ستاره | سرویس سلامت – به خونریزی خفیفی که رنگ آن صورتی یا قرمز مایل به قهوهای است و پس از پایان یک دوره قاعدگی یا پیش از آغاز دوره بعدی اتفاق میافتد، لکه بینی گفته میشود. تقریبا تمام زنان در یک دوره از زندگی خود با چنین مشکلی روبرو میشوند و حد کم آن قبل از قاعدگی نگران کننده نیست، اما لکه بینی مداوم ممکن است نشانه یک مشکل جدی باشد.
نکته: ترشحات واژن بین دورههای قاعدگی ممکن است ترشحاتی شفاف یا سفید رنگ باشد که اینگونه ترشحات طبیعی هستند و به مرطوب ماندن بافتها کمک میکنند ولی در برخی موارد این ترشحات به رنگ زرد تیره بوده و با بوی بد همراه است. دقت داشته باشید که تغییر رنگ و بو میتواند ناشی از عفونت واژن بوده و اگر آغشته به خون باشد (شدید یا خفیف) لکه بینی محسوب میشود.
علت لکه بینی چیست؟
لکه بینی میتواند در اثر افزایش میزان جریان خون در دهانه رحم و بافت های اطراف آن بروز کند. علتهای دیگر میتواند شامل موارد زیر باشد:
- بعد از آزمایش سرطان دهانه رحم
- معاینه داخلی
- شروع و یا قطع مصرف قرصهای ضد بارداری
- استفاده از IUD برای پیشگیری از بارداری
- زایمان طبیعی
- استرس: استرس، فشار جسمی و روحی و حتی برخی از اتفاقات، ممکن است سبب شوند که مغز فرمان آغاز چرخه قاعدگی را صادر نکند. این امر میتواند موجب لکه بینی در نیمه اول چرخه قاعدگی شود.
- خونریزی مربوط به لانه گزینی: خونریزی کم و خفیفی که احتمالا ۱۱ تا ۱۲ روز بعد از باروری اتفاق میافتد. (نزدیک به زمانی که شما متوجه رخ ندادن سیکل قاعدگی می شوید)
- سقط خود به خودی یا حاملگی نابجا: لکه بینی میتواند جز علائم اولیه یک سقط خود به خودی یا حاملگی نابجا باشد به خصوص اگر با درد یا انقباضات شکمی همراه باشد. حدود یک چهارم زنان حامله در اوایل حاملگی خونریزی یا لکه بینی دارند و حدود نیمی از این افراد دچار سقط خود به خودی میشوند. اما اگر سونوگرافی که از جنین شما در حدود هفتههای ۷ تا ۱۱ انجام میشود نشان دهنده ضربان قلب باشد، شانس ادامه حاملگی بیشتر از ۹۰% است.
- مشکلات جفت یا زایمان زودرس: در سه ماهه دوم و سوم حاملگی، خونریزی یا لکه بینی میتواند نشانه یک مشکل جدی مثل جفت سر راهی، جداشدن جفت (که در این پدیده جفت از رحم جدا میشود) و سقط خود به خودی دیررس (بین ۱۳ هفتگی و اواسط حاملگی) یا زایمان زودرس (بین نیمه حاملگی و ۳۷ هفتگی) باشد.
- عفونتها: لکه بینی ممکن است در اثر عفونتهای واژینال (مانند عفونتهای قارچی یا باکتریایی) یا عفونتهای منتقله از راه رابطه جنسی بروز کند.
- علل ناشناخته: در بعضی از موارد علت لکه بینی در نهایت نیز مشخص نمی شود. تنها کاری که پزشک در این موقع میکند تجویز دستورات احتیاطی شامل ورزش نکردن، خودداری از نزدیکی و خودداری از بلند کردن اشیاء سنگین و موارد دیگر است.
لکه بینی نشانه چیست؟
لکه بینی میتواند نشانه هر یک از موارد زیر در خانمها باشد:
- تخمک گذاری و یا شروع قاعدگی
- بارداری: لکه بینی میتواند جزء اولین نشانههای بارداری باشد و در مراحل اولیه بارداری اتفاق افتد.
