تاریخچه شلوار جین

ستاره | سرویس عمومی  – جین نام نوعی پارچه کتانی با بافت راه‌راه و ضخیم است که به پارچه ‌دِنیم (Denim) نیز شناخته می‌شود. اگرچه همه‌گونه لباس از جنس جین وجود دارد، ولی پارچه جین عمدتا برای دوخت شلوار به کار می‌رود. در ایران در لفظ عوام به “جین”، “لی” هم گفته می‌شود که در حقیقت لی نام یک نشان تجاری یا برند است .شلوار جین شلوار ساخته شده از پارچه‌های کتانی زبر هستند. نخستین سازندگان شلوار جین آبی ژاکوب دیویس، کالوین راجرز، و لوی استراوس(لیوایس) در سال ۱۸۷۳ بودند.

 

جین به چه معناست؟

واژه جین یا جینز (Jeans) از واژهٔ فرانسوی bleu de Gênes به معنی (آبی ازجنوای ایتالیا) آمده است. جین مبدا فرانسوی و هندی دارد و برای نخستین بار لباس “ملوانان” از این جنس تهیه شد. ولی تنها در دهه ۱۹۵۰ بود که استفاده از این نوع شلوار ابتدا در میان نوجوانان و سپس در میان همه مردم شایع شد. امروزه آمریکائیان سالانه ۱۴ میلیارد دلار جین خریداری می‌کنند.

قدیمی‌ترین مارک‌های شلوار جین: لی، لیوایز (لِویز= :Levi’sمتعلق به لوی استراوس) و رانگلر نام دارند. شلوارهای جین معمولا آبی رنگ هستند. این شلوارها با نیل به این رنگ درمی‌آیند. در حالی که تنها چند گرم نیل برای رنگ کردن یک شلوار لازم است، سالانه بیش از ۲۰ میلیون تن نیل در این صنعت مصرف می‌شود. در پی استقبال شدید مردم از شلوار جین ژاکوب نگران شد که شاید کسی این ایده ماهرانه‌اش را بدزدد. بنابراین تصمیم گرفت حق امتیاز این کار را به نام خودش ثبت كند. اما از آنجایی که ژاکوب ۶۸ دلاری که برای کار‌های اداری لازم بود را نداشت؛ به عنوان شریک تجاری خود به فکر لوی استراوس افتاد. در سال ۱۸۷۲ طی نامه ای كه به لوی استراوس نوشت به او پیشنهاد كرد كه حق امتیاز این كار متعلق به هر دو نفرشان باشد. استراوس كه یك تاجر خبره بود با دیدن این محصول جدید بلافاصله پیشنهاد ژاكوب را پذیرفت. در بیستم ماه مه سال ۱۸۷۳، این دو نفر حق امتیازی به شماره ۱۳۹,۱۲۱ را در آمریكا به نام خود ثبت كردند. این تاریخ امروزه به عنوان تاریخ تولد رسمی بلوجین شناخته شده است. از آنجا كه رنگ نیلی به دلیل تیرگی دیرتر كثیف می‌شد و برای لباس های كار نیز انتخاب بهتری بود. مهم ترین و پرطرف دارترین رنگ در میان مردم بود. لوی استراوس، ژاكوب را به عنوان سرپرست تولید این شلوارهای جدید در شركت خود استخدام كرد. این شركت تا سال ۱۸۷۵ به تولیدات خود ادامه داد و دو كارخانه دیگر در سانفرانسیسكو راه اندازی كرد.

 

 

پارچه های كتان برای دوخت این شلوارها از یكی از معروفترین كارخانه های پارچه سازی منچستر تامین می شد. در مدت زمانی كوتاه، تمام كارگران ازاین شلوارهای جدید استفاده می كردند. قیمت یك دست لباس كار با دوام تولید شركت لوی استراوس ۱.۲۵ دلار بود، رقمی كاملا باور نكردنی. حق امتیاز این محصول تا بیست سال منحصرا در اختیار شركت استراوس بود. در سال ۱۸۹۰ این شلوارها مدل ۵۰۱ نام گرفت كه هنوز هم با این نام در بازار به فروش می رسد. با به پایان رسیدن حق انحصار این محصول، بسیاری از كارخانجات تولید پوشاك از این محصول پرطرفدار شركت لوی استراوس كپی برداری كردند. تا سال ۱۹۵۰ دانش آموزان دبیرستانی به عنوان اعتراض به بزرگترها كه این شلوارها را نمی پوشیدند و برای اینكه متفاوت تر به نظر برسند، شروع به پوشیدن این شلوارها كردند. در سال ۱۹۷۰ شلوارجین بیش از همیشه طرفدار پیدا كرد. از زمانی كه مردم لغت لیوایز(Levi’s) را برای این شلوارها به كار بردند، شركت لوی استراوس نیز این لغت را به عنوان علامت تجاری اش ثبت كرد.

