تاثیر روزه بر افسردگی؛ آیا بیماران افسرده می توانند روزه بگیرند؟

 

ستاره | سرویس سلامت – انسان در طول تاریخ در اندیشه سلامتی و افزایش طول عمر بوده است. شخصی که بتواند در نقش فردی، خانوادگی، شغلی و اجتماعی خود عالی یا حتی خوب عمل کند یک فرد سالم است. انسان باید با شناخت دقیق خود، خدای خود و جهان پیرامونش به سلامت معنوی برسد و سبک زندگی سالم را برگزیند. ماه رمضان یک فرصت عالی برای تعالی روح و جسم است. اما متاسفانه بیماری‌های روانی در ایران رو به رشد است. طبق آخرین پیمایش سلامت روانی که در کشور انجام شده است حدود ۲۴ درصد از جمعیت ۱۵ الی ۶۴ سال ایرانی به یکی از اختلالات عصبی روانی (خفیف و یا شدید) دچار هستند.

 

چگونگی تاثیر روزه بر افسردگی و کاهش آن

بطور کلی اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید، برای روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان حتما باید با پزشک خود مشورت کنید. با اینحال با بررسی تحقیقات علمی موجود و پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون تاثیر روزه بر افسردگی مشخص شده که روزه داری در حوزه‌های زیر موثر و بهبود بخش است و به کاهش اثرات افسردگی و تشدید آن به شکل های مختلف کمک می‌کند.

۱. توجه به امور معنوی

تمرکز و توجه بر معنویات بهترین درمان برای بسیاری از بیماری‏‌های روحی و روانی انسان از جمله افسردگی است، بر اساس یافته‌های روانشناسان نقش روزه در سلامتی روح و روان انسان به مراتب بیشتر از نقش آن در سلامتی جسم است. روزه گرفتن علاوه بر کاهش و حتی درمان بسیاری از بیماری‏های روحی، منجر به تقویت روان انسان می‌گردد. هم اکنون از بعد معنوی روزه‌ داری به عنوان یکی از روش‌های درمان بیماری‌های اعصاب و افسردگی یاد می‌شود.

 

۲. تقویت صبر و تحمل

نیازی به گفتن نیست، حتما می‌دانید که بسیاری از آسیب‌های اجتماعی نظیر قتل، توهین، جرم، پرخاشگری و… در جامعه ریشه روحی و روانی دارد. روزه داری یک روش عالی جهت تقویت صبر و شکیبایی افراد و کاهش خشونت و پرخاشگری است. روزه گرفتن می‌تواند آستانه تحمل افراد را بالا ببرد و به نوعی تمرین صبر است. افزایش صبر و تحمل مشکلات به فرد کمک می‌کند تا بر حالات افسردگی غلبه کرده و لحظات زیباتری را تجربه نماید.

 

۳. کانون گرم خانواده

در ماه رمضان اعضاء خانواده حداقل در شبانه روز دو بار به هنگام سحر و افطار کنار هم جمع می‌شوند. این ارتباط چهره به چهره افراد یک خانواده بهترین دارو جهت پیشگری از افسردگی و حتی درمان اضطراب و افسردگی است.

 

۴. کاهش میزان اضطراب

تحقیقات نشان می‌دهد که میزان اضطراب و افسردگی و همچنین اقدام به خودکشی در روزه داران کاهش ویژه‌ای پیدا می‌کند. روانشناسان می‌گویند کم خوابیدن یکی از روش‌های درمانی موثر در بیماران افسرده است، در واقع بیداری روزه داران برای خوردن سحری و انجام فرائض عبادی که ساعات طلایی بامداد را به خود اختصاص می‌دهد، نوعی کم خوابی تلقی شده و باعث بهبود افسردگی می‌گردد.

 

۵. افزایش اعتماد به نفس

یکی از بهترین حالات معنوی که روزه داری به ارمغان می‌آورد، بالا رفتن اعتماد به نفس است. موفقیت‌هایی که فرد در زندگی خود دارد به رشد اعتماد به نفس او منجر می‌شود. فرد با روزه گرفتن احساس موفقیت می‌کند و اعتماد به نفس او در زمینه‌های مختلف بالا می‌رود، خوش خلق شده و افسردگی از وی دور می‌شود.

 

 

۶. افزایش وحدت اجتماعی

فعالیت‌های جمعی و همچنین وحدت اجتماعی در ماه رمضان فزایش پیدا می‌کند. شرکت در مراسم افطاری و مراسم مذهبی دیگر نظیر شب‌های قدر و عید فطر، از دیگر مزایای اجتماعی ماه رمضان است که منجر به افزایش یک رنگی اجتماعی بین افراد جامعه می‌شود. زیاد شدن دید و بازدید‌ها و ارتباطات اجتماعی باعث بالا رفتن سلامت روان و کاهش افسردگی در ماه مبارک رمضان می‌گردد.

 

۷. ترک رفتار‌های نامناسب

ماه رمضان و روزه داری فرصت خوبی برای ترک رفتار‌های نامناسب و مضر است. میزان موفقیت ترک سیگار، الکل و سایر مواد در مصرف کنندگان آن در ماه مبارک رمضان چند برابر می‌شود. زیرا این مواد از ممنوعات روزه داری هستند و بسیاری از افراد با یک ماه ترک این مواد مضر، می‌توانند اراده ترک آن را برای همیشه را پیدا کنند و ترک این عادت‌های نامناسب تاثیر بسزایی در کاهش افسردگی خواهد گذاشت.

 

 

بیشتر بخوانید: ترک عادت؛ ۱۰ راهکار موثر در ترک عادات بد

 

۸. تفکرات روحانی

تحقیقات جامع دو محقق کانادایی بر روی افراد دچار افسردگی نشان داده است وقتی افراد به خداوند و دین فکر می‌کنند فعالیت برخی قسمت‌های مغز آن‌ها افزایش یافته و همین فعالیت باعث کاهش استرس، اندوه و اضطراب در آن‌ها می‌گردد.

 

سخن آخر در مورد تاثیر روزه بر افسردگی

طبق تحقیقات دانشگاه مشهد، تاثیر روزه بر افسردگی مثبت است؛ بطوری که روزه‌داری برای بیماران مبتلا به اختلالات روانی خفیف مانند افسردگی، اضطراب و وسواس‌های خفیف مشکلی ایجاد نمی‌کند و باعث رفع و کاهش آن نیز می‌گردد. اما بطور کلی نمی‌توان این نسخه را برای هر بیمار افسرده یا دارای اختلالات روانی تجویز کرد و بسته به نوع بیماری و شرایط بیمار، وضعیت با نظر پزشک معالج متفاوت است.

باید توجه داشت که به هم خوردن نظم خواب و ساعت‌های بیداری و تحمل زمان طولانی تشنگی و گرسنگی در جریان روزه‌داری، برخی بیماران را دچار افزایش اضطراب می‌کند که در این صورت با مشورت پزشک معالج روزه گرفتن توصیه نمی‌شود. بنابراین برای بیمارانی که به مراقبت و مصرف دارو‌های خاص نیاز داشته و شرایط جسمی و روانی مناسبی ندارند، روزه گرفتن توصیه نمی‌شود. همچنین در رابطه به افراد مبتلا به افسردگی‌های شدید و بیماران اورژانس‌های روانپزشکی در شرایط حاد، تا زمانی که به مرحله بهبود نرسند، روزه‌داری توصیه نمی‌شود.