ستاره | سرویس سلامت – هر گونه احساس ناخوشایند در فرایند تنفس و فشار در ناحیه قفسه سینه یا تنفس دشوار یا پر زحمت را تنگی نفس می گویند هر فرد در شبانه روز به طور متوسط ۱۲ بار در دقیقه به صورت ناخودآگاه دم و بازدم انجام می دهد که از آن مطلع نیست، بنابراین وقتی فرد فرآیند تنفس خود را احساس می کند، یعنی تنفس او از حالت عادی خارج شده است و احساس خفگی دارد.
علت تنگی نفس چیست؟
این عارضه در بسیاری از بیماری ها مشاهده میشود و میتواند علل قلبی مانند نارسایی قلبی، ریوی مانند آسمو عصبی مانند اضطرابداشته باشد. علل ریوی میتواند به دلیل انقباض نایژه هاو انسداد نسبی آنها مانند آسم یا افزایش التهاب و ترشحات مجاری مانند سینه پهلو باشد.
این عارضه به دنبال هرگونه فعالیت شدیدی که انجام شود یا هر وزنه ی سنگینی که شخص بلند می کند، نیز اتفاق می افتد. در این حالت شخص با سر و صدا نفس می کشید، نفس نفس می زند و تقلا می کند و برای فرو بردن اکسیژن، به سختی تنفس می کند. بعد از مدتی هنگامی که اعصاب آرام شد، تنفس به حالت عادی باز می گردد. این حالت کاملاً عادی است و احساس نگرانی ندارد.
برخی علل آن عبارتند از:
- آلرژی
- آسم
- برونشیت
- گاهی اوقات اضطراب می تواند منجر به تنگی قفسه سینه و در نهایت نفس تنگی شود.
- حمله قلبی
- بیماری های ریوی مانند خروسک، سل و بیماری های قلبی: قلب و ریه در رساندن اکسیژن به بافت های بدن و دور کردن دی اکسید کربن از آن ها نقش دارند و بروز هر گونه مشکلی در این روند، روی تنفس موثر است.
- بیماریهای سیستمیک مانند کم خونی، بیماری مزمن کلیوی و یا کبدی.
- مشکلات سیستم عصبی مانند اختلالات عصب و عضله و اختلال اضطراب.
- چاقی مفرط
- مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن
- کاهش فشار خون
اگرچه تنگی نفس به خودی خود عارضه مهمی نیست اما خطرات جسمی که در پس آن نهفته است باعث نگرانی می شود. بهتر است با تشخیص علت آن از خطرات نهفته آن به موقع پیش گیری شود.
علائم این عارضه
- اشکال و سختی در تنفس
- تنفس بسیار سریع
- اشکال در صحبت کردن
- نفس تنگی همراه با درد قفسه سینه، غش، ضعف و حالت تهوع
- خس خس کردن سینه
- کبودی لب ها و سرانگشتان
- نفس تنگی در حالت استراحت
- کاهش سطح هوشیاری، اضطراب یا گیجی
- ناراحتی قفسه سینه و یا تپش قلب
- کاهش وزن
- عرق شبانه
درمان تنگی نفس
- داروها: نوع درمان این بیماری بستگی به عامل زمینه ساز آن دارد. اگر شخص نارسایی قلبی داشته باشد، ممکن است داروهایی مانند قرصهای ادرار آور (دیورتیک)، مهارکنندههای آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، دیگوکسین، و بتابلوکرها برای او تجویز شود. اگر نفس تنگی ناشی از آسم یا بیماری ریوی مزمن باشد، ممکن است داروهایی که اسپاسم یا التهاب مجاری هوایی یا اکسیژن را کاهش میدهد، برای درمان این عارضه نیز تجویز گردد. برای عفونت نیز ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود.
- نوع تغذیه می تواند موجب کاهش شدت یا بهبود این بیماری شود. برخی مواد غذایی، تحریک کننده هستند، از جمله اینکه از غذاهای نفاخ و پرحجم، ادویه جات، آب بسیار سرد یا داغ نباید استفاده شود
- تمرینات تنفسی انجام دهید.
- تمرین تنفسی دیافراگمی: تنفس دیافراگمی یا تنفس شکمی روشی است که در آن باید قفسهی سینه را ثابت نگه دارید هوا را به داخل ببرید و آن را به کمک عضلات شکم، با فشار خارج کنید و اینگونه، دیافراگمتان را تقویت کنید تا تنفستان بهبود یابد.
توصیه های مهم
- با پیاده روی سریع روزانه، به استقامت و پایداری تان بیفزایید این کار، تنگی نفس را کاهش می دهد.
- در هنگام پیاده روی، از طریق بینی نفس بکشید.
- سیگار نکشید. زیرا سیگار خطر ابتلا به بیماری قلبی، ریوی و سرطان را افزایش می دهد.
- از آلاینده های محیطی دوری کنید. تا حد امکان از تنفس مواد آلرژی زا و سموم محیطی خودداری کنید.
- اگر چاق هستید، وزن اضافی خود را کم کنید.
- از کار و تقلا در ارتفاعات بالاتر از ۱۵۰۰ متری خودداری کنید.
- بخور دادن: اگر نفس تنگی تان به دلیل سرماخوردگی، گرفتگی بینی، یا حتی انسداد مزمن ریوی باشد، بخور دادن بسیار موثر خواهد بود. استنشاق بخار باعث رقیق شدن مخاط ميشود و میتوانید با فین کردن یا عطسه به راحتی آنها را از مجاری تنفسی خارج کنید.