 

در اواخر قرن نونزدهم قبل از ابداع رنگ های مصنوعی از رنگ های گیاهی طبیعی برای رنگ كردن پارچه ها استفاده می شد. از آنجا كه رنگ نیلی به دلیل تیرگی دیرتر كثیف می شد و برای لباس های كار نیز انتخاب بهتری بود، مهم ترین و پرطرف دارترین رنگ در میان مردم بود. از آن زمان این رنگ روی پارچه های جین باقی ماند.

 

در قرن هجدهم ، با رونق گرفتن كشاورزی، كارگران برای كار در مزرعه لباس های جین می پوشیدند، زیرا استحكام بیشتری داشت و به آسانی از بین نمی رفت. برای محكم تر شدن نقاطی از شلوار كه زودتر دچار پارگی دوخت می‌شدند از نوعی پرچ استفاده شد.

 

كارگران معادن طلای كالیفرنیا به لباس‌هایی با دوام و محكم نیاز داشتند. برای اولین بار در سال ۱۸۵۳ شخصی به نام استراوس تولید انبوه لباس كار با مشخصات فوق را شروع كرد.

 

 

سال ۱۹۳۰

گاوچران‌ها در اكثر فیلم های وسترن شلوار جین به پا داشتند. این كار باعث رواج شلوار های جین در آن سال ها بین مردم شد.

سال ۱۹۴۰

در زمان جنگ دوم جهانی، سربازان آمریكایی شلوار جین می پوشیدند. بعد از جنگ تولید كننده های معروف پوشاك از قبیل رانگلر (wrangler) و لی (lee) شروع به رقابت با لوی (levi) برای در دست گرفتن بازار جهانی كردند.

سال ۱۹۵۰

شلوار جین با تبلیغات تلویزیونی و فیلم ها بین نسل جوان رایج شد. ( جیمز دین در فیلم شورش بی دلیل ) پوشیدن این شلوارها سمبل طغیانگری بین نسل جوان بود.

سال های – ۱۹۷۰۱۹۶۰: هیپی ها و جنگ سرد

مدل های مختلف شلوار جین به بازار آمد. جین های گل دوزی شده و جین های رنگی . در كشورهای غیر غربی جین به عنوان سمبل فساد غرب تبدیل شده بود.

سال ۱۹۸۰ و پس از آن

جین به لباس مد روز تبدیل شد. طراحان معروف لباس شروع به طراحی مدل های مختلف جین با مارك های اختصاصی خود كردند. فروش جین دائما رو به افزایش بود.

 

جین‌های سنگ‌شور

به نوشته مایکل بلومو (Michael Belluomo)،‌سردبیر “نشریه بین‌المللی پوشش اسپورت” (Sportswear International Magazine)، یک بوتیک در نیویورک اولین فروشگاهی بود که در آن شلوارهای جین شسته می‌شدند تا کهنه و مستعمل به نظر آیند. این ایده به زودی طرفداران بسیاری پیدا نمود. صاحب مغاه افرادی را استخدام نمود تا برو روی این شلوارها کارهای تزئینی انجام دهند و سپس آنها را به قیمت ۲۰۰ دلار فروخت. در دهه ۱۹۸۰، صنعت شلوارهای جین تکنولوژی سنگ‌شویی را مورد استفاده قرار داد. استقبال از شلوارهای جین در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ نیز ادامه یافت تا اینکه هم‌اکنون شلوارهای جین تبدیل به یکی از پوشش‌های اصلی مردم آمریکا گشته. بنا بر آمار، در آمریکای شمالی هر فرد به صورت متوسط دارای هفت شلوار جین است. هر شلوار جین در حدود ۹۱۹ گالن آب را در دوره حیات خود مورد استفاده قرار می‌دهد (شامل آب مصرفی برای کشت پنبه، تولید جین و چندین بار شستشو توسط صاحب شلوار). از آنجایی که پنبه بزرگترین محصول کشاورزی غیرغذایی جهان بوده و کمبود آب نیز تبدیل به کی از معضلات جدی جهانی شده است شرکت‌های تولدیچین به دنبال راه‌هایی هستند تا استفاده از آب را در فرآیند تولید پارچه جین کاهش دهند.

