غزل شماره ۱۰۳ حافظ: روز وصل دوستداران یاد باد

معنی و تفسیر غزل شماره ۱۰۳ حافظ

روز وصل دوستداران یاد باد
یاد باد آن روزگاران یاد باد

یاد آن روز به نیکی و خیر که مجلس رسیدن عاشقان و معشوقان به هم بود و آن روزگار وصال یاد باد.

کامم از تلخی غم چون زهر گشت
بانگ نوش شادخواران یاد باد

یاد دوری و مفارقت یاران آنچنان سخت است که طعم دهانم از تلخی و اندوه، چون زهر شده است، آوای نوشانوش می‌گساران یاد باد. تنها یاد آوای نوشانوش است که غم از دلم می‌برد.

گر چه یاران فارغند از یاد من
از من ایشان را هزاران یاد باد

هرچند دوستان و یارانم از یاد من آسوده‌خاطر هستند و مرا به یاد نمی‌آورند، اما من هزاران بار آن‌ها را یاد می‌کنم.

مبتلا گشتم در این بند و بلا
کوشش آن حق گزاران یاد باد

من به بند و بلای درد دوری و فراموش شدن توسط یاران گرفتار شدم، اما تلاش آنان که حق دوستی را بجا می‌آورند، فراموش مباد. یعنی جای کسانی که حق دوستی بجا آورده و مرا شادمان می‌کردند، خالی است.

گر چه صد رود است در چشمم مدام
زنده رود باغ کاران یاد باد

با وجود اینکه از چشمانم صد رود اشک پیوسته جاری است با این حال زاینده رود و باغ کاران اصفهان هرگز فراموش مباد.

راز حافظ بعد از این ناگفته ماند‌
ای دریغا رازداران یاد باد

افسوس که حافظ بعد از این راز خود را ناگفته خواهد گذاشت، یاد محرمان اسرار بخیر باد. حافظ حسرت می‌خورد که دیگر رازداران سابق نزد او نیستند.

منبع: شرح دکتر خلیل خطیب رهبر، انتشارات صفی‌علیشاه.