غذا برای کم خونی؛ چه رژیم غذایی برای کم خونی مناسب است؟

کم خونی زمانی اتفاق می‌افتد که شما به اندازه کافی گلبول قرمز در بدنتان نداشته باشید. این بیماری بر اثر از دست رفتن خون، تخریب گلبول‌های قرمز در بدن و یا عدم توانایی بدن شما برای تولید به اندازه گلبول‌های قرمز به وجود می‌آید.

 

کم خونی چیست؟

انواع گوناگونی از کم خونی وجود دارد اما معمول‌ترین نوع آن کم خونی فقر آهن است. گلبول‌های قرمز از یک نوع پروتئین به نام هموگلوبین تشکیل می‌شوند و این هموگلوبین سرشار از آهن است. زمانی که آهن شما کم باشد بدن شما نمی‌تواند هموگلوبین لازم برای تولید گلبول‌های قرمز به منظور رساندن اکسیژن به سایر قسمت‌های بدن را تولید کند.

کمبود فولات و ویتامین B۱۲ هم می‌تواند توانایی بدن شما در تولید گلبول‌های قرمز را تحت تأثیر قرار دهد. اگر بدن شما نتواند به خوبی ویتامین B۱۲ را تأمین کند ممکن است با کم‌خونی پرنیسیوز مواجه شوید. رژیم غذایی که مملو از آهن و ویتامین B۱۲ (مانند برنامه ارائه شده در این مقاله) باشد، می‌تواند در تأمین کافی خون بدن شما تعیین کننده به نظر آید. حتما با پزشک خود درباره نحوه استفاده از فرآورده‌های آهنی و غذایی مشورت کنید.

 

غذا برای کم خونی

برنامه درمانی کم خونی عموما با تغییر در رژیم غذایی همراه است. بهترین برنامه غذایی برای کم خونی باید شامل غذاهایی مملو از آهن و ویتامین‌های دیگر لازم برای تولید هموگلوبین و گلبول قرمز باشد. همچنین این برنامه باید شامل غذاهایی باشد که بتواند به بدن شما کمک کند تا آهن را بهتر جذب نماید.

دو نوع آهن غذایی وجود دارد: آهن هم و آهن غیر هم. آهن هم در گوشت قرمز، گوشت سفید و گوشت ماهی یافت می‌شود. آهن غیر هم در غذاهای گیاهی وجود دارد. بدن شما هر دو نوع آهن را جذب می‌کند اما جذب آهن هم برای بدن شما آسان‌تر است.

برنامه‌های غذایی کم خونی برای هر شخص متفاوت است، اما بیشتر افراد نیاز به ۱۵۰-۲۰۰ میلی‌گرم آهن در روز دارند. به نظر سخت می‌رسد که کسی بخواهد این میزان آهن را از غذا دریافت کند، از این رو ممکن است شما در کنار مصرف این غذاها نیاز به مصرف دارو با تجویز پزشک مانند قرص آهن و یا مکمل‌های آهن داشته باشید تا کمبود آن در بدنتان جبران گردد. یک بیمار مبتلا به کم خونی باید از مجموعه غذای مضر برای کم خونی نیز اگاهی داشته باشد.

 

سبزیجات موثر در درمان کم خونی

سبزیجات به خصوص سبزیجات تیره  از جمله بهترین منابع آهن غیر هم هستند که شامل موارد زیر می‌شوند:

• اسفناج
• کلم بروکلی
• کولارد سبز
• قاصدک
• برگ چغندر

برخی از سبزیجات مانند برگ چغندر، کاهو و کلارد سبز دارای فولات نیز هستند. رژیم غذایی که فولات کمتری در آن باشد ممکن است موجب ایجاد کم خونی فقر فولیک اسید شود. مرکبات، لوبیا و غلات منابع بسیار خوبی از فولات هستند.