 

 

تکامل شلوار جین

همانگونه که گفته شد، شلواهای جین در ابتدا فقط توسط کارگران و بالاخ در کارخانه‌های دوران جنگ جهانی دوم پوشیده می‌شدند. در این زمان، زیپ شلوارهای جین مردانه در قسمت جلو و زیپ شلوارهای زنان در قسمت راست شلوار قرار داشت. در دهه ۱۹۶۰، هم شلوارهای مردانه و هم شلوارهای زنانه دارای زیپ در قسمت جلو بودند. تصاویر قدیمی نشان می‌دهند که در دهه‌های قبل از اینکه این شلوارها تبدیل به پوشاک رایج شوند، بسیار گشاد دوخته می‌شدند.

 

جیمز دین، هنرپیشه‌ای که شلوار جین را تبدیل به نماد جوانان آمریکایی در دهه ۶۰ نمود

 

پس از اینکه جیمز دین آنها را طی فیلم “شورش بدون دلیل” معروف ساخت، پوشیدن شلوار جین به عنوان روحیه ماجراجویی نوجوانی در دهه ۱۹۵۰ مطرح گشت. به همین دلیل، برخی اوقات پوشیدن این شلوارها در سالن‌های تاتر، رستوران‌ها و یا مدارس ممنوع می‌گشت. در دهه ۱۹۶۰، پوشیدن شلوارهای جین مقبول‌تر گشت و در دهه ۱۹۷۰ این نوع شلوارها تبدیل به پوشش عادی و رایج در آمریکا شده بودند.

 

هزینه شلوارهای جین

در سال ۱۸۸۵، شلوارهای جین به قیمت ۱/۵۰ دلار (تقریبا ۳۶ دلار در سال ۲۰۱۰) خریداری می‌شدند. امروزه می‌توان یک شلوار جین را در آمریکا به قیمت ۴۰ دلار خریداری نمود. جین‌های مارک‌های گران ‌قیمت تا چند صد دلار و حتی تا ۱۰۰۰۰ دلار می‌توانند قیمت داشته باشند. آمریکایی‌ها در سال ۲۰۰۴ بیش از ۱۴ میلیارد دلار و در سال ۲۰۰۵، ۱۵ میلیارد دلار را صرف خرید پوشاک جین نمودند. اما گران قیمت‌ترین شلوارهای جین جهان کدام‌ها هستند؟ کتاب رکوردهای گینس اعلام نمود که یک شلوار جین مارک “گوجی جینیس” (Gucci Genius) دارای قیمتی برابر با ۳/۱۳۴ دلار است. فوربس نیز شلوارهای مدل سواروفسکی (Swarovski) شرکت اسکادا (Escada) هستند که دارای قیمتی برابر با ۱۰/۰۰۰ دلار آمریکا می‌باشند. شرکت لوی استراوس پیشنهادی بالغ بر ۴۶/۵۳۲ دلار را در وب‌سایت حراج “ای‌بی” (eBay)مطرح نمود تا یکی از شلوارهای قدیمی دوخت خود را بخرد. با این حال، گران قیمت‌ترین شلوار، یک شلوار جین ۵۰۱ بود که در دهه ۱۸۸۰ تولید گشته و در سال ۲۰۰۵ توسط یک کلکسیونر ژاپنی به قیمت ۶۰/۰۰۰ دلار خریداری شد.

 

شلوار قدیمی شرکت لوی‌استراوس

 

 

با این حال هیچ یک از این شلوارها را نمی‌توان با شلوار جین مدل “ترشد دنیم” (Trashed Denim) شرکت “دوسالت اپارل” (Dussault Apparel) قابل مقایسه دانست. این شلوارهای جین مردانه کاملا توسط دست و طی فرآیندی ویژه تهیه می‌شوند. در این فرآیند شلوارها ۱۳ بار شسته می‌شوند و بین هر شستسو رنگ می‌شوند تا دارای رنگ‌آمیزی عمیق شوند. البته این پایان ماجرا نیست. هر شلوار با ۱۶ یاقوت یک قیراطی، ۲۶ یاقوت ۰/۵ قیراطی، هشت الماس ۰/۵ قیراطی و ۱۰۸۰ گرم از طلای سفید یا زرد تزئین می‌شود. حدس می‌زنید قیمت این شلوار جواهر شنان چقدر است؟ دویست و پنجاه هزار دلار! بنابراین ترشد دنیم؛ گران‌ترین شلوار جین جهان است.