آنتی بیوتیک در بارداری و تاثیر آن بر جنین

ستاره | سرویس مادر و کودک – آنتی بیوتیک‌ها دارو‌های ضروری برای درمان عفونت‌های قارچی، ویروسی و باکتریایی هستند. برخی از آن‌ها در برای درمان یک یا چند عفونت کاربرد دارند (مانند پنی سیلین)؛ در حالی که برخی دیگر طیف گسترده‌ای از بیماری‌های باکتریایی را درمان می‌کنند (مانند تتراسایکلین یا آمپی سیلین).

دلیل مصرف آنتی بیوتیک در بارداری

ایمنی مصرف آنتی بیوتیک در بارداری

رده بندی ایمنی آنتی بیوتیک‌ها در بارداری

• پژوهش‌های انجام شده بر روی حیوانات آزمایشگاهی
• بررسی و مطالعه بر روی زنان بارداری که از آنتی بیوتیک‌ها استفاده کرده‌‌اند و عدم بروز نقص بر روی جنین
• استفاده چندین ساله از آنتی بیوتیک‌ها در بارداری

فهرست آنتی بیوتیک‌های ایمن در حین بارداری

در دوران بارداری، آنتی بیوتیک‌ها تنها بایستی توسط پزشک تجویز شوند و پزشک به شما اطمینان دهد که مصرف آن در دوران بارداری ایمن است.
طبق اعلام ACOG، آنتی بیوتیک‌های ایمن در دوران بارداری شامل موارد زیر می‌شوند:

• پنی سیلین
• آموکسی سیلین
• اکساسیلین
• آمپی سیلین
• کافلکس
• آنسف
• روتسفین
• جنتامایسین
• نومیسین
• نیتروفورانتئین
• کلیندامایسین
• سفالکسین

آنتی بیوتیک‌های ناایمن در دوران بارداری 

با اینکه آنتی بیوتیک‌ها از دارو‌های ضروری برای درمان بیماری‌ها هستند، اما بایستی به عوارض جانبی آن‌ها آگاهی داشته باشید. مصرف برخی آنتی بیوتیک‌ها در سه ماهه اول و سوم بارداری توصیه نمی‌شود و از برخی دیگر در تمام دوران بارداری بایستی اجتناب کرد.
آنتی بیوتیک‌های زیر در رده D طبقه بندی می‌شوند که مصرف آن‌ها در دوران بارداری توصیه نمی‌شود:

• استروتومایسین و کانامایسین موجب آسیب به عصب شنوایی می‌شود که منجر به کاهش شنوایی در نوزادان می‌شود.
• تتراسیکلین، مینوسیکلین، داکسی سایکلین و اکسید تتراسایکلین باعث تغییر رنگ دندان‌های نوزاد می‌شود.
• سولفونامید باعث اختلال در متابولیسم صفراوی و کبد جنین می‌شود و همچنین ممکن است باعث ایجاد زردی در نوزاد شود.
• Macrobid و Macrodantin بر گلبول‌های قرمز جنین تاثیر می‌گذارد.

عفونت‌های رایج در دوران بارداری

شایعترین عفونت‌هایی که در دوران بارداری رخ می‌دهند و نیازمند درمان با آنتی بیوتیک هستند، به شرح زیر است:

• عفونت واژن – مترونیدازول برای درمان عفونت‌های واژن مانند واژینوز باکتریایی و تریکومونایز استفاده می‌شود. پیش از این اعتقاد بر این بود که این دارو  نقایص مادرزادی در جنین ایجاد می‌کند، اما پس از مدتی ایمن اعلام شد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله درمان عفونت واژن – علت، علائم و راه‌های پیشگیری از عفونت واژن را مطالعه کنید.
• عفونت ادراری در بارداری – این یک بیماری شایع در زنان باردار است. آنتی بیوتیک‌های رایج برای درمان عفونت ادراری در دوران بارداری عبارتند از:
  • نیتروفورانتوئین (همچنین به نام‌های ماکروبید / مکروانتین شناخته می‌شود) – مصرف آن تا پیش از هفته ۳۶ بارداری توصیه می‌شود و پس از آن ممکن است بر روی گلبول‌های قرمز جنین تاثیر منفی بگذارد.
  • Trimethoprim (همچنین به نام Bactrim / Septa شناخته می‌شود) – این دارو اغلب در جذب اسید فولیک تداخل ایجاد می‌کند و ممکن است باعث ایجاد نقص لوله عصبی در جنین شود. توصیه می‌شود که روزانه یک قرص مولتی ویتامین و یک مکمل اسید فولیک، برای جبران تاثیر دارو، مصرف شود.

هشدار‌های مصرف آنتی بیوتیک در بارداری

پزشکان توصیه می‌کنند زنان باردار هنگام مصرف یک آنتی بیوتیک دستورالعمل‌های خاصی را دنبال کنند. اقدامات احتیاطی زیر برای اطمینان از سلامت مادر و کودک در حین مصرف آنتی بیوتیک در بارداری توصیه می‌شود:

• تنها در صورتی از آنتی بیوتیک استفاده کنید، که هیچ گونه داروی جایگزینی وجود ندارد.
• سعی کنید از یک دارو برای درمان استفاده کنید، به جای مصرف چندین داروی همزمان.
• عفونت ویروسی را با آنتی بیوتیک‌ها درمان نکنید.
• در سه ماهه اول بارداری از مصرف آنتی بیوتیک‌ها اجتناب کنید.
• با کمترین دوز موثر دارو، درمان را آغاز کنید.
• تحت نظر پزشک آنتی بیوتیک را مصرف کنید.
• از مصرف دارو‌های بدون نسخه در طول درمان با آنتی بیوتیک اجتناب کنید.
• دارو‌های ایمن‌تر را انتخاب کنید (ترجیحا گروه A)

سخن آخر

در دوران بارداری از خود درمانی اجتناب کنید. در صورت بروز بیماری حتما به پزشک مراجعه کنید و تنها از دارو‌های تجویز شده با دوز مشخص استفاده کنید. بدین ترتیب سلامت شما و جنین تضمین می‌شود.

توصیه می کنیم مطلب مفید درمان سرماخوردگی، آنفولانزا و حساسیت در دوران بارداری را در ستاره بخوانید.