشته و نیاز به شستشوی دقیق دارد.
- دانه‌های خشخاش شسته‌شده را خشک و بعد برشته کنید. توجه داشته باشید که در زمان برشته کردن خشخاش باید مرتب آن‌ها را هم بزنید تا یک‌دست برشته شوند.
- پس از اینکه کمی مایل به قهوه‌ای روشن شدند، سیاه‌دانه، کنجد، هل‌سبز و شکر را به آن‌ها اضافه کرده سپس مخلوط و آسیاب کنید.
روش مصرف: به مقدار دل‌خواه (به طور مثال ۱ قاشق مرباخوری) به همراه ۱ استکان آب‌جوش مخلوط کرده و میل نمایید.
نکته در مورد نگهداری قاووت: در تابستان و زمستان جهت نگهداری از قاووت، آن را داخل فریزر قرار دهید. همچنین شما می‌توانید قاووت چهل گیاه را تهیه نمایید و از خواص بی نظیر آن بهره‌مند شوید.
رضا
سلام بذر خشخاش را از کجا تهیه کنیم.
عرفان
برگ وریشه خشخاش رو چگونه باید استفاده کرد؟
بدون نام
سلام..
یو تین ساقه گل کشت زر خاش خاش
تین زیتون
بدون نام
کوکنار کاشتم درارتفاع۳۰ سانتی بالغ شده گل داده ایراد از کجاست
خلیل
سلام. اونکه کاشتی، شقایق بوده نه خشخاش