ستاره | سرویس سلامت – گال یا جرب (Scabies) بیماری عفونی خارش داری است که بندپایی از گروه مایتها یا هیرهها (موجوداتی شبیه کنه اما بسیار کوچکتر و میکروسکوپی) عامل آن هستند. این بیماری شایع ترین بیماری پوستی خارش دار در جهان است و سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در دنیا به آن مبتلا می شوند.
بیماری گال چه علائمی دارد؟ (تشخیص گال)
انگل گال بسیار کوچک، کرم رنگ و چهار جفت پا دارد. گال ماده از گال نر بزرگ تر است. پس از نفوذ به لایه های پایین تر پوست و با ایجاد کانال تخم گذاری می کند. هر کرم حدودا ۴۰ تا ۵۰ تخم می گذارد. از بین این ۴۰ تا ۵۰ تخم کمتر از ۱۰ تخم به گال بالغ تبدیل خواهند شد.
بسیاری ازعلائم بیماری گال به دلیل پاسخ ایمنی بدن ما به این کرم، بزاق کرم، تخم و مدفوع کرم گال است. به طور متوسط در یک فرد مبتلا به این بیماری ۱۲ عدد انگل گال وجود دارد. در حالی که در مناطق محروم کودکان مبتلا بالغ بر صد کرم دارند.
نشانه اصلی گال خارش است، ضایعات پوستی قرمز رنگ و برجسته، تورم موضعی، بثورات پوستی(جوش های پوستی که به صورت متقارن و قرمزصورتی می باشند ولی پوست، پوسته پوسته نمی شود) نیز از دیگر علائم این بیماری هستند. این بیماری به شدت مسری و آزاردهنده است و برای درمان لازم است به متخصص مراجعه شود.
این بیماری بر اساس علائم و ظاهر جوش های پوست تشخیص داده می شود. گاهی تشخیص گال و برخی از بیماریهای پوستی دیگر مشکل است. بنابراین، تشخیص قطعی با آزمایش ضایعات پوستی ممکن است.
علائم رایج بیماری گال نیزعبارتند از:
- خارش
- تورم و تاول پوست
- بثورات قرمز در اطراف نواحی آلوده شده
- درد شدید
چگونه از بیماران مبتلا به گال مراقبت کنیم؟
گال اگر درمان نشود قطعا باقی خواهد ماند. افرادی که با بیمار در یک خانه زندگی می کنند و در تماس نزدیک هستند حتی اگر علائمی نداشته باشند نیز باید درمان شوند. افرادی که با فرد آلوده در تماس نزدیک هستند ممکن است آلوده شده ولی علائمی نداشته باشند و مایت را به دیگران انتقال دهند.
در مراقبت از بیماران مبتلا به انگل گال به نکات زیر توجه کنید:
- قبل از درمان دارویی، در حمام با آب و صابون بدن تان را شستشو کنید.
- وسایل خواب و لباس های بیمار با آب جوش بشویید و سپس در آفتاب آنها را خشک کنید.
- درزهای لباس بیمار، اتو کشیده شوند.
درمان خانگی گال با سرکه
با توجه به اینکه هنوز به طور قطع نمیتوان گفت که درمان کامل بیماری گال بدون دارو ممکن است، اما با انجام روش های خانگی میتوانید از گسترش و حاد شدن این بیماری جلوگیری کرده و آن را تا حدود زیادی کنترل کنید. راحتترین راه براي تسكين خارش و ساير علائم گال اين است كه منطقه موردتهاجم قرارگرفته را حدود ۱۰ دقيقه در آب سرد قرار دهيد. درمانهای خانگي بیماری گال شامل استفاده روغن درخت چای و روغن چريش، هيدروژن پراكسيد يا آب اكسيژنه، مايع سفیدکننده، روغنزیتون به همراه ليمو، سركه سيب، روغن ميخك و الكل مالش میباشد. باوجوداین به ياد داشته باشيد كه تأثیر محصولات پزشكي بدون نسخه در درمان بيماري گال هنوز مورد آزمايش و تائید قرار نگرفته است.
استفاده از لوسيون مالاتيون و كرم پرمترين متداولترین روش درمان بیماری گال است که میبایست پس از مصرف این لوسيون و کرم ها لباسها را عوض كرده و بر روي تشک و ملافه تميز بخوابيد. توجه داشته باشید استفاده از ملافه و تشک آلوده قبلی باعث انتقال مجدد انگل گال می شود.
می بایست تمامی ملافه ها و لباس هایی که احتمال وجود حشره مالت در آن وجود داشته باشد را با خشکشویی و یا با آب گرم بشویید.
انگل گال در چه مناطقی از بدن رشد می کند؟
به طور کلی، گال در این نواحی از بدن انسان زندگی می کند:
- تیغه های شانه
- باسن
- زیر سینه
- کف پا
- دور کمر
- بین انگشتان
- زانو
- خط کمربند
- کیسه بیضه ها ( در مردان )
- سینه ( زنان)
- اطراف ناحیه تناسلی
- نزدیکی آرنج
- زیر بغل
در سالمندان، گال بیشتر در پشت اتفاق می افتد و در نوزادان و کودکان کوچک، دانه ها معمولا کف دست ها و پاها قرار دارد.
کرم گال از طریق تماس نزدیک، به اشتراک گذاری وسایل شخصی و تماس جنسی بافرد آلوده منتقل می شود.
چگونه بیماری پوستی گال گسترش می یابد؟
رایج ترین شکل انتقال بیماری گال در میان جوانانی که از نظر جنسی فعال هستند تماس جنسی می باشد یا از طریق استفاده مشترک از حوله شخصی یا سایر وسایل شخصی فرد مبتلا منتقل شود. معمولا انگل گال می تواند همزمان روی چند عضو خانواده تاثیر بگذارد، حتی ممکن است فرد مبتلا آن را به شخص دیگری منتقل کند قبل از اینکه علائمی داشته باشد.
معمولا در کودکان و بزرگسالان جوان دیده می شود. این بیماری می تواند بهسرعت در میان افراد از طریق تماس مستقیم، در مراکز مراقبت از کودکان و خانه های سالمندان گسترش یابد.