- یائسگی (در زنان میان سال)
لکه بینی در دوران بارداری
بسیاری از زنان در مراحل اولیه بارداری دچار لکه بینی میشوند. درحقیقت این خونریزیهای خفیف، یکی از نشانههای بارداری است. با وجود اینکه خونریزی واژینال یا لکه بینی میتواند به دلیل یک مسئله جزئی باشد، اما احتمال مسائل جدی نیز وجود دارد و برای در امان ماندن از عوارض و اطمینان یافتن از سلامت خود و فرزندتان، انجام معاینه ضروری است.
دلایل لکه بینی در دوران بارداری
خونریزی در سه ماهه اول بارداری
حدود ۲۰% از بانوان در طول سه ماهه اول بارداری و در طول ۱۲ هفته اول نشانههایی از لکه بینی مشاهده می کنند که دلایل مختلف دارد:
- خونریزی به دلیل وجود جنین: در طول ۱۲ روز بعد از آبستنی ممکن است که شخص لکههایی را مشاهده کند و فکر کند که همانند لکههای دوران پریود است. در حالی که این خونریزی به دلیل جایگزینی جنین اولیه در رحم است که به صورت لکه بینی بوده و بیشتر از چند روز یا چند ساعت دوام نخواهد داشت.
- سقط جنین: بیشترین دلیل نگرانی مادران باردار از خونریزی در طول ۱۲ هفته اول دوران بارداری به سقط جنین مرتبط میشود. حدود نیمی از بانوان که در این زمان خونریزی داشته اند نهایتا جنینشان را سقط میکنند اما هر لکه بینی ناچیزی جای نگرانی ندارد. مخصوصا اگر علائم دیگری نداشته باشد.
- بارداری خارج از رحم: در بارداری خارج رحمی جنین در خارج از رحم یا زهدان که در اکثر مواقع در لوله رحمی است رشد میکند. اگر جنین در همین وضعیت به رشد خود ادامه دهد در نهایت منجر به ترکیدن لوله رحمی میشود که برای مادر بسیار خطرناک میباشد. اگر چه این نوع بارداری خیلی خطرناک است اما تنها در ۲% از بانوان اتفاق میافتد. یکی دیگر از علائم بارداری خارج رحمی درد شدید زیر شکم همراه با گیجی شدید است.
- بارداری توده ای(مول): در شرایط بسیار نادر، تودهای در درون رحم به جای جنین شروع به رشد میکند و در شرایط بسیار نادر نیز این توده میتواند سرطانی شده و به قسمتهای دیگر بدن گسترش یابد. یکی دیگر از علائم بارداری تودهای حالت تهوع و استفراغ شدید و بزرگ شدن سریع اندازه رحم میباشد.
در صورت مشاهده هر کدام از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید
- خونریزی بیش از حد رحم یا خونریزی بین قاعدگی که بیش از سه روز طول میکشد. لکه بینی هرگز نباید تا سه هفته ادامه داشته باشد
- داشتن لکه بینی کم در طول سه دوره قاعدگی
- هرگونه لکه بینی یا خونریزی غیر عادی رحم که با حالت همیشگی مغایر باشد
- خونریزی مکرر رحم در طول سه هفته بین هر قاعدگی
- خونریزی شدید بعد از رابطه جنسی
- هرگونه خونریزی بعد از یائسگی
برای درمان لکه بینی بین قاعدگی چه باید کرد؟
حتی اگر لکه بینی مربوط به هیچ نوع بیماری نباشد، هیچ دلیلی برای تحمل کردن آن قبل از هر قاعدگی وجود ندارد. شما میتوانید با استفاده از روشهای زیر خطر ایجاد لکه بینی را کاهش دهید:
- مصرف منظم قرصهای جلوگیری از بارداری طبق تجویز پزشک. مصرف نامنظم این قرصها یک علت شایع لکه بینی است. قطع مصرف قرص و شروع مجدد آن نیز باعث خونریزی می شود.
- کاهش مصرف آسپرین: اگر دچار لکه بینی میشوید، از مصرف آسپرین خودداری کنید. زیرا این قرص باعث افزایش خونریزی میشود.
- تغییر روشهای کنترل بارداری: لکه بینی در زنانی که از دستگاههای داخل رحمی استفاده میکنند، امری طبیعی است. این خونریزی معمولا بی ضرر است، اما با تغییر روش کنترل بارداری میتوان از لکه بینی جلوگیری کرد.
- کنترل استرس و هیجان که عامل به هم خوردن نظم دورههای قاعدگی هستند.