 

 

 

وقتی صحبت از سبزیجات تیره برای آهن به میان می‌آید، باید بدانیم برخی سبزیجات که مملو از آهن هستند مانند اسفناج و کلم بروکلی اگزالات زیادی را هم دارا هستند. اگزالات‌ها ترکیباتی هستند که از جذب آهن غیر هم جلوگیری می‌کنند. بنابراین با این که خوردن چنین سبزیجاتی به صورت کلی در برنامه غذایی کم خونی شما خوب است اما نباید صرفا به آنها برای حل مشکل تکیه کرد.

ویتامین ث به بدن شما کمک می‌کند تا بتواند آهن را جذب نماید. خوردن این سبزیجات با موادی که مملو از ویتامین ث هستند مانند پرتقال، فلفل قرمز و شاتوت می‌تواند میزان جذب آهن را در شما افزایش دهد. همچنین لازم به ذکر است برخی سبزیجات مانند کولار سبز و برگ چغندر هم دارای ویتامین ث و هم دارای آهن هستند.

 

گوشت قرمز و سفید

انواع گوشت حاوی آهن هم هستند. گوشت قرمز، گوشت گوسفند، گوشت بره و … بهترین منابع آهن هم به شمار می‌آیند. گوشت مرغ میزان کمتری از آهن هم را نسبت به گوشت قرمز داراست. مصرف گوشت قرمز و یا مرغ با منابع آهن غیر هم مانند سبزیجات می‌تواند میزان جذب آهن را افزایش دهد.

 

 

غذاهای دریایی

برخی از غذاهای دریایی نیز دارای آهن هم هستند. غذاهایی مانند صدف و میگو منابع خوبی از این نوع آهن به شمار می‌آیند. همچنین بیشتر ماهی‌ها دارای آهن هستند که از جمله آنها می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• ماهی ساردین
• ماهی تن
• غزل‌آلای تازه
• لوزی ماهی (هالیبوت) تازه
• ماهی لوتی تازه
• ماهی روغن کوچک تازه
  

 

 

حبوبات

برخی دانه‌ها و حبوبات منابع بسیار خوبی از آهن، هم برای گیاه‌خوارن و هم برای گوشت‌خواران هستند چرا که علاوه بر خواص غذایی، ارزان و متنوعند. از جمله این گروه غذایی برای کم خونی می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• لوبیا
• نخود
• سویا
• لوبیا چشم بلبلی
• لوبیا چیتی
• لوبیا سیاه
• نخودفرنگی
• لوبیا لیما
  

 

 

بذر و آجیل

بسیاری از انواع بذر و آجیل منابع بسیار خوبی از آهن هستند. این غذاها هم به تنهایی و هم بر روی سالاد و یا ماست بسیار خوش طعم هستند. سعی کنید از انواع خام آن‌ها استفاده نمایید.

برخی آجیل و دانه‌هایی که دارای آهن هستند عبارتند از:

• دانه کدو تنبل
• بادام هندی
• پسته
• بذر کنف
• دانه کاج
• تخم آفتابگردان
  

 

 

انواع بادام‌ مانند بادام زمینی به طور کلی منابع بسیار خوبی از آهن هستند و در یک برنامه غذایی سالم می‌توانند بسیار موثر عمل کنند اما از آنجایی که کلسیم بالایی نیز دارند شاید آنچنان میزان آهن بدن شما را افزایش ندهند (به جز بادام هندی).

فراموش نکنید هیچ غذایی کم خونی را به طور کامل بهبود نمی‌بخشد اما مواد غذایی که به آنها اشاره شد به شما کمک می‌کنند تا میزان دریافت آهن در بدنتان را افزایش داده و بیماری اتان را کنترل نمایید.

آیا شما تجربه کم خونی را داشته‌اید؟ درمان مناسب این مشکل از نظر شما چیست؟ تجربیات خود را با مخاطبان ستاره درمیان بگذارید.

برگرفته از: